SZWAJCARIA: Osobliwości archiwum w Lucernie

Każdy kto zawita w progi Archiwum Państwowego w Lucernie (Staatsarchiv Luzern) zauważy tajemnicze znaki wtopione w posadzkę tej szacownej instytucji. Trochę przypominają one piktogramy starożytnych cywilizacji, trochę dziecinne bazgroły, trochę znaki używane w zabawie w podchody. Nie jest to  oczywiście przypadek, lecz przemyślana koncepcja szwajcarskiego artysty Aldo Walkera, który projektując elementy wnętrza archiwum wykorzystał motywy zaczerpnięte z przechowywanej w archiwum  wyjątkowej,i równie frapującej dokumentacji.

Źródło WIKIPEDIA : Zinken (Geheimzeichen)

Czytaj dalej „SZWAJCARIA: Osobliwości archiwum w Lucernie”

UKRAINA: Dzień Ukraińskiego Pisma i Języka

27 października Ukraińcy obchodzili niezwykle ważne święto – Dzień Pisma i Języka Ukraińskiego. Święto to zapoczątkował w 1997 r.prezydent Ukrainy Leonid Kuczma – wspierając inicjatywę organizacji publicznych i biorąc pod uwagę ważną rolę języka ukraińskiego w konsolidacji społeczeństwa, wydał dekret „O Dniu pisma i języka ukraińskiego”. Dekret stwierdzał, że dzień ten będzie obchodzony co roku w prawosławne święto Dnia Wspomnienia Czcigodnego Kronikarza Nestora (1056–1114), mnicha z Ławry Kijowsko – Peczerskiej, autora napisanej w języku słowiańskim na początku XII w. „Powieści minionych lat” (st.rus. Повѣстьвре мѧньныхъ лѣтъ), głównego źródła do badań najstarszych dziejów Ukrainy (i nie tylko).

Czytaj dalej „UKRAINA: Dzień Ukraińskiego Pisma i Języka”

CHORWACJA: 54. konferencja archiwalna

W dniach 25–27 października 2023, w hotelu „Imperial” w miejscowości Vodice na Chorwacji, odbyło się 54. krajowe spotkanie chorwackich archiwistów pod hasłem „Wpływ digitalizacji na praktykę archiwalną”. Jego organizatorami były Chorwackie Stowarzyszenie Archiwalne (Hrvatsko arhivističko društvo – HAD) oraz Archiwum Państwowe w Szybeniku (Državni arhiv u Šibeniku – DAŠI). Konferencja mogła się odbyć dzięki dofinansowaniu przez Ministerstwo Kultury i Mediów Republiki Chorwacji.
Temat obrad nie był przypadkowy, gdyż dotyczy zjawiska powszechnego w ostatnich dziesięcioleciach, nad którym debatują archiwiści praktycznie na całym Świecie. W Chorwacji zagadnienie to stało się szczególnie istotne od chwili rozpoczęcia realizacji projektu „e-Kultura”, którego celem jest udostępnienie materiałów archiwalnych szerokiemu gronu odbiorców. Mogą oni korzystać z tych materiałów za pomocą specjalnego portalu eKultura.

Czytaj dalej „CHORWACJA: 54. konferencja archiwalna”

NIEMCY: Europejska współpraca instytucji dokumentujących system komunistyczny i inne systemy opresji

W Niemczech otwarcie akt Stasi (Staatssicherheitsdienst) stało się rzeczywistością 3 października 1990 roku, jako bezpośrednia konsekwencja i żądanie pokojowej rewolucji wraz ze zjednoczeniem Niemiec. Specjalny Przedstawiciel ds. Akt Stasi rozpoczął wówczas pracę. Wraz z uchwaleniem ustawy o aktach Stasi w dniu 29 grudnia 1991 r. powołano instytucję Federalnego Komisarza ds. Akt Stasi – dzisiejsze Archiwum Akt Stasiznajdujące się strukturze Archiwum Federalnego (Bundesarchiv). Pozostałe kraje Europy Wschodniej potrzebowały dłuższego okresu przygotowawczego zanim podobne instytucje powstały. Miało to miejsce pomiędzy 1998 a 2015- polski instytut Pamięci Narodowej powołany został spośród państwa zrzeszonych w sieci jako pierwszy. Najpóźniej powołano czeski  w 2007 – Ústavu pro studium totalitních režimů, a  w 2015 r. albański Autoriteti për Informimin mbi Dokumentet e Ish-Sigurimit të Shtetit.

Czytaj dalej „NIEMCY: Europejska współpraca instytucji dokumentujących system komunistyczny i inne systemy opresji”

CZECHY: Zaproszenie na herbatę do archiwum

W dniu 17 listopada 2023 r. z okazji 35. rocznicy czeskiej Aksamitnej Rewolucji, siedziba Archiwum Zbiorów Sił Bezpieczeństwa (Archiv bezpečnostních složek) w Pradze, mieszcząca się przy ul. Na Struze, zostanie udostępniona dla zwiedzających w godzinach od 12:00 do 18:00. Będzie wówczas można m.in. zobaczyć oryginały dokumentów wytworzonych przez byłą komunistyczną Służbę Bezpieczeństwa Państwa, zaś archiwiści pomogą w złożeniu wniosku o przeszukanie archiwów lub zarejestrowaniu się w aplikacji eBadatelna (elektroniczna pracownia naukowa), dzięki której możliwe jest przeglądanie niektórych archiwów w zaciszu własnego domu.

Czytaj dalej „CZECHY: Zaproszenie na herbatę do archiwum”

MRA: Światowy Dzień Dziedzictwa Audiowizualnego

Od 2005 r. każdego 27 października obchodzony jest na świecie Światowy Dzień Dziedzictwa Audiowizualnego. Nagrania dźwiękowe i filmowe, programy radiowe i telewizyjne tworzą niezwykle istotną bazę źródłową do dziejów XX i XXI w.  Dzień dziedzictwa Audiowizualnego ma zwrócić uwagę społeczności międzynarodowej na specjalistów i wyspecjalizowane instytucje zajmujące się ochroną tych bardzo wrażliwych źródeł historycznych. Zasoby audiowizualne to dość „kruchy” materiał archiwalny, niezwykle wrażliwy na wszelkiego rodzaju niekorzystne warunki przechowywania i łatwo ulegający degradacji i bezpowrotnej destrukcji. Dlatego istotnym jest przenoszenie go do odpowiednich formatów cyfrowych. Jedynym ratunkiem zapewniającym mu trwałości jest digitalizacja.

Czytaj dalej „MRA: Światowy Dzień Dziedzictwa Audiowizualnego”

CZECHY: Wystawa o edukacji archiwalnej w Czeskich Budziejowicach

Na Uniwersytecie Południowoczeskim w Czeskich Budziejowicach, niedaleko wejścia do budynku Rektoratu, urządzono wystawę panelową, ukazującą dzieje kształcenia w dziedzinie archiwistyki. Wystawa została przygotowana z okazji 20-lecia nauczania tego kierunku na uczelni. Uroczyste otwarcie połączone ze spotkaniem absolwentów odbyło się w piątek, 22 września.
Wystawa składa się z dziesięciu paneli, na których zwiedzający mogą przeczytać, czym jest archiwistyka i jakie jest jej znaczenie w społeczeństwie. Ukazano również przebieg i tematykę studiów, konkursów studenckich oraz wycieczek programowych. Przedstawiono wszystkich wykładowców, ich publikacje oraz udział w projektach badawczych. Znaczna część wystawy poświęcona jest absolwentom. Całość jest bogato ilustrowana fotografiami autorstwa Jana Kryezia i Jiřina Kubešová.

Czytaj dalej „CZECHY: Wystawa o edukacji archiwalnej w Czeskich Budziejowicach”

POLSKA: Warszawa, Konarski Lectures 2023

W dniu 25 października 2023 r. odbyłsię drugi wykład z cyklu „Konarski Lectuers”, zorganizowany przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych w siedzibie Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Nosił on tytuł: Zarządzanie „bezkształtną masą” w dobie cyfrowej, a przedstawiła go dr Laura Millar. Autorka ma olbrzymie doświadczenie w zakresie konsultacji zarządzania dokumentacją i archiwami. Jako niezależny archiwista współpracowała z wieloma instytucjami rządowymi, naukowymi, społecznymi w ponad 100 krajach. Jest aktywnym członkiem Międzynarodowej Rady Archiwów, a także autorką podręczników „Archives: Principles and Practices” i „A Matter of Facts: The Value of Evidence in an Information Age”. Prelegentkę powitał i przedstawił dr Paweł Pietrzyk, Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych. Wspomniał przy tym, że o problemach związanych z „bezkształtną masą” pisał już Kazimierz Konarski w podręczniku wydanym w 1927 r.

Czytaj dalej „POLSKA: Warszawa, Konarski Lectures 2023”

NIEMCY: Wilhelm Heinse i jego Wyspy Szczęśliwe – jeszcze więcej romantyzmu w Aschaffenburgu

Archiwum Miejskie i Kolegiaty Aschaffenburg jest jednym z najstarszych i największych archiwów historycznych w Dolnej Frankonii (Bawaria). Samo miasto jest siedzibą powiatu i liczy ok 70 tys. mieszkańców.  Ze względu na swoje zasoby i historyczną rolę archiwum ma również znaczenie ponadregionalne. Zasoby archiwalne uzupełniane są przez obszerną specjalistyczną bibliotekę naukową. Archiwum i biblioteka są otwarte dla wszystkich zainteresowanych – na miejscu w Schönborner Hof, ale także w coraz większym stopniu w formie cyfrowej.Samo archiwum stanowi ciekawy przykład – rzadko spotykany- połączenia archiwum komunalnego i kościelnego. Poza zasobem miejskim w archiwum od 1 kwietnia 1939 r. przechowywane są zbiory – jako depozyt – Kolegiaty w Aschaffenburg, których właścicielem nie jest miasto, lecz Allgemeine Schul- und Studienfonds.
Zbiory archiwum miejskiego i Aschaffenburg sięgają XIV wieku co nie jest niczym nadzwyczajnym – w Niemczech każde miasto posiada swoje archiwum historyczne z zasobami bardzo często sięgającymi średniowiecza.

Czytaj dalej „NIEMCY: Wilhelm Heinse i jego Wyspy Szczęśliwe – jeszcze więcej romantyzmu w Aschaffenburgu”

MRA: Międzynarodowy Kongres Archiwów w Abu Dhabi 2023. Uwagi rozproszone

W stolicy Zjednoczonych Emiratów Arabskich Abu Dhabi pomiędzy  9 a 11 października odbył się Międzynarodowy Kongres Archiwów, najważniejsze międzynarodowe wydarzenie świata archiwistyki. Kongres wpisze się w dzieje światowej archiwistyki z racji wartości intelektualnych, jest bowiem  najważniejszym obszarem wymiany wiedzy z zakresu nie tylko archiwistyki i archiwoznawstwa, ale także dziedzin pokrewnych, które wraz z rewolucją w obszarze wymiany i zarządzania informacją wkroczyły wszędzie na świecie do archiwów. Jego osobliwością jest to, że odbywa się w trzy lata później niż powinien, a powinien odbyć się w 2020 r. i tak był zaplanowany. Pandemia Covid – 19, która przetoczyła się przez świat w latach 2020 – 2023 (5 maja 2023 r. WHO ogłosiła zakończenie pandemii o zasięgu światowym) spowodowała kolejne przesuwanie jego terminów najpierw na 2021, a potem na 2023 r.  
Czytaj dalej „MRA: Międzynarodowy Kongres Archiwów w Abu Dhabi 2023. Uwagi rozproszone”