Baniaque – Strona 85

NIEMCY/FRANCJA: Archivum Rhenanum – w archiwalnym nurcie Górnego Renu

Portale archiwalne przekraczające obecne granice państwowe, będące wynikiem współpracy pomiędzy państwami posiadającymi materiały archiwalne nawzajem uzupełniające własną historię, stały się już normą. Należą do niech miedzy innymi takie projekty jak PORTA FONTIUM, ARGE ALP, czy MOMASTERIUM. W wyniku współpracy pomiędzy archiwami i instytucjami naukowymi z Niemiec, Francji, Austrii i Szwajcarii tworzony jest nowy portal archiwalny obejmujący swym zasięgiem historyczną krainę o skomplikowanej historii, i co z tym związane, złożonej przynależności państwowej – krainę Górnego Renu (Oberrhein).

Czytaj dalej „NIEMCY/FRANCJA: Archivum Rhenanum – w archiwalnym nurcie Górnego Renu”

BELGIA: Rejestry parafialne i stanu cywilnego online.

Archiwum Państwowe Belgii poinformowało, że od końca stycznia 2013 r. na jego stronie internetowej zostało udostępnione ponad 15 milionów skanów stron wpisów z rejestrów parafialnych i stanu cywilnego. Obejmują one akta urodzeń, chrztów, małżeństw i zgonów od XVI w. do 1912 r. zgromadzone w 25 tys. rejestrach metrykalnych. W Belgii, podobnie jak w Polsce, obowiązuje stuletni okres nieupubliczniania akt tego typu. Zamieszczone skany z akt udostępnione są w takiej rozdzielczości w jakiej zostały wykonane, a użytkownik poprzez powiększania (zoomowanie) może odczytywać także detale. Digitalizacja zasobu archiwów belgijskich rozpoczęła się w 2002 r. poprzez realizację projektu „Digit”. Od 2009 r. rezultaty digitalizacji dostępne były dla badaczy w pracowni naukowej centrali archiwów państwowych, a od stycznia 2013 dostępne są online dla wszystkich. Digitalizacja ksiąg parafialnych wykonana zastała z ich oryginałów, zaś akta stanu cywilnego sprzed 1870 r. zostały zdigitalizowane z 28 tys mikrofilmów, młodsze są wykonywane z oryginalnych ksiąg.

Czytaj dalej „BELGIA: Rejestry parafialne i stanu cywilnego online.”

POLSKA: „Archiwista Polski”, nr 4 (68) 2012

„Archiwista Polski”, nr 4 (68) 2012

Studia i materiały
Agnieszka Zawada (UMK) w artykule zatytułowanym “Wykorzystanie funduszy Unii Europejskiej przez polskie archiwa państwowe” omawia wyniki ankiet, jakie rozesłała do archiwów dwukrotnie: w 2011 r. oraz w styczniu 2012 r. Uzyskane odpowiedzi z 16 archiwów świadczą o tym, że 4 z nich skorzystały z dofinansowania z Unii Europejskiej: Archiwum Państwowe Dokumentacji Osobowej i Płacowej w Milanówku, Archiwum Państwowe w Szczecinie, Archiwum Państwowe m.st. Warszawy i Archiwum Państwowe w Koszalinie.
Hanna Staszewska (Archiwum Państwowe w Poznaniu) zastanawia się, “Czy komisje metodyczne są w archiwach potrzebne i dlaczego warto o tym rozmawiać?” (referat wygłoszony na V Zjeździe Członków i Sympatyków IFAR w Toruniu w 2011 r.). Komisje metodyczne, działające w archiwach od 1955 r. objęły swymi kompetencjami ogromny obszar działalności, związany przede wszystkim z opiniowaniem i zatwierdzaniem pomocy archiwalnych. Stan pomocy ewidencyjnych, za które od 55 lat odpowiadają komisje, jest wysoce niezadowalający, a obecnie procedura zatwierdzania inwentarzy trwa często dłużej niż samo jego opracowanie. Autorka dochodzi do wniosku, że w formule realizowanej od 1955 r. komisje nie są potrzebne w archiwach, a szansą na ewentualne usprawnienie ich prac jest opracowanie nowych przepisów o inwentarzu elektronicznym oraz system ZoSIA.

Czytaj dalej „POLSKA: „Archiwista Polski”, nr 4 (68) 2012”

CZECHY. Informator o źródłach do dziejów więziennictwa

Służba Więzienna Republiki Czeskiej, poprzez swój Zakład Dokumentacji i Historii Służby Więziennej Czech, od 2003 r. wydaje interesujący periodyk historyczny pt. „Historická penologie”, w ramach którego ukazał się właśnie informator archiwalny pt. „Přehled archiválií k dějinám vězeňství po roce 1850. I – Státní okresní archivy v Čechach” (Przegląd materiałów archiwalnych do dziejów więziennictwa po 1850 r. I – Powiatowe archiwa państwowe w Czechach). Publikacja ta dostępna jest w formie elektronicznej i można ją w całości i bezpłatnie ściągnąć ze strony internetowej.

Czytaj dalej „CZECHY. Informator o źródłach do dziejów więziennictwa”

Sprawozdanie z seminarium: „ZoSIA vs. AtoM. Dwa systemy do zarządzania zasobem archiwalnym” Warszawa, 23-24 stycznia 2013 r.

Sprawozdanie z seminarium: „ZoSIA vs. AtoM. Dwa systemy do zarządzania zasobem archiwalnym” Warszawa, 23-24 stycznia 2013 r.
Seminarium odbyło się w siedzibie Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych w Warszawie, a uczestniczyli w nim m.in. pracownicy archiwów państwowych, Archiwum PAN, CAW, członkowie Centralnej Komisji Metodycznej NDAP, Rady ds. Informatyzacji i Digitalizacji, przedstawiciele Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu. Zebranych przywitał Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych, prof. Władysław Stępniak.

W części pierwszej seminarium referaty stanowiły wprowadzenie do tematyki obrad.

Maciej Zdunek (NAC, kierownik projektu ZoSIA) w wystąpieniu pt. „ZoSIA – geneza projektu” przedstawił stan informatyzacji archiwów państwowych na przełomie wieków XX i XXI (rozproszone bazy SEZAM, IZA, PRADZIAD, SUMA itd.) oraz próby integracji informacji na stronie internetowej www.archiwa.gov.pl. Na mocy Zarządzenia nr 7 NDAP z 13 lipca 2007 r. zaczęto prace nad systemem zintegrowanym, które koordynował dyrektor NAC. Projektowaniem i budową systemu od strony informatycznej zajmował i zajmuje się zespół programistów NAC. Pierwsza stabilna wersja 1.0. została ukończona we wrześniu 2010 r., obejmując wtedy moduły księgi nabytków, ubytków, przesunięć, do opisu jednostek i obiektów aktowych, kartograficznych, technicznych i ulotnych, moduł raportów i wyszukiwarkę. Obowiązująca aktualnie (styczeń 2013 r.) wersja pozwala także na inwentaryzację materiałów wizyjnych, nagrań, fotografii i obiektów muzealnych.

Następnie Janusz Gołaszewski, dyr. Archiwum Państwowego we Wrocławiu, w krótkim wystąpieniu zwrócił uwagę na różnorodność zasobu swojego archiwum, a tym samym na różnorodne potrzeby użytkowników, na których odpowiedzią ma być AtoM.

Czytaj dalej „Sprawozdanie z seminarium: „ZoSIA vs. AtoM. Dwa systemy do zarządzania zasobem archiwalnym” Warszawa, 23-24 stycznia 2013 r.”

NIEMCY/BAWARIA: FAUST – w poszukiwaniu nowej formuły

W najnowszym – 63 zeszycie – „Nachrichten aus den Staatlichen Archiven Bayerns“ znajdziemy interesujące informacje o wydarzeniach i problemach, którymi żyje archiwalna Bawaria. Obok relacji z położenia kamienia węgielnego pod budowę nowej siedziby Staatsarchivs Landshut, obchodów Narodowego Dnia Dziedzictwa Rękopiśmiennego w Monachium, czy prezentacji historycznych zbiorów fotograficznych Bawarskiego Urzędu Ochrony Zabytków, znajdziemy także informacje ważne z punktu widzenia dostępności zasobu archiwalnego w Internecie, narzędzi wykorzystywanych do tego celu oraz wdrażania standaryzacji opisu archiwalnego w archiwach państwowych Bawarii.

W dniu 8 października 2012 w Dyrekcji Generalnej Archiwów Państwowych Bawarii odbyło się spotkanie informacyjne dla osób odpowiedzialnych za elektroniczne przetwarzanie danych w Centralnym Archiwum Państwowym Bawarii i 8 archiwach państwowych landu Bawaria. Spotkanie to dotyczyło konieczności przeprowadzenia kompleksowej reformy struktury danych w archiwalnej bazie danych służącej do opracowania zasobu FAUST. FAUST jest stosowany od 1992 r. przez archiwa państwowe Bawarii do inwentaryzacji i upubliczniania zasobu archiwalnego. W Niemczech każdy z krajów związkowych, a czasem w ich ramach poszczególne archiwa, posiadają różne system elektronicznego zarządzania zasobem, które powstały, jako samodzielne projekty archiwów, np: ARGUS w Bundesarchiv, AUGIAS – Geheimes Staatsarchiv PK Berlin-Dahlem, MIDOSA – Bundesarchiv Stiftung Archiv der Parteien und Massenorganisation der DDR, ARIADNE – Landesarchiv Greifswald, scopeArchiv – Landeshauptarchiv Sachsen-Anhalt Magdeburg.

Czytaj dalej „NIEMCY/BAWARIA: FAUST – w poszukiwaniu nowej formuły”

POLSKA: „ZoSIA vs AtoM. Dwa systemy do zarządzania zasobem archiwalnym.” Seminarium w Warszawie.

W dniach 23- 24 stycznia w Warszawie w siedzibie Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych odbędzie się seminarium poświęcone dwóm systemom informacji archiwalnej używanym w archiwach państwowych. Zintegrowany System Informacji Archiwalnej – ZoSIA opracowany w ostatnich latach przez Narodowe Archiwum Cyfrowe został w 2009 wdrożony i zastąpił, w archiwach państwowych w Poznaniu i Lublinie, użytkowane w pozostałych archiwach bazy danych SEZAM i IZA. Dane z systemu włączone są do centralnej wyszukiwarki dostępnej w serwisie Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych. Posiada własny interface online Szukaj w Archiwach.
Access to Memory (AtoM) – „Dostęp do pamięci” jest, lansowanym przez Międzynarodową Radę Archiwów, wolnym oprogramowaniem zgodnym z międzynarodowymi standardami archiwalnymi ISAD(G), ISAAR(CPF), ISDF i ISDIAH oraz kanadyjska normą RAD. Na zlecenie MRA prace nad AtoM-em prowadzi kanadyjska firma Artefactual. W 2012 r. firma rozpoczęła migrację danych kanadyjskich do systemu AtoM, w którym ma być prezentowany zasób na sztandarowej stronie archivescanada.ca. Podobne prace od 2008 r. rozwijane są w uniwersyteckich archiwach Australii.
W Polsce od 2011 r. system testowany jest w Archiwum Państwowym we Wrocławiu, ale dopiero w drugiej połowie 2012 r., po pojawieniu się wersji AtoM 1.3., rozpoczęto masową migrację z baz danych Sezam i IZA 4.

Pomimo sensacyjnie brzmiącego tytułu seminarium, obu zespołom zależy na podzieleniu się doświadczeniami wynikającymi z pracy nad różnymi narzędziami informatycznymi służącymi wspólnemu celowi- rzetelnej i przejrzystej informacji o zasobie archiwalnym, a także bezpośredniej z nim pracy.

Seminarium otworzy Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych Prof. Władysław Stępniak. Po części teoretycznej odbędzie się panel dyskusyjny, prowadzony przez dr Andrzeja Biernata, zastępcę Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, z udziałem uczestników i członków obu zespołów. W części teoretycznej omówione zostaną następujące zagadnienia:

1. ZoSIA – geneza projektu, ref. Maciej Zdunek (NAC)
2. AtoM – geneza projektu, ref. Tomasz Broniszewski (ArchNet), Janusz Gołaszewski (AP Wrocław)
3. ZoSIA – założenia systemu, ref. Wojciech Woźniak (NAC)
4. AtoM – założenia systemu, ref. Dariusz Bednarek (AP Wrocław)
5. ZoSIA – prezentacja systemu na podstawie pytań, ref. Maciej Zdunek, Justyna Soliwoda (NAC)
6. ZoSIA w opinii użytkowników, ref. Marcin Buczek (AP Lublin), Elżbieta Rogal (AP Poznań)
7. AtoM – prezentacja systemu na podstawie pytań, ref. Rafał Raczyński, Jan Drozd, Marek Okólski, udział: Dariusz Bednarek, Adam Baniecki (AP Wrocław)
8. AtoM w opinii użytkowników, ref. Jan Drozd (AP Wrocław)
9. ZoSIA – praktyczne zastosowanie i perspektywy rozwoju, ref. Hanna Staszewska (AP Poznań), Maciej Zdunek (NAC)
10. AtoM – praktyczne zastosowanie i perspektywy rozwoju, ref. Adam Baniecki (AP Wrocław Oddział w Lubaniu).

Hanna Staszewska (AP Poznań) i Adam Baniecki (AP Wrocław O/Lubań)

MRA: Doroczna Konferencja Międzynarodowej Rady Archiwów w Brukseli

XVII Międzynarodowy Kongres Archiwów , który odbył się pod koniec sierpnia 2012 r. w australijskim Stanie Qeensland zmienił dotychczasowa formułę dorocznych spotkań członków typu „A” Międzynarodowej Rady Archiwów. Zrezygnowano z koncepcji Archiwalnego Okrągłego Stołu CITRA na rzecz Rocznych Konferencji MRA. Problemy zaczęły się zaraz po queenslandzkim kongresie, ponieważ sekretariat rady nie mógł uzgodnić organizatora pierwszej konferencji. Problemy wynikały przede wszystkim z stosunkowo wysokich kosztów organizacji. Pod koniec ubiegłego roku uzgodniono, że konferencja zostanie zorganizowana w Belgii, w Brukseli, w dniach 23- 24 listopada 2013. W styczniu miano podać szczegółową tematykę. Wiadomo na razie, ze motywem przewodnim ma być transparentność i dostęp do informacji.

Więcej: ICA

oprac. Adam Baniecki
AP Lubań

CZECHY: Przygotowania do 15 ogólnoczeskiej konferencji archiwalnej

Trwają już przygotowania do przyszłorocznej Konferencji Archiwistów Czeskiej Republiki, która zorganizowana zostanie już po raz piętnasty. Konferencje te odpowiadają naszym powszechny zjazdom archiwalnym, organizowanym co pięć lat, ale odbywają się w cyklu dwuletnim.
Organizatorami Konferencji są jak zwykle: Česká archivní společnost (Stowarzyszenie Archiwistów Czeskich), Pobočka České informační společnosti při Národním archivu (Oddział Czeskiego Stowarzyszenia Informacyjnego przy Archiwum Narodowym), Odbor archivní správy a spisové služby MV ČR (Wydział Zarządu Archiwów i Służb Kancelaryjnych MSW Republiki Czeskiej), a ponadto gospodarze, czyli Statutární město Ostrava – Archiv města Ostravy (Statutowe miasto Ostrawa – Archiwum Miasta Ostrawy) oraz przedsiębiorstwo Vítkovice, a.s. (Vítkovice S.A.). Honorowy patronat nad przedsięwzięciem objął prezydenta miasta Ostrawy inż. Petra Kanara.

Czytaj dalej „CZECHY: Przygotowania do 15 ogólnoczeskiej konferencji archiwalnej”

AUSTRIA/RUMUNIA: Archiwiści archeologom- projekt badań dokumentacji wykopalisk w Semizegetusa Regia

Piękny wiek XIX był dla rozwoju nauki okresem przełomowym zarówno w dziedzinie nauk technicznych jak również humanistycznych. Na wielką skalę dokonywano wówczas odkryć archeologicznych, z których szczególnie zasłynęli Anglicy w swoich koloniach, ale także inni samotni archeolodzy amatorzy, którzy dokonywali spektakularnych odkryć archeologicznych, jak chociażby Henryk Schlimman.
Österreichischen Staatsarchiv wraz z Arhivele Naţionale ale Românie i Magyar Országos Levéltár realizują wspólnie projekt badawczy obejmujący zagadnienia narodzin współczesnej archeologii na podstawie dokumentacji z pierwszej połowy XIX w. dotyczącej wykopalisk archeologicznych w Semizegetusa Regia, w dawnym królestwie Daków.
Królestwo Dacji w okresie swojego największego rozkwitu pod panowaniem królów od Burebista do Decebala obejmowało większość wschodnich Karpat i regionu Dunaju, a od II wieku stało się częścia Cesarstwa Rzymskiego. Jednym z najważniejszych centrum tego imperium politycznego i religijnego była Sarmizegetusa Regia (dziś Gradistea de Munter). Pozostałości starożytnego miasta znajdują się w odległym regionie górskim, Munţii Orăştiei obejmującym w południowo-zachodnią Transylwanię. Stanowią one część rozległego kompleksu archeologicznego obejmującego twierdze górskie, osady i miejsca kultu, które zostały objęte w 1999 roku programem ochrony w ramach Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Czytaj dalej „AUSTRIA/RUMUNIA: Archiwiści archeologom- projekt badań dokumentacji wykopalisk w Semizegetusa Regia”