WĘGRY: Zjazd Węgierskich Archiwistów

W dniach 1-3 lipca 2024 r. Stowarzyszenie Archiwistów Węgierskich zorganizowało swoje doroczne Walne Zgromadzenie, które po raz pierwszy w historii odbyło się na terenie zagranicznym. Na miejsce obrad wybrano bowiem miejscowość Senta (węg. Zenta) w autonomicznej prowincji Wojwodina w Serbii, zamieszkałym głownie przez ludności węgierskiej (blisko 80%), a tym samym jeden z najważniejszych ośrodków kulturalnych Węgrów w Wojwodinie.

Czytaj dalej „WĘGRY: Zjazd Węgierskich Archiwistów”

UKRAINA: Węgierskie wsparcie dla ukraińskich archiwów

W dniu 17 czerwca 2024 r. w Budapeszcie rozpoczął się staż młodych ukraińskich archiwistów w Archiwalnej Letniej Szkole dla Ukrainy (Archival Summer School for Ukraine). Staż potrwa do 21 czerwca. W tym roku odbywają go archiwiści z Centralnego Państwowego Archiwum Stowarzyszeń Publicznych i Ukrainików, Centralnego Państwowego Archiwum Audiowizualnego i Elektronicznego, Centralnego Państwowego Archiwum-Muzeum Literatury i Sztuki Ukrainy oraz archiwów państwowych obwodów połtawskiego, chersońskiego, chmielnickiego i czerniowieckiego. Ponieważ wszystkie zajęcia edukacyjne prowadzone będą w języku angielskim, warunkiem koniecznymjest znajomość języka angielskiego na poziomie zaawansowanym. Pierwszy staż zawodowy dla młodych archiwistów z Ukrainy w ramach Archiwalnej Letniej Szkoły dla Ukrainy w Budapeszcie odbył się w dniach 12-16 czerwca 2023 r.

Czytaj dalej „UKRAINA: Węgierskie wsparcie dla ukraińskich archiwów”

WĘGRY: 75 lat stosunków dyplomatycznych węgiersko-chińskich – wystawa on-line

Węgierskie Archiwa Narodowe (Magyar Nemzeti Levéltár) prezentują wystawę on-linez okazji przypadającej w dniu 6 października 2024 r. siedemdziesiątej piątej rocznicy nawiązania stosunków dyplomatycznych pomiędzy Węgierską Republiką Ludową i Chińską Republiką Ludową (której utworzenie zostało proklamowane 1 października 1949 r.).

Czytaj dalej „WĘGRY: 75 lat stosunków dyplomatycznych węgiersko-chińskich – wystawa on-line”

WĘGRY: Klęska w bitwie nad Donem 1943 – dokumenty on-line

To, co wydarzyło się 81 lat temu, w styczniu 1943 r. w Związku Sowieckim, w zakolu rzeki Don, było jedną z największych, jeśli nie największą, klęską armii węgierskiej w całej historii tego narodu. W czasie II wojny światowej, 2 Armia Węgierska walczyła na terenie Związku Sowieckiego po stronie niemieckiej. 12 stycznia 1943 r., przy minus 30-35 stopniach Celsjusza, Armia Czerwona przypuściła główny kontratak. Słabo wyposażona i podzielona 2 Armia Węgierska zaczęła się wycofywać; straty pogłębił rozkaz dowódcy, generała Gusztáva Jány’ego, który zabronił odwrotu i nakazał stosowanie drastycznych środków dyscyplinarnych. Wielu węgierskich żołnierzy padło ofiarą ataku armii sowieckiej, inni zamarzli na śmierć podczas odwrotu. Nie ma dokładnych danych na temat strat nad Donem – liczba ofiar wyniosła co najmniej 93 tysiące, ale źródła podają liczbę nawet 120–148 tysięcy poległych i zmarłych. Nie wiadomo też dokładnie, ilu żołnierzy zostało rannych i wziętych do niewoli.

Czytaj dalej „WĘGRY: Klęska w bitwie nad Donem 1943 – dokumenty on-line”

WĘGRY: Dzień Pamięci Ofiar Komunizmu: publikacja bazy danych o deportowanych

W Dniu Pamięci Ofiar Komunizmu, 25.02.2021 r., Węgierskie Archiwum Narodowe opublikowało ogromną bazę danych o Węgrach deportowanych w czasie II wojny światowej do Związku Sowieckiego.

Przed prawie dwoma laty, 8 kwietnia 2019 r. Węgierskie Archiwum Narodowe i Rosyjskie Państwowe Archiwum Wojskowe (RGVA) zawarły porozumienie dotyczące digitalizacji kart rejestracyjnych (w jęz. rosyjskim „учётная карточка”) węgierskich żołnierzy i cywilów schwytanych przez Armię Czerwoną podczas II wojny światowej i deportowanych w charakterze jeńców wojennych i internowanych do Związku Sowieckiego, a następnie przekazanie kopii cyfrowych tej dokumentacji Węgierskiemu Archiwum Narodowemu. Strona rosyjska przygotowała również (w języku rosyjskim) opisy kopii dokumentów przekazanych do Węgierskiego Archiwum Narodowego, zawierające najważniejsze informacje z kart rejestracyjnych, które można było powiązać z każdą osobą.

Czytaj dalej „WĘGRY: Dzień Pamięci Ofiar Komunizmu: publikacja bazy danych o deportowanych”

WĘGRY: Posiedzenie Komitetu ds. Archiwów Węgier i Rosji

W dniach 15-16 października 2019 r. w miejscowości Szolnok na Węgrzech odbyło się spotkania Wspólnego Komitetu Węgiersko-Rosyjskiego ds. Archiwów na jego ósmej sesji. Z Rosji przybyła sześcioosobowa delegacja na czele z Andriejem Juraszowem, zastępcą szefa Federalnej Agencji Archiwów (Rosarhiv).
Obie strony omówiły i oceniły rezultaty wspólnego projektu dotyczącego digitalizacji akt węgierskich jeńców wojennych w Związku Radzieckim i stworzenia rosyjskojęzycznej bazy danych dla ich przetwarzania i archiwizacji. Mówi się, że od czasu ustanowienia Komitetu w 2003 r. jest to największy projekt naukowy realizowany we współpracy między obiema stronami.
Strona węgierska uzyskała informacje o hungarikach przechowywanych w archiwach rosyjskich, które do tej pory nie były znane badaczom węgierskim. Eduard Pagyerin, szef Służby Archiwów Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej powiedział, że w Podolskim Archiwum Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej (CAMO RF) znajduje się około 230 dokumentów (plików) przejętych przez Armię Czerwoną podczas II wojny światowej. Wspomniał także, że dla 20% tych dokumentów, głównie w języku węgierskim, a w mniejszym stopniu w języku niemieckim, rosyjscy archiwiści przygotowali już tłumaczenia na język rosyjski. Z kolei Igor Fetyisow, zastępca szefa Departamentu Dokumentacji Historycznej Ministerstwa Spraw Zagranicznych Federacji Rosyjskiej, poinformował że w archiwach Ministerstwa Spraw Zagranicznych Federacji Rosyjskiej (AVP RF) znajduje się około 630 teczek, z których około 430 zostało już odtajnionych.

Czytaj dalej „WĘGRY: Posiedzenie Komitetu ds. Archiwów Węgier i Rosji”