Krystyna Drożdż (1965-2021)

Dnia 23 lipca 2021 r., po długiej i heroicznej walce z bezwzględną chorobą, zmarła nasza droga koleżanka, pierwsza kierownik Oddziału w Kamieńcu Ząbkowickim Archiwum Państwowego we Wrocławiu, Krystyna Drożdż.

Urodziła się 8 września 1965 r. w Obornikach Śląskich. W 1984 r. podjęła studia historyczne na Uniwersytecie Wrocławskim, które ukończyła w 1991 r. Jeszcze przed obroną pracy magisterskiej zatrudniona została w Archiwum Państwowym we Wrocławiu. Od 11 lutego jako młodszy archiwista pracowała na pół etatu, aby 30 sierpnia 1991 r. przejść na pełen etat, jednocześnie awansując na stanowisko archiwisty. W rok potem podjęła wyzwanie pokierowanie nową placówką, a mianowicie Ekspozyturą wrocławskiego Archiwum Państwowego w Kamieńcu Ząbkowickim, ulokowaną w pozyskanym właśnie zabytkowym obiekcie byłego klasztoru cystersów, którego atutem była wielka powierzchnia magazynowa. Dnia 1 czerwca 1992 r. mianowana została kierownikiem tej placówki, stając przed problemem jej zorganizowania, wyposażenia oraz niekończących się remontów. Ze wszystkich tych zadań wywiązała wzorowo, odważnie pokonując kolejne przeszkody, a jednocześnie nabierając doświadczenia i poznając od strony praktycznej tajniki zawodu archiwisty.

Czytaj dalej „Krystyna Drożdż (1965-2021)”

MRA: Deklaracja Stowarzyszenia Archiwów Latynoamarykańskich w sprawie niszczenia archiwów

Stowarzyszenie Archiwów Latynoamarykańskich (ALA – Asociación Latinoamericana de Archivos) opublikowało 24 maja 2021 r. deklarację przeciwko niszczeniu archiwów. Poniżej publikujemy obszerny fragment tłumaczenia deklaracji.  Przywołany obszar działań to protesty społeczne w wyniku których dochodziło do ataków na obiekty publiczne i niszczenia znajdujących się w nich archiwaliów. Niekiedy akty wandalizmu były aprobowane przez władze publiczne, które świadomie nie podejmowały działań ochronnych dopuszczając do nieodwracalnych strat w zasobie.

„We wskazanym przez ALA obszarze, zgadzamy się z deklaracjami organizacji, instytucji i kolumbijskich władz archiwalnych i w imieniu uniwersytetów, archiwistów, obrońców praw człowieka i wspólnoty archiwistów ibero – amerykańskich, wyrażamy swoje zaniepokojenie co do ryzyka jakie może zapoczątkować masowe niszczenie archiwaliów, które dokumentują i są dowodami podstawowymi dla prawa do wiedzy i prawdy.

Czytaj dalej „MRA: Deklaracja Stowarzyszenia Archiwów Latynoamarykańskich w sprawie niszczenia archiwów”

UKRAINA: Dokumenty z archiwów krymskich są już dostępne on-line

16 lipca 2021 r. podczas konferencji prasowej w siedzibie Ukrinform w Kijowie (Українське національне інформаційне агентство «Укрінформ»), szef Państwowej Służby Archiwalnej Ukrainy Anatolij Chromow zaprezentował dostęp on-line do dokumentów archiwalnych Autonomicznej Republiki Krymu i miasta Sewastopol. „Wspólnie z amerykańską korporacją Family Search International stworzyliśmy osobny dział na oficjalnej stronie Państwowej Służby Archiwalnej Ukrainy z dostępem on-line do około 400 tys. kopii dokumentów Narodowego Zasobu Archiwalnego instytucji archiwalnych Autonomicznej Republiki Krym” – powiedział A. Chromow. Poinformował również o działaniach Państwowej Służby Archiwalnej Ukrainy w zakresie ochrony i udostępniania archiwalnego dziedzictwa kulturowego Ukrainy na czasowo okupowanym terytorium Autonomicznej Republiki Krymu.

Z kolei wiceminister spraw zagranicznych Ukrainy Emine Dżaparowa podkreśliła znaczenie Państwowej Służby Archiwalnej Ukrainy w zakresie zachowania i zapewnienia dostępu do dokumentów krymskich archiwów oraz podzieliła się najnowszymi decyzjami państwa ukraińskiego w kontekście deokupacji Krymu. „Z pewnością kwestie przechowywania i gromadzenia dokumentów krymskich, zarówno władz publicznych, jak i osób fizycznych i prawnych, są ważne dla polityki państwa w zakresie wysiedlenia i reintegracji tymczasowo okupowanego terytorium Autonomicznej Republiki Krymu i Sewastopola” – powiedział Stały Przedstawiciel Prezydenta Ukrainy w Autonomicznej Republice Krymu Anton Korinewicz.

Czytaj dalej „UKRAINA: Dokumenty z archiwów krymskich są już dostępne on-line”

CZECHY: Kryzys i państwo – konferencja o międzywojennej Czechosłowacji

Archiwum Narodowe w Pradze we współpracy z Instytutem Historii Akademii Nauk Republiki Czeskiej oraz Wydziałem Filozoficznym Uniwersytetu Południowoczeskiego w Czeskich Budziejowicach zapraszają do udziału w konferencji pt. „Kryzys i państwo. Na przykładzie Czechosłowacji w okresie międzywojennym”. Konferencja odbędzie się w czwartek i piątek 23 i 24 września 2021 r. w gmachu głównym Archiwum Narodowego w Pradze, lub online. Na konferencji zostaną omówione m.in. narzędzia oraz działania o charakterze prawnym, ekonomicznym, społecznym, zdrowotnym i bezpieczeństwa państwa, jak i administracji państwowej, służące do rozwiązania różnych kryzysów, z jakimi borykała się międzywojenna Czechosłowacja.

Czytaj dalej „CZECHY: Kryzys i państwo – konferencja o międzywojennej Czechosłowacji”

BELGIA: Projekt Temas – Tezaurus wczesnonowożytnych źródeł archiwalnych

Archiwa Państwowe Belgii (Archives de l’État en Belgique) opracowały i udostępniły na zasadach danych otwartych niezwykle interesujący projekt o nazwie Temas „Tezaurus źródeł archiwów nowożytnych” (Temas: thésaurus des sources d’archives modernes). Pomysł belgijskich archiwistów wziął się ze spostrzeżenia, że dla wielu użytkowników archiwów liczne terminy, występujące w inwentarzach archiwalnych i źródłach archiwalnych okresu wczesnonowożytnego, określonego periodem 1482 – 1795, mogą być niejasne lub niewłaściwie rozumiane (np.: wokanda, rejestr sentencji, acta universitatis, acta capituli itp.).

Czytaj dalej „BELGIA: Projekt Temas – Tezaurus wczesnonowożytnych źródeł archiwalnych”

BIAŁORUŚ: Wystawa z okazji 70. rocznicy seryjnej produkcji motocykla M1A „Mińsk”

Białoruskie Państwowe Archiwum Dokumentacji Naukowo-Technicznej w Mińsku zamieściło na swej stronie internetowej wirtualną wystawę poświęconą 70. rocznicy rozpoczęcia produkcji pierwszego seryjnego białoruskiego motocykla M1A „Mińsk”. Zaprezentowana w ramach wystawy dokumentacja projektowa pochodząca z zespołu archiwalnego „Mińska Fabryka Motocykli i Rowerów” ilustruje rozwój białoruskiego przemysłu motocyklowego w latach 50.-70. XX w.
Produkcja motocykli w Białoruskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej została zorganizowana na początku lat 50. XX w., jednak cala historia rozpoczęła się 7 lipca 1945 r., kiedy Ludowemu Komisariatowi Budowy Maszyn Średnich, na lokalizację fabryki rowerów, został przekazany budynek Mińskiej Fabryki Armatury. Maszyny i urządzenia potrzebne do produkcji rowerów zostały przywiezione, „w ramach reperacji”, z niemieckiego zakładu Brannebor, z Huffel w południowej Brandenburgii, produkującego rowery od 1893 roku. Natomiast sprzęt i możliwości techniczne do produkcji motocykla Związek Sowiecki pozyskał również w roku 1945, przejmując z kolei zdemontowane wyposażenie niemieckiego zakładu DKW (Dampfkraftwagen) w Zschopau w Saksonii, będącego wówczas jedną z największych fabryk motocykli w Europie.
Czytaj dalej „BIAŁORUŚ: Wystawa z okazji 70. rocznicy seryjnej produkcji motocykla M1A „Mińsk””

MRA: Barcelona miejscem kolejnego kongresu archiwów w 2025r.

Międzynarodowa Rada Archiwów ogłosiła Barcelonę, stolicę Katalonii, miejscem kolejnego Międzynarodowego Kongresu Archiwów w 2025 r. Hasłem kongresu jest: „Znać przeszłość. Tworzyć przyszłość” (Coneixent passats. Creant futurs. / Connaître le passé. Créer l’avenir. / Knowing pasts. Creating futures.). Gospodarzami kongresu będą: Międzynarodowa Rada Archiwów, rząd Katalonii, miasto Barcelona oraz Zawodowe Stowarzyszenie Archiwistów i Zarządzających Dokumentacją Katalonii (’Associació de Professionals de l’Arxivística i la Gestió de Documents de Catalunya). Miasto Barcelona po raz pierwszy będzie gościło międzynarodowy kongres archiwów, choć w Hiszpanii będzie gościł już po raz drugi. W roku 2000 w andaluzyjskiej Sevilli, pod hasłem „Archiwa w nowym tysiącleciu a społeczeństwo doby informacji”, odbył się XIV Międzynarodowy Kongres Archiwów.
Więcej:
Annonce du Congrès 2025 à Barcelone : Connaître le passé. Créer l’avenir.
Oprac. Adam Baniecki
AP Wrocław O/Bolesławiec

Białoruś: „Mińska Fabryka Traktorów: powstanie i rozwój w dokumentach archiwalnych” – wystawa internetowa

Z okazji 75. rocznicy powstania Mińskiej Fabryki Traktorów Archiwum Państwowe Obwodu Mińskiego przygotowało wystawę opartą na przechowywanych we własnym zasobie materiałach archiwalnych.
Oficjalnie przedsiębiorstwo odlicza swoją historię od 29 maja 1946 r. (od dekretu Rady Ministrów ZSRR nr 1142 o budowie Mińskiej Fabryki Traktorów Ministerstwa Techniki Rolniczej), jednak prehistoria zakładu rozpoczęła się w 1939 r., kiedy Rada Komisarzy Ludowych ZSRR podjęła uchwałę w sprawie przebudowy istniejących i budowy nowych fabryk samolotów. Zgodnie z tym dokumentem, w Mińsku rozpoczęła się budowa jednej z największych w Związku Sowieckim fabryk ciężkich bombowców.
W wyniku II wojny Białoruś poniosła ogromne straty ludzkie i materialne. Podstawowym powojennym zadaniem była odbudowa zniszczonej republiki i jej gospodarki, a rolnictwo pilnie potrzebowało technologii. Mińska Fabryka Traktorów stała się przedsiębiorstwem o znaczeniu ogólnopaństwowym, a decyzja o budowie fabryki przesądziła o przyszłości powojennego Mińska, który stał się głównym ośrodkiem politycznym i przemysłowym sowieckiej Białorusi. Los stolicy i setek tysięcy ludzi związany został z rozwojem zakładu. Budowa wielkiego przemysłowego giganta przyczyniła się do rozwoju infrastruktury, nauki, napływu wykwalifikowanych specjalistów z innych republik oraz rozwoju szkolenia zawodowego.

Czytaj dalej „Białoruś: „Mińska Fabryka Traktorów: powstanie i rozwój w dokumentach archiwalnych” – wystawa internetowa”

POLSKA: Kraków – konferencja „Archiwa Ponadnarodowe. Wspólne dziedzictwo – różne rozwiązania”


Instytut Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie i Archiwum Narodowe w Krakowie zapraszają do udziału w międzynarodowej konferencji naukowej organizowanej pod patronatem Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych i Ministra Spraw Zagranicznych . Odbędzie się ona w dniach 16-17 września 2021 r. w Krakowie pt. „Archiwa Ponadnarodowe. Wspólne dziedzictwo – różne rozwiązania”.


Przedmiotem konferencji będzie analiza funkcjonowania archiwów o zasobie i zasięgu ponadnarodowym (organizacji międzynarodowych, związków wyznaniowych, instytucji kultury, instytucji unijnych i in.). Archiwa te przechowują dokumentację z różnych sfer życia współczesnych społeczeństw: mediów, kultury, gospodarki i religii, stanowiącą zarazem wspólne i uniwersalne dziedzictwo ludzkości. Przedstawiciele zaproszonych instytucji poszukiwać będą odpowiedzi na pytanie o rolę i zadania archiwum w procesie globalizacji systemów informacyjnych. Celem konferencji będzie zatem próba analizy współczesnych problemów działalności archiwów gromadzących, przechowujących, opracowujących i udostępniających zasób o charakterze ponadnarodowym. Część z takich archiwów działa w ramach instytucji o wielowiekowej tradycji i zasięgu globalnym, część natomiast powstała wraz z narodzinami nowoczesnych instytucji zjednoczonej Europy.

Czytaj dalej „POLSKA: Kraków – konferencja „Archiwa Ponadnarodowe. Wspólne dziedzictwo – różne rozwiązania””

MRA: III Tydzień Archiwów 7-11 czerwca 2021

W dniach 7 – 11 czerwca 2021 r. odbywa się  III Międzynarodowy Tydzień Archiwów. Tegoroczna impreza obchodzona jest pod hasłem #Wzmocnić Archiwa.
MRA zaproponowała trzy obszary refleksji:
1.    Jak archiwa, poprzez dostęp do informacji,  wzmacniają odpowiedzialność i transparentność rządów i gwarantują obywatelom ochronę prawa.
2.    W jaki sposób praca i współpraca w sieci pozwala nam wzmocnić archiwa i nasz zawód tak, aby pomóc nam osiągnąć  nasze i naszych instytucji cele, wspierając jednocześnie  branże partnerskie i pomagając im i opinii publicznej w zrozumieniu tego co my robimy.
3.    W jaki sposób powrócić do pytań o teorię i współczesną praktykę archiwalną aby przywrócić różnorodność i włączenie różnych punktów widzenia, podobnie jak różnych historii.

W ramach obchodów przewidziano kilkanaście webinariów. Spotkanie dotyczące tematu wiodącego odbędzie się 9 czerwca w języku hiszpańskim.

W Polsce 9 czerwca obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Archiwów, którego hasłem jest: „Dziedzictwo dokumentacyjne, jego ochrona i upowszechnianie”.  W tym roku łączą się z IV edycją Listy Krajowej Programu UNESCO „Pamięć Świata”. Główne obchody związane z wpisaniem na listę nowych polskich obiektów zorganizowano w Warszawie, w środę 9 czerwca o godz. 19:00 na dziedzińcu Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.

Szczegółowe informacje o wpisanych w czwartej edycji obiektach: Pamięć Polski: Lista Krajowa Programu UNESCO „Pamięć Świata
Wykaz imprez zorganizowanych przez Archiwa Państwowe
UNESCO: Mémoire du monde / Memory of the World
Polska na światowej liście Pamięć Świata UNESCO

Oprac. Adam Baniecki
AP Wrocław O/Bolesławiec