Wydarzenia sportowe najwyższej próby, a takimi są igrzyska olimpijskie, oddziałują na różne obszary ludzkiej aktywności zaangażowanej w najprzeróżniejszy sposób w „dzianie się” wielkiego święta sportu. Nie inaczej jest z obecną Olimpiadą w Paryżu. Francuskie archiwa narodowe przechowują w swoim zasobie znaczne ilości archiwaliów związanych z przeszłymi olimpiadami i paraolimpiadami począwszy od reaktywowanej pierwszej nowożytnej olimpiady z 1896 r., która odbyła się właśnie w Paryżu.
Kategoria: Nowości z Francji
FRANCJA: Interaktywne gromadzenie regionalnych i nie tylko… informacji historycznych
Archiwum Miejskie i Metropolitalne w Grenobl (Les Archives municipales et métropolitaines de Grenoble – AMMG) zwróciło się do mieszkańców regionu o fotografie wykonane w czasie wielkiej powodzi w Grenobl i okolicach spowodowanych przez rzeką Isère 15 listopada 2023 r. Była to największa powódź od 1859 r. spowodowana ulewnymi deszczami i gwałtownym topnieniem pokrywy śnieżnej w górach. Izera ma źródła w masywie alpejskim Alpi di Lanzo e dell’Alta Moriana na wysokości 3482 m n. p. m . Jest rzeką nieżeglowną o bystrym nurcie. Rzeka po przepłynięciu ponad 287 km wpływa do Rodanu.
Czytaj dalej „FRANCJA: Interaktywne gromadzenie regionalnych i nie tylko… informacji historycznych”
FRANCJA: Akt małżeństwa Ludwika XV i Marii Leszczyńskiej w archiwum w Strasburgu
W Archiwum Miasta i Eurometropolii Strasburga zachował się akt małżeństwa Ludwika XV (1710 – 1774) i Marii Leszczyńskiej (1703 – 1764). Ślub zarejestrowany został 15 sierpnia 1725 r. w księgach parafialnych katedry w Strasburgu. Zawarty został pod nieobecność króla przez pełnomocnika Ludwika Orleańskiego. Oficjalna ceremonia miała miejsce później, 5 września w zamku Fontainebleau (Château de Fontainebleau). Dokument przechowywany jest w Archium Miasta i Eurometropolii Strasburg (Archives de la ville et de l’Eurométropole de Strasbourg), sporządzony został w języku francuskim i jest jedynym królewskim aktem małżeńskim przechowywanym w strasburskim archiwum.
Czytaj dalej „FRANCJA: Akt małżeństwa Ludwika XV i Marii Leszczyńskiej w archiwum w Strasburgu”
FRANCJA: Mały Thalmus z Montpellier
Zasób Miejskiego Archiwum z Montpellier mierzy 9 km. Najstarsze z przechowywanych w nim dokumentów pochodzą z XII w., a pośród nich najcenniejszym jest Mały Thalamus (Le Petit Thalamus), będący swoistą kroniką miasta od 1204 do 1604 r. Znajdują się w nim informacje dotyczące prawa miejskiego, statutów miejskich, wykazy konsulów. Rejestrowana jest także w nim historia miasta oraz wpisane kroniki miejskie, spisywane najpierw w języku łacińskim, od 1259 r. oksytańskim (prowansalskim), a na końcu francuskim. Thalamus doczekał się naukowego projektu (Projekt Thalamus), a w następstwie wydania opracowanego przez naukowców (historyków mediewistów i nowożytników, filologów i lingwistów specjalizujących się w średniowiecznym języku oksytańskim), historyków prawa i historyków sztuki) z Uniwersytetu w Montpellier także bardzo nowoczesnego wydania źródła archiwalnego. Od roku 1205 Montpellier było rządzone przez konsulów, którzy otrzymali prawo stanowienia prawa (potestas statuendi) przez co zapewnili miastu znaczną autonomię. Zapisy w języku oksytańskim stały się źródłem wiedzy o języku dawnej południowej Francji (langue d’oc).
FRANCJA: „Rotulus, średniowieczne dziedzictwo do rozwinięcia”, nowa wystawa Archiwum Maine-et-Loire
Archiwa Maine-et-Loire uruchomiły strone internetową dedykowaną rotulusom oraz wystawę kończącą interdyscyplinarny projekt Narodowej Agencji Badawczej (Agence Nationale de la Recherche) i Uniwersytetu Lorraine o nazwie 'Rotulus”. Celem wystawy jest udostępnienie szerszej publiczności średniowiecznych źródeł archiwalnych mających formę rotulusów. Projekt realizowany w latach 2019 – 2022 zgromadził badaczy, historyków, archiwistów i bibliotekarzy w celu rozpoznania i inwentaryzacji kartularzy w formie rotulusów. Kartularze to zbiory w formie kodeksu (oprawionego rekopisu) lub rotulusa w których przepisywane były dokumenty dotyczące własności osoby czy instytucji (np.: klasztoru). W średniowieczu prowadzone były głównie na pergaminie. Rotulus składał się z pojedynczych lub kilku arkuszy pergaminu. Jego rozmiary były bardzo zróżnicowane i dochodziły do kilkunastu metrów. Niektóre zwoje obracały się wokół drewnianej osi tzw. pępka.
Aż do XII wieku monopol na pisanie posiadał Kościół, a zwłaszcza mnisi. Duże opactwa mogły liczyć kilkuset mnichów, podczas gdy w skład mniejszych wchodziło z zaledwie kilku mnichów. Rotulusy powstawały i były używane pomiędzy XI a XV w.
FRANCJA: Kolejne zespoły archiwalne z okresu II wojny światowej i późniejszych wydarzeń dostępne dla użytkowników
20 kwietnia 2023 r. portal FranceArchives opublikował listę rozporządzeń (fr. arreté) będących odstępstwami (dérogation) ogólnymi w zakresie okresów nieudostępniania akt, które zostały wydane przez ministerstwa będące właściwymi dla spraw kultury. Tego typu rozporządzenia były wydawane od 1998 r. Wówczas Ministerstwo Kultury w porozumieniu z Ministerstwem Obrony wydały kilka takich przepisów, otwierając użytkownikom dostęp do zbiorów z II wojny światowej. Późniejsze odstępstwa objęły inne okresy historyczne lub konkretne sprawy.
FRANCJA: Obchody 150 rocznicy urodzin Colette
W 2023 r. przypadła 150 rocznica urodzin francuskiej pisarki i feministki Colette (Sidonie Gabrielle Colette). Z tej okazji archiwa narodowe zaprezentowały w ramach cyklu „Archiwa z bliska” wystawę internetową dokumentów związanych jej życiem. Dokumenty podzielone są na grupy tematyczne ułożone wedle chronologii życia. Każdy prezentowany dokument osadzony jest w kontekście życiorysu Colette.W części poświęconej dzieciństwu zatytułowanej zaprezentowano akt urodzenia stwierdzający, że 28 stycznia 1873 r. w Saint-Sauveur-en-Puisaye (departament Yonne regionu Burgundia-Franche-Comté) urodziła się Sidonie Gabrielle Colette. Z domu wyniosła znajomość literatury klasycznej i francuskiej. Zarówno matka Sidonie Ladoy, jak i ojciec, kawaler Legii Honorowej (1897) mieli wpływ na wychowane córki. Drugim dokumentem zaprezentowanym jest wyciąg z dossier Legii Honorowej ojca. Po różnych perypetiach życiowych związanych problemami finansowymi rodziny i przeprowadzką do Châtillon-sur-Loing, Colette wyszła za mąż za czternaście lat starszego od siebie Henry’ego Gauthier-Villars dit Willy. Był o właścicielem wydawnictwa, pisarzem, publicystą i krytykiem muzycznym. Z tego okresy zaprezentowano kontrakt małżeński z 15 maja 1893r. zawartego w Châtillon-sur-Loing.
Czytaj dalej „FRANCJA: Obchody 150 rocznicy urodzin Colette”
FRANCJA: Publiczna zbiórka na restaurację dawnej siedziby archiwów narodowych w Paryżu
Archiwa Narodowe Francji I Fundacja Dziedzictwa (Fondation du Patrimoine) ogłosiły subskrypcję publiczną na restaurację pałacu Rohan (hôtel de Rohan), dawnej siedziby Dyrekcji Archiwów Francji w Paryżu. Sponsorujący mogą stać się mecenasami Archiwów Narodowych Francji. Mecenat jest przyjętą we Francji formą wspierania kultury. Rozumiany jest jako akt filantropijny polegający na wsparci materialnym bez rekompensaty ze strony beneficjenta. Archiwa Narodowe Francji i Fundacja Dziedzictwa potrzebują wsparcia aby odrestaurować Hôtel de Rohan, jeden z najbardziej prestiżowych osiemnastowiecznych pałaców Paryża, będących siedzibą książąt – kardynałów Rohan i Kancelarii Orańskiej. Projekt realizowany ma być w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa, przewidziany koszt inwestycji to 196604 EUR.
Hôtel de Rohan zaczęto budować w 1705 r. na zlecenie na zlecenie Armanda Gastona de Rohan, którego rodzice, księżna i książę Soubisse, rezydowali w sąsiednim pałacu (Soubisse). Armand Gaston de Rohan był księciem – biskupem Strazburga, a potem kardynalem i kapelanem Francji.
FRANCJA: Kłopoty z naszym kalendarzem
FranceArchives Portal Narodowych Archiwów Francji opublikował u schyłku 2022 r. trzy krótkie publikacje poświęcone kalendarzowi, a może raczej kalendarzom w dziejach. „Kłopoty z naszym kalendarzem” (Les tribulations de notre calendrier) pióra prof. Olivier Guyotjeannin, pofesora słynnej paryskiej l’École nationale des chartes, opowiada o historii kalendarza w Europie i na świecie z naciskiem na pierwsze dni nowego roku. To opowieść o tym jak to się stało, że czas liczymy od 1 stycznia pomimo iż powinien być liczony od 25 grudnia, od dnia narodzin Chrystusa i od kiedy rok narodzin Chrystusa jest początkiem współczesnego kalendarza. To także opowieść o funkcjach religijnych (często kalendarz lunarny) i cywilnych (słoneczny), o problemach z wyznaczaniem Wielkanocy. Interesująca jest także historia wprowadzania na świecie kalendarza Juliańskiego, co jak się okazuje zajęło kilka wieków (w Europie ostatnia przyjęła go Grecja w 1923 r.).
FRANCJA: Raport z działalności archiwów za 2021 rok
Międzyresortowy Wydział Archiwów Francji 2 listopada 2022 r. opublikowała raport z rocznej działalności sieci archiwów francuskich za 2021 r. W roku sprawozdawczym sieć ta obejmowała: 3 służby o kompetencjach krajowych, 100 archiwów departamentalnych, 17 archiwów regionalnych, prawie 600 archiwów miejskich i międzygminnych oraz około 100 krajowych i lokalnych instytucjach publicznych z zasobem archiwalnym.
Sprawozdanie powstaje rokrocznie na odstawie Art. R.212-56 R212 Kodeksu dziedzictwa kultury.
Czytaj dalej „FRANCJA: Raport z działalności archiwów za 2021 rok”