Z okazji Międzynarodowego Dnia Archiwów w siedzibie Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych w Warszawie odbyła się konferencja: „Powszechna Deklaracja Archiwów w doświadczeniach archiwów państwowych”. Wybór powszechnej deklaracji jako tematu konferencji, w dniu obchodzonym jako święto archiwów w wielu już państwach swiata, nie był przypadkowy. Przyjęty przez Zgromadzenie Ogólne Międzynarodowej Rady Archiwów w Oslo, we wrześniu 2010 r., dokument, jest rodzajem manifestu ideowego całej międzynarodowej społeczności archiwalnej. Deklaracja mówi czym są archiwa, jaką rolę odgrywają w społeczeństwie i jakie stawiają sobie cele oraz co jest im niezbędne do ich realizacji.
Powszechna deklaracja archiwów została opublikowana w wielu językach. Tekst dostępny jest na stronie internetowej MRA, tekst polski natomiast opublikowało Stowarzyszenie Archiwistów Polskich. Pod opublikowanym na stronie MRA tekstem deklaracji każdy archiwista może się podpisać. Ten symboliczny gest jest ważny, ponieważ zawierania nie tylko credo ideowe archiwistów, ale także oczekiwania wobec rządów państw i decydentów, od których postawy wobec archiwów zależy realizacja celów deklaracji. Archiwa bowiem, będąc „depozytariuszem rozstrzygnięć, działań i pamięci” są równocześnie gwarantem demokracji i rządów prawa, a poprzez własną archiwów aktywność intelektualną i aktywność ich użytkowników, wnoszą olbrzymi wkład w budowanie świadomości obywatelskiej.
Kategoria: Nowości z Polski
POLSKA: Nowe Archiwum Państwowe w Zielonej Górze
10 czerwca 2014 r. uroczyście otwarto nowe i nowoczesne – co nie zawsze jest jednoznaczne – Archiwum Państwowe w Zielonej Górze. Relacje z tej uroczystości ukazały się w wielu mediach, także elektronicznych, nie ma więc potrzeby opowiadania po raz kolejny o nowoczesnych, funkcjonalnych pracowniach (konserwacji, digitalizacji, opracowania, udostępniania materiałów archiwalnych) i magazynach, przygotowanych na przejęcie w sumie ok. 11 km bieżących akt. Kto pamięta warunki pracy i przechowywania akt, jakie były możliwe do zapewnienia w pałacu w Starym Kisielinie, czuł się zbudowany faktem, że – jako kolejni – przesympatyczni pracownicy zielonogórskiego Archiwum doczekali się tak imponującego obiektu, współtworzącego – w sąsiedztwie Uniwersytetu Zielonogórskiego – intelektualne centrum miasta.
Nasuwa się również refleksja, że tak naprawdę ocenić i docenić obecną siedzibę Archiwum Państwowego w Zielonej Górze i jej walory mogą „koledzy po fachu”, na co dzień zmagający się z ograniczeniami i niedogodnościami siedzib archiwów państwowych, które były jedynie adaptowane z różnym powodzeniem na potrzeby archiwalne, a nie od początku do końca do potrzeb tych stworzone i dostosowane.
E.Łaborewicz
AP Wrocław/O Legnica
POLSKA: Konferencja naukowa: „Nowe funkcje archiwów”, Poznań, 24 – 25 października 2013 r.
Konferencja odbyła się w auli Instytutu Historii Wydziału Historycznego UAM. Organizatorami byli: Zakład Archiwistyki UAM, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Sekcja Edukacji Archiwalnej Stowarzyszenia Archiwistów Polskich oraz Archiwum Państwowe w Poznaniu.
Obrady rozpoczęto od prezentacji grona przewodniczącego, w którego skład wchodzili: mgr Henryk Krystek (dyrektor Archiwum Państwowego w Poznaniu), prof. Irena Mamczak-Gadkowska (kierownik Zakładu Archiwistyki IH UAM), prof. Przemysław Matusik (dyrektor Instytutu Historii UAM), prof. Stanisław Sierpowski (były kierownik Zakładu Archiwistyki) oraz prof. Krzysztof Stryjkowski (zastępca dyrektora Archiwum Państwowego w Poznaniu).
Głos na początku zabrała prof. Irena Mamczak-Gadkowska, która przywitała przybyłych gości oraz wyjaśniła powody absencji prof. Władysława Stępniaka, Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, którą było jego uczestnictwo w otwarciu nowego budynku Archiwum Państwowego w Radomiu.
POLSKA: „Mappa szczegulna….” na 500-lecie
Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu w oryginalny sposób uczciło 500-lecie powstania województwa podlaskiego. Z tej okazji wydało najstarszą mapę województwa, Jest to „Mappa szczegulna woiewodztwa podlaskiego zrządzona z innych wielu mapp miescowych tak dawniey jak y swiezo odrysowanych….”, opracowana w 1795 roku jako jedna z serii map poszczególnych województw. Serię tę należy uznać za znaczące osiągnięcie nowożytnej kartografii, powstałe na zamówienie Stanisława Augusta Poniatowskiego. Jej autor, Herman Karol de Perthées, był geografem królewskim, zięciem Canaletta. Podlaskiej mapy nie zdążył już powielić – jego plany, zrealizowane w odniesieniu do innych województw, pokrzyżował trzeci rozbiór. Oryginał tej mapy przechowywany jest w Zbiorze kartograficznym AGAD. Warto zwrócić uwagę, że województwo podlaskie jest jedynym, dla którego zachowała się zarówno taka mapa, jak i szkice miast oraz opisy parafii, będące podstawą odtwarzania sieci osadniczej.
Mappa szczegulna woiewodztwa podlaskiego…
Promocja wyjątkowej publikacji źródłowej miała miejsce w czasie konferencji „Podlasie Nadbużańskie” 500-lecie powstania województwa podlaskiego. Referenci pochodzący z Polski, Białorusi i Rosji przedstawili różne aspekty dziejów regionu zwanego Podlasie.
9 czerwca 2013 Międzynarodowy dzień Archiwów
9 czerwca
Międzynarodowy Dzień Archiwów
Z okazji święta archiwistów i archiwów Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych prof.Władysław Stępniak złożył życzenia całemu polskiemu środowisku archiwalnemu.
POLSKA: „Archiwa i kolekcje prywatne – dziedzictwo archiwalne, dziedzictwo kultury”-konferencja w Warszawie
„Archiwa i kolekcje prywatne – dziedzictwo archiwalne, dziedzictwo kultury”, Warszawa, 13-15 marca 2013 r.
Konferencja, zorganizowana przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych i Polską Akademię Nauk Archiwum w Warszawie odbyła się w siedzibie NDAP.
Konferencję otworzył Naczelny Dyrektor prof. Władysław Stępniak, który mówił o potrzebie tworzenia archiwów domowych i rodzinnych, dokumentujących jednostkowe losy ludzkie. Zaznaczył potrzebę refleksji terminologicznej nad kwestią archiwów prywatnych a także współpracy z muzeami i bibliotekami oraz z kolekcjonerami.
Pierwszy mówca, dyr. Andrzej Biernat (NDAP) w wystąpieniu pt. „Archiwa a niepaństwowy zasób archiwalny – o czym mówimy i o co nam chodzi?” przedstawił uwarunkowania prawne wynikające z ustawy archiwalnej z 1983 r. dot. nieewidencjonowanego niepaństwowego zasobu archiwalnego (nnza). Zauważył, że z ustawy oraz innych aktów prawnych nie wynika, jak należy wydzielać materiały archiwalne wchodzące w skład nnza. Do zasobu tego zalicza się: archiwa prywatne, rodowe, rodzinne, majątkowe (podworskie), spuścizny, zbiory archiwalne, kolekcjonerstwo. Dyr. A. Biernat zaznaczył możliwość współpracy archiwistów z Polskim Towarzystwem Historycznym i Kolekcjonerskim (istnieje od 2012 r.) i wspierania „uczciwego” zbieractwa. Wspomniał też o rejestrze o narodowym zasobie archiwalnym jako instytucji prawnej, a także o działaniach, jakie państwo powinno podejmować we wspieraniu kolekcjonerstwa i archiwów społecznych: mogą to być ulgi podatkowe czy pomoc w konserwacji. Naturalnymi sojusznikami archiwów w działaniach gromadzenia archiwaliów prywatnych są archiwa społeczne, jako instytucje ruchliwe i zorientowane w lokalnych warunkach.
POLSKA: „Archiwa w świecie cyfrowym. 5 lat NAC -doświadczenia i perspektywy”. Warszawa, 6 marca 2013 r.
Konferencja odbyła się w siedzibie NDAP, a wśród zaproszonych gości byli przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych, NAC, licznie przybyli dyrektorzy i przedstawiciele archiwów oraz innych zaprzyjaźnionych z NAC instytucji (archiwów społecznych, kościelnych, IPN, fundacji itp.). Szczególnymi gośćmi z pewnością okazali się byli pracownicy NAC, którzy są współtwórcami sukcesu tej instytucji, ale pracują obecnie gdzie indziej: dyr. Nikodem Bończa-Tomaszewski, Rafał Magryś, Łukasz Skowron, Marcin Malicki, Sebastian Zduńczyk.
Konferencję otworzył minister kultury i dziedzictwa narodowego Bogdan Zdrojewski, który przedstawił ambitne plany podniesienia wydatków na archiwa w latach 2014-2020 do sumy 800-900 mln zł: na inwestycje budowlane (przede wszystkim w Warszawie i Krakowie), digitalizację i infrastrukturę informatyczną oraz podwyżki płac dla archiwistów.
Pierwsze merytoryczne wystąpienia skupiały się na przedstawieniu NAC w perspektywie działalności archiwów państwowych (Naczelny Dyrektor prof. Władysław Stępniak) oraz genezy archiwum (dyrektor Nikodem Bończa-Tomaszewski, pierwszy dyrektor NAC, obecnie dyrektor Centralnego Ośrodka Informatyki MSW). Nikodem Bończa-Tomaszewski podkreślił, że podstawą sukcesu NAC jest fakt, iż udało się zgromadzić wokół niego zespół profesjonalnej kadry ze środowiska archiwalnego, ważne także okazało się wsparcie osób już nieżyjących: śp. Tomasza Merty i śp. dyrektora Sławomira Radonia.
Z kolei dyrektor Wojciech Woźniak w wystąpieniu pt. „NAC jako projekt, czyli kolejne 5 lat” przedstawił plany na przyszłość oraz dotychczasowe osiągnięcia archiwum, przede wszystkim budowane tu systemy IT, czyli ZoSIA i www.szukajwarchiwach.pl oraz Centralne Repozytorium Cyfrowe. Dyrektor W. Woźniak podkreślał, że NAC gromadzi wiedzę i poprzez system szkoleń dzieli się wiedzą, a także korzysta z profesjonalnych wzorców, m.in. z metodyki zarządzania projektami PRINCE2 oraz norm ISO.
CZECHY: XIII Konferencja: Archiwa, biblioteki, muzea w elektronicznym świecie 2012
Stowarzyszenie Bibliotekarzy i Pracowników Informacji Naukowej Republiki Czeskiej, Archiwum Narodowe w Pradze oraz Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej organizują już po raz trzynasty wielką konferencję poświęconą digitalizacji zbiorów archiwalnych, muzealnych i bibliotecznych oraz obsługi danych elektronicznych, która odbędzie się w dniach 28-29 listopada 2012 r. w sali konferencyjnej Archiwum Narodowego w Pradze, ul. Archivni 4.
Uczestnicy konferencji będą zastanawiać się nad formami współpracy archiwów, bibliotek, muzeów, galerii oraz innych instytucji gromadzących zabytki kultury, w dziedzinie wykorzystywania technik informacyjnych i nowoczesnej komunikacji elektronicznej dla ochrony i udostępnienia dziedzictwa kulturalnego.
Czytaj dalej „CZECHY: XIII Konferencja: Archiwa, biblioteki, muzea w elektronicznym świecie 2012”
POLSKA: I Archiwalno – Biblioteczny Turniej Piłki Nożnej Arch Euro 2012 w Poznaniu
W ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Archiwów oraz korzystając z dnia wolnego w rozgrywkach EURO 2012, z inicjatywy Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu, w dniu 20 czerwca 2012 r., w godzinach popołudniowo – wieczornych, na boisku sportowym Towarzystwa Chrystusowego Polonii Zagranicznej został rozegrany I Archiwalno-Biblioteczny Turniej Piłki Nożnej. W sportowej rywalizacji wzięły udział cztery drużyny reprezentujące następujące instytucje: Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu, Archiwum Państwowe w Poznaniu, Bibliotekę Uniwersytecką w Poznaniu oraz Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu.
Reprezentacja AP Poznań
Czytaj dalej „POLSKA: I Archiwalno – Biblioteczny Turniej Piłki Nożnej Arch Euro 2012 w Poznaniu”
Warszawa: Wiwat Archiwa, wiwat Archiwiści!
Międzynarodowy Dzień Archiwów od kilku lat jest zauważany także w Polsce. W tym roku zorganizowano z tej okazji III Warszawski Piknik Archiwalny. Jego inicjatorami i głównymi organizatorami były: Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie oraz Polskie Towarzystwo Archiwalne.
