ROSJA: Ponad 300 zdjęć z procesów norymberskich on-line

W 75. rocznicę rozpoczęcia prac Międzynarodowego Trybunału Wojskowego, Rosarchiw dodał do federalnego projektu archiwalnego „Zbrodnie nazistów i ich wspólników na ludności cywilnej ZSRR w czasie Wielkiej Wojny Ojczyźnianej 1941-1945” zbiór dokumentów fotograficznych słynnego mistrza fotografii, korespondenta frontowego Jewgienija Ananjewicza Chałdieja (ros. Евгений Ананьевич Халдей, 1917-1997).W rosyjskim Państwowym Archiwum Dokumentów Filmowych i Fotograficznych (RGAKFD) znajduje się duży zbiór dokumentów fotograficznych E.A. Chałdieja, w postaci negatywów na taśmie o rozmiarze zerowym (2,4×3,6) i drugim (9×12), które zostały zdeponowane w archiwum w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku. W 2017 roku kolekcja została uzupełniona zdjęciami przekazanymi na stałe do archiwum przez jego córkę Annę Chałdiej.

Czytaj dalej „ROSJA: Ponad 300 zdjęć z procesów norymberskich on-line”

CZECHY: Na Uniwersytecie w Ústí nad Labem utworzono katedrę archiwistyki

Od tego roku akademickiego Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Jana Evangelisty Purkyniego w Ústí nad Łabą utworzył nowy kierunek studiów. Uruchomiono tu bowiem Katedrę Archiwistyki i Nauk Pomocniczych Historii. Wywodzi się ona bezpośrednio z Katedry Nauk Pomocniczych Historii, jaka działa na tym samym wydziale od 2013 r. w ramach tutejszego Instytutu Historycznego. W tym roku Instytut został wzmocniony kadrowo w ślad za zwiększeniem obowiązków pedagogicznych i poszerzeniem oferty programowej nauczania z zakresu archiwistyki, co stało się bezpośrednim bodźcem do powstania samodzielnej katedry.

Katedra Archiwistyki i Nauk Pomocniczych Historii oferuje łączone studia z zakresu archiwistyki i obsługi akt na poziomie licencjackim, a także studia historyczne z profesjonalnym modułem archiwoznawstwa w ramach kontynuacji studiów magisterskich, zarówno stacjonarnych, jak i niestacjonarnych. Nauczanie przeplata się z kursami skupiającymi się na klasycznych umiejętnościach archiwalnych, a także umiejętnościach związanych z najnowszymi osiągnięciami w tej dziedzinie, łącznie z dokumentem elektronicznym.

Czytaj dalej „CZECHY: Na Uniwersytecie w Ústí nad Labem utworzono katedrę archiwistyki”

WŁOCHY: „Podręcznik archiwistyki włoskiej” wyd. 2

W dniu 4 listopada w Archiwum Państwowym w Mediolanie (Archivio di Stato di Milano), z okazji inauguracji nowego roku akademickiego Szkoły Archiwistyki, Paleografii i Dyplomatyki tamtejszego archiwum (Scuola di Archivistica Paleografia e Diplomatica dell’Archivio di Stato di Milano), miała miejsc promocja publikacji pt.: Manuale di archivistyca italiana (Podręcznik włoskiej archiwistyki) autorstwa Paolo Franzese. Autor jest dyrektorem Archiwum Państwowego w Perugii i wieloletnim nauczycielem w Szkole Archiwistyki, Paleografii i Dyplomatyki archiwum oraz  wykładowcą na Uniwersytecie w Perugii (Università degli studi di Perugia) na Wydziele Literatury – Języków, Literatury i Cywilizacji Starożytnej i Współczesnej (Dipartimento di Lettere – Lingue, Letterature e Civiltà Antiche e Moderne). Obszarem jego zainteresowań jest metodyka archiwalna, a także archiwoznawstwo. Autor jest także praktykiem mający na swoim koncie wiele opracowanych inwentarzy archiwalnych. Podręcznik proponowany jest jako pomoc dydaktyczna w procesie podstawowego kształcenia archiwisty. Pierwsze wydanie pracy pochodzi z 2014 r. , obecne wydanie datowane na 2018 r, zostało zaktualizowane, zwłaszcza w obszarze prawnym źródeł normatywnych.


fot. Morlacchi Editore
University Press

Podręcznik składa się z dwóch części: Archiwistyki i Organizacji archiwów włoskich.

Czytaj dalej „WŁOCHY: „Podręcznik archiwistyki włoskiej” wyd. 2”

CZECHY: Digitalizacja archiwaliów na zamówienie badaczy

Obecna sytuacja pandemiczna wymusiła na archiwach działania zmierzające do stworzenia dodatkowych możliwości korzystania z zasobów, które z powodu zamknięcia pracowni naukowych, są obecnie niedostępne dla badaczy w normalnym trybie. Najczęstszym sposobem świadczenia usług w tym zakresie jest oczywiście udostępnianie skanów, co czyni się coraz powszechniej. Jednak zdigitalizowane dotąd zbiory stanowią tylko ułamek zasobów i niewielką część tych, które obecnie są poszukiwane. Dlatego Okręgowe Archiwum Państwowe w Pradze (Státní oblastní archiv v Praze) wyszło do badaczy z nową propozycją.
Praskie Archiwum Państwowe i jego oddziały zaoferowały szerszy niż zazwyczaj dostęp do wybranych zbiorów w ramach digitalizacji. Oferta skierowana jest przede wszystkim do naukowców i studentów, pracujących przy projektach badawczych, które muszą zostać zamknięte w określonym czasie, a do ich realizacji niezbędne są archiwalia. Niezbędne materiały archiwalne zostaną dla nich specjalnie zdigitalizowane, a następnie opublikowane w wirtualnej pracowni naukowej (eBadatelna).

Czytaj dalej „CZECHY: Digitalizacja archiwaliów na zamówienie badaczy”

Maria Frankel (1957-2020)

Maria Frankel (1957 - 2020)

Maria Frankel

W dniu 7 listopada 2020 roku zmarła Maria Frankel, archiwistka i bibliotekarka, emerytowana wicedyrektor Archiwum Państwowego w Szczecinie, z którym związała życie zawodowe.
Maria Frankel urodziła się w Gryficach w 1957 roku, tu też zdała maturę, a następnie studiowała historię na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. W szczecińskim archiwum pracowała od 1982 roku. W trakcie pracy zawodowej poszerzała wiedzę i umiejętności m.in. na studiach podyplomowych z archiwistyki, edytorstwa źródeł, a także bibliotekoznawstwa. Przez kilkanaście lat opiekowała się największą w regionie biblioteką Pomeraników, stanowiącą część zasobu Archiwum Państwowego w Szczecinie. Prowadziła również redakcję Szczecińskiego Informatora Archiwalnego (1985-2016), była redaktorem wydawniczym ponad 100 publikacji Archiwum Państwowego w Szczecinie (monografie, wydawnictwa źródłowe, prace popularno-naukowe).
W 1999 roku została kierownikiem Oddziału IV informacji i popularyzacji archiwalnej, a w latach 2007-2017 pełniła również funkcję wicedyrektora Archiwum Państwowego w Szczecinie.

Czytaj dalej „Maria Frankel (1957-2020)”

MRA: Umowa o współpracy Międzynarodowej Rady Archiwów i Stowarzyszenia Archiwistów Latynoamerykańskich

Dnia 9 listopada 2020 r. Międzynarodowa Rada Archiwów (International Council on Archives – ICA) i Stowarzyszenie Archiwistów Latynoamerykańskich (Asociación Latinoamericana de Archivos – ALA) ogłosiły na swoich stronach internetowych podpisanie umowy w zakresie strategii komunikacyjnych i marketingowych oraz związanych z tłumaczeniami na język hiszpański profesjonalnych treści opartych na podstawach programu szkoleniowego MRA.

Czytaj dalej „MRA: Umowa o współpracy Międzynarodowej Rady Archiwów i Stowarzyszenia Archiwistów Latynoamerykańskich”

MRA: Powołanie Grupy Ekspertów ds Ludności Autochtonicznej (EGIM)

W listopadzie 2018 r. w trakcie Międzynarodowego Kongresu Archiwów w  Yaoundé w Kamerunie Komisja Programowa Międzynarodowej Rady Archiwów postanowiła powołać Grupę Ekspertów ds. Ludności Autochtonicznej (Expert Group on Indigenous Matters -EGIM). Inspiracją dla zajęcia się zagadnieniami ochrony archiwalnej kultur autochtonicznych jest Deklaracja Narodów Zjednoczonych w Sprawie Praw Ludności Tubylczej z 13 września 2007 r. (United Nations Declaration on the Rights of Indigenous Peoples (UNDRIP) on 13 September 2007.) Na poczatku 2019 r., złożony z przedstawicieli ludów tubylczych z całego świata, komitet ad hoc przygotowywał dokumenty programowe, które miały stać się podstawą do działania nowopowołanego ciała MRA. 25 października 2019 r. na dorocznej konferencji MRA w Adelajdzie w Australii doszło po raz pierwszy do spotkania, określonego przez organizatorów jako szczyt w sprawach autochtonicznych (tubylczych).  Szczyt został zorganizowany we współpracy Międzynarodowej Rady Archiwów, Archiwów Narodowych Australii, a koordynowała go nowoutworzona grupa ekspertów.

Czytaj dalej „MRA: Powołanie Grupy Ekspertów ds Ludności Autochtonicznej (EGIM)”

CZECHY: Sytuacja epidemiologiczna zmusza do przesunięcia Krajowej Konferencji Archiwalnej

Sytuacja epidemiologiczna, jaka dotknęła cały Świat nie pozostała bez wpływu na działalność archiwów i stowarzyszeń archiwalnych, które redukują swą aktywność zewnętrzną, jak również rezygnują z organizacji, lub przesuwają terminy wielu tradycyjnych, cyklicznych wydarzeń. Tak jest w Polsce, tak również dziej się w Czechach. Największym wydarzeniem archiwalnym w Czechach jest ogólnokrajowa Konferencja Archiwalna, odbywana co dwa, za każdym razem w innym, ważnym ośrodku historycznym. Gromadzi ona zawsze ponad 500 archiwistów z Czech oraz wielu gości zagranicznych, którzy przez dwa dni debatują nad najważniejszymi problemami i zagadnieniami czeskiej, ale i światowej archiwistyki. Najbliższe takie zgromadzenie – a więc XIX Krajowa Konferencja Archiwalna – było zaplanowane na kwiecień 2021 r. w Pardubicach. Jednak po szeroko zakrojonej dyskusji w ramach Stowarzyszenia Czeskich Archiwistów, głównego organizatora tej imprezy, zdecydowano o jej przesunięciu aż do roku 2023. Głównym powodem jest utrzymująca się niepewność co do aktualnej sytuacji epidemiologicznej i konieczność rozstrzygnięcia wszystkich kwestii związanych z organizacją Konferencji z dużym wyprzedzeniem.

Miejmy nadzieję, że tak odległy termin Konferencji będzie możliwy do zrealizowania bez żadnych ograniczeń

Więcej: Zápis č. 24 z řádné schůze výboru České archivní společnosti konané dne 17. září 2020  ve Státním okresním archivu Cheb (pdf).

oprac. Ivo Łaborewicz

AP Wrocław O/Jelenia Góra

Martyna Znamirowska (1964-2020)


Martyna Znamirowska

Wieczorem 1 listopada 2020 r., a więc w uroczystość Wszystkich Świętych, po długich zmaganiach z przewlekłą, ciężką chorobą, odeszła od nas Martyna Znamirowska, historyk, archiwistka, długoletnia pracownica Archiwum Państwowego w Zielonej Górze, od wielu lat aktywnie działająca w ramach Stowarzyszenia Archiwistów Polskich, niezawodny przyjaciel, niezwykle dobry Człowiek.

Urodziła się 10 stycznia 1964 r. w Kielcach. Od 1966 r. zamieszkała w Zielonej Górze, gdzie w 1983 r. ukończyła I Liceum Ogólnokształcące, a następnie podjęła studia na Wydziale Historyczno-Filozoficznym Uniwersytetu we Wrocławiu. Tam, w trakcie pięcioletniej nauki, nie tylko zdobyła gruntowne wykształcenie w zakresie badania dziejów – zwłaszcza okresu nowożytnego, ale poznała podstawowe zasady archiwistyki, uzyskując w 1988 r. tytuł magistra historii ze specjalizacją archiwalną.

Powróciwszy do Zielonej Góry jeszcze w 1988 r. zatrudniła się w tamtejszym Archiwum Państwowym, mającym wówczas swoją siedzibę w pałacu w nieodległym Starym Kisielinie. Od razu dała się poznać jako osoba niezwykle rzetelna, pracowita i jak napisał jej dyrektor „całym sercem oddana sprawom archiwalnym”, praktycznie do ostatnich chwil, dopóki pozwalało Jej na to zdrowie… Był w tym nie tylko niezaprzeczalny heroizm, co ogromne poczucie obowiązku i odpowiedzialności za pracę, ale również i wielkie umiłowanie zawodu.

Czytaj dalej „Martyna Znamirowska (1964-2020)”