SŁOWACJA: Spotkanie genealogów na Słowacji

Słowackie Stowarzyszenie Genealogiczno-Heraldyczne (Slovenská genealogicko-heraldická spoločnosť) przy współpracy ze Słowacką Biblioteką Narodową (Slovenska národni knižnica) oraz Narodowym Archiwum Słowacji (Slovenský národný archiv), zapraszają na kolejne seminarium metodyczne pod nazwą „Szkoła praktycznej genealogii” (Škola praktickiej genealógie), które odbędzie się w dniach 20-21 maja 2010 r. (czwartek – piątek) w Martine w salach Słowackiej Biblioteki Narodowej (pl. J.C. Hronského 1). Seminarium otwarte jest zarówno dla naukowców, jak i miłośników genealogii i heraldyki. Będą na nim omawiane najnowsze osiągnięcia słowackiej i światowej genealogii. Będzie też można zakupić, po cenach hurtowych, najnowsze opracowania z zakresu omawianej tematyki. Przy okazji odbędzie się walne zebranie Słowackiego Stowarzyszenia Genealogiczno-Heraldycznego.
Na stronach Stowarzyszenia Słowackich Archiwistów można znaleźć bliższe informacje odnośnie programu i noclegów.

Więcej w języku słowackim (pdf)

oprac. Ivo Łaborewicz
A.P. Jelenia Góra

MRA: Przewodnik po archiwach organizacji międzynarodowych

Na stronach internetowych UNESCO został opublikowany „Przewodnik po archiwach organizacji międzynarodowych”. Projekt jest wynikiem współpracy UNESCO, Międzynarodowej Rady Archiwów oraz Sekcji Organizacji Archiwów Międzynarodowych MRA (ICA/SIO). „Archiwa organizacji międzynarodowych są cennym źródłem do historii współczesnej w ogóle, a historii relacji międzynarodowych w szczególności.” Przewodnik, w zamierzeniach autorów, ma być użytecznym narzędziem pracy dla badaczy, studentów i każdego pragnącego poznać zawartość archiwów tych organizacji. Wszelkie instytucje międzynarodowe są zapraszane do współpracy. Przewodnik jest wynikiem realizacji celów ICA/SIO.

Archiwa zostały podzielone na cztery typy twórców:
1. Archiwa organizacji należących do ONZ
2. Archiwa organizacji międzyrządowych (jak np: Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Grupa banków Światowych itd.)
3. Archiwa organizacji regionalnych (np: Rada Europy, Komisja Europejska itd)
4. Inne organizacje międzynarodowe (np: Trybunał Praw Człowieka)

Poszukiwanie archiwów może się odbywać poprzez ich typy, lokalizację geograficzną lub za pomocą wyszukiwarki.

Projekt posiada moduł precyzujący sposób zgłaszania organizacji do zamieszczenia w przewodniku. całość zredagowana jest w językach angielskim i francuskim.

Przewodnik po archiwach organizacji międzynarodowych
język francuski, język angielski.

oprac. na podstawie MRA i UNESCO
Adam Baniecki
AP Lubań

ROSJA: Skany dokumentów katyńskich w sieci

Dostępne od 28 kwietnia 2010 r. na stronie Archiwów Rosji skany dokumentów dotyczących sprawy katyńskiej, umieszczone w internecie na mocy decyzji prezydenta Federacji Rosyjskiej Dmitrija Miedwiediewa, nie są nowością: są to te same dokumenty, które odtajniono we wrześniu 1992 r. i których kserokopie, za prezydentury Borysa Jelcyna, już Polsce przekazano. Jest to tzw. „Pakiet nr 1” przekazany został z Archiwum Prezydenta Federacji Rosyjskiej do Państwowego Archiwum Historii Społeczno-Politycznej, gdzie znajduje się główny zespół akt dot. Stalina.
W dniu 29 kwietnia 2010 dostęp do skanów był praktycznie nieosiągalny, z uwagi na zbyt dużą ilość prób wejść na tę stronę.
Materiały katyńskie na stronie Archiwów Federacji Rosji

oprac. Edyta Łaborewicz
AP Legnica

FRANCJA: Historycy i archiwiści wobec katastrof

FRANCJA: Historycy i archiwiści wobec katastrof

W dniu 20 maja 2010r. Archiwum Departamentalne Ivelines, Uniwersytet Saint-Quentin-en-Yvelines oraz ADEDA 78 (Association des Diplômés et Etudiants du Master d’Archives des Yvelines) organizuję seminarium: „Historycy i archiwisci wobec katastrof: akcja ratunkowa, rekonstrukcja, użytkowanie archiwów ofiar katastrof”. W ostatnim czasie miało miejsce kilka katastrof archiwów. 3 marca 2009r. na skutek błędów ludzkich zawalił sie budynek Archiwum Miejskiego w Kolonii, miesiąc później zniszczeniu uległo archiwum w Aquili we włoskiej prowincji Abruzzo, a 12 stycznia 2010r. na Haiti trzęsienie ziemi unicestwiło kilka archiwów i biblioteki. Choć przyczyny tych katastrof są w omawianych różne, jak błąd ludzki czy przyczyny naturalne- trzęsienia ziemi, a mozna dodać także powodzie, tsunami oraz wojny- to ich konsekwencja jest zawsze bezpowrotna utrata wspólnej spuścizny. Wobec tak brutalnych wypadków utraty zasobu archiwiści muszą umieć radzić sobie z nową dla nich, gwałtowną a nieprzewidywalną najczęściej sytuacją. Muszą umieć sie mobilizować dla zorganizowania rekonstrukcji utraconych zespołów archiwalnych. Do tego niezbędna jest współpraca z historykami. Masowa digitalizacja pozwala również zabezpieczyć zasób dla przyszłych pokoleń.


fot ADEDA78

Seminarium składa się z dwóch części:
1. Katastrofy w Kolonii, Aquilii i Haiti: opowieść dwutorowa.
2. Rekonstrukcja zasobu i korzystanie z archiwów ofiar katastrof.

Seminarium w założeniach organizatorów jest hołdem dla ofiar katastrof.

Więcej na stronie AAF i ADEDA78 w jezyku francuskim

oprac. Adam Baniecki
AP Lubań

Pomiędzy Bawarią a Lombardią: Archiwa z widokiem na Alpy.

Archive in der Arbeitsgemeinschaft Alpenländer, w skrócie ARGE ALP, to wspólna grupa robocza międzypaństwowa, obejmująca swym zasięgiem regiony krajów alpejskich. Zawiązana została w celu wspólnego rozwiązywania problemów – od gospodarczych po kulturowe- tej zróżnicowanej państwowo, ale dość jednolitej strefy geograficznej, można powiedzieć, że jedynej w swoim rodzaju w Europie. Związek powstał 12 października 1972 roku w Mösern w Tyrolu. W jego skład wchodzą: z Niemiec- Wolne Państwo Bawaria, kraj związkowy Baden-Württemberg; ze Szwajcarii – kantony Graubünden, St. Gallen i Tessin; z Austrtrii- landy Vorarlberg, Tyrol i Salzburg; z Włoch – region Lombardia, autonomiczna prowincja Bozen-Südtirol, i Trient. W spectrum wspólnych zainteresowań znalazły się również sprawy ochrony dziedzictwa kulturowego i archiwów, w tym w szczególności stworzenia systemu informacji o zasobach archiwalnych obejmujących obszar alpejski. W 1976 roku powstała wspólna komisja ekspercka, złożona z dyrektorów archiwów państwowych i landowych na tym terenie, do wzajemnego, lepszego poznawania i popularyzacji historii krajów członkowskich, w oparciu o źródła archiwalne. W ostatnich latach współpraca ta polegała na wymianie pomocy archiwalnych, przekazywaniu sobie interesujących daną stronę mikrofilmów oraz wymianie archiwistów prowadzących badania naukowe. W 1995 roku, pod patronatem Generalnej Dyrekcji Archiwów Państwowych Bawarii (GSAB), w wyniku współpracy wydano obszerny przewodnik po zasobach archiwów skupionych w ARGE ALP – „Die Staats- und Landesarchive in der Arbeitsgemeinschaft Alpenländer (Arge Alp). Archivführer und Inventar der grenzüberschreitenden Überlieferung, im Auftrag der Archivdirektorenkonferenz der Arge Alp herausgegeben von der Generaldirektion der Staatlichen Archive Bayerns”, München 1995.
Obecnie, przewodnik ten wraz z wyszukiwarką jest dostępny również na stronach internetowych portalu ARGE ALP. Oprócz opisu 36 członkowskich archiwów, zawiera on opisy znajdujących się w poszczególnych archiwach zespołów, ze szczególnym uwzględnieniem tych, które mają wymiar ponadpaństwowy, ważnych dla wspólnoty krajów alpejskich. Cały czas również, prowadzone są prace nad koncepcją ewidencji i opisu tego typu zespołów. Ponadto, w portalu znajdują się szczegółowe informacje o poszczególnych archiwach, a więc: właściwość, organizacja, dostąp do zasobu, publikacje, kontakty PR. Dzięki uprzejmości GSAB, przewodnik jest ciągle aktualizowany i uzupełniany, co oznacza, że jego dzisiejsza forma nie jest ostateczna. W niedalekiej przyszłości portal rozbudowany zostanie o linki pozwalające wejść bezpośrednio w inwentarze archiwalne poszczególnych archiwów, a w przypadku zdigitalizowania zbiorów, również bezpośrednio do wizualizacji dokumentów. Można będzie również obejrzeć wszystkie archiwa na zasadzie wirtualnego zwiedzania pomieszczeń. Dostęp do wyszukiwarki jest możliwy w trzech używanych na tym obszarze językach, czyli niemieckim, włoskim i francuskim.

Z takim przewodnikiem na pewno nikt nie zabłądzi na alpejskich szlakach, archiwalnych oczywiście.

Na podstawie: Archive in der Arbeitsgemeinschaft Alpenländer
Opracowała:
Jolanta Leśniewska AP Kutno

FRANCJA: Seminarium o środkach ewidencyjnych on-line

W dniach 2- 4 czerwca 2010 Archiwum Państwowe Terytoriów Zamorskich (Archives nationales d’outre-mer) w Aix-en-Provence organizuje seminarium pt: „Tworzenie i publikacja elektronicznych środków ewidencyjnych”. Seminarium związane jest z uruchomieniem nowej wersji aplikacji IREL (Instruments de recherche en ligne). Pierwsza wersja programu była uruchomiona w czerwcu 2004r. przez Archives nationales d’outre-mer. Umożliwiała ona dostęp on- line do zespołów i kolekcji przechowywanych w archiwum pogrupowanych w serie archiwów notariatu, stanu cywilnego i archiwum Ministerstwa Spraw Algierskich. Aplikacja zbudowana jest w oparciu o strukturalny opis archiwalny XML/EAD.

Nowa wersja dostarcza doskonalszych narzędzi opartych o XML. Obecnie baza IREL składa się z 5 modułów: biblioteki archiwum (obejmujacej zbiór biblioteki archiwum), bazy Ulysses (baza zawiera zbiory fotograficzne dostępne on-line), rejestry stanu cywilnego terytoriów zamorskich (z pełnym dostępem do skanów jednostek archiwalnych), baza notariatu (obejmująca materiały notarialne wytworzone na obszarze terytoriów zamorskich z bardzo ciekawymi możliwościami wyszukiwania albo poprzez wyszukiwarkę albo poprzez wielopoziomowy opis), oraz bazę Ministerstwa Spraw Algierskich (część tego zasobu jest niedostępna ze względów prawnych). Proponowane środki ewidencyjne robią duże wrażenie swoja ergonomią i łatwością poruszania się po zawartości archiwum dzięki zastosowaniu wielopoziomowego opisu archiwaliów w EAD (metodycznie ISAD(G) oraz pełne zastosowanie standardu EAC-CPF czyli adoptowanego na potrzeby opisu informatycznego standardu ISAAR(CPF) opracowanego przez Stowarzyszenie Archiwistów Amerykańskich, zgodnego ze standardem UNIMARC.

Proponowana oś dyskusji koncentruje się wokół trzech zagadnień:
– normalizacja opisu archiwalnego jako niezbędny warunek strukturyzacji opisu w XML
– strategia tworzenia i publikowania wiedzy o zasobie
– EAC-CPF jako format opisu kontekstowego

„EAD jest dzisiaj najlepszym narzędziem stosowania norm opisu archiwalnego informatycznie. Jest osią wielu wspólnych projektów archiwistyki europejskiej dzięki któremu liczne instytucje udostępniają swój zasób poprzez internet stosując strukturalny opis EAD.
EAC-CPF, format paralelny, opublikowany przez Stowarzyszenie Amerykańskich Archiwistów. jest całkowicie kompatybilny z międzynarodową normą ISAAR(CPF). Jest komplementarny z formatem UNIMARC/Autorites będący kombinacja not o twórcach archiwalnych i bibliotecznych, co daje informacje o nich i kontekście wytworzonych dokumentów.”

IREL

Informacje o seminarium w języku francuskim.

oprac. Adam Baniecki
AP Lubań

ROSJA: Kondolencje z Rosji.

Na stronie Federalnej Agencji Archiwów Rosji, w dniu uroczystości pogrzebowych w Krakowie (18 kwietnia 2010 r.), opublikowano tekst kondolencji szefa Agencji A. N. Artizowa, skierowanych do polskiej Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych, w którym w imieniu rosyjskich archiwistów wyraził współczucie i ubolewanie z powodu katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem, stwierdzając jednocześnie, że te tragiczne wydarzenia, związane bezpośrednio z obchodami rocznicy zbrodni katyńskiej, są dodatkowym powodem do wzmożenia prac nad likwidacją „białych plam” w historii stosunków polsko-rosyjskich.

 

Tekst w jezyku rosyjskim
oprac. Edyta Łaborewicz
AP Legnica

CZECHY: Kondolencje i wspomnienie o Januszu Kurtyce

Praga 12 kwietnia 2010 r. – Instytut Badania Reżimów Totalitarnych oraz Archiwum Zbiorów Urzędu Bezpieczeństwa (Ústav pro studium totalitních režimů a Archiv bezpečnostních solek) składają głębokie kondolencje wszystkim rodzinom osób, które zginęły w katastrofie lotniczej w Rosji.
Wobec tej tragedii, jej rozmiaru, ciężko jest uwierzyć, że obok pary prezydenckiej Polski oraz pozostałych najwyższych dostojników państwowych i kombatantów II wojny światowej, zginą również prezes partnerskiej instytucji – Instytutu Pamięci Narodowej dr Janusz Kurtyka, który stał na czele IPN-u od 2005 r. To właśnie Janusz Kurtyka był tym, który jako pierwszy przedstawiciel zagranicznej instytucji partnerskiej podpisał 8 września 2008 r. umowę o współpracy z naszym Instytutem i Archiwum. Data tego wydarzenia była symboliczna – 40 lat od chwili, gdy w proteście przeciw okupacji Czechosłowacji spalił się żywcem na warszawskim Stadionie Dziesięciolecia Ryszard Siwiec.
„Współpraca z partnerami zagranicznymi jest dla nas niezwykle istotna. Ponieważ, kiedy będziemy przeprowadzać różne projekty, będziemy mieć większą siłę, gdy się zjednoczymy, niż wówczas, gdy będziemy działać pojedynczo” powiedział wówczas Janusz Kurtyka.
O ścisłej współpracy z polskim Instytutem Pamięci Narodowej oraz Instytutem Polskim w Pradze świadczy także to, że w marcu 2009 r. została, jako wyraz hołdu dla najwyższej ofiary Ryszarda Siwca, przemianowana ul. Havelkova, przy której mieści się nasz Instytut i Archiwum, na ul. Siwca.
Instytut i Archiwum, we współpracy z obydwoma wymienionymi instytucjami polskimi, przygotował także kilka międzynarodowych konferencji i seminariów naukowych.
„Janusz Kurtyka był bardzo wyrazistą osobowością, która kierowała Instytutem Pamięci Narodowej ściśle wytyczoną drogą, pomimo różnych nacisków politycznym. Nasze myśli są z polskimi przyjaciółmi i kolegami nie tylko w Polsce, ale także tu w Czechach”, powiedział po tragedii Pavel Žáček, który z Januszem Kurtyką podpisywał umowę o współpracy i niejednokrotnie się z nim spotykał na konferencjach naukowych na całym świecie.

Jiří Pernes, dyrektor Ústavu pro studium totalitních režimů
Ladislav Bukovszky, dyrektor Archivu bezpečnostních složek
Pavel Žáček, były dyrektor Ústavu pro studium totalitních režimů

tłum. z czeskiego Ivo Łaborewicz
O/Jelenia Góra

Wiecej w języku czeskim

NIEMCY: Instytut Gaucka składa kondolencje z powodu tragicznej śmierci Janusza Kurtyki.

Wyrazy wielkiego smutku oraz współczucia z powodu katastrofy polskiego samolotu pod Smoleńskiem i tragicznej śmierci Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego, jego małżonki Marii Kaczyńskiej oraz wszystkich pasażerów tego lotu, wyraził w liście kondolencyjnym, podpisanym przez Marianne Birthler i Hansa Altendorf, niemiecki Instytut Gauka (Die Bundesbehörde für die Stasi-Unterlagen – BStU).
Szczególnie ciepłe i pełne uznania słowa listu kierowane są pod adresem prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, prof. Janusza Kurtyki.
W liście czytamy m in. „Straciliśmy kolegę i przyjaciela, z którym ściśle współpracowaliśmy w dziele opracowywania dziejów komunistycznych dyktatur w naszych krajach. Janusz Kurtyka był zaangażowanym w to co robi, w pełni świadomym celów historykiem i ekspertem, nie tylko na gruncie polskim ale również europejskim. IPN wraz ze śmiercią prof. Kurtyki stracił swojego szefa, który prowadził Instytut od grudnia 2005 w niesprzyjających mu czasach”.

Pełny tekst listu na stronach BStU

Jolanta Leśniewska
AP Kutno

10 kwietnia 2010

Redakcja ArchNetu wyraża żal z powodu śmierci Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego, jego małżonki
oraz tak wielu wybitnych Polaków.

Łączymy się w bólu i poczuciu niepowetowanej straty
z ich bliskimi.