POLSKA: Konferencja poswiecona pamieci prof. Mariana Gumowskiego

W dniu 23 października 2009r. na Uniwersytecie im Mikołaja Kopernika w Toruniu odbędzie się konferencja poświęcona wybitnemu polskiemu historykowi profesorowi Marianowi Gumowskiemu.

 

 

Profesor Marian Gumowski (1881-1974) należał do grona najlepszych polskich znawców numizmatyki, sfragistyki i heraldyki. Był autorem licznych publikacji ze wszystkich tych dziedzin, z których wiele pozostaje niezastąpionych po dziś dzień. Po zakończeniu ostatniej wojny Marian Gumowski został zatrudniony jako pracownik naukowy UMK. W Instytucie Historii UMK pracował do 1960 r., kiedy to przeszedł na emeryturę. Profesor zmarł w Toruniu 1 listopada 1974r. w wieku 93 lat. Konferencja ma na celu podsumowanie dorobku naukowego Profesora oraz zebranie informacji o jego spuściźnie naukowej, które po 1974r. uległa rozproszeniu

Program

oprac. Marcin Hlebionek

UMK Toruń

LINKI SFRAGISTYCZNE

1.  Francuskie Towarzystwo Heraldyczne i Sfragistyczne (Société française d’héraldique et de sigillographie)
2.  Muzeum pieczęci w La Spezia:
3.  Muzeum pieczęci w Waldenburgu:
4.  Muzeum pieczęci w Petite Pierre:
5.  Prace nad standartem opisu pieczęci walijskich:
6.  Prace nad standartem opisu pieczęci w archiwach czeskich:
7.  Projekt „średniowieczne pieczęcie on-line” brytyjskiego Public Record Office:
8.  Sfragistyczna baza danych archiwów czeskich:
9.  Wytyczne metodyczne w sprawie pieczęci obowiązujące w archiwach francuskich: (pdf)
10. Projekt wytycznych do opracowania pieczęci NDAP:
11. Pieczeć jako źródło powtarzalne [„serielle Quellen”]:
12. Niemieckie wprowadzenie do sfragistyki zawierające wytyczne opisu i podstawy systematyki pieczęci
13. Wprowadzenie do sfragistyki:
14. Wprowadzenie do sfragistyki:
15. Wprowadzenie do sfragistyki
16. Wprowadzenie dop sfragistykli na stronach hiszpańskiego Ministerstwa Kultury:
17. Wprowadzenie do sfragistyki na stronach Archiwum Watykańskiego:
18. Glossarium sfragistyczne na stronach www uniwersytetu w Hamburgu:
19. Sfragistyka w Wikipedii:
20. Bibliografia sfragistyki na stronach uniwersytetu monachijskiego:
21. Międzynarodowa bibliografia sfragistyki na stronach Sorbony:
22. Czeska bibliografia sfragistyki
23. Pieczęcie dzisiaj: oferta mennicy państwowej:
24. Klasyka on-line, czyli G. Bascapego Sigillographia:
25. Klasyka on-line: A. Wyon, Great Seal of England:
26. Klasyka on-line: Studya heraldyczne… A. Małeckiego w CBN Polona:
        – http://www.polona.pl/dlibra/doccontent2?id=994&dirids=1
        – http://www.polona.pl/dlibra/doccontent2?id=1673&dirids=1
27. Klasyka on-line, Pominiki książęce Piastów … K. Stronczyńskiego na stronach Wielkopolskiej Biblioteki Cyfrowej [WBC]:
28. Klasyka on-line: Pieczęcie polskie wieków średnich… F. Piekosińskiego w Zielonogórskiej Bibliotece Cyfrowej:
29. – uzupełnienie „drugie”  Pieczęci polskich wieków średnich autorstwa W. Semkowicza w WBC:
30. Klasyka on-line: tablice z pieczęciami z t. IV Kodeksu Dyplomatycznego Wielkoposki na stronach WBC:
31. Klasyka on-line, Siegel aus Thorner Rathsarchiv… B. Engela na stronach WBC:
32. Klasyka on-line: Pieczęcie i herby miast wielkopolskich… M. Gumowskiego w WBC:
33. Klasyka on-line: Pieczęcie i herby miast pomorskich… M. Gumowskiego w WBC:
34. Klasyka on-line: Pieczęcie miasta miasta Kalisza… K. Stefańskiego w WBC:
35. Klasyka on-line: Die Schlesischen Siegel bis 1250r…. A. Schulza w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej:
36. Klasyka on-line: Die Schlesischen Siegel 1250r. – 1300… P. Pfotenhauera w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej:
37. Klasyka on-line: Pieczęcie miast dawnej Polski… W. Wittyga w WBC:
38. Kasyka on-line: Znaki pieczętne (gmerki) mieszczan w Polsce… W. Wittyga w WBC:
39. Klasyka On-line: Die Wappen und Siegel der Deutschen Staedte, Flecken und Doerfer; nach amtlichen und archivalischen Quellen O. Huppa, na stronach Kujawsko-pomorskiej Biblioteki Cyfrowej:
40. Klasyka on-line: Hasło „sigillum” w słowniku łaciny du Canga:
41. Historia szkockich pieczęci:
42. Początki heraldyki rycerskiej na brytyjskich pieczęciach:
43. Pieczęcie papieskie:
        –http://asv.vatican.va/de/dipl/sigilli.htm
        –http://www.mgh-bibliothek.de/cgi-bin/nada/na09.pl?seite=632
        –http://www.unigre.it/pubblicazioni/lasala/sigilli_papali.pdf
44. Pieczęcie Fryderyka II
45. Pieczeć majestatowa Macieja Korwina:
46. Pieczęcie królewskie na stronie Wikipedii poświęconej węgierskiej heraldyce:
47. Pieczęcie bizantyjskie:
        –http://www.oeaw.ac.at/byzanz/byzsig.htm
        –http://web.uni-bamberg.de/ggeo/hilfswissenschaften/berlin/index.html
        –http://web.uni-bamberg.de/ggeo/hilfswissenschaften/forschung/Goldsiegel.html
48. Ołowiane pieczęcie ruskie:
        –http://archaeology.kiev.ua/journal/011299/bulgakova.htm
        –http://archaeology.kiev.ua/journal/010100/bulgakova.htm
        –http://archaeology.kiev.ua/journal/030500/bulgakova.htm
        –http://russianchange.narod.ru/
49. Ołowiane pieczęcie polskie:
        –http://www.bulla.archeo.edu.pl/
        –http://www.archeologiczne.fora.pl/najstarsza-polska-pieczec-t27.html
        –http://www.ioh.pl/prasa.php?Wypisz=200
        –http://www.ioh.pl/artykuly.php?Wypisz=208
        –http://www.ioh.pl/artykuly.php?Wypisz=225
50. Odnalezienie tłoka pieczęci Henryka IV:
51. Pieczęcie książąt mazowieckich w zasobie AGAD:
52. Pieczęcie książąt Pomorza Wschodniego:
53. Pieczęcie książąt zachodniopomorskich:
54. Pieczęcie książat litewskich:
55. Pieczęcie królów polskich w zasobie AGAD:
        –http://www.agad.archiwa.gov.pl/prezentacje/pieczecie_krolewskie/index.html
        –http://www.agad.archiwa.gov.pl/prezentacje/sfrag4.html
56. Tłok pieczęci wielkiej  litewskiej Jana III Sobieskiego w zasobie AGAD
57. Pieczęcie urzędowe gminy Wielkie Oczy, pow. Lubaczowski, woj.podkarpackie
58. Pieczęcie śląskiej gminy Wieszowa:
59. Pieczęcie i herb Sierpca:
60. Pieczęcie i herb Łodzi:
61. Pieczęcie i herb:
62. Pieczęcie i herb Nowego Sącza:
63. usunięty przez redaktora działu
64. Pieczęcie i herb Miastka:
65. Pieczęcie i herb Żagania:
66. Pieczęcie i herb Rzeszowa:
67. Herb i pieczęcie Tarnowskich Gór:
68. Herb i pieczęcie Żor:
69. Pieczęcie herbowe Krakowa:
70. Herb i pieczęcie Poznania:
        –http://www.tutej.pl/cms.php?i=6917
        –http://www.tutej.pl/cms.php?i=8543
71. Pieczęcie i herb Piły:
72. Pieczęcie i herb Kalisza
73. Pieczęcie i herb Olszytna:
        –http://www.um.olsztyn.pl/pl/14_turystyka/03_wydawnictwa_o_regionie/pdf/herb_pl.pdf
        –http://www.sp22.olsztyn.pl/pliki%5Colsztyn%5Cherb.html
74. Pieczęcie i herb Fordonu [dziś dzielnica Bydgoszczy]
75. Pieczęcie i herb Sieradza:
76. Pieczęci i herb Opola:
77. Pieczęcie i herb Torunia:
78. Pieczęcie i herb Gorzowa Wielkopolskiego;
79. Pieczęcie i herb Wrocławia:
        –http://www.nasz.wroclaw.pl/herb/glowna.htm
        –http://wroclaw.hydral.com.pl/572,artykul.html
80. Pieczęcie i herb Opoczna:
81. Pieczęcie Skawiny ze zasobu Archiwum Państwowego w Krakowie:
82. Pieczęcie i herb gminy Jarosław:
83. Herb gminy Lubanie:
84. Pieczęcie i herb Bydgoszczy :
85. Pieczęcie i herb Grudziądza:
86. Pieczęcie i herb Gdańska:
87. Pieczęcie i herb Elbląga:
88. Pieczęcie cechowe Koźla:
89. Pieczęcie pocztowe z czasów I Rzeczpospolitej:
90. Śląskie pieczęcie rycerskie w kontekście rycerskiej dyplomatyki:
91. Pieczęcie templariuszy:
92. Heraldyka i sfragistyka Wielkich Mistrzów Zakonu Krzyżackiego;
93. Pieczęcie biskupów von Seckau:
94. Pieczęcie dolnosaskiego mieszczaństwa:
95. Zbiór pieczęci Uniwersytetu Bonn
96. Zbiór pieczęci uniwersytetu w Durham (katedry w Durham):
97. Zbiór odlewów pieczęci Uniwersytetu Notre Dame w Indianie [USA]:
98. Katalog typariuszy ze zbioru hiszpańskiej Fundacji Lazaro Guldiano
99. Pieczęcie w zasobie archiwum departamentalnego l’Aube:
100. Pieczęcie średniowiecznej Szampanii:
101. Kolekcja de Bourgogne:
102. Pieczęcie z Pay-Bas:
103. Pieczęcie z zasobu archiwum w Trutnovie:
104. Katalog pieczęci z archiwum w Prerovre:
105. Pieczęcie w duńskim Rigsarkivet
106. Zbiory Zakładu Ossolińskich, krótka informacja:
107. Zbiory sfragistyczne Muzeum Narodowego w Warszawie:
108. Z problematyki konserwacji pieczęci:
109. Pieczęcie w edukacji historycznej
        –http://www.tnn.pl/pamiejs.php?kat=1306&ida=236        (zob. pkt.27)
        –http://edukacjaregionalna.republika.pl/strona14.htm
        –http://tg.net.pl/indianer/index.htm
        –http://www.aup-kwidzyn.ckj.edu.pl/publikacje/miedzyprzedmiotowy_projekt/scen_pdf/zrodla_historyczne.pdf
110. Zaklejka – późny następca pieczęci:
        –http://www.siegelmarken.de/
        –http://www.sammlernet.de/siegel/siegel01.htm
111. Historia papieru stemplowego w Niemczech

112. Tłoki pieczętne Leszna, Kościana oraz gen. Antoniego Sułkowskiego z I połowy XIXw.
113. Zbiory sfragistyczne Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku
114. Wprowadzenie do sfragistyki
115. Pieczęcie jako źródło do badań prozopograficznych nad społeczeństwem bizantyskim
116. Pieczęcie dzisiaj: wielka pieczęć w systemie symboli władzy monarchii brytyjskiej
117. Pieczęcie władców Brytani od Alfreda Wyznawcy do Elżbiety II
118. Klasyka on line: G. Demay, Le costume au moyen âge d’après les sceaux
119. Klasyka on-line: J. Roman, Manuel de sigillographie française…
120. Klasyka on-line: J. Roman, Sigillographie du diocèse de Gap…
121. Klasyka on-line: J. Roman, Sigillographie du diocèse d’Embrun…
122. Klasyka on-line: G. Demay, Inventaire des sceaux de la Normandie…
123. Klasyka on-line: G. Demay, Inventaire des sceaux de la Flandre…
        –Tom I:
        –Tom II:
124. Klasyka on-line: L. Bouly de Lesdain, Les armoiries des femmes d’après les sceaux
125. Klasyka on-line: A. Lecoy de La Marche, Les sceaux…
126. Klasyka on-line: J.Delaville Le Roulx, Les sceaux des archives de l’Ordre de Saint-Jean de Jerusalem a Malte…
127. Klasyka on-line: J. Delaville Le Roulx, Sceaux de l’ordre de Saint Jean de Jerusalem des lengues D’Aragon et de Castille
127. Klasyka on-line: P. La Plagne Barris, Sceaux gascons du Moyen Age...
128. Klasyka on-line: G. Demay, La paléographie des sceaux…
129. Gerichtssiegel von früheren Kleistschen Gütern aus dem Bestand des Archiwum Państwowe w Szczecinie (Stettin), tłoki pieczetne Kleistów z zasobu Archiwum Państwowego w Szczecinie.

Międzynarodowa Karta Opisu Sfragistycznego (Pieczęci)

Poniżej prezentujemy Międzynarodową Kartę Opisu Sfragistycznego (Fiche Ddescriptive de Sceau) zalecaną przez Comité de sigillographie Międzynarodowej Rady Archiwów. Pierwszy raz opublikowana w: Manuel d’archivistique. Théorie et pratique des archives publiques en France, Paris 1970, s. 473; Ponownie, wraz z komentarzem dotyczącym opisu w: Project de regels pour l’etablissement de notices descriptives de sceaux, Folia caesaroaugustiana, 1, Zaragoza 1984, s. 97-; oraz Vocabulaire international de la sigilographie, Roma 1990, s. 17-35; 37
Kartę publikujemy wraz z przygotowanym przez nas wstępem.

1. Międzynarodowa Karta Opisu Sfragistycznego  (pdf)

2. Wstęp do Karty Opisu Sfragistycznego (pdf)

Marcin Hlebionek, AP Bydgoszcz
Adam Baniecki, AP Lubań

Forum sfragistyczne na IFARze

Na Internetowym Forum Archiwalnym Marcin Hlebionek otworzył nowy wątek: „O wskazówkach metodycznych dotyczących materiałów sfragistcznych raz jeszcze”  Wątek związany jest z wypracowanymi przez środowisko ArchNetu „Założeniami opracowania zasobu sfragistycznego  przechowywanego w archiwach państwowych” Autorzy pragną za pośrednictwem Forum poznać opinie środowiska.

„O wskazówkach metodycznych dotyczących materiałów sfragistcznych raz jeszcze”

Marcin Hlebionek, Zasady transkrypcji inskrypcji napieczętnych

Jak dotąd w Polsce nie wypracowano jednolitych zasad transkrypcji legend napieczętnych. W latach sześćdziesiątych próbę ujednolicenia opisów inskrypcji znajdujących się na pieczęciach podjęła Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych. Jej nakładem ukazał się przekład pracy G. Bascapego poświęconej problematyce opracowywania zbiorów pieczęci, zawierającej obszerny ustęp na temat katalogowego opisu inskrypcji napieczętnych. Mimo iż niektóre zawarte tam zasady pozostają nadal aktualne, problem ujednolicenia sposobów transkrypcji legend napieczętnych pojawił się znowu. Tym razem staje się on koniecznym warunkiem sprawnego działania archiwalnego systemu informacyjnego, którego element ma stanowić katalog materiałów sfragistycznych. Prezentowana propozycja, zaczerpnięta ze wstępu do Międzynarodowego Słownika Sfragistycznego stanowić ma punkt wyjścia do dyskusji nad sposobami transkrypcji i opisu legendy, mającymi wejść w skład wskazówek metodycznych dla opracowania materiałów sfragistycznych z jednej strony, z drugiej zaś dla postulowanej sfragistycznej instrukcji wydawniczej.

Marcin Hlebionek
AP Bydgoszcz

TEKST – pdf

Paweł Gut, Problemy inwentaryzacji kolekcji tłoków pieczętnych w Archiwum Państwowym w Szczecinie

W Archiwum Państwowym w Szczecinie w latach 2003-2006 zinwentaryzowano 940 typariuszy nowożytnych i z czasów najnowszych (1580-1990). W pieszości są to tłoki pieczęci pochodzące z XVIII i XIX wieku. W niniejszym przyczynku przedstawione zostały niektóre problemy metodyczne, które pojawiły się podczas opracowania tej kolekcji typariuszy. Dotyczyły one przede wszystkim datacji typariusza, a także wobec pieczęci sądów patrymonialnych ustalenia ich właściciela. Ponadto omówiony został problem określenia materiału użytego do wykonania tłoków.

Tekst Pawła Guta, Problemy inwentaryzacji kolekcji tłoków pieczętnych w Archiwum Państwowym w Szczecinie ukazał się w kwartalniku Archiwista Polski nr Nr 1 (45)/2007 Rok XII

Na łama ArchNetu publikujemy tekst dzięki uprzejmości redakcji Archiwisty Polskiego oraz za zgodą autora.

TEKST (format pdf)