W dniach 18-19 czerwca 2015 r. w Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu odbyła się konferencja międzynarodowa „Ludzie i wojna. Społeczne aspekty I wojny światowej w Europie Wschodniej”. Organizatorami konferencji, poza Muzeum, były następujące instytucje: Departament Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego w Białymstoku, Zarząd Główny PTH, Wydział Politologii i Studiów Międzynarodowych UMK w Toruniu, Instytut Historii Litwy, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Archiwum Główne Akt Dawnych.
Udział w konferencji wzięli historycy z Polski, Białorusi, Litwy, Łotwy, Niemiec i Rosji.
Pierwszy dzień konferencji poświęcono głównie problemom uchodźstwa 1915 roku i jego wpływu na problemy przemian społecznych, politycznych oraz narodowościowych na pograniczu polsko-białoruskim, co zresztą było również tematem na panelu dyskusyjnym kończącym ten dzień obrad.
Norbert Tomaszewski z Muzeum Rolnictwa omówił związane z bieżeństwem wydarzenia na pograniczu mazowiecko-podlaskim. Poruszył zagadnienia dotyczące organizacji ewakuacji, struktury zawodowej ludzi w niej uczestniczących oraz stosunek do niej. Wskazał też główny, prowadzący z ziemi łomżyńskiej, kierunek bieżeństwa.
Dr Dangiras Mačiulis z Instytutu Historii Litwy w Wilnie zajął się tematem uchodźstwa w prasie litewskiej podczas I wojny światowej. Prasa zachęcała do zachowania spokoju i pozostania na miejscu. Tym, którzy zdecydowali się wyjechać, zalecano wyjazdy do dalszych, bezpieczniejszych guberni. Wilno stało się największym na Litwie skupiskiem uciekającej ludności. Prelegent podkreślił fakt, iż po wybuchu wojny Wilno bardzo zlituanizowało się. Przebywający w mieście uciekinierzy zaczęli np. domagać się odprawiania mszy po litewsku w każdym kościele. Wielu uciekinierów osiadło w Rydze. Obawiano się wynarodowienia Litwinów przez Łotyszy. Litewskość na obczyźnie bardzo wspierali litewscy księża, zachęcając do czytania litewskiej prasy i książek.
Tag: polska
POLSKA: Źródła genealogiczne mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego
W dniu 2 czerwca 2015 r. odbyła się w Toruniu konferencja podsumowująca projekt realizowany przez Archiwum Państwowe w Toruniu i Archiwum Państwowe w Bydgoszczy przy udziale Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych.
Uroczystość prowadzili Beata Herdzin, dyrektor toruńskiego archiwum, oraz Eugeniusz Borodij, dyrektor archiwum w Bydgoszczy. Przypomnieli początki i przebieg prac, dziękując przede wszystkim pracownikom obu archiwów, a także licznym współpracownikom zewnętrznym, bez których realizacja szczytnych założeń w czasie bardzo krótkim nie byłaby możliwa. Władysław Stępniak, Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych w słowie wprowadzającym podkreślił rangę i znaczenie projektu nie tylko dla tych archiwów, które go realizowały.
Czytaj dalej „POLSKA: Źródła genealogiczne mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego”
POLSKA: IV Seminarium Sfragistyczne
Dnia 12 czerwca bieżącego roku odbędzie się czwarte Seminarium Sfragistyczne. Impuls do organizacji tych konferencji stanowił dynamiczny rozwój sfragistyki widoczny szczególnie w I dekadzie XXI w. W założeniu Seminaria mają służyć przeglądowi różnych tematów i kierunków badań sfragistycznych, dyskusji oraz wymianie informacji i doświadczeń. Dwa pierwsze spotkania odbyły się w latach 2006 i 2007. Trzecie Seminarium, które miało miejsce w roku 2008, miało nieco inny charakter: w całości bowiem zostało poświęcone problematyce typologii pieczęci. Materiały z trzech dotychczasowych spotkań zostały opublikowane w tomie „Dawne pieczęcie. Typologia — metody badań — interpretacje”, który ukazał się na początku bieżącego roku. Czwarte seminarium sfragistyczne poświęcone zostało w całości zagadnieniom sfragistyki kościelnej. Poszczególne wstąpienia będą dotyczyły głównie pieczęci zakonnych i klasztornych, ale w trakcie obrad znajdzie się miejsce również dla pieczęci biskupich a nawet, długo postrzeganych jako mało interesujące, pieczęci parafialnych.
Poniżej zamieszczamy program spotkania i zapraszamy do udziału w nim.”
Marcin Hlebionek
UKM Toruń
POLSKA: Colloquia Jerzy Skowronek dedicata
W dniach 21-22 maja 2015 r. odbyła się w Warszawie XV konferencja z cyklu „Colloquia Jerzy Skowronek dedicata”. Tegorocznym tematem były „Archiwa w otoczeniu społecznym XXI wieku”. Konferencja zgromadziła przedstawicieli 21 krajów (Białoruś, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Estonia, Finlandia, Francja, Holandia, Izrael, Kanada, Litwa, Łotwa, Mołdowa, Niemcy, Polska, Rosja, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Węgry i Wielka Brytania). Rozpoczął ją referat inauguracyjny „Nowe czasy, nowe relacje”, przedstawiony przez Andrzeja Biernata – zastępcę Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych. Zawarta była w nim diagnoza obecnego stanu prawnego i zmian zachodzących w społeczeństwie, które mają wpływ na działania archiwów jako instytucji. Jako główne grupy zagadnień przedstawiono usługi dla obywateli, metody wykorzystanie zasobu archiwalnego, komunikację społeczną i współpracę z otoczeniem, do czego potrzebne sa nowe kompetencje archiwistów. Na zakończenie Andrzej Biernat dokonał też krótkiego podsumowania przedstawionych referatów, z których wynikało, że archiwa w wielu krajach borykają się z takimi samymi problemami, że nie są szeroko znane w otoczeniu i preferują tradycyjne metody działania. Coraz częściej jednak sięgają po nowoczesne środki, rozwijają nowe formy działalności, także po to, aby utrzymać i zwiększyć żywy kontakt archiwów z użytkownikami.Dokument elektroniczny nie będzie ich już przyciągał do archiwów. A. Biernat przywołał też wystąpienie Gintarasa Dručkusa i Kristiny Stanišauskė (Litwa), którzy za „Mission possible” uznali przemianę archiwów z podmiotów pasywnych w aktywne. Porównując różnorodność zasobu archiwów do oferty supermarketu, zaznaczyli jednak, że dotarcie do poszukiwanego celu w archiwum wymaga znacznie lepszego przygotowania. Między rozpoczęciem a zakończeniem konferencji uczestnicy wysłuchali ponad trzydziestu referatów, przygotowanych przez reprezentantów 16 krajów. Po raz pierwszy zapoznać się można było również z abstraktami opublikowanymi w trzech językach oraz poznać sylwetki referentów.
Otwarcie konferencji przez prof. Władysława Stępniaka
Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych
POLSKA: Wspólna publikacja Archiwum Głównego Akt Dawnych i Niemieckiego Instytutu Historycznego w Warszawie
Nie często zdarzają się publikacje, odnoszące się do tych samych zagadnień, napisane przez autorów z różnych szkół i tradycji historycznych i archiwalnych. Tym cenniejszym jest praca zbiorowa będąca efektem współpracy Archiwum Głównego Akt Dawnych i Niemieckiego Instytutu Historycznego w Warszawie, które zorganizowały wspólną konferencję pod hasłem: “Od traktatu kaliskiego do pokoju oliwskiego. Polsko – krzyżacko – pruskie stosunki dyplomatyczne w latach 1343 – 1660”. Efektem zorganizowanej w dniach 24 – 25 maja 2013 r. w Warszawie konferencji jest publikacja rozszerzonych wersji wygłoszonych referatów.
POLSKA: Deskryptory Biblioteki Narodowej. Propozycje zmian w opracowaniu zbiorów bibliotecznych w dobie sieci semantycznej
Deskryptory Biblioteki Narodowej. Propozycje zmian w opracowaniu zbiorów bibliotecznych w dobie sieci semantycznej
W dniach 20-21 kwietnia 2015 r. w Bibliotece Narodowej w Warszawie zorganizowano międzynarodową konferencję „Deskryptory Biblioteki Narodowej. Propozycje zmian w opracowaniu zbiorów bibliotecznych w dobie sieci semantycznej”. Warto zwrócić uwagę na dwa ważne aspekty tego wydarzenia. Z jednej strony jest to kontynuacja działań zgodnych z międzynarodowymi standardami także w polskich bibliotekach, co jest koniecznym warunkiem funkcjonowania w globalnym systemie informacji. Z drugiej strony ważna była prezentacja założeń projektu zmiany narzędzia opracowania bibliograficznego wprowadzanego przez Bibliotekę Narodową. Archiwa państwowe, w których trwają prace nad implementacją w metodyce standardów Międzynarodowej Rady Archiwów oraz opracowaniem nowej instrukcji indeksowania, mogą korzystać z propozycji Biblioteki Narodowej w zakresie zmian, tzn. uproszczenia słownictwa, granulacji danych oraz stosowania sformułowań używanych w języku mówionym, m.in. rezygnacji z inwersji w hasłach indeksowych oraz skrótów terminów typowych.
POLSKA: XI Ogólnopolskiego Seminarium Archiwalnego w dniach 9–10 czerwca 2015 r. pn. „Postępowanie z dokumentacją osobową – przepisy prawa, praktyka, postulaty” Koszalin 2015
Sekcja Archiwa Zakładowe, co roku, organizuje ogólnopolskie seminaria, których celem jest popularyzacja praktycznej i teoretycznej wiedzy o postępowaniu z dokumentacją oraz jej zarządzaniu, a w szczególności nowoczesnych metod i narzędzi pracy wśród aktotwórców oraz osób odpowiedzialnych za działalność archiwalną, a także podnoszenie i doskonalenie kwalifikacji zawodowych archiwistów.
Problematyką omawianą w trakcie XI Ogólnopolskiego Seminarium Archiwalnego w dniach 9–10 czerwca 2015 r. pn. „Postępowanie z dokumentacją osobową – przepisy prawa, praktyka, postulaty” będzie tematyka związana z postępowaniem z dokumentacją osobową. Celem seminarium będzie przedstawienie prawnych oraz praktycznych rozwiązań związanych z wartościowaniem, gromadzeniem, przechowywaniem oraz udostępnianiem m.in. dokumentacji pracowniczej, medycznej, ewidencji ludności, dokumentacji związanej z uzyskiwaniem świadczeń społecznych. Poruszone zostaną ponadto sprawy ochrony danych osobowych. Planowane są wystąpienia przedstawicieli Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Gospodarki, Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Polskiego Czerwonego Krzyża, Instytutu Pamięci Narodowej, organizacji pracodawców, archiwów państwowych oraz środowiska genealogów.
Współorganizatorami seminarium są Oddział Stowarzyszenia Archiwistów Polskich w Koszalinie oraz Archiwum Państwowe w Koszalinie.
Szczegóły (program i zgłoszenie).
Andrzej Jabłoński
Przewodniczący
Sekcji Archiwa Zakładowe
Stowarzyszenia Archiwistów Polskich
POLSKA: Źródła genealogiczne mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego
Archiwum Państwowe w Toruniu i Archiwum Państwowe w Bydgoszczy realizują w latach 2014-2015 wspólny projekt genealogiczny dla mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego. W ramach projektu mają być zdigitalizowane akta metrykalne, stanu cywilnego i księgi meldunkowe przechowywane w obu archiwach i ich oddziałach zamiejscowych. Planuje się objęcie digitalizacją ok. 40 000 jednostek archiwalnych – 1/3 materiałów tego typu. W sumie ma być wykonane ok. 1,8 mln skanów. Będą one dostępne on-line, co da możliwość wyszukiwania aktów urodzeń, małżeństw i zgonów oraz innych dokumentów w Internecie i odtwarzania drzewa genealogicznego rodziny. Kryteriami wyszukiwania mają być: nazwy miejscowości, nazwiska i rodzaje aktów. Przygotowywany system informatyczny ma również dać szansę wszystkim zainteresowanym udziału w indeksacji zeskanowanych materiałów, zgodnie z wytycznymi do sporządzania indeksu analitycznego do akt stanu cywilnego.
Czytaj dalej „POLSKA: Źródła genealogiczne mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego”
POLSKA: Opracowanie akt kancelarii austriackiej
W dniu 26 marca 2015 r. odbyło się w Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych spotkanie metodyczne poświęcone zagadnieniu funkcjonowania kancelarii w systemie austriackim oraz opracowania wytworzonych w nim akt. Udział w spotkaniu wzięli pracownicy Archiwum Głównego Akt Dawnych, Archiwum Narodowego w Krakowie, archiwów państwowych w Katowicach, Przemyślu i Rzeszowie oraz Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych. W trakcie spotkania przypomniano zasady działania kancelarii austriackiej, doświadczenia Archiwum Państwowego w Przemyślu w zakresie opracowania archiwaliów oraz wskazówki pomocne przy opracowaniu akt wytworzonych w okresie funkcjonowania kancelarii austriackiej. Wskazówki te, zamieszczone w publikacji Z badań nad dziejami kancelarii i opracowania akt austriackich z XVIII-XX wieku na ziemiach polskich (Warszawa 2010), zostały zalecone przez Naczelnego Dyrektora do stosowania w archiwach państwowych.
Czytaj dalej „POLSKA: Opracowanie akt kancelarii austriackiej”
POLSKA: Archiwizacja dokumentcji – kryteria, problemy, rozwiązania. Szkolenie w Legnicy
ZAPROSZENIE NA S Z K O L E N I E NT.: „ARCHIWIZACJA DOKUMENTACJI – KRYTERIA, PROBLEMY, ROZWIĄZANIA”
Zarząd Oddziału Stowarzyszenia Archiwistów Polskich w Legnicy oraz Archiwum Państwowe we Wrocławiu Oddział w Legnicy we współpracy z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Legnicy wychodząc naprzeciw oczekiwaniom płatników składek oraz biorąc pod uwagę właściwą organizację pracy archiwów zakładowych/składnic akt w organach państwowych i państwowych jednostkach organizacyjnych, organach jednostek samorządu terytorialnego i innych samorządowych jednostkach organizacyjnych oraz niepaństwowych jednostkach organizacyjnych, dobro materiałów archiwalnych wytwarzanych przez aktotwórcę oraz prawidłowo prowadzone archiwa zakładowe/składnice akt organizuje w dniu 24 kwietnia 2015 roku 1-dniowe szkolenie, kolejne z cyklu warsztatów pt.: „Archiwizacja dokumentacji – kryteria, problemy, rozwiązania”. Tematem szkolenia będzie omówienie zasad prawidłowego postępowania w zakresie gromadzenia, przechowywania, ewidencjonowania, udostępniania i zabezpieczania dokumentacji na przykładzie dokumentacji z obszaru ubezpieczeń społecznych oraz wizyta uczestników szkolenia w magazynach archiwum zakładowego i magazynach dokumentacji w obiegu bieżącym w Oddziale Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy.