NIEMCY: Pożar w Medienarchiv Bielefeld

Archiwum Audiowizualne w Bielefeld (Medienarchiv Bielefeld) stworzone przez Franka Beckera w 1975 roku, uważane jest za największą prywatną kolekcję filmów i nagrań w Niemczech. Składa się na nią  ponad 100 000 rolek filmowych, a także wiele unikalnych nośników dźwiękowych  i drukowanych, a także eksponatów związanych z technologią kinową i sprzętem filmowym.
Rankiem, 24 sierpnia 2022 r. w jednym z zewnętrznych magazynów archiwum medialnego Bielefeld doszło do pożaru. Pożar w piwnicy budynku mieszkalnego wykorzystywanego jako magazyn filmowy prawdopodobnie uszkodził tysiące historycznych taśm filmowych z archiwum medialnego Franka Beckera, niektóre z nich poważnie. W wyniku dochodzenia służb pożarniczych stwierdzono, iż przyczyną pożaru był prawdopodobnie samozapłon starej rolki filmowej.

Czytaj dalej „NIEMCY: Pożar w Medienarchiv Bielefeld”

NIEMCY: Finansowanie projektu cyfrowego poświęconego historii lokalnej w Bawarii

Albert Füracker, bawarski Minister Finansów i Regionu, przekazał decyzję o finansowaniu projektu „Digital-analog-miteinander. Das Projekt Heimat HubamBayerischenUntermain„Cyfrowo-analogowo-wspólnie” EricowiLeidererowi, burmistrzowi i urzędnikowi ds. cyfryacji miasta Aschaffenburg. Jest on częścią większego przedsięwzięcia „HeimatHub” czyli Centrum Regionalnego dla Dolnej Frankonii. Wartość projektu finansowego wynosi prawie 300 000 euro a jego realizacja potrwa do lata 2024 roku.

Czytaj dalej „NIEMCY: Finansowanie projektu cyfrowego poświęconego historii lokalnej w Bawarii”

NIEMCU/UKRAINA: Ocalić przed unicestwieniem – niemieckie doświadczenie i praktyka w ratowaniu dóbr kultury

Kiedy w marcu 2009 r. doszło do bezprecedensowej katastrofy budowlanej archiwum miasta Kolonii, bezpowrotnie zniszczeniu uległo tysiące dokumentów, a pozostałe  wymagały wieloletniej pracy konserwatorów oraz archiwistów. Prace zabezpieczające konserwatorsko i scalające rozproszone akta nie zostały zakończone do dziś. To tragiczne doświadczenie stworzyło w Kolonii wysoko wykwalifikowane środowisko zawodowe specjalizujące się w ratowaniu materiałów archiwalnych. Konserwatorzy z Kolonii są teraz ekspertami, którzy służą swoją wiedzą i doświadczeniem po katastrofach na całym świecie.

W samej Kolonii pracuje70 pracowników wyłącznie nad zabezpieczeniem i konserwacją materiałów archiwalnych, które uległy zniszczeniu podczas katastrofy z 2009 r. Ratowanie i pierwsza pomoc w ratowaniu dóbr kultury stało się ich znakiem rozpoznawczym. Po pożarze w Muzeum Narodowym w Rio de Janeiro w 2018 r. zaangażowane zostały do prac ratunkowych konserwator zabytków NadineThiel, obecnie kierownik działu renowacji i konserwacji zbiorów w nowym Archiwum Miejskim w Kolonii oraz zastępca dyrektora archiwum dr Ulrich Fischer. Po katastrofie zaś powodziowej w 2021 r. pracownicy z Kolonii uczestniczyli w ratowaniu archiwów i dóbr kultury w Stolbergu i dolinie rzeki Ahr, które szczególnie ucierpiały. Samo Archiwum kolońskie jest określane jako największy w Europie warsztat renowacji papieru. Nie bez przyczyny więc w Kolonii powołano organizację specjalizującą się w zapobieganiu i usuwaniu skutków zniszczeń dóbr kultury.

Czytaj dalej „NIEMCU/UKRAINA: Ocalić przed unicestwieniem – niemieckie doświadczenie i praktyka w ratowaniu dóbr kultury”

NIEMCY: Kamienie pamięci z Greven – w 80 lat po zbrodni

Polscy robotnicy przymusowi Franciszek Banaś i Wacław Ceglewski, rozstrzelani w sierpniu 1942 r. w górach Bockholter za tzw. „zabronione kontakty”, są częścią innowacyjnego i godnego uwagi projektu Westdeutscher Rundfunk „Kamienie pamięci NRW – przeciwko zapomnieniu”, który działa online https://stolpersteine.wdr.de/web/de/od końca stycznia 2022 r.  Około 15 tys. kamieni pamięci w Nadrenii Północnej-Westfalii upamiętnia historię ofiar niemieckiego nazizmu i jest dostępnych w wersji cyfrowej wraz z tekstami, zdjęciami historycznymi, nagraniami audio, ilustracjami i elementami rzeczywistości rozszerzonej. Ta ostatnia funkcjonalność pozwala na oglądanie na miejscu starych zdjęć, aktualnego otoczenia przy wybranych miejscach pamięci. Ponadto na kamieniach można zapalić wirtualne świeczki, aby upamiętnić ofiary. Informacje o dwóch nazistowskich ofiarach z Greven opierają się przede wszystkim na wynikach badań historyka Christopha  Leclaire, który wsparł projekt dla miasta Greven i będzie go nadal nadzorował. Oprócz tekstów i obrazów powstała jedna z nielicznych Graphic Stories z imponującymi rysunkami autorstwa artystki i ilustratorki Marthe Viehmann.

Czytaj dalej „NIEMCY: Kamienie pamięci z Greven – w 80 lat po zbrodni”

NIEMCY: Skowronek to, czy słowik śpiewa ?- narodowe archiwum odgłosów zwierząt

Przyroda wokół nas gwałtownie się zmienia i nasze pokolenie może obserwować  gwałtowne zmniejszanie się obszarów przyrodniczych na rzecz obszarów przemysłowych i zurbanizowanych. Niesie to za sobą również niekorzystne zmiany klimatyczne, krajobrazowe ale także zmiany dźwięków jakie wydaje świat przyrody wokół nas- cykanie świerszczy czy śpiew ptactwa.Dźwięk lasów, łąk  zmienia się wraz ze zmianami cywilizacyjnymi i  klimatycznymi. Dzięki badaczom z Instytutu Ekosystemów Leśnych Eberswalde Thünen już niedługo będziemy mogli posłuchać tego w archiwum odgłosów zwierząt.
Instytut Ekosystemów Leśnych Thünen(Eberswalder Thünen-Institut für Waldökosysteme) w Eberswalde planuje utworzenieNarodowego Archiwum Głosów Zwierząt(Nationalen Tierstimmen-Archives). Kierownik projektu Franz Kroiher powiedział radiostacji Rundfunk Berlin-Brandenburg (rbb), że ma on na celu dokumentowanie odgłosów przyrody na przestrzeni 20 lat oraz obserwacji, jak pod wpływem zmian cywilizacyjnych, klimatycznych i innych uwarunkowań się one zmieniają – jakie zanikają, a jakie pojawiają się nowe
Aby całość była bardziej porównywalna, głosy zwierząt mają być połączone z metadanymi. Zmienne referencyjne to m. in. rodzaj lasu i gospodarki leśnej, pora roku i dnia oraz warunki meteorologiczne. Jedna z nich ma dotyczyć zmian klimatycznych, ponieważ można zaobserwować, na przykład, że z powodu globalnego ocieplenia sezon rykowiska zaczyna się coraz później. Pierwszym projektem narodowego archiwum głosów zwierząt są jednak głosy wilków, które są nagrywane za pomocą dyktafonów w Schorfheide, aby dowiedzieć się, jak watahy przemieszczają się w przestrzeni. Pierwsze nagrania prowadzone będą wraz z kolegami z Museum für Naturkunde  w Berliniejuż do wiosny 2022 roku.
Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie od lat prowadzi archiwum głosów zwierząt i posiada jedną z najstarszych i najobszerniejszych kolekcji głosów zwierząt na świecie. W archiwum głosów zwierząt znajduje się około 120 000 nagrań dźwiękowych 1800 gatunków ptaków, 580 gatunków ssaków oraz licznych gatunków ryb, płazów, gadów i owadów. Nagrania dźwiękowe pochodzą z ogrodów zoologicznych, badań eksperymentalnych i z terenów dzikiej przyrody w wielu częściach świata.

Czytaj dalej „NIEMCY: Skowronek to, czy słowik śpiewa ?- narodowe archiwum odgłosów zwierząt”

POLSKA: Archiwalia z zasobu Archiwum Państwowego w Szczecinie udostępnione w internecie transkrybowane na pismo maszynowe w oprogramowaniu Transkribus

Archiwum Państwowe w Szczecinie jest partnerem w interdyscyplinarnym międzynarodowym projekcie „Księga klasztorów na Pomorzu / Klosterbuch für Pommern”. Celem projektu jest opracowanie monograficzne 60 konwentów i domów zakonnych istniejących w dawnym księstwie pomorskim do XVI wieku. Monografia będzie opracowaniem interdyscyplinarnym, zbierającym wyniki badań archeologicznych, historycznych, nauk pomocniczych historii (archiwistyka, dyplomatyka, sfragistyka, geografia historyczna), historii sztuki, kultury, kartografii a także biologii. Studium stanowić ma również podstawę do opracowania nowoczesnych materiałów promocyjnych i informacyjnych dla potrzeb promocji regionu i dziedzictwa kulturowego Pomorza Przedniego i Pomorza Zachodniego.
W ramach projektu Archiwum Państwowe w Szczecinie przy współpracy Archiwum Uniwersytetu w Greifswaldzie wiosną i latem 2021 roku udostępniło na stronie Digitalne Bibliotek Mecklenburg-Vorpommern: Regesten zu den Urkunden der pommerschen Kirchen und Klöster – Regesty dokumentów kościołów i klasztorów pomorskich skany 34 ksiąg z regestami dokumentów klasztornych wraz z opracowaniem ich w oprogramowaniu Transkribus na pismo maszynowe.

Czytaj dalej „POLSKA: Archiwalia z zasobu Archiwum Państwowego w Szczecinie udostępnione w internecie transkrybowane na pismo maszynowe w oprogramowaniu Transkribus”

NIEMCY: ARCHIVAR – w poszukiwaniu tożsamości. On, ona czy ono?

Mimo iż ideologia genderowa rozwinęła się już w połowie XX wieku, to na dobre zagościła w świadomości społecznej w wieku XXI, stopniowo opanowując kolejne sektory życia. Jak widać, nie omija ona również świata archiwistyki za naszą zachodnią granicą.
Redakcja „ARCHIVAR. Zeitschrift für Archivwesen“ ogłosiła postanowienie o zmianie nazwy tego centralnego niemieckiego kwartalnika archiwalnego. Rada doradcza czasopisma, w której Landesarchiv Nordrhein-Westfalen i VdA – Verband deutscher Archivarinnen und Archive e. V., postanowiła wiosną 2021 roku zmienić nazwę czasopisma podporządkowując ją modzie lub też dyktatowi genderowemu, w taki sposób aby nie dyskryminować płci. W  2007 uznano, iż wyłącznie męska nazwa czasopisma jest już dawno zdezaktualizowana przez rzeczywistość kadrową w archiwach. Jednak w przeciwieństwie do „Verein deutscher Archivare” (Stowarzyszenie Niemieckich Archiwistów), które na 71 Niemieckim Dniu Archiwów w Norymberdze w 2000 roku zmieniło nazwę na „Verband deutscher Archivarinnen und Archivare” (Związek Niemieckich Archiwistek i Archiwistów), między innymi po to, aby oddać sprawiedliwość dużemu udziałowi kobiet w archiwistyce, najważniejsze niemieckie pismo archiwalne, które od 2007 roku nosi podtytuł „Zeitschrift für Archivwesen” (nie die, lecz das Archivwesen), nie poszło za tym przykładem i nie zmieniło nazwy np. na „ARCHIVARIN und ARCHIVAR” lub – zgodnie z zaistniałą większością głosów – po prostu „ARCHIVARIN”. Na krótkiej liście propozycji kolegium redakcyjnego, rady doradczej i zarządu VdA – znalazły się: „Zeitschrift für Archivwesen”, który zmieniłby dotychczasowy podtytuł na tytuł główny, oraz „Archivtheorie und -praxis”, co jest niewygodne ze względu na myślniki i małe litery i z tego względu nieco trudne dla bibliotekarskiej indeksacji formalnej.

Czytaj dalej „NIEMCY: ARCHIVAR – w poszukiwaniu tożsamości. On, ona czy ono?”

NIEMCY: Petycja przeciwko rozwiązaniu rosyjskiego„Memoriału”

Istnienie Międzynarodowego Stowarzyszenia Historyczno-Oświatowego, Dobroczynnego i Obrony Praw Człowieka „Memoriał” jest poważnie zagrożone.11 listopada 2021 r. Memoriał otrzymał wezwanie z Sądu Najwyższego Rosji do stawienia się tam 25 listopada 2021 r. Biuro Prokuratora Generalnego wniosło o rozwiązanie Memoriału, który oskarża się o wielokrotne naruszanie ustawy o zagranicznych agentach. W tym samym czasie moskiewski sąd będzie decydował o rozwiązaniu Centrum Praw Człowieka „Memoriał”.
Memoriał, któremu grozi rozwiązanie, jest jedną z ostatnich znaczących organizacji rosyjskiego społeczeństwa obywatelskiego, która od momentu powstania w 1989 r. konsekwentnie prowadzi wraz ze swoimi licznymi organizacjami w Rosji, w innych krajach byłego Związku Radzieckiego oraz w krajach zachodnich, kampanię na rzecz udokumentowania zbrodni stalinowskich, w szczególności zjawiska jakim był GUŁag  z siecią łagrów, krytycznego spojrzenia na całą historię Związku Radzieckiego oraz przestrzegania praw człowieka na terytorium byłego ZSRR. Zdecydowanie nie wpisuje się to w politykę historyczna prowadzoną przez obecnych władców Rosji.
Memoriał i jego działacze otrzymali kilka międzynarodowych nagród za swoją pracę na polu historycznym i naukowym oraz w dziedzinie praw człowieka, w tym Nagrodę im. Sacharowa Parlamentu UE w 2009. Organizacja ta,dzięki swojemu zaangażowaniu w obronę praw człowieka i krytycznej analizie radzieckiej/rosyjskiej przeszłości,od lat jest bardzo niewygodna (to eufemizm) dlabprezydenta W. Putina. Na podstawie ustawy z 2012 r. o „agentach zagranicznych” rosyjska prokuratura, z inicjatywy reżimu  W. Putina, dąży do zamknięcia Memoriału, podobnie jak wcześniej wielu innych organizacji pozarządowych.

Czytaj dalej „NIEMCY: Petycja przeciwko rozwiązaniu rosyjskiego„Memoriału””

Niemcy: 30 lat grupy roboczej ds. archiwizacji filmów w Nadrenii Północnej-Westfalii

Na początku lat 90 XX wieku sztuka filmowa obchodziła stulecie swojego istnienia i w związku z tym w Nadrenii Północnej Westfalii, w Bielefeld we wrześniu 1991 roku odbyło się Państwowe Forum Kultury Filmowej, zorganizowane przez Ministerstwo Kultury. Uczestniczyli w nim eksperci z archiwów, instytucji medialnych, uniwersytetów i stacji nadawczych. W założeniu miała to być wymiana opinii i doświadczeń na temat stanu materiałów filmowych jako dobra kultury w Nadrenii Północnej-Westfalii. Efektem końcowym zaś było założenie Grupy Roboczej ds. Archiwizacji Filmów NRW (Arbeitskreis Filmarchivierung NRW), która w 2021 roku obchodzi 30-lecie swojego istnienia.
Jednocześnie jednak pojawiło się wiele pytań: kto w kraju związkowym dba o zachowanie powstałych różnorodnych dokumentów filmowych, jak wygląda sytuacja w zakresie wyszukiwania tych filmów i jak powinno funkcjonować wykorzystanie starych klisz fotograficznych w dobie analogowego, a wkrótce także cyfrowego zapisu?
Paul Hofmann, dyrektor Kinematheki w Zagłębiu Ruhry i uczestnik grupy od samego początku, wspomina: „Uczestnicy debatowali przez wiele godzin i sformułowali liczne żądania, które najpierw miały stworzyć podstawę do dalszych działań Wynikiem tego była „Deklaracja z Bielefeld”, którą uważa się również za narodziny Arbeitskreis Filmarchivierung NRW. Wydarzenie to, które miało miejsce 30 lat temu, oraz dotychczasowe osiągnięcia grupy roboczej zostały upamiętnione z okazji Światowego Dnia Dziedzictwa Audiowizualnego, który przypada 27 października 2021 r.Grupa robocza składa się obecnie z około tuzina przedstawicieli różnych branż archiwalnych, których łączy jedno: troska o przyszłość filmowych skarbów NRW. Aktywnymi członkami są: Miejskie Filmforum Duisburga, Thyssenkrupp Archives, Filmforum Duisburg, Archiwum Korporacyjne Thyssenkrupp, Centrum Medialne i Edukacyjne LVR w Düsseldorfie, Kinemathek w Zagłębiu Ruhry, Akademia Katolicka w Schwerte, Archiwum Państwowe Nadrenii Północnej- Westfalii, montan.dok / Bergbauarchiv Bochum, Międzynarodowy Festiwal Filmów Krótkometrażowych Oberhausen, Archiwum Gospodarcze NRW i Muzeum Filmu w Düsseldorfie.Również Ministerstwo Kultury i Nauki Północnej Nadrenii-Westfalii regularnie uczestniczy w tych działaniach w charakterze doradczym. Do zadań grupy roboczej należy wymiana informacji na temat rozwoju archiwizacji filmów, przekazywanie informacji instytucjom, które reprezentują w grupie roboczej oraz omawianie wyzwań w zakresie konserwacji i digitalizacji.

Czytaj dalej „Niemcy: 30 lat grupy roboczej ds. archiwizacji filmów w Nadrenii Północnej-Westfalii”

Niemcy: Archiwum Miejskie w Kolonii 12 lat po katastrofie – nowa siedziba oraz ciąg dalszy procesu sądowego

Po czterech i pół roku budowy, 3 września 2021 r. oddano do użytku nowa siedzibę Historycznego Archiwum Miasta Kolonii (Historische Archiv der Stadt Köln).Po dwunastu latach od katastrofy , Archiwum Historyczne i Archiwum Fotograficzne z Rhenish mają wspólną siedzibę w najnowocześniejszym archiwum miejskim w Europie. Dla archiwum otworzyła się nowa karta jego historii, ale w dalszym ciągu otwarta pozostaje kwestia osądzenia osób odpowiedzialnych za spowodowanie tej wyjątkowej katastrofy.
13 października 2021 Najwyższy Sąd Federalny (Bundesgerichtshof BGH) uchylił wyroki uniewinniające od zarzutu nieumyślnego spowodowania śmierci w związku z zawaleniem się archiwum historycznego miasta Kolonii. Proces przeciwko dwóm kierownikom budowy w związku z zawaleniem się Archiwum Historycznego musi zostanie wznowiony.  BGH uwzględnił odwołania Prokuratury w Kolonii Kölner Staatsanwaltschaft od orzeczeń Sądu Okręgowego w Kolonii (Kölner Landesgericht) z października 2018 r. Zdaniem BGH uniewinnienie obu oskarżonych zostało bowiem orzeczone z  naruszeniem prawa.
Sąd Okręgowy w Kolonii ustalił, że dwóch kierowników budowy firm wykonawczych naruszyło obowiązek staranności przy zajmowaniu się wykopem budowlanym linii kolei podziemnej, ale to nie było przyczyną katastrofy budowlanej. 3 marca 2009 r. zawaliło się Archiwum Historyczne miasta Kolonii i dwa budynki mieszkalne, zabijając dwie osoby i powodując szkody – zwłaszcza w budynkach i materiałach archiwalnych – na kilkaset milionów euro. Sąd karny był przekonany, że wypadek został spowodowany przez wykop o głębokości 27 metrów, znajdujący się w bezpośrednim sąsiedztwie budynków, który został wykopany w ramach dużego projektu budowy systemu szybkiej kolei podziemnej. Konstrukcja bocznej ściany szczelinowej wyrobiska, która miała zapobiegać przedostawaniu się wód gruntowych, nie została wykonana fachowo. W rezultacie ściana ta nie wytrzymała ciśnienia wody w dniu wypadku, powodując napływ wody, piasku i ziemi do wykopu, tworząc pustkę pod sąsiednimi budynkami i doprowadzając do ich zawalenia.

Czytaj dalej „Niemcy: Archiwum Miejskie w Kolonii 12 lat po katastrofie – nowa siedziba oraz ciąg dalszy procesu sądowego”