W dniach 5-7 września 2012 r. we Wrocławiu obradował VI Powszechny Zjazd Archiwistów Polskich, pod hasłem „Zatrzymać przeszłość, dogonić przyszłość”, zorganizowany przez Stowarzyszenie Archiwistów Polskich (SAP) oraz Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych (NDAP). To zwoływane co pięć lat, największe spotkanie pracowników i miłośników akt i archiwaliów z Polski, zgromadziło blisko 750 osób, reprezentujących archiwa państwowe, społeczne, prywatne, samorządowe i kościelne. Obecni byli również goście z zagranicy (m.in. z: Austrii, Czech, Węgier, Słowacji). Listy okolicznościowe do zebranych skierowali Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdan Zdrojewski, Wojewoda Dolnośląski Marek Skorupa oraz Marszałek Województwa Dolnośląskiego Rafał Jurkowlaniec. Niestety, swego przedstawiciela nie przysłał prezydent miasta Wrocławia. Wśród obecnych gości honorowych znaleźli się ponadto: dr Wojciech Rafał Wiewiórowski – Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, dr Łukasz Kamiński – Prezes Instytutu Pamięci Narodowej, rektorzy Uniwersytetu i Politechniki Wrocławskiej, w murach której odbyło się większość paneli dyskusyjnych oraz obie sesje plenarne.
Oficjalnego otwarcia Zjazdu dokonali: prezes SAP, prof. Jarosław Poraziński, przewodnicząca wrocławskiego Oddziału SAP, dr Lucyna Harc oraz Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych, prof. Władysław Stępniak, który następnie przedstawił wykład pt. „Narodowy zasób archiwalny w epoce cyfrowej”. Wcześniej wykład o dziejach wrocławskich archiwaliów zaprezentował prof. Rościsław Żerelik, a sesję plenarną zakończyło – wygłoszone po angielsku – wystąpienie Thomasa Aignera (ICARUS, Wiedeń), pt. „Komplementarność i synergia – zasady funkcjonowania archiwów w erze cyfrowej” (Complementarity and Synergy – Basic principles of the digital era in archives).
Podczas inauguracji Zjazdu Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych, w podziękowaniu za szczególne osiągnięcia dla rozwoju archiwów i archiwistyki, nadał odznakę honorową „Za Zasługi Dla Archiwistyki” ośmiu osobom. Odznaczeni zostali: Eugeniusz Borodij, Barbara Brandy-Golecka, Lucyna Harc, Jarosław Orszulak, Agnieszka Pająkowska, Jarosław Poraziński, Kazimierz Schmidt, Teresa Suleja.
Uczestnicy Zjazdu obradowali w blisko 20 panelach tematycznych, na których poruszano najważniejsze zagadnienia związane z codzienną pracą archiwistów, jej problemami i wyzwaniami na przyszłość. Dokładny program zjazdu dostępny jest na stronie internetowej SAP.
Kończąca Zjazd sesja plenarna stała się okazją do podsumowań. Najpierw moderatorzy poszczególnych paneli zaprezentowali rezultaty obrad i dyskusji, a w podsumowaniu prof. Władysław Stępniak – Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych, odniósł się m.in. do roli archiwów państwowych na kształtowanie narodowego zasobu archiwalnego, choćby poprzez współpracę z twórcami dokumentacji, w tym zwłaszcza z osobami i firmami prywatnymi. Określił również pracę archiwistów państwowych jako niezwykle ważną misję, której lepsze możliwości realizacji mają przynieść działania podejmowane przez Naczelna Dyrekcję Archiwów Państwowych, choćby poprzez zmiany w organizacji i sieci archiwów państwowych, a także przez działania zmierzające do poprawy warunków lokalowych i płacowych.
Przy okazji Zjazdu na Rynku wrocławskim, z inicjatywy Ośrodka „Pamięć i Przyszłość”, zorganizowano plenerową wystawę pt. „Archiwalne też jest fajne”, na której różnorodne instytucje archiwalne z Wrocławia pokazały swoje najciekawsze zbiory. Na ponad 40 planszach przedstawiono m.in.: Księgę Henrykowską, z zapisanym w niej pierwszym zdaniem w języku polskim; inne dokumenty i księgi średniowieczne; projekt wieżowca, który w latach 20-tych XX w. miał stanąć na pl. Powstańców Warszawy; list Napoleona; zdjęcia zabytków o charakterze muzealnym; herb Wrocławia z 1530 r.; akta osobowe pracowników oraz studentów uczelni wrocławskich; plakaty, ulotki i wiele innych.
oprac. Ivo Łaborewicz
AP Wrocław O/Jelenia Góra