Autor: Baniaque

WŁOCHY: „Dziś mówimy o archiwach- Archiwiści w przedsiębiorstwie”

W dniu 26 listopada 2010r. w Turynie odbyło się seminarium zorganizowane przez Narodowe Stowarzyszenie Archiwistów Włoskich sekcji Valle d’Aosta pt: Dziś mówimy o archiwach. Spotkania na temat zawodu i wyobrażenia o zawodzie archiwisty. Archiwiści w przedsiębiorstwach.”

Rozmiar organizacyjny i logistyczny problemów związanych z zarządzaniem archiwami w przedsiębiorstwach stawia olbrzymie wyzwania: rozwiązanie ich może zadecydować  sprawności firmy. W tym kontekście jest ważnym stworzenie klimatu dialogu pomiędzy specjalistami od zarządzania dokumentacją a światem przedsiębiorstwa.

Mówi się o „archiwum produktu”, które jest sercem historycznego archiwum przedsiębiorstwa. Na archiwum produktu składa się dokumentacja świadcząca o działalności przedsiębiorstwa, a nade wszystko o wytwarzanym przez nie produkcie. Przedmiotem zainteresowania archiwistów jest proces od momentu wytworzenia dokumentów aż do chwili gdy archiwalia trafiają do archiwum historycznego firmy. Szczególny akcentem jest położony na wymagania sprawności operacyjnej, ochronę prawą, ochronę wiedzy i zabezpieczenie „pamięci” firmy.

Czytaj dalej „WŁOCHY: „Dziś mówimy o archiwach- Archiwiści w przedsiębiorstwie””

POLSKA: Ukazał się „Archiwista Polski”, nr 3 (59) 2010

„Archiwista Polski”, nr 3 (59) 2010

Studia i materiały

Jolanta Leśniewska w artykule: 20 lat samorządu gminnego w Polsce – rzeczowe wykazy akt dla organów samorządu gminnego w obliczu zmieniających się kompetencji omawia przepisy kancelaryjne jako odbicie zadań i kompetencji gmin, porównuje także hasła klasyfikacyjne wykazów akt jednostek samorządowych/komunalnych w Polsce i Bawarii.


Zasada publiczności nowym paradygmatem archiwistyki? – nad tym problemem zastanawiają sie Waldemar Chorążyczewski i Agnieszka Rosa. Powołując się m.in. na literaturę zachodnią i po krótkiej analizie rozmaitych czynników, takich jak funkcje archiwów, podstawowe zasady archiwalne a publiczność archiwów itp. autorzy dochodzą do wniosku, iż udostępnianie archiwaliów staje się najważniejszą funkcją archiwów i wszystkie pozostałe zadania powinny być temu podporządkowane, gdyż informacja zawarta w archiwach jest dobrem publicznym i publiczną własnością.

Ciekawą inicjatywą jest opublikowanie materiałów do polskiego słownika sfragistycznego, będącego zmienioną częścią projektu wskazówek metodycznych, opracowanego przez Zespół naukowy powołany przez NDAP. Zespół ukończył pracę nad projektem i w marcu 2010 r. przekazał tekst do NDAP. Prezentowane materiały to kilkadziesiąt definicji, które mogą stać się zaczątkiem słownika, koniecznego dla ujednolicenia sfragistycznej terminologii.

Wojciech Klas, w artykule pt. Archiwalia dotyczące Kościelskich herbu Ogończyk. Zarys problematyki omawia materiały z archiwum Kościelskich, rozproszone po różnych archiwach, bibliotekach i zbiorach prywatnych oraz akta i dokumenty instytucji publicznych. Uzupełnieniem tekstu jest tablica genealogiczna rodu.

Anna Krzemińska, w opracowaniu zatytułowanym Nowe czasopismo archiwalne, czyli jak połączyć tradycję z nowoczesnością oraz wejść z sukcesem na rynek wydawniczy przedstawia projekt Polskiego Towarzystwa Archiwalnego dot. wydawania czasopisma.

Czytaj dalej „POLSKA: Ukazał się „Archiwista Polski”, nr 3 (59) 2010”

NIEMCY: Hessische Hauptstaatsarchiv w Wiesbaden – Archiwum pełne niespodzianek

W trakcie realizacji projektu badawczego poświęconego efektom wyprawy naukowej generała Heinricha Menu von Minutoli (1772–1846) do Egiptu w 1822, niemieccy badacze natknęli się na – jak je ogłoszono – sensacyjne odkrycie w aktach znajdujących się w Hessischen Hauptstaatsarchiv w Wiesbaden. Cała historia zaczęła się w 1822 roku, kiedy to statek załadowany wartościowymi pamiątkami kultury staroegipskiej, zapakowanymi w 97 skrzyń, zatonął u ujścia rzeki Elby. Po pewnym czasie u wybrzeży Morza Północnego znaleziono 7 mumii egipskich, które następnie wystawiono na licytację w Hamburgu. Pozostałe skarby leżą – ponoć – po dzień dzisiejszy na dnie rzeki. W XIX wieku Europa była żądna pamiątek historycznych po starożytnym Egipcie i wiele instytucji było zainteresowanych ich pozyskaniem. Wśród niech było też Towarzystwo Archeologiczno Historyczne z Nassau (Verein für Nassauische Altertumskunde und Geschichtsforschung). Jednak cena zaproponowana Towarzystwu przerastała jego możliwości finansowe, co też zostało zapisane w opublikowanych protokołach Towarzystwa w „Nassauische Annalen“.
I tak, wszyscy by o tym zapomnieli, gdyby prawione 200 lat później, TV „Terra X” nie przystąpiła do realizacji serii dokumentalnej poświęconej zagadkom i przestępstwom archeologicznym. Kiedy badacze natknęli się na tę informację w kronice Towarzystwa, zaintrygowało ich to na tyle, że swoje zainteresowanie skierowali na spuściznę aktową po sekretarzu towarzystwa Friedrichu Gustavie Habel (1793-1867), która przechowywana jest w archiwum w Wiesbaden. Nie pomylili się w swoich przeczuciach. W aktach znaleźli dokładne litografie i opisy dwóch niezakupionych sarkofagów. Obecnie naukowcy prowadzą prace polegające na rozczytaniu hieroglifów i jednocześnie identyfikacji dwóch nieznanych sarkofagów sprzed kilku tysięcy lat. Odkrycie to uznane zostało za sporą sensację i wydarzenie naukowe.

Czytaj dalej „NIEMCY: Hessische Hauptstaatsarchiv w Wiesbaden – Archiwum pełne niespodzianek”

POLSKA: Od 1 stycznia 2011 nowe normatywy kancelaryjne w administracji

Dnia 17 listopada 2010 Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji opublikowało na łamach swojego BiP projekt rozporządzenia określający instrukcję kancelaryjną, rzeczowe wykazy akt oraz instrukcję archiwalną dla dla organów gminy i związków międzygminnych, organów powiatu, organów samorządu województwa i organów zespolonej administracji rządowej w województwie, a także urzędów obsługujących te organy. Omawiane regulacje mają objąć zarządzanie zarówno dokumentacją tradycyjną jak i elektroniczną. Biorąc pod uwagę fakt, że mają wejść w życie 1 stycznia 2011r. czasu na konsultacje pozostało niewiele.  Proponowane dokumenty są podstawowymi narzędziami zarządzania obiegiem dokumentacji w administracji terenowej. Zaproponowane rozwiązania w wielu wypadkach mają charakter nowatorski.

Tekst rozporządzenia wraz z załącznikami.

oprac. Adam Baniecki

WŁOCHY: XXIX Kongres Narodowego Stowarzyszenia Archiwistyki Włoskiej.

W dniach 3 i 4 grudnia 2010r. w Rzymie odbędzie się XXIX Kongres Narodowego Stowarzyszenia Archiwistyki Włoskiej (Associazione Nazionale Archivistica Italiana). Mottem kongresu jest: „Zawód archiwisty: między przeszłością i przyszłością. Jak zmienia się zawód archiwisty w erze cyfrowej i społeczeństwie informacyjnym.” (Professione archivista: fra passato e futuro. Come cambia il mestiere dell’archivista nell’era digitale e nella società dell’informazione.)

W trakcie kongresu przewidziano pięć wiodących tematów łączących wystąpienia z debatami i dyskusjami:
1. Zawód w trakcie ewolucji: Archiwiści w społeczeństwie włoskim pomiędzy funkcjami publicznymi a prywatnymi.
Temat debaty: Zawodowcy w społeczeństwie informacyjnym.
2. Zawód w trakcie ewolucji: Nowe role.
3. Kształcenie archiwistów w nowym kontekście.
4. Techniki zawodowe pomiędzy tradycją a innowacjami technologicznymi.
5. Archiwiści w oczach  innych.

Postawione przez włoskich archiwistów pytania o rolę archiwisty i archiwistyki we współczesnym świecie rewolucji technologicznej jest jednym z fundamentalnych pytań i problemów współczesnej archiwistyki. Odpowiedź na nie będzie wskazywała w przyszłości dalsze kierunki rozwoju archiwistyki, być może specjalizacje. Wcześniej czy później narodowe archiwistyki będą musiały podejmować próby weryfikacji rozumienia miejsca archiwisty i jego roli w zinformatyzowanym społeczeństwie wytwarzającym zupełnie nowe typy źródeł archiwalnych.

Na podstawie XXIX Congresso dell’ANAI

oprac. Adam Baniecki
AP Lubań

CZECHY: Digitalizacja akt metrykalnych zmierza ku końcowi

Dnia 2 listopada 2010 r., w sali kinowej Archiwum Narodowego w Pradze (Narodni archiv Praha), z inicjatywy Czeskiego Stowarzyszenia Informacyjnego (Česka informační společnost o.s.) odbyło się seminarium poświęcone digitalizacji akt metrykalnych w Republice Czeskiej. Wzięło w nim udział blisko 80 osób, reprezentujących wszystkie czeskie archiwa państwowe, Archiwum Miejskie w Pradze, przedstawiciele Czeskiego Stowarzyszenia Genealogów i Heraldyków oraz firmy informatycznej BACH, urzędnicy stanu cywilnego, a także reprezentanci archiwów austriackich i polskich.

 

Pierwszą część seminarium wypełniły sprawozdania archiwów państwowych ze stanu zaawansowania prac digitalizacyjnych, a także metod i sposobów ich prowadzenia. Czesi przystąpili do digitalizacji akt metrykalnych głównie z tego powodu, że korzystający z nich przede wszystkim genealodzy stanowili aż 60% badaczy i liczba ta stale rosła. Tymczasem stan zachowania ksiąg metrykalnych ulegał szybkiemu pogorszeniu w skutek intensywnego ich wykorzystania. Trzeba więc było podjąć pilne praca nad ich zabezpieczeniem.

 

Czytaj dalej „CZECHY: Digitalizacja akt metrykalnych zmierza ku końcowi”

NIEMCY: Dziesiąta muza z Bundesarchiv.

W listopadzie Bundesarchiv (BA) uczestniczy i współorganizuje dwa ważne wydarzenie spod znaku dziesiątej muzy. Wspólnie z CineGraph Babelsberg uczestniczy w pokazach filmów ze swojego zasobu, które znalazły się na indeksie dzieł zakazanych w NRD i po wielu latach zostały odkryte na nowo. Miało to bezpośredni związek z polityka kulturalną NRD zapoczątkowaną na 11 Plenum SED w 1965 roku, gdzie wypowiedziano wojnę twórcom i artystom propagującym według partii nihilizm, sceptycyzm, dekadencję i pornografię, czyli wszystko to, co widzowie kochają najbardziej. Sztukę filmową podporządkowano wówczas ścisłej kontroli partii dbającej o czystość ideologiczną przekazu.
CineGraf Babelsberg prowadzi cykliczne pokazy filmów z zasobów BA w serii pod nazwą „Wiederentdeckt” . To już 170 pozycja z długiej listy filmów, w Polsce określanych jako „półkowniki”. Tym razem będzie to dzieło Güntera Stahnke „Der Frühling braucht Zeit” z 1965 roku, jedno z pierwszych ofiar tzw. Kahlschlag-Plenums (plenum, na którym wykarczowano kulturę).
Do zupełnie odmiennych tradycji nawiązuje inna impreza filmowa współtworzona przez BA, a mianowicie Internationales Festival des deutschen Filmerbes 2010, której mottem jest „cinema trans-alpino”. Towarzyszy temu Międzynarodowy festiwal filmów i kongres historyczny poświęcony dwóm wielkim kinematografiom – niemieckiej i włoskiej i ich wzajemnym relacjom. Od 13 listopada pokazanych zostanie 25 filmów z lat 1913-2001, które łączy wątek niemiecko- włoski poprzez poruszaną tematykę, wspólnych twórców i aktorów. Jako special event pokazany zostanie odrestaurowany w BA film „Der geheime Kurier” z 1928 w reżyserii Gennaro Righelli.
Dla ludzi kina i mediów zaplanowano również panele dyskusyjne w Instytucie Goethego w Hamburgu, m. in. na tematy: „Po niewidocznej stronie ekranu – źródła do filmów w archiwach”, czy „Zniemczanie filmów- synchronizacja dubbingu w Niemczech”.
Festiwal ma zasięg europejski, jego poszczególne elementy będą również odbywały się w Pradze, Zurychu Wiedniu i wielu miastach we Włoszech ramach inicjatywy „Va bene?! La Germania in Italiano. Deutschland auf Italienisch”.
Bundesarchiv posiada jedne z największych zbiorów filmowych na świecie, wiec o przyszłość kolejnych festiwali filmowych oraz pokazów martwić się raczej nie trzeba. Nawiązując do tytułu filmu Güntera Stahnke „Der Frühling braucht Zeit”, można powiedzieć, że to widzowie będą potrzebowali dużo czasu, żeby to wszystko obejrzeć.

Na podstawie Bundesarchiv:
DEFA- Verbotsfilm DER FRÜHLING BRAUCHT ZEIT (1965/90)
Cinefest in Hamburg- Internationales Festival des deutschen Filmerbes 2010
oprac. Jolanta Leśniewska
AP Kutno