Kategoria: Nowości z Europy Środkowej

W dniach 8-9 października 2010 r. w Mariborze (Słowenia) odbyła się pierwsza Konferencja Archiwów Krajów Słowiańskich, zorganizowana przez słoweński Międzynarodowy Instytut Archiwistyki. W konferencji wzięło udział 30 osób, reprezentujących wszystkie kraje słowiańskie (z wyjątkiem Czech), na szczeblu zarządzających organizacją archiwów swoich krajach, dyrektorów archiwów oraz specjalistów. Gości powitał m. in. przedstawiciel Ministerstwa Kultury Słowenii, któremu podlega służba archiwalna tego kraju.
Wystąpienia przedstawicieli Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Macedonii, Polski, Serbii i Ukrainy dotyczyły najbardziej palących problemów stojących przed archiwami w tych krajach; delegaci Białorusi i Bułgarii mówili o ustawodawstwie archiwalnym; Chorwaci i Słoweńcy – o wprowadzaniu technologii informacyjno-komunikacyjnych i realizacji projektów informatycznych. Przedstawiciele archiwów państwowych Rosji podkreślili rolę archiwów rosyjskich w rozpoczęciu procesu modernizacji społeczeństwa i państwa oraz problemy integracji archiwów w ramach rządowego projektu e-administracji.
W czasie konferencji zaprezentowano wydawnictwo źródłowe „Stosunki rosyjsko-słoweńskie w dokumentach (XII w.- r. 1914)”, przygotowane przez RGADA (Rosyjskie Archiwum Państwowe Akt Dawnych), przy współudziale wielu innych archiwów federalnych Rosji.

Więcej w języku rosyjskim
oprac. Edyta Łaborewicz
AP Legnica

W maju i czerwcu br. w Centralnym Archiwum Państwowym Albanii w Tiranie (Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave) , pod patronatem premiera tego kraju Sali Berishy, miała miejsce wyjątkowa wystawa, pt. „Bizantyjskie i pobizantyjskie rękopisy w Albanii”. Zaprezentowano na niej – po raz pierwszy w tak okazałej oprawie – przechowywane w archiwach albańskich skarby kulturowego dziedzictwa ludzkości, w postaci kodeksów z okresu VI – XVII wiek.

 

Pokazane zostały między innymi dwa rękopisy wpisane na listę „Pamięć Świata” (Memory of the World) UNESCO: tzw. „Beratinus-1” i „Beratinus-2”. „Beratinus-1” (Codex Purpureus Beratinus 1”) to pochodzący z VI wieku n. e. rękopis zawierający fragmenty Nowego Testamentu (Ewangelię wg św. Mateusza i Ewangelię wg św. Marka); „Beratinus-2” pochodzi z IX wieku, również zawiera teksty z Nowego Testamentu. Kodeksy te zostały wpisane na listę UNESCO w 2005 r., natomiast w Albanii znajdują się od roku 1971.
Ogółem na wystawie pokazano 46 kodeksów, a towarzyszyły im informacyjne, fotograficzne tablice dotyczące 54 tego rodzaju zabytków piśmiennictwa (w tym prezentowanych na wystawie), a także katalog wystawy, przewodnik i foldery informacyjne. Wystawę zorganizowano przy współudziale Greckiej Fundacji Kultury Oddział w Tiranie, Fundacji Kultury Narodowego Banku Grecji (MIET), Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego Albanii i Generalnej Dyrekcji Archiwów Albanii.

Informacje szczegółowe:
Ekspozitë e Dorëshkrimeve Bizantine dhe Pasbizantine

Pamięć Świata UNESCO

Oprac. Edyta Łaborewicz
AP Legnica

W dniach 17 i 18 czerwca 2010 r. Archiwum Miejskie w Budapeszcie (Budapest Főváros Levéltára), przy współpracy Archiwum Narodowego Węgier (Magyar Országos Levéltár) oraz International Center for Archival Research Icarus z Wiednia, organizują międzynarodową konferencję naukową na temat „Mapy katastralne w Europie Środkowej”. Celem konferencji jest ocena stanu zachowania map katastralnych, sporządzanych w XIX i XX w. na ziemiach monarchii habsburskiej, jak również stanu ich digitalizacji oraz możliwości udostępniania. Ponieważ mapy katastralne były sporządzane na terenach tejże monarchii z pojedynczych stanowisk, dostarczają one idealnego materiału dla realizacji międzynarodowego projektu.
Oficjalnymi językami konferencyjnymi będą angielski i niemiecki. Zaproszeni zostali badacze z następujących krajów: Austria, Chorwacja, Czechy, Polska, Rumunia, Serbia, Słowenia, Słowacja, Ukraina, Włochy, referaty wygłoszą też oczywiście gospodarze (Węgrzy). Konferencja ma na celu wymianę doświadczeń w badaniu danej problematyki, jak i stworzenie możliwości do nawiązania współpracy, także w dziedzinie digitalizacji oraz udostępniania map katastralnych.
Konferencja odbędzie się w siedzibie Archiwum Miejskiego (Főváros Levéltára), Teve ucta 3-5, 1139 Budapeszt.

Więcej informacji w języku węgierskim

oprac. Ivo Łaborewicz
AP O/Jelenia Góra

Słowackie Archiwum Narodowe (Slovenský národný archiv) i Słowacka Biblioteka Narodowa (Slovenská národná knižnica) prezentują obecnie wystawę pt. Odkaz na pergamene (Dziedzictwo na pergaminie), którą w dniach od 9 marca do 30 kwietnia 2010 r. można oglądać (od poniedziałku do piątku, w godz. 8.00-15.30) w Sali wystawienniczej Archiwum Narodowego w Bratysławie (Drotárska cesta 42).
Wystawa powstała w ramach projektu „Badanie, konserwacja i kulturalno-historyczne wartość dokumentów pergaminowych w Słowackiej Bibliotece Narodowej”. Początkowo była przez w Słowackim Narodowym Muzeum Literatury w Martinie (Slovenskom národnom literárnom muzeu v Martine).
W zbiorach Archiwum Literatury i Nauki (Archívu literatúry a umenia) znajduje się blisko 200 pergaminowych rękopisów proweniencji francuskiej, włoskiej, niemieckiej, czeskiej i oczywiście słowackiej, pochodzących od XI do XX wieku. Na wystawie zaprezentowano tylko ich część. Pergaminy spisano w łacinie, po niemiecku, słowacku i w innych językach. Zachowały się też pojedyncze egzemplarze spisane głagolicą i po hebrajsku. Na wystawie można się także zapoznać z procesem wytwarzania pergaminu i jego wykorzystaniem, jak również z narzędziami, które są niezbędne do jego powstania. Częścią wystawy są rozmaite pieczęcie.
Muzeum Literatury wydało do wystawy kolorowy katalog, którego autorami są jego pracownicy: Ing. A. Maková, Mgr. M. Brincková, Ing. I. Kuka, a fotografie sporządziła A. Jančiová. Na umieszczonych w katalogu zdjęciach pokazano m.in. dokumenty: cesarza Karola VI. z 1727 r., cesarza Leopolda I. z 1659 r., hebrajski kodeks z XVIII w., bratysławski antyfonarz z lat 1487-1488, hebrajskie fragmenty z XIV-XV w. i wiele innych.

Słowackie Archiwum Narodowe (Slovenský národný archiv)
Słowacka Biblioteka Narodowa (Slovenská národná knižnica)

oprac. Ivo Łaborewicz
AP O/Jelenia Góra

Archiwum Miasta Stołecznego Budapeszt (Budapest Főváros Levéltára) udostępniło w Internecie bazę danych zawierającą spisy mieszkańców Budapesztu z lat 1694-1848. W bazie zawarto dane o 8 893 obywatelach Pesztu i 7 646 obywatelach Budy (dwóch miast składających się dziś na węgierska stolicę), zawierające nie tylko ich nazwiska i imiona, ale także nazwę zawodu, precyzyjnie określone miejsce pochodzenia, wyznanie, a także datę uzyskania prawa miejskiego. Inne ważne dane można znaleźć w rubryce uwagi.

Elkészült a Pest és Buda polgárai (1686-1848) adatbázis

Oprac. Ivo Łaborewicz
AP O/Jelenia Góra