Archnet

9 marca 2020 r. w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej w Warszawie była wyjątkowa okazja obejrzenia wielu cennych średniowiecznych dokumentów pergaminowych z zasobu tzw. Archiwum Pojoannickiego w Kłodzku. Zbiór dokumentów gromadzony i przechowywany początkowo przez joannitów, później augustianów, trafił do prowadzonej przez jezuitów parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kłodzku i tam przetrwał przez kilka wieków. Przechowywany był w specjalnej barokowej szafie, stanowiącej cenny i piękny przykład mebli użytkowych. Na zbiór składają się dokumenty pergaminowe i papierowe związane z historią Kościoła i miejscowości z Kotliny Kłodzkiej. Ich liczba szacowana jest na ponad pół tysiąca. W archiwum są także akta dotyczące parafii, szkół i seminarium, rysunki i starodruki oraz pieczęcie papieży, biskupów, książąt.
Dokumentacja ta była wykorzystywana do badań naukowych bardzo rzadko i nie była szerzej znana. Przed kilkoma laty zaczęło się to stopniowo zmieniać. W 2017 r. podjęto prace porządkowe, w tym przeprowadzono pierwszą po wojnie inwentaryzację. W 2018 r. wykonano konserwację 33 dokumentów. Kolejnym krokiem były prace przeprowadzone w 2019 r. – konserwacja następnych 34 dokumentów. Inicjatorzy i organizatorzy prac działają pod hasłem „Od-Nova”, a kolejne etapy tego projektu finansowane były ze środków przyznawanych w ramach konkursów Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych „Wspieranie działań archiwalnych”.
Spotkanie w Muzeum rozpoczęła Henryka Szczepanowska, kierownik realizowanych projektów. Wraz z nią współpracują m.in. Mietek Kowalcze, dr Michał Kurzej, dr Kinga Blaschke i ponad stu wolontariuszy, angażujących się w różne działania. Ich prace były przedmiotem wystąpienia na konferencji „Archiwa kościelne w niepodległej Polsce” w 2019 r. w Łodzi. Jako drugi zabrał głos dr Paweł Pietrzyk, Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych, zapewniając o gotowości do dalszego wspierania projektów, które mają na celu zabezpieczanie dziedzictwa archiwalnego. Po nim o. Robert Mól SJ, proboszcz parafii w Kłodzku, wspomniał kilka zdarzeń związanych ze swoim udziałem w projektach. Humorystycznie komentował, że nieraz czuje pomoc bp. Arnoszta z Pardubic, który erygował parafię w Kłodzku i nadal czuje się za nią odpowiedzialny.
Realizacja projektów nie byłaby możliwa bez wiedzy i współpracy ekspertów, którzy zabrali głos w dalszym ciągu spotkania. Opowiedzieli o realizacji projektu „Archiwa jezuitów kłodzkich. Od-Nova” 3, ilustrując opowieść barwną prezentacją. Dr hab. Weronika Liszewska, konserwator z Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, krótko przypomniała historię parafii i zbiorów, uznawanych za jedne z najcenniejszych w Europie Środkowej, nie przechowywanych w archiwach państwowych. Po tym przedstawiła zakres prac przeprowadzonych w 2019 roku, pokazując przykładowe rodzaje konserwowanych pergaminów i papierów.

Czytaj dalej „POLSKA: Pojoannickie zbiory dokumentów kłodzkich jezuitów”