katastrofy – Archnet

JAPONIA: Sympozjum archiwalne o trzęsieniach ziemi

„Przekazywanie wspomnień o trzęsieniu ziemi i tradycji lokalnej społeczności” — to temat sympozjum odbędzie się w ramach „Archiwum trzęsienia ziemi we wschodniej Japonii”, dnia 8 stycznia 2024 r. w wielkiej sali konferencyjnej Międzynarodowego Instytutu Badań nad Katastrofami na Uniwersytecie w Tohoku. Jest to instytucja, która natychmiast po Wielkim Trzęsieniu Ziemi we Wschodniej Japonii, które nastąpiło 11 marca 2011 r., rozpoczęła szeroko zakrojone prace badawcze, m.in. poprzez różnorodne ankiety i badania terenowe. Wszystkie zdobyte materiały i poczynione ustalenia były natychmiast rozpowszechnione poprzez różnorodne publikacje i specjalną witrynę, zawierającą zapisy podejmowanych działań od dnia 13 kwietnia 2011 r.

Czytaj dalej „JAPONIA: Sympozjum archiwalne o trzęsieniach ziemi”

UKRAINA: Wystawa on-line „Czarnobyl – 35 lat pamięci”

W nocy z 25 na 26 kwietnia 1986 roku, w wyniku awarii w reaktorze Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej, doszło do wybuchu wodoru, pożaru oraz rozprzestrzenienia się substancji promieniotwórczych. Była to największa katastrofa w historii energetyki jądrowej i jedna z największych katastrof przemysłowych XX wieku. 26 kwietnia 2021 r. przypada jej 35 rocznica. Archiwalna wystawa on-line przygotowana przez ukraińskie archiwa państwowe: obwodów kijowskiego i żytomierskiego, Centralne Państwowe Archiwum Stowarzyszeń Publicznych Ukrainy oraz Centralne Państwowe Archiwum Filmowe i Fotograficzne Ukrainy im. Pszenicznego, składa się z dokumentalnych zdjęć ze Strefy Wykluczenia wokół Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej (ukr. Зона відчуження Чорнобильської АЭС), protokołów posiedzeń Komunistycznej Partii Ukrainy, raportów i relacji członków partii i kierownictwa Elektrowni po awarii, fotografii i innej dokumentacji likwidatorów wypadku, a także z listów i telegramów osób, które ofiarowały pomoc ofiarom katastrofy.

Czytaj dalej „UKRAINA: Wystawa on-line „Czarnobyl – 35 lat pamięci””

UKRAINA: Dokumentacja katastrofy czarnobylskiej

Z okazji kolejnej, 31. już rocznicy tragedii w Czarnobylu (26 kwietnia 1986 r.), wydany został zbiór unikatowych dokumentów z zasobu Centralnego Archiwum Państwowego Organizacji Społecznych Ukrainy w Kijowie (Центральний державний архів громадських об’єднань України, Київ) pt. „Czarnobyl. Dokumenty Grupy Operatywnej Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Ukrainy (1986-1988)”, Kijów 2017, przygotowany wspólnie z Instytutem Historii Ukrainy Narodowej Akademii Nauk.
Specjalna Grupa Operatywna Politbiura KC ukraińskiej partii komunistycznej została utworzona dla likwidacji następstw katastrofy czarnobylskiej (zajmowała się m.in. sprawą ewakuacji ludności z niebezpiecznej strefy, jej rozmieszczeniem, opieką medyczną). W wydawnictwie znalazło się 130 nigdy wcześniej nie publikowanych dokumentów, głównie stenogramy posiedzeń Grupy. Licząca ponad 800 stron publikacja, opatrzona solidnym aparatem naukowym (ponad 400 przypisów, indeksy osób i nazw geograficznych, słownik skrótów i słów rzadko używanych, spis opublikowanych dokumentów), skierowana do naukowców, studentów i „wszystkich zainteresowanych historią XX wieku”, dostępna jest w formacie pdf na stronie http://cdago.gov.ua/images/chorn2017.pdf .

oprac. Edyta Łaborewicz
AP Wrocław O/Legnica

USA: Stanowisko Stowarzyszenia Archiwistów Amerykańskich wobec zagadnień środowiska naturalnego

Stowarzyszenie Archiwistów Amerykańskich opublikowało list otwarty podejmujący temat relacji pomiędzy archiwami, lub szerzej siecią archiwalną, a środowiskiem naturalnym. Stowarzyszenie zamierza wspierać archiwistów w wykorzystywaniu „zielonych technologii” w praktyce funkcjonowania archiwów oraz w tworzeniu i wspieraniu wytycznych i procedur służących badaniu środowiska naturalnego i katastrof naturalnych. W związku z tym postanowiono chronić źródła informacji związanej z badaniami nad środowiskiem naturalnym. Współpracować z ośrodkami zajmującymi się monitoringiem wpływu zmian klimatycznych na archiwa i wspierać stałą edukację związaną z postępowaniem z zasobami archiwalnymi na wypadek klęsk naturalnych dalej zaś wspierać edukację na obszarach ukazujących możliwości wykorzystania w archiwach energii odnawialnej. Wspierać inicjatywy związane z edukowaniem samych archiwistów w zakresie standardów związanych z ochroną środowiska, a w szczególności wymogów związanych z budownictwem archiwalnym. Czysto archiwalnym celem jest dokumentowanie monitorowania zmian klimatycznych. Założone cele mają być realizowane także poprzez zaangażowanie stowarzyszenia w działania nad łagodzeniem skutków katastrof naturalnych i spowodowanych przez człowieka w zasobach archiwalnych oraz propagowanie założonych celów poprzez organizację konferencji i spotkań.

Czytaj dalej „USA: Stanowisko Stowarzyszenia Archiwistów Amerykańskich wobec zagadnień środowiska naturalnego”

NIEMCY: Archiwum Miejskie w Kolonii – sześć trudnych lat z widokiem na happy end

W sześć lat po katastrofie Archiwum Miejskiego w Kolonii ruszy budowa jego nowej siedziby. Już prawie 96 procent z 30 kilometrów akt przechowywanych w tym archiwum może być udostępniona użytkownikom w formie cyfrowej lub analogowej. To naprawdę imponujący wynik biorąc pod uwagę skalę zniszczeń, jakie miały tam miejsce. Przypomnijmy więc pokrótce popołudnie 3 marca 2009 r. W kilka sekund, z powierzchni ziemi zniknął budynek Archiwum Miejskiego Kolonii, wraz z 30- kilometrowym zasobem archiwalnym obejmującym dzieje miasta i całego regionu, od wczesnego średniowiecza po czasy współczesne.
Archiwum kolońskie było uważane za „okręt flagowy” niemieckich archiwów komunalnych. Pierwsze wzmianki o nim pochodzą z 1322 roku, kiedy to cała jego zawartość mieściła się w drewnianej skrzyni. W 1406 roku drewniana skrzynia, to było już za mało- archiwum miejskie znalazło swoje lokum pod wieżą miejskiego ratusza. W archiwum znajdowało się m.in. 65 tys. dokumentów pergaminowych, setki tysięcy map i planów, około miliona fotografii oraz ok. 700 kolekcji prywatnych znakomitych obywateli Kolonii, pisarzy, kompozytorów, naukowców, architektów.
Przyczyną katastrofy były prawdopodobnie błędy popełnione w czasie prac podziemnych przy budowie linii metra. Śledztwo w tej sprawie trwa W wyniku tych wydarzeń uległ całkowitemu zniszczeniu budynek archiwum miejskiego, oraz przyległe do niego budynki, dwie osoby straciły życie, a ponad 36 rodzin straciło mieszkania. Zniszczeniu uległy również dwie szkoły Friedrich-Wilhelm-Gymnasium i Kaiserin-Augusta-Schule.
Z całości odzyskanych akt 35 % znajdowało się w stanie bardzo ciężkiego uszkodzenia, 50% ciężkiego i średniego, a tylko 15 % posiadało niewielkie uszkodzenia. Po odzyskaniu tej części zasobu, która znalazła się na powierzchni zapadliska, przystąpiono do prac związanych z wydobyciem pozostałych ok. 5 % zasobu, który znalazł się pod wodą. W bezprecedensowej akcji ratowania zasobu, eksperymentalnie wykorzystano platformę służąca wydobywaniu zatopionych archiwaliów.

Czytaj dalej „NIEMCY: Archiwum Miejskie w Kolonii – sześć trudnych lat z widokiem na happy end”

Niemcy: Bundesarchiv na linii ognia

W maju tego roku w Koblencji spłonęły akta …..!
Na szczęście były to tylko ćwiczenia z symulacją pożaru przeprowadzoną pod pełną kontrolą zawodowej straży pożarnej. Ćwiczenia zostały zorganizowane w ramach programu współdziałania instytucji archiwalnych i bibliotecznych Związku Reagowania na Nadzwyczajne Wypadki „Notfallverbund Koblenz“ (NK).

Związek ten powstał w 2012 roku, a w jego skład weszło 5 instytucji kultury – archiwa i biblioteki z Koblencji (Bundesarchiv, Landesbibliothekszentrum/Rheinische, Landesbibliothek Koblenz, Landeshauptarchiv Koblenz, Stadtarchiv Koblenz i Stadtbibliothek Koblenz). Mając na uwadze dobro i bezpieczeństwo swoich zasobów instytucje te, z najbardziej znaczącym w tym towarzystwie Bundesarchiv, postanowiły skonsolidować swoje działania w zakresie bezpieczeństwa cennych dóbr kultury narodowej. Największe zagrożenia dla archiwalnych i bibliotek to w szczególności pożary, powodzie, lub katastrofy budowlane, które co jakiś czas zdarzają się nawet w dobrze zorganizowanych i zabezpieczonych instytucjach kultury w Niemczech. Umowa NK przewiduje między innymi, wzajemną pomoc, świadczenia dodatkowych i alternatywnych schronień, szkolenia oraz zakup niezbędnych materiałów do odzyskiwania i konserwacji zniszczonego zasobu i mienia tych instytucji. Inicjatywa powołania NK spotkała się z dużym uznaniem, zrozumiem a co ważniejsze wsparciem władz miasta. Jednym z sygnatariuszy porozumienia jest także Oberbürgermeister Koblencji prof. dr Hofmann-Göttig.
Z okazji powstania Związku, Bundesarchiv w Koblencji zorganizowało wówczas wystawę na temat prewencji i radzenia sobie w sytuacja nadzwyczajnych wypadków.

Czytaj dalej „Niemcy: Bundesarchiv na linii ognia”

Bośnia i Hercegowina: Archiwum Bośni i Hercegowiny ofiara demonstracji w Sarajewie

Trwające od 7 lutego w stolicy Bośni i Hercegowiny demonstracje przeciwko bezrobociu i dalszemu zubożeniu społeczeństwa tego kraju, doprowadziły do aktów krwawej przemocy i tym samym do niszczenia budynków publicznych. W piątek 8 lutego w Sarajewie, protestujący podpalili budynki prezydenckie, w których od 1947 roku swoją siedzibę miało również Archiwum Państwowe Bośni i Hercegowiny – Arhiv Bosne i Hercegovine. Obecne demonstracje są najbardziej dramatycznymi wydarzeniami od czasu wojny w Bośni 1992-1995.

Archiv Bosne i Hercegovine zniszczenia, luty 2014.
Fot. Archiwum Bośni i Hercegowiny i Augias

Międzynarodowy pełnomocnik na Bośnię Valentin Inzko poinformował stację ORF, że znaczna część archiwum w Sarajewie została spalona. Archiwum przetrwało trzy wojny, ale obecne „szkoda są ogromne „, powiedział wstrząśnięty tymi wydarzeniami Valentin Inzko. Prawdziwą tragedią jest to, że spalił się magazyn, w którym przechowywano najstarszą i najważniejszą część zasobu – od okresu osmańskiego do końca II wojny światowej. Były wśród nich cenne dokumenty, w tym kopie mikrofilmów dokumentów z archiwów Wiednia, dokumentacja Komisji Zbrodni Wojennych po II wojnie światowej, i inne. Informacje o niepowetowanych szkodach potwierdził dyrektor archiwum Saban Zahirović, na łamach dziennika „Dnevni avaz”. Pierwsze informacje o szkodach wraz z dokumentacją fotograficzną, dostępne są również na stronach archiwum. Duża część dokumentacji została całkowicie spalona, ale część można będzie jeszcze uratować.

Czytaj dalej „Bośnia i Hercegowina: Archiwum Bośni i Hercegowiny ofiara demonstracji w Sarajewie”