Nowości z Włoch – Strona 3

WŁOCHY: “Carte da legare” – portal poświęcony dokumentacji psychiatrycznej

Włoski Centralny Instytut Archiwistyki (Instituto Centrale per gli Archivi) , z początkiem lutego 2016 r., poinformował o uruchomieniu portalu tematycznego pt.: “Dokumenty do zabezpieczenia” (Carte da legare), który stawia sobie za cel realizację całościowej wizji zabezpieczenia, opracowania i procedur udostępniania dokumentacji medycznej szpitali psychiatrycznych we Włoszech. Ambicje twórców portalu idą jednak dalej, stąd umieszczono podtytuł “Archiwa psychiatrii we Włoszech”. Zarządzająca projektem państwowa komisja koordynowana przez II Wydział Dziedzictwa Archiwalnego Dyrekcji Archiwów Włoch postawiła sobie za cel nie tylko dostarczenie informacji wyspecjalizowanym użytkownikom na temat tej bogatej spuścizny archiwalnej, ale także udostępnienie materiałów opisujących historię medyczna i społeczną, takich jak np.: statystyki, zdjęcia, filmy czy linki do innych projektów związanych ze światem psychiatrii i ochroną zdrowia psychicznego.
Ważnym elementem portalu ma być dostęp do kart chorób 13 dawnych szpitali psychiatrycznych. Dostęp do nich będzie możliwy po uzyskaniu autoryzacji zgodnej z wymogami polityki prywatności.Opracowanie archiwaliów trwało wiele lat. Prowadziły je regionalne Nadintendentury Archiwistyczne w porozumieniu z właścicielami i zarządcami dokumentacji.
Pierwsze prace, o charakterze pilotażowym, nad projektem zaczęły się w 1999 r. nad dokumentacją szpitali Santa Maria della Pietà w Rzymie i Leonardo Bianchi w Neapolu.

Czytaj dalej „WŁOCHY: “Carte da legare” – portal poświęcony dokumentacji psychiatrycznej”

WŁOCHY: Publikacje Biblioteki Cyfrowej Naczelnej Dyrekcji Archiwów Włoch

Naczelna Dyrekcja Archiwów włoskich (Direzione Generale degli Archivi – DGA) od dłuższego już czasu realizuje niezwykle użyteczny projekt o nazwie Biblioteka Cyfrowa (Biblioteca Digitalne). Projekt nocno został wsparty na facebooku, gdzie na bieżąco podawane są informacje o kolejnych wydawnictwach dostępnych online w bibliotece.
Początkowo zaplanowano udostępnienie przede wszystkim głównego pisma archiwistów włoskich „Rasegna degli archivi di stato”. Udostępniono w całości w formacie pdf roczniki 1941 – 1994. Roczniki młodsze mają natomiast opublikowane spisy treści.
Zdecydowano jednakże rozszerzyć dostępność do publikacji archiwalnych zwłaszcza wydanych przez same archiwa włoskie, aż ilość publikacji zaczęła domagać się systematyzacji celem ułatwienia dostępu użytkownikom.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Publikacje Biblioteki Cyfrowej Naczelnej Dyrekcji Archiwów Włoch”

WŁOCHY: Nowe regulacje prawne zawodu archiwisty

We Włoszech 10 lutego 2013 r. weszła w życie ustawa „O zawodach nieregulowanych” (Professioni non regolamentate- ustawa 14.01.2013 nr 4, Gazetta Ufficiale 26.01.2013.
Ustawa obejmuje zawody nie zorganizowane w organizacje korporacyjne lub branżowe takie, które są związane ze świadczeniem usług na rzecz osób trzecich, usług wymagających zaangażowania intelektualnego. Nie obejmuje zawodów ujętych w innych przepisach korporacyjnych wskazanych we włoskim w kodeksie cywilnym w art. 2229. Przepisy dotyczą osób, których działalność stwarza udokumentowane relacje z klientem. Główne grupy zawodowe objęte ustawą to: lekarze, adwokaci, notariusze, rzemieślnicy, a także świadczący usługi archiwalne. Tego typu działalność podlegają kodeksowi konsumenta zwłaszcza w zakresie etyki. Aby możliwym było egzekwowanie etycznych zawodowo postaw wykonujący te zawody powinni być zrzeszeni w stowarzyszeniach profesjonalnych. Ustawodawca zastrzegł jedna, że stowarzyszenia te nie mogą zawierać w nazwie określenia zawodu, który obejmują. Ma to zapobiec tworzeniu „towarzyskich” stowarzyszeń, co wypełniałoby wymogi prawne, ale nie zabezpieczało interesu konsumenckiego.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Nowe regulacje prawne zawodu archiwisty”

WŁOCHY: Nowy podręcznik do archiwistyki

W dniu 11 listopada 2014 r. w Archiwum Państwowym w Mediolanie (Archivio di Stato di Milano) odbyła się prezentacja i promocja nowego włoskiego podręcznika do archiwistyki.
Podręcznik jest pracą zbiorową wybitnych włoskich archiwistów związanych ze szkołami archiwistyki i paleografii funkcjonującymi przy większości włoskich archiwów i włoskimi uniwersytetami. Zredagowały podręcznik kobiety, naukowcy: Linda Giuva, docent Uniwersytetu w Sienie i Maria Guercio, profesor rzymskiego uniwersytetu La Sapienza.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Nowy podręcznik do archiwistyki”

WŁOCHY: 140 lecie Archiwum Państwowego w Bolonii (1874 – 2014)

W dniach 20 – 21 listopada 2014 r. odbędzie się kongres naukowy z okazji 140 lecia Archiwum Państwowego w Bolonii. Temat: „Przeszłość przed nami”. (Il passato davanti a noi”). Kongres odbędzie się w pracowni naukowej archiwum. Jego współorganizatorem jest stowarzyszenie miłośników archiwum o nazwie „Chiostro dei Celestini” (Klasztor Celestynów). Stowarzyszenie liczące ponad 150 osób ma za cel poznawać spuściznę przechowywaną w Archiwum Państwowym w Bolonii, a przez to promować regionalne inicjatywy kulturalne. Nazwa stowarzyszenia związana jest z siedzibą archiwum państwowego, którą są zabudowania Klasztoru Celestynów. Klasztor powstał w Bolonii w połwie XIV w. i istniał do 1797 r. Obiekt jest monumentalny. Jego centralnym punktem jest kościół San Giovanni Battista dei Celestini umiejscowiony na fundamentach teatru rzymskiego z I w. n.e. Stanowi punkt centralny średniowiecznej Bolonii. Pomiędzy 1729 a 1768 r. kompleks został przebudowany i rozbudowany. Po likwidacji klasztoru część jego budynków i pomieszczeń pełniła różne funkcje, w tym funkcje publiczne. Mieściła się w jego części szkoła inżynierska. Po zjednoczeniu Włoch w 1871 r., w październiku 1874 r. utworzono bolońskie archiwum państwowe, które zajęło część obiektów klasztoru.
Zasób archiwum bolońskiego liczy 38 km akt zebranych w ponad 5000 zespołów o chronologii od X w. do XX w. Podstawową bazą badawczą jest ponad 400 inwentarzy analitycznych.

Czytaj dalej „WŁOCHY: 140 lecie Archiwum Państwowego w Bolonii (1874 – 2014)”

WŁOCHY: Dramatyczny apel archiwistów włoskich.

Od 17 lipca 2014 r. grupa wybitnych archiwistów włoskich zwróciła się z otwartą petycją do Dario Franceschiniego, Ministra Dóbr, Działalności Kulturalnej i Turystyki (Ministero dei beni e delle attivita culturali e del turismo) o odstąpienie od zaplanowanej likwidacji nadintendentur archiwalnych. Nadintendentury archiwalne (Soprintendenze archivistiche) są tzw organami peryferyjnymi ministerstwa kultury podlegającymi kierownictwu naukowemu Naczelnej Dyrekcji Archiwów (Direzione Generale degli Archivi).
Nadintendentury mają swoje siedziby w stolicach prowincji na których obszarze rozciągają się ich kompetencje. Obecnie jest ich 19.
Głównym ich zadaniem jest troska o niepaństwowych zasób archiwalny, w przypadku Włoch, obejmujący zasób instytucji komunalnych i prowincjonalnych, instytucji prywatnych i publicznych.
Zadania ich określa Kodeks dóbr kultury. Obejmują one:
-wyodrębnianie i rejestrację archiwów niepaństwowych;
– ustanawianie deklaracji interesu historycznego archiwów prywatnych;
– inspekcje;
– konsultacje w zakresie przechowywania, metod porządkowania i opisywania zasobu;
– interwencje w przypadku łamania prawa;
– ocenę priorytetów organizacyjnych i zobowiązań dla posiadaczy archiwów prywatnych i kościelnych;
– ocenę wystawionych na sprzedaż archiwaliów o znaczeniu historycznym celem przekazania ich archiwom państwowym.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Dramatyczny apel archiwistów włoskich.”

WŁOCHY: Archiwista- zawód akredytowany

We Włoszech po ponad dwudziestu latach starań, w których niemały udział miało Narodowe Stowarzyszenie Archiwistów Włoskich (ANAI), zawód archiwisty uzyskał akredytację. Dnia 15 stycznia parlament włoski przyjął poprawki do „Kodeksu dóbr kultury i krajobrazu” modyfikujące zapisy dotyczące zawodów, a raczej zawodowców, zajmujących się obiektami kultury, w tym i archiwaliami. Przepisy po siedmiu miesiącach wchodzą w życie, co właśnie się dzieje. Chodzi o ustawę znzną pod nazwą legge n. 362 (Madia, Ghizzoni, Orfini). „Kodeks dóbr kultury i krajobrazu” (Codice dei beni culturali e del paesagio) jest podstawowym aktem prawnym Republiki Włoskiej organizujący w sposób całościowy zagadnienia postępowania z dobrami kultury i kształtowaniem krajobrazu oraz ich ochrony. Jest takim samym dokumentem jak kodeks cywilny czy karny ale odnosi się do zagadnień kultury. Wprowadzony dekretem ustawodawczym (decreto legislativo) nr 42, 22 stycznia 2004 r. zastąpił szereg branżowych regulacji prawnych (tak jak jest obecnie w Polsce, gdzie zagadnienia kultury nie są ujęte w kodeks) z zakresu kultury i ochrony krajobrazu. Omawiane zmiany dotyczą tylko dwóch artykułów, ale dla środowiska związanego z pracą w kulturze mają ogromne znaczenie. Wprowadzają normę mówiącą, że osoby zajmujące się ochroną i konserwacją dóbr kultury, a także ci, którzy mają do czynienia z waloryzacją tychże dóbr lub z nimi pracują, powinni mieć stosowne przygotowanie zawodowe i odpowiednią praktykę. Dotyczy to następujących zawodów: archeologów, archiwistów, bibliotekarzy, demoetnoantropologów, antropologów, konserwatorów dóbr kultury, ekspertów i diagnostów nauk i technologii stosowanych w pracy z dobrami kultury i historii sztuki.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Archiwista- zawód akredytowany”

WŁOCHY: Międzynarodowe standardy ISAD(G) i ISAAR(CPF) wymagane przez włoski nadzór archiwalny.

Dnia 8 stycznia 2014 r. Dyrekcja Generalna Archiwów Włoskich podpisała dwie umowy na dostarczanie oprogramowania dla Nadintendentur Archialnych. (We Włoszech nadzór archiwalny stanowi odrębną strukturę administracji archiwalnej. Prowadzą je nadintendentury archiwalne- Sopraindendenze archivistiche). Nowe oprogramowanie ma służyć klientom nadintendentur do opisu posiadanego przez nich zasobu.
Pierwsza umowa dotyczy oprogramowania Arianna3 wyprodukowanego przez firmę Hyperborea z Navacchio koło Pizy. Drugim produktem jest xDAMS, będący oprogramowaniem otwartego źródła rozwijanego w ramach rzymskiego stowarzyszenia regesta.exe.

Oba projekty rozwijane są z myślą o prezentacji multimedialnych zasobów archiwalnych on-line.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Międzynarodowe standardy ISAD(G) i ISAAR(CPF) wymagane przez włoski nadzór archiwalny.”

WŁOCHY: Wydanie korespondencji nuncjusza apostolskiego w Pradze Antonio Caetaniego z początku XVII w.

W Rzymie ukazało się niedawno krytyczne wydanie ważnego źródła historycznego dla dziejów Czech i Austrii, jakim jest korespondencja nuncjusza Stolicy Apostolskiego z początków XVII w. Antonio Caetaniego, z okresu sprawowania przez niego urzędu w Pradze, na cesarskim dworze Rudolfa II w latach 1607-1611. Jest to kontynuacja serii wydawniczej, jaka ujrzała światło dzienne jeszcze przed II wojną światową, staraniem historyków i archiwistów skupionych w Czechosłowackim Instytucie Historycznym w Rzymie.

Otwarcie dla badaczy Tajnego Archiwum Watykańskiego w 1881 r. stało się początkiem rozlicznych badań i publikacji źródeł niemal dla całego naukowego świata. Liczne kraje zaczęły organizować w Rzymie swoje zakłady historyczne, których zadaniem stała się naukowa penetracja oraz krytyczna edycja nieznanych dotąd materiałów archiwalnych. Również powstałe w 1918 r. państwo Czechów i Słowaków, już w latach 1921-1923, uruchomiło tu Czechosłowacki Instytut Historyczny. Działał on do 1941 r., kiedy to jego funkcjonowanie zostało brutalnie przerwane przez niemieckich okupantów. Zmiany polityczne, jakie nastąpiły po 1945 r., narzucenie Czechosłowacji ustroju komunistycznego, nie sprzyjały wznowieniu działalności tej ważnej instytucji. Dopiero w 1993 r. udało się otworzyć w Rzymie Czeski Instytut Historyczny (mieszczący się pod adresem: Via Concordia 1, 00183 Roma), który z powodzeniem kontynuuje dzieła swego poprzednika sprzed 50 lat. Jednym z najważniejszych dokonań okresu międzywojennego stało się wydanie, a w latach 1932-1946, trzech tomów korespondencji nuncjatury praskiej, w opracowaniu Mileny Linhart, zamierzonych na uprzystępnienie materiałów z lat 1592-1628, pod wspólnym tytułem „Epistulae et acta nuntiorum apostolicorum Imperator Apud 1592/1628”. Ponadto warto pamiętać, iż Instytut ten wydaje „Monumenta Vaticana res gesta Bohemicas illustrantia (1306-1471)”, jak również własny biuletyn „Il Bollettino dell’Istituto Storico Ceco di Roma”.
Obecnie opublikowany czwarty tom „Listów i akt nuncjatury apostolskiej”, poświęcony jest działalności nuncjusza Antonio Caetaniego, zawiera m.in. jego korespondencję od początku działalności, to jest do sierpnia 1608 r. do czerwca 1609 r.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Wydanie korespondencji nuncjusza apostolskiego w Pradze Antonio Caetaniego z początku XVII w.”

WŁOCHY: Między dokumentacją papierową a cyfrową. Seminarium Uniwersytetu w Maceracie

W dniach 21 i 28 listopada w Maceracie we Włoszech odbędzie się zorganizowane, przez Stowarzyszenie Narodowe Archiwistyki Włoskiej i Uniwersytetu w Maceracie, seminarium pt: Pomiędzy dokumentacją papierową a cyfrową: zarządzanie i przechowywanie archiwów przedsiębiorstw publicznych. (Tra cartaceo e digitale: gestione e conservazione degli Archivi degli Enti pubblici).
„Zmiany w sposobie kształtowania i zarządzania systemami zarządzania dokumentacją, przejście od tradycyjnych, analogicznych dokumentów do dokumentów elektronicznych, stanowią impuls do używania technologii informacji i przekazu charakteryzujący w ostatnich latach procesy reorganizujące administrację publiczną w organizacje przejrzyste i poprawiające jakość usług dla obywateli.
Poprawa zarządzania obiegiem dokumentów i archiwami dały asumpt do tworzenia scentralizowanych strategii zarządzania i dobrego funkcjonowania administracji publicznej, uproszczenia i modernizacji służb i wszystkich sektorów. Działania te były zdeterminowane przez chęć zapewnienia przechowywania w długim czasie dokumentów cyfrowych, tak delikatnych, pamiętając o konieczności zachowania ich integralności, autentyczności i czytelności, jak to przewidują normy.” (tłumaczenie: AB)

Powyższe zagadnienia ma poruszać seminarium w Maceracie skupiając się na tematyce zarządzania i przechowywania systemów dokumentacyjnych w aspektach archiwistyki, normatywów, technologii i wątków dotyczących kompetencji na styku państwo- regiony, ukazując kluczową rolę tych ostatnich w procesie przemian.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Między dokumentacją papierową a cyfrową. Seminarium Uniwersytetu w Maceracie”