Kategoria: Warsztat archiwisty

FRANCJA i WŁOCHY: Portale tematyczne w archiwistykach narodowych. Część II. Portale francuskie „Hołd archiwów państwowych dla prezydenta Valéry Giscard d’Estaing”

1. Hommage des Archives nationales au Président  Valéry Giscard d’Estaing
Hołd archiwów państwowych dla prezydenfa Valéry Giscard d’Estaing

Archiwa Państwowe w hołdzie prezydentowi Valéry Giscard d’Estaing (Hommage des Archives nationales au Président  Valéry Giscard d’Estaing) to najnowszy francuski portal tematyczny.  Opublikowano go w związku ze śmiercią prezydenta Valerego Giscard d d’Estaing (1926 – 2020), który zmarł w wieku 94 lat dnia 2 grudnia 2020 r. Był prezydentem Francji w latach 1974 – 1981.Portal składa się z dwóch części: „Siedem lat w obrazach (maj 1974 – maj 1981)” (Le septennat en images (mai 1974 – mai 1981) oraz „Valéry Giscard d’Estaing i archiwa” (Valéry Giscard d’Estaing et les archives).W części pierwszej wykorzystując 17 fotografii z zasobu archiwów francuskich wraz z ich opisem (kontekstem) lub kopii dokumentów, w krótkich  migawkach, ukazują jego prezydenturę. Nie brano pod uwagę jedynie spektakularnych wydarzeń, ale także bardzo ludzkie aspekty jak rolę jaką odgrywała małżonka prezydenta  dotąd w obyczaju francuskim nie znaną, a wzorowaną na pierwszych damach amerykańskich, zwłaszcza na Jackie Kennedy.

Czytaj dalej „FRANCJA i WŁOCHY: Portale tematyczne w archiwistykach narodowych. Część II. Portale francuskie „Hołd archiwów państwowych dla prezydenta Valéry Giscard d’Estaing””

FRANCJA i WŁOCHY: Portale tematyczne w archiwistykach narodowych. Część I Wstęp

Portale tematyczne są stosunkowo nowym zjawiskiem  w archiwistyce światowej. W Europie dużą wagę przywiązują do nich archiwa Francji i Włoch, choć w pewnych formach, jak na przykład genealogia, znane są w większości narodowych sieci archiwalnych i to od dawna. Wydaje się, że źródeł ich można by upatrywać w realizowanych dawniej przez archiwa kwerendach tematycznych. Obecnie możliwości  techniczne pozwalają w zasadzie dowolnie kształtować koncepcje prezentacji  określonych tematów istotnych z punktu widzenia wspólnej historii. Fakty i osoby najistotniejsze dla wspólnej historii stają sie tematem kwerend archiwalnych  rozpowszechnianych w formie portali tematycznych.  Archiwa narodowe Francji w dwóch zdaniach zdefiniowały ich cele: „Portale tematyczne zawierają podstawowe zasoby do znajomości  najważniejszych faktów i osób naszej wspólnej historii. Redagowane przez odpowiedzialnych za zespoły archiwalne i dokumentację są zaadresowane tak do specjalistów jaki i laików.”*  We Włoszech portale tematyczne są integralną częścią szerokiego środowiska Systemu Archiwistyki Narodowej (Sistema Archivistico Nazionale – SAN), a podstawową ich funkcją  jest „…umożliwienie publiczności, nie tylko specjalistom i ekspertom, dostępu do szerokiego dziedzictwa archiwalnego składającego się z wielu źródeł (dokumentacji aktowej, ikonograficznej, fotograficznej i audiowizualnej) związanych z określonym tematem.  Portale zrodziły się z potrzeby uwidocznienia przebogatego dziedzictwa, wciąż mało znanego, równocześnie pozwalają wykorzystać wielką pracę wykonaną przez instytucje archiwalne znaną dotąd ograniczonemu kręgowi uczonych”.**
Archiwa włoskie podkreślają, że mimo przystępnego sposobu udostępniania wszystkie opisy są zgodne ze wspólnymi standardami narodowymi i międzynarodowymi, a obiekty cyfrowe zostały wyposażone w metadane systemu METS aby umożliwić  łączenie ich z archiwum pochodzenia.

Czytaj dalej „FRANCJA i WŁOCHY: Portale tematyczne w archiwistykach narodowych. Część I Wstęp”

NORWEGIA-POLSKA: Wizyta kolegów zza Bałtyku

W dniu 12 maja 2017 r. Archiwum Narodowym w Krakowie gościć będzie grupę pracowników norweskiego Ministerstwa ds. Dzieci, Młodzieży i Rodziny (Barne-, ungdoms- og familieetaten – Bufetat), którym zaprezentowane zostaną dokumenty dotyczące ich kraju przechowywane w krakowskim archiwum.

Następnie o godzinie 11.00 rozpocznie się spotkanie na temat: „Elektroniczny obieg dokumentacji w praktyce norweskiego Ministerstwa ds. Dzieci, Młodzieży i Rodziny”
W ministerstwie tym obecnie nie ma archiwum papierowego. Wszystko, naprawdę wszystko, jest wprowadzane do systemu jako plik pdf lub jest konwertowane do pdf. Archiwum w sensie norweskim zaczyna się już w momencie zarejestrowania pisma – przychodzącego lub wychodzącego – w
kancelarii. Jest to tzw. żywe archiwum.

Prezentacja będzie prowadzona w języku polskim przez Izabelę Mazur, byłą pracownicę Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych.
Organizatorzy liczą na dyskusję i ciekawą wymianę doświadczeń. Osoby zainteresowane wzięciem udziału w spotkaniu proszone są o wcześniejszy kontakt z Archiwum Narodowym w Krakowie.

Prezentacja dostępna w Repozytorium ArchNetu w dziale: „Warsztat archiwisty”.

Anna Laszuk
NDAP

POLSKA: Wywłaszczenia nieruchomości w Polsce w latach 1945- 1998.

Wywłaszczenie, według definicji opartej na współczesnym ustawodawstwie, to forma pozbawienia lub ograniczenia własności następująca w wyniku indywidualnego aktu administracyjnego (w odróżnieniu od nacjonalizacji, którą wprowadza się aktem normatywnym), w interesie publicznym oraz za odszkodowaniem (w przeciwieństwie do konfiskaty). Jednak przez wiele lat określano tym terminem wszelkie formy pozbawienia własności. Po zakończeniu II wojny światowej instytucja wywłaszczenia była w Polsce nadużywana. Władze Polski Ludowej przeprowadzały wywłaszczenia bez gospodarczego uzasadnienia, a także wykorzystywały wywłaszczone nieruchomości na cele inne niż pierwotnie zamierzone. Zapowiedziane w aktach prawnych odszkodowania nie zawsze były wypłacane. Ponadto stosowano zasadę nieekwiwalentności odszkodowania .

Robert Szarejko, pracownik Archiwum Państwowego w Warszawie, prezentuje zagadnienia związane z wywłaszczeniami niertuchomości w Polsce w latach 1944- 1998.
Artykuł patrz Repozytorium Archnetu

POLSKA: Normatywy kancelaryjno- archiwalne dla polskiej administracji

Od 22 stycznie 2011r. obowiązuje rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie instrukcji kancelaryjnej, jednolitych rzeczowych wykazów akt oraz instrukcji archiwalnej w sprawie organizacji i zakresu działania archiwów zakładowych. (Dz.U. 2011 nr 14 poz. 67)

-organów gmin i związków międzygminnych oraz urzędów obsługujących te organy i związki,
-organów powiatu i starostw powiatowych,
-organów samorządu województwa i urzędów marszałkowskich,
-organów zespolonej administracji rządowej w województwie i urzędów obsługujących te organy.

Rozporządzenie zastępuje następujące akty prawne:
1. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów samorządu województwa (Dz. U. Nr 160, poz. 1073, z 1999 r. Nr 103, poz. 1192 oraz z 2001 r. Nr 116, poz. 1244),
2. Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów powiatu (Dz. U. Nr 160, poz. 1074, z 1999 r. Nr 102, poz. 1187 oraz z 2001 r. Nr 116, poz. 1243)
3. rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 1999 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów gmin i związków międzygminnych (Dz. U. Nr 112, poz. 1319, z 2003 r. Nr 69, poz. 636 oraz z 2006 r. Nr 127, poz. 885),

Nowa regulacja prawna proponuje obok tradycyjnego systemu obiegu dokumentów także system elektroniczny. Wprowadza także wspólną dla wszystkich wymienionych szczebli administracji instrukcję archiwalną.

oprac. Adam Baniecki
AP Lubań

POLSKA: Od 1 stycznia 2011 nowe normatywy kancelaryjne w administracji

Dnia 17 listopada 2010 Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji opublikowało na łamach swojego BiP projekt rozporządzenia określający instrukcję kancelaryjną, rzeczowe wykazy akt oraz instrukcję archiwalną dla dla organów gminy i związków międzygminnych, organów powiatu, organów samorządu województwa i organów zespolonej administracji rządowej w województwie, a także urzędów obsługujących te organy. Omawiane regulacje mają objąć zarządzanie zarówno dokumentacją tradycyjną jak i elektroniczną. Biorąc pod uwagę fakt, że mają wejść w życie 1 stycznia 2011r. czasu na konsultacje pozostało niewiele.  Proponowane dokumenty są podstawowymi narzędziami zarządzania obiegiem dokumentacji w administracji terenowej. Zaproponowane rozwiązania w wielu wypadkach mają charakter nowatorski.

Tekst rozporządzenia wraz z załącznikami.

oprac. Adam Baniecki

Środki ewidencyjne

I. Inwentarz książkowy: jest najbardziej całościowym środkiem ewidencyjnym zespołu archiwalnego.

Metodyka: 1. Wytyczne Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych z 19 marca 1960r. w sprawie sporządzania inwentarzy książkowych dla zespołow (zbiorów) przechowywanych w archiwach państwowych. Wprowadzony zarządzeniem nr 6 Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych z 19 marca 1960r.

2. Pismo Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwoych z 30 lipca 1960 r. dotyczące wyjaśnień do zarządzenia nr 6 Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwoych z 19 marca 1960r. w sprawie inwentarzy książkowych dla zespołów (zbiorów) przechowywanych w archiwach państwowych.

Załatwianie spraw w archiwach państwowych

z BIP NDAP

 

Informacje publikowane w tym dziale wykorzystują dane publikowane w Biuletynie Informacji Publicznej Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwoych. Wszystkoch zainteresowanych funkcjonowaniem NDAP zachęcamy do korzystania z jego zawartości.

1. Listy polecające (dla zainteresowanych uzyskaniem listu polecającego Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych do badań w archiwach zagranicznych)

2. Zaświadczenie na wywóz archiwaliów za granicę (dla zainteresowanych wywozem archiwaliów za granicę, a co za tym idzie uzyskaniem zaświadczenia, że wywożony materiał nie wchodzi do narodowego zasobu archiwalnego)

3. Zezwolenie na czasowy wywóz archiwaliów za granicę (dala zainteresowanych czasowym wywozem archiwaliów za granicę w celach wystawienniczych)