AUSTRIA: Swarovski Corporate Archiv – archiwum z blaskiem

Wattens to kilkutysięczna miejscowość w austriackim Tyrolu od ponad 120 lat jest siedzibą D. Swarovski KG jednej z najbardziej rozpoznawalnych na świecie firm produkującej ekskluzywne wyroby jubilerskie z kryształu ołowiowego, wyroby optyczne i szlifierskie. Jej założycielem był Daniel Swarovski, który dorastał w małej wiosce położonej w północnych Czechach w Górach Izerskich, w centrum regionu słynącego z produkcji szkła i sztucznej biżuterii. Był czeladnikiem u swego ojca, a także u innych miejscowych rzemieślników, gdzie nauczył się szlifowania szkła. W 1892 roku opatentował maszynę, która po raz pierwszy umożliwiła perfekcyjną obróbkę kryształu. W 1895 roku wraz z rodziną, przeniósł się do Wattens w austriackim Tyrolu, aby ochronić swój wynalazek przed konkurencją. Jego syn Wilhelm doskonalił produkty firmy dążąc do doskonałości  i ostatecznie uzyskał szkło pozbawione pęcherzyków powietrza i smug. Kolejne pokolenia rodziny Swarovskich rozwijały firmę i utwierdzały jej światową renomę. Rozpoznawalne jest również logo firmy, które ewoluowało od alpejskiej szarotki po łabędzia.

Czytaj dalej „AUSTRIA: Swarovski Corporate Archiv – archiwum z blaskiem”

AUSTRIA:O cudownym ocaleniu Jego Cesarskiej Wysokości Franciszka Józefa I i egipskich kamieniach. Memorandum wielkiej wagi

Kościół Wotywny w Wiedniu przy wiedeńskiej Ringstrasse, został zbudowany w latach 1856-1879 w stylu neogotyckim. Monumentalny (99 metrów wysokości), zbudowany z wapienia budynek kościoła zaprojektowany przez architekta Heinricha Ferstela stanowi jeden najważniejszych obiektów historycznych w reprezentacyjnej części stolicy Austrii.
Impulsem do budowy katedry było ocalenie życia młodego wówczas cesarza Franciszka Józefa I po nieudanym zamachu dokonanym przez węgierskiego anarchistę  János Libényi 18 lutego 1853 roku. Zabójca tylko zranił monarchę w szyję, po czym został obezwładniony.

Czytaj dalej „AUSTRIA:O cudownym ocaleniu Jego Cesarskiej Wysokości Franciszka Józefa I i egipskich kamieniach. Memorandum wielkiej wagi”

AUSTRIA: Austriacka Biblioteka Narodowa przejęła archiwum Światowej Federacji Esperanto

Austriacka Biblioteka Narodowa ( ÖsterreichischeNationalbibliothek ÖNB) niedawno przejęła archiwum Światowego Stowarzyszenie Esperanta (Universala Esperanto-Asocio UEA), jednego z największych i najważniejszych archiwów na świecie dotyczących języka esperanto i międzynarodowego ruchu esperanto. Podręcznik języka esperanto po raz pierwszy opublikowany  zostałw 1887. Jego nazwa pochodzi od pseudonimu „Dr. Esperanto” (doktor mający nadzieję), pod którym Ludwik Zamennhof opublikował w 1887 podstawy języka w książce „Język międzynarodowy” Jego celem było stworzenie neutralnego i łatwego do nauki języka, przydatnego do międzynarodowej komunikacji,  nie zastępującego jednak innych języków narodowych.

Czytaj dalej „AUSTRIA: Austriacka Biblioteka Narodowa przejęła archiwum Światowej Federacji Esperanto”

AUSTRIA: Świat starych map – opracowanie i wydanie map józefińskich przez polskich naukowców

Na początku marca tego roku, polska delegacja naukowa przekazała Austriackiemu Archiwum Państwowemu (Österreichischen Staatsarchiv ÖStA), reprezentowanemu przez dyrektora generalnego ÖStA Helmuta Wohnouta i Roberta Rilla dyrektora austriackiego Krigsarchiv,14 i przedostatni tom obszernej edycji kartograficznej „Galicja na józefińskiej mapie topograficznej 1779–1783”. Autorami opracowania są trzej profesorowie;Waldemar Bukowski (Polska Akademia Nauk w Warszawie), Andrzej Janeczek (Instytut Archeologii i Etnologii w Warszawie) i Zdzisław Noga (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie). Edycja źródła trwa od 2012 roku.To wspaniałe źródło historyczne jest przechowywane w Archiwum Wojennym (Kriegsarchiv), które stanowi dział  ÖStA.

Czytaj dalej „AUSTRIA: Świat starych map – opracowanie i wydanie map józefińskich przez polskich naukowców”

AUSTRIA: Kongres wiedeński w nowej odsłonie

W czerwcu tego roku Wiedeń ponownie stał się świadkiem wydarzeń  sprzed 200 lat. W 1815 roku zakończył  obrady     kongres wiedeński wieńczący swoimi postanowieniami porządek europejski po burzliwej epoce wojen napoleońskich.
Z okazji tego jubileuszu do 31 października można oglądać wystawę „Idee Europa – 200 Jahre Wiener Kongress” zorganizowaną przez Bundeskanzleramtes wraz  z Österreichischen Staatsarchiv we współpracy z delegaturą Unii Europejskiej we Wiedniu.
Ta wystawa to  nie tylko prezentacja faktów historycznych, ale również próba zidentyfikowanie historycznych i  aktualnych odniesień i związków ze współczesną Europą, a także miejsca Austrii w jej dziejach. Miejscem ekspozycji  są te same  miejsca, w których odbywał się  kongres, czyli budynki na obszarze kompleksu Hofburg  głównie Amalientrakt, Reichskanzleitrakt i Hofburgkapelle.

Czytaj dalej „AUSTRIA: Kongres wiedeński w nowej odsłonie”

Austria/Czechy. Złota bulla Karola IV na liście światowego dziedzictwa UNESCO

Dnia 16 czerwca 2014 roku w Wiedniu, w sali kongresowej Urzędu Kanclerskiego, odbyła się uroczystości wręczenia świadectwa UNESCO o wpisaniu na światową listę dziedzictwa kulturowego Złotej Bulli cesarza Karola IV, co formalnie nastąpiło jeszcze w 2013 roku. Jest to dokument „światowej klasy i cieszę się, że to historyczne dziedzictwo zostało uwzględnione na liście UNESCO „Memory oft he World – Pamięć świata”, stwierdził federalny minister Austrii Josef Ostermayer.


Österreichisches Staatsarchiv

Złota Bulla wydana przez Karola IV Luksemburskiego, przyjęta w 1356 roku na sejmie w Norymberdze, była dokumentem reformujący ustrój świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Ustalała ona listę siedmiu elektorów mających wybierać cesarza. Elekt, wybrany większością głosów, stawał się jedynie królem rzymski, ale z prawem do koronacji na cesarza. Koronacja na króla odbywała się w Akwizgranie, zaś na cesarza w Rzymie. Bulla obowiązywała aż do XIX w. Dawała ogromne prawa elektorom w ich posiadłościach, czyniąc ich faktycznie niezależnymi. Ich godność była dziedziczna, podległe im terytorium stawało się niepodzielne, traktowano ich na równi z królami, posiadali najwyższe sądownictwo a razem tworzyli osobną kurię Sejmu Rzeszy, posiadającą prawo formułowania projektów ustaw na równi z cesarzem.
Karol IV Luksemburski niemal całe swoje życie złączył z Pragą. Tu się urodził 14 maja 1316 roku i tu zmarł 29 listopada 1378 roku, jako syn i następca króla czeskiego Jana Luksemburskiego. Na chrzcie otrzymał tradycyjne w dynastii Przemyślidów imię Wacław, jednak podczas bierzmowaniu przyjął imię Karol. W 1346 roku koronowany na króla rzymskiego oraz na króla Czech jako Karol I, w 1355 roku został cesarzem Świętego Cesarstwa Rzymskiego.

Czytaj dalej „Austria/Czechy. Złota bulla Karola IV na liście światowego dziedzictwa UNESCO”

AUSTRIA: Swarovski Corporate Archiv – archiwum z połyskiem.

W krajach niemieckojęzycznych duża cześć archiwów gospodarczych zrzeszona jest w Vereinigung deutscher Wirtschaftsarchivare (VdW), które funkcjonuje od 1957 roku i zrzesza około 400 przedsiębiorstw i instytucji. Stowarzyszenie wydaje od 1967 roku swój specjalistyczny kwartalnik „Archiv und Wirtschaft”, który omawia ważne  zagadnienia z zakresu postępowania z dokumentacją instytucji gospodarczych, historii gospodarczej i biznesowej. Zawiera także recenzje publikacji i aktualne informacje na temat konferencji, szkoleń i wystaw.
W najnowszym numerze kwartalnika znajdziemy kilka ciekawych artykułów poświęconych źródłom historycznym dotyczącym reklamy, jej rozwoju i zmian jakim podlegała na przestrzeni dziejów. Niestety dla użytkowników sieciowych VdW udostępnia na przynętę, zwyczajowo tylko jeden artykuł z każdego numeru  – można uznać że najbardziej reprezentatywny dla numeru. Tym razem jest to tekst poświęcony źródłom historycznym dotyczącym reklamy luksusowych marek na przykładzie firmy Swarovski.

Czytaj dalej „AUSTRIA: Swarovski Corporate Archiv – archiwum z połyskiem.”

AUSTRIA/CZECHY: Wymiana zespołów archiwalnych pomiędzy sąsiadami.

Sprawy związane z restytucją dóbr kultury, w tym również archiwaliów, należą do jednych z najtrudniejszych w relacjach międzynarodowych i ciągle nieznajdujących dobrych rozwiązań wobec zaszłości historycznych, co znamy z własnych, polskich doświadczeń. Pozytywnym przykładem na zgodne rozwiązywanie tych problemów może być jednak współpraca pomiędzy czeskim i austriackimi archiwami w tym zakresie.
Od września 2010 roku realizowana jest umowa dwustronna między Czechami i Austrią o wymianie dóbr kultury. W jej ramach 30 stycznia 2013 r. Archiwum Państwowe Republiki Austrii (Österreichisches Staatsarchiv – ÖStA), przekazało do czeskiego Archiwum Narodowego (Národní Archiv. – NA), siedem konvolutów z kolekcji „Böhmische Herrschaftsakten“ w odpowiedzi na zwrot 389 kartonów z aktami k.k. Ministerien des Inneren, für Landwirtschaft und für öffentliche Arbeiten (Cesarsko – Królewskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, do spraw Rolnictwa i Robót Publicznych), jak również dwa metry akt do różnych archiwów we Wiedniu.
Czytaj dalej „AUSTRIA/CZECHY: Wymiana zespołów archiwalnych pomiędzy sąsiadami.”

AUSTRIA/RUMUNIA: Archiwiści archeologom- projekt badań dokumentacji wykopalisk w Semizegetusa Regia

Piękny wiek XIX był dla rozwoju nauki okresem przełomowym zarówno w dziedzinie nauk technicznych jak również  humanistycznych. Na wielką skalę dokonywano wówczas odkryć archeologicznych, z których szczególnie zasłynęli Anglicy  w swoich koloniach, ale także inni samotni archeolodzy amatorzy, którzy dokonywali spektakularnych odkryć archeologicznych, jak chociażby Henryk Schlimman.
Österreichischen Staatsarchiv wraz  z Arhivele Naţionale ale Românie  i Magyar Országos Levéltár realizują wspólnie projekt badawczy  obejmujący zagadnienia narodzin współczesnej archeologii na podstawie dokumentacji z pierwszej połowy XIX w. dotyczącej wykopalisk archeologicznych w  Semizegetusa Regia, w  dawnym królestwie Daków.
Królestwo Dacji  w okresie swojego największego rozkwitu pod panowaniem królów od  Burebista do Decebala obejmowało większość wschodnich Karpat i regionu Dunaju, a od II wieku stało się częścia Cesarstwa Rzymskiego. Jednym z najważniejszych centrum tego imperium politycznego i religijnego była Sarmizegetusa Regia (dziś Gradistea de Munter). Pozostałości starożytnego miasta znajdują się w odległym regionie górskim, Munţii Orăştiei obejmującym w południowo-zachodnią Transylwanię. Stanowią one  część rozległego kompleksu archeologicznego obejmującego twierdze górskie, osady i miejsca kultu,  które  zostały objęte  w 1999 roku programem ochrony w ramach  Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Czytaj dalej „AUSTRIA/RUMUNIA: Archiwiści archeologom- projekt badań dokumentacji wykopalisk w Semizegetusa Regia”

Austria/ Izrael: Spór o akta Żydowskiej Gminy Wyznaniowej z Wiednia.

Ponad 60 lat temu Żydowska Gmina Wyznaniowa Wiener Israelitische Kultusgemeinde- (IKG) w Wiedniu zdziesiątkowana w wyniku drugiej wojny światowej, z trudem odbudowywała swoją pozycję  w stolicy Austrii. Ponieważ przyszłość co do dalszego jej losu, wydawała się bardzo niepewna, władze gminy postanowiły ocalałe ze zniszczenia dokumenty i pamiątki, po drugiej co do wielkości społeczności żydowskiej w Europie, przekazać do utworzonego w 1950 r. Centralnego Archiwum Historii Żydów w Jeruzalem (The Central Archives for the History of the Jewish People – CAHJP). Zasób archiwum IKG założonego w 1816 r. obejmował okres od XVII do XX wieku. Obecnie, kiedy społeczność żydowska w Wiedniu tworzy prężny i znaczący ośrodek kultury, jej aspiracją jest również stworzenie archiwum, którego najważniejszym składnikiem mają być dokumenty znajdujące się obecnie w CAHJP. Przewodniczący gminy Ariel Muzicant mówi również o ściągnięciu do Wiednia dokumentów z Czechach, Rosji i Polski.
Przy przekazaniu zasobu w 1950 r. przyjęto formułę stałego depozytu (permanenten Leihgabe/ permanent loan), którą po latach obie zainteresowane strony rozumieją zupełnie inaczej- gmina wiedeńska wskazuje tutaj na formę prawną depozytu, z kolei strona izraelska wskazuje, iż forma ta jest często stosowana w muzeach a także w archiwach, kiedy właściciel ważnego artefaktu kulturowego zamierza przenieść go na zawsze do instytucji kultury.

Czytaj dalej „Austria/ Izrael: Spór o akta Żydowskiej Gminy Wyznaniowej z Wiednia.”