Instytut Dziejów Najnowszych Akademii Nauk Republiki Czeskiej, Czeskie Archiwum Narodowe oraz Katedra Archiwistyki i Nauk Pomocniczych Historii Wydziału Historycznego Uniwersytetu w Ústí nad Łabą zapraszają do udziału w konferencji pt. „Archiwum, władza, polityka”, która odbędzie się w czwartek 24 i 25 listopada 2022 r.
Historia archiwistyki w Czechach, a wcześniej w Czechosłowacji, koncentrowała się dotąd głównie na dziejach poszczególnych archiwów, biografiach znaczniejszych archiwistów, na rozwoju legislacji i organizacji sieci archiwalnej. W opracowaniach tych rzadko jednak odnoszono się do relacji, jakie zachodziły pomiędzy archiwami a politykami (polityką), czy też archiwami a władzą (rządzącymi). Według czeskich archiwistów jest to temat, któremu znacznie większą uwagę poświęca się w badaniach historiograficzno – archiwalnych w krajach sąsiednich, a więc w Niemczech i w Polsce. Przenikanie się archiwistyki i polityki ma miejsce od początków istnienia obu instytucji, do dziś w różnych, naturalnie zmieniających się formach. Przygotowywana konferencja ma na celu zrobienie przynajmniej pierwszego kroku w kierunku naprawienia tego braku i zwrócenia uwagi opinii publicznej na motywy, które z wielu powodów zostały zepchnięte na drugi plan.
Tag: czechy
CZECHY: Rozdano kolejne 23 medal „Za Zasługi dla Czeskiej Archiwistyki”
Najważniejszym wyróżnieniem, jakim Republika Czeska honoruje osoby o szczególnych osiągnięciach na polu archiwalnym jest medal „Za Zasługi dla Czeskiej Archiwistyki” (Za zásluhy o české archivnictví). Nadaje go Minister Spraw Wewnętrznych, odpowiedzialny w tym kraju za archiwa. Od 2006 r. odznaczenie to wręczono już ich ponad 300 razy. W tym roku uhonorowano nim kolejne 23 osób.
Medal „Za zasługi dla czeskiej archiwistyki” został ustanowiony rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych nr 39 z dnia 9.12.2005 roku, jako szczególne wyróżnienie dla osób, które przyczyniły się do rozwoju czeskiej archiwistyki. Autorem projektu medalu jest rzeźbiarz Michal Vítanovský, z kolei dyplom, będący świadectwem przyznania medalu, zaprojektowała Šárka Macková. Medal jest przyznawany osobom żyjącym, obywatelom Republiki Czeskiej oraz cudzoziemcom, którzy wnieśli szczególny wkład w archiwistykę czeską, w szczególności poprzez: osiągnięcie doskonałych wyników w zarządzaniu czeskimi archiwami, lub znacząco przyczynili się, poprzez swoją działalnością naukową, zawodową i wydawniczą, do podniesienia poziomu czeskiej archiwistyki, czy też poprzez swoją działalność pedagogiczną wpłynęli na edukację czeskich archiwistów, jak również w sposób wyjątkowy przysłużyli się do wzrostu międzynarodowej współpracy archiwalnej i budowania pozytywnego wizerunku czeskiego archiwów za granicą, oraz wykazali się osobistą odwagą i inicjatywą w ratowaniu rzadkich archiwów podczas klęsk żywiołowych.
Czytaj dalej „CZECHY: Rozdano kolejne 23 medal „Za Zasługi dla Czeskiej Archiwistyki””
CZECH:. Warsztaty: Aktualne problemy czeskiej archiwistyki
Czeskie Stowarzyszenie Archiwalne, Wydział Filozoficzny Uniwersytetu w Hradcu Kralove oraz Departament Administracji Archiwów i Zarządzania Dokumentacją Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Czech organizują warsztaty zawodowe na temat „Aktualne problemy czeskiej archiwistyki”, które odbędą się 2 grudnia 2022 r. w siedzibie Uniwersytetu w Hradcu Kralove.
W planach warsztatów przewidziano trzy bloki tematyczne, których czas trwania przewidziano na ok. 1,5 godziny. Na rozpoczęcie każdego z nich przedstawione zostaną referaty wybranych fachowców, po czym nastąpi dyskusja. Treść tych wystąpień planuje się opublikować w „Archivním časopise”.
Czytaj dalej „CZECH:. Warsztaty: Aktualne problemy czeskiej archiwistyki”
CZECHY: Zjednoczona Europa na starych mapach i planach
Z okazji przewodniczenia przez Republikę Czeską w Radzie Unii Europejskiej praskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (Ministerstvo vnitra) razem z Okręgowym Archiwum Państwowym w Trzeboni (Státní oblastní archiv v Třeboni), przygotowało publikację cyfrową pt. „Zjednoczona Europa na mapach i planach” (Sjednocená Evropa v mapách a plánech).
Jak zauważył we wstępie do tego wydawnictwa wiceminister Spraw Wewnętrznych Petr Vokáč, fakt, że archiwa państwowe podlegają jego resortowi służy połączeniu teraźniejszości z przeszłością, a przede wszystkim pomaga pracownikom ministerstwa „poruszać się po skomplikowanym labiryncie historii administracji państwowej i samorządowej, dostarcza cennych informacji władzom i jednostkom, jest źródłem nauczania i przewodnikiem po historii państwa czeskiego”. Dziś zaś skarby ukryte w archiwach są znacznie bardziej dostępne dla społeczeństwa niż kiedykolwiek, co jest wynikiem z jednej strony postępu technicznego i zmian legislacyjnych, z drugiej zaś zmian w podejściu społeczeństwa do samych archiwów. Ta właśnie publikacja jest efektem współpracy administracji rządowej i archiwalnej, wychodząc naprzeciw zainteresowaniom społeczeństwa, jako swoisty upominek, ukazujący bogactwo czeskich archiwów, a jednocześnie wspierające czeską prezydencję w UE.
Czytaj dalej „CZECHY: Zjednoczona Europa na starych mapach i planach”
CZECHY: Archiwiści bajkopisarzami
Wiadomo dobrze, a przynajmniej nie mają co do tego wątpliwości wszyscy związani w jakikolwiek sposób z archiwami, że archiwiści nie są ludźmi jednowymiarowymi, posiadają bowiem wiele talentów, często zaskakujących, które prezentują przy różnych okazjach. Jedną z takich okazji stała się publikacja kolejnej książki PhDr. Jaroslava Fencela, tym razem prezentująca bajki dla dzieci.Ta urocza książeczka, pt. „Pohádky našeho dětství” (Bajki naszego dzieciństwa), wydana przez gminę Žilov, w której jej autor mieszka, ukazała się 2 września 2022 roku z dużą pomocą i udziałem archiwistów z Pilzna. Nie ma w tym nic dziwnego, gdyż Archiwum to od dawna współpracuje z gminą, czego efektem stało się już szereg regionalnych różnorodnych wydawnictw. Tym razem dyrektor Okręgowego Archiwum Państwowego (Státní oblastní archiv) PhDr. Karel Řeháček przygotował redakcyjnie całość do publikacji i opatrzył wstępem. Natomiast mgr Agáta Vodičková – konserwatorka z Powiatowego Archiwum Państwowego (Státní okresní archiv) w Domažlice z siedzibą w Horšovském Týně, w magiczny sposób całość zilustrowała.
CZECHY: Słownik współczesnej terminologii archiwalnej
Dnia 29 czerwca 2022 r. ukazał się w Czechach „Słownik współczesnej terminologii archiwalnej” (Slovník současné archivní terminologie), wydany w nakładzie 500 egzemplarzy przez Departament Administracji Archiwalnej i Zarządzania Aktami Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (Odbor archivní správy a spisové služby Ministerstva vnitra).
Książka jest dziełem zespołu 25 autorów, pracujących przez wiele lat pod kierownictwem dr. Michała Wannera. Zgodnie ze swoim tytułem słownik ma za zadanie zapoznać archiwistów i miłośników tej dziedziny wiedzy z terminami odpowiadającymi aktualnej praktyce archiwalnej. Jego celem jest rozwiązywanie problemów komunikacyjnych wynikających z braku lub niedostatecznej znajomości określonego pojęcia lub zagadnienia. Słownik nie powtarza terminów znajdujących się już w leksykonach dotyczących nauk pomocniczych historii i dziejów administracji. Zainteresowanie jego autorów koncentrowało się bowiem na procesach i pojęciach zdefiniowanych i opisanych w ustawodawstwie oraz w aktualnie stosowanych normach i na terminologii z zakresu zarządzania archiwami, której znajomość nie jest powszechnie rozpowszechniona nawet wśród archiwistów.
Czytaj dalej „CZECHY: Słownik współczesnej terminologii archiwalnej”
CZECHY: Kolejne „Sympozjum Mikulowskie”
W ostatnich dwóch latach pandemia pokrzyżowała wiele przedsięwzięć badawczych, zwłaszcza konferencji i sympozjów, które zostały przeniesione do rzeczywistości wirtualnej lub nie doszły do skutku. Do tych ostatnich należała 35. edycja naukowej konferencji z cyklu „Mikulovskie Sympozjum” (Mikulovské sympozjum). Jednak jej organizatorzy, w tym Morawskie Archiwum Krajowe w Brnie, Muzeum Regionalne w Mikulowie oraz tamtejsze Stowarzyszenie Muzealne i Krajoznawcze, postanowiły przeprowadzić to, co nie udało się w 2020 r. Dlatego na 12 i 13 października 2022 r. zapowiadają spotkanie badaczy na temat „Kobieta w dziejach Moraw”.
CZECHY: Wystawa o ostatniej drodze w ramach MDA
W ramach Międzynarodowego Dnia Archiwów w roku 2022 Powiatowe Archiwum Państwowe w Semilech (Státní okresní archiv Semily) przygotowuje wystawę pt. „W ostatniej podróży – śmierć i pogrzeby w dorzeczu Izery na przestrzeni wieków” (Na poslední cestě – smrt a pohřby v Pojizeří napříč staletími), której wernisaż planowany jest na piątek 3 czerwca o godz. 17:00 w siedzibie Archiwum przy ul. Archivní 570. Do dziś żaden lekarz nie wynalazł serum nieśmiertelności, a więc pomimo nadziei i pragnień wielu ludzi, nasze ziemskie życie jest ograniczone – i to w sposób bezwzględny oraz równy dla wszystkich – narodzinami i śmiercią. W ubiegłym roku pracownicy Muzeum Czeskiego Raju w Turnovie nie przestraszyli się tego i zorganizowali wystawę, której niezwykły sukces w skłonił archiwistów do jego powtórzenia, lecz w innej scenerii.
Czytaj dalej „CZECHY: Wystawa o ostatniej drodze w ramach MDA”
CZECHY: Archiwalna wystawa listów Boženy Němcovej
Powiatowe Archiwum Państwowe Svitavy z siedzibą w Litomyślu, we współpracy z Instytutem Literatury Czeskiej Akademii Nauk oraz z Muzeum Narodowym Literatury Czech w Pradze, przygotowują wystawę poświęconą Boženie Němcovej (1820 – 1862) w 160 rocznicę jej śmierć. Ta niezwykle ważna postać literatury czeskiej związała była z Litomyślem. Mieszkała tu bowiem dwukrotnie, po raz pierwszy w latach 1839–1840, a następnie u schyłku swojego krótkiego życia w 1861 roku.
Wystawa pt. „Božena Němcová: Osobowość – Praca – Mit”, zorganizowana została w ramach XVIII. Festiwalu Sztuki Litomyśl 2022, jaki stanowi jedno z cyklicznych wydarzeń towarzyszących – od blisko dwóch dziesięcioleci – Narodowemu Festiwalowi Bedžicha Smetany, drugiemu najstarszemu takiemu wydarzeniu muzycznemu w Republice Czeskiej, realizowanemu od 1946 roku. Jednak sam Festiwal Sztuki przeznaczony jest dla wszystkich miłośników kultury i sztuk pięknych, nie tylko muzyki. Koncepcja festiwalu, która obejmuje różnych organizatorów wypełniających poszczególne „sale” galerii Litomyšl, jest wyjątkowa. Zarówno ze względu na liczbę biorącym w nich udział podmiotów i prezentowanych przez nich wystaw. Pierwotnie impreza jedynie towarzyszyła festiwalowi muzycznemu, stopniowo zyskała własną renomę, stając się samodzielnym wydarzeniem kulturalnym, wzbogacającym czeski sezon artystyczny. Ośrodkiem festiwalu są przepiękne tereny Zamku Państwowego Litomyśl, jaki w 1999 roku został wpisany na Światowego Listę Dziedzictwa UNESCO.
Czytaj dalej „CZECHY: Archiwalna wystawa listów Boženy Němcovej”
CZECHY: Letnia Szkoła Nauk Pomocniczych Historii
Nauki pomocnicze historii (w skrócie NPH) są swoistym „kuferkiem z narzędziami” w rękach historyka podczas jego podróży w czasie. W kufrze tym kryje się dziesięć głównych i kilka mniejszych dyscyplin historycznych, jakie zrodziły się wraz ze współczesną nauką historyczną, które tworzą zestaw metod naukowych i umiejętności „rzemieślniczych” niezbędnych do pracy ze źródłami. Są to więc dyscypliny niezbędne dla każdego archiwisty, zwłaszcza pracującego w instytucjach z zasobem historycznym. Dla pogłębienia i rozwoju umiejętności w zakresie NPH Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Masaryka w Brnie organizuje specjalne zajęcia.
W ramach tzw. Skryptorium Brunense w dniach od 27 czerwca do 1 lipca 2022 r. odbędą się zajęcia „Letniej Szkoły Nauk Pomocniczych Historii”. Kursy te będą prowadzone na dwóch poziomach. Na poziomie pierwszym nastąpi wprowadzenie w poszczególne nauki pomocnicze historii dla „początkujących”: licealistów zainteresowanych studiowaniem historii, studentom różnych innych dyscyplin, ale także studentom niższych lat nauk historycznych, pragnących poszerzyć swoją wiedzę z zakresu NPH.
Czytaj dalej „CZECHY: Letnia Szkoła Nauk Pomocniczych Historii”