Od ponad czterech dekad Archiwum Miasta Stołecznego Pragi organizuje międzynarodowe konferencje naukowe, cieszące się dużym zainteresowaniem oraz zasłużonym uznaniem badaczy i miłośników historii. Ich tematyka za każdym razem dotyczy życia i funkcjonowania dawnych organizmów miejskich – w tym przede wszystkim stołecznej Pragi – w najrozmaitszych aspektach, zawsze na szerokim – europejskim – tle porównawczym i interdyscyplinarnym. Najbliższa konferencja, zaplanowana na 10 i 11 października 2023 r. tyczyć się będzie pod hasłem: „Wino jako zjawisko kulturowe w miastach od średniowiecza do XIX wieku” (Víno jako kulturní fenomén ve městech od středověku do 19. století).
Organizatorami konferencji, obok wspomnianego Archiwum Miasta Stołecznego Pragi, będą tym razem: Wydział Filozoficznym Uniwersytetu im. J.E. Purkyně w Ústí nad Łabą (Filozoficka fakulta Univerzity J. E. Purkyně v Ústí nad Labem), Instytut Historii Akademii Nauk Republiki Czeskiej (Historickí ústav Akademie věd České republiky) oraz Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Karola w Pradze (Fakulta humanitních studií Univerzity Karlovy).
Historia produkcji wina nigdy nie była jednym z głównych tematów badawczych dziejopisów czeskich miast. Niemniej istniejący dorobek historiograficzny w tej dziedzinie jest dobrym punktem wyjścia do dalszych badań i dyskusji, jakie zakłada się w trackie planowanej konferencji. Jej organizatorzy pragną, aby objęła ona szeroki obszar historii kultury z interdyscyplinarnym przełożeniem, obejmującym wiele dyscyplinach nauk społecznych, jak archeologia, etnografia, historię sztuki, architektura itp. Przedmiotem spotkania ma być nie tylko kwestia wina i jego postrzegania jako środka spożywczego/napoju, który najczęściej konkurował z piwem, ale także jego funkcja w gospodarce miast i mieszczan, czy też miejsce, jakie zajmowało ono w systemie podatkowym. Ważnym tematem jest również handel winem, jego regulacja, zarówno na rynkach lokalnych, jak zewnętrznych (import i eksport). W przedsiębiorstwie winiarskim, jak i w samy winnicach, zatrudnionych było wielu ludzi – winiarzy, truckerów, właścicieli winiarni, ale z drugiej strony także nadużywający wina, czyli alkoholicy. Z wyżej wymienionymi grupami wiąże się m.in. kwestia organizacji ich członków w cechach i związkach, pozycja i miejsce jakie zajmowali w średniowiecznym i nowożytnym społeczeństwie. Jak kobiety sprawdziły się w tym biznesie? Kim byli zatrudnieni w winnicach pracownicy sezonowi, w źródłach wymieniani często jako ludzie z marginesu społecznego, dla których to miejsce poza murami stawało się bezpieczną przystanią. Jak wyglądało życie codzienne tej grupy mieszkańców za murami miejskimi i jaką rolę pełnili w miastach, na przykład w fazach eskalacji napięć społecznych czy wyznaniowych? Wymienić można także szereg innych tematów: regulację prawną sfery winiarskiej, zastosowanie w medycynie, rywalizację winiarstwa miejskiego i mieszczańskiego z magnackim i kościelnym, ukazanie uprawy winorośli w ówczesnej literaturze drukowanej i rękopiśmiennej, obrzędach i uroczystości związanych z winiarstwem i ie tylko, jego odzwierciedlenie w toponimii miast oraz specyficznej zabudowie, architekturze obiektów związanych z winnicami na przedmieściach. Ta lista obszarów tematycznych z pewnością nie jest wyczerpana.
Jak zwykle w serii tych konferencji organizatorzy pragnął skupić się przede wszystkim na Pradze i innych czeskich miastach, ale ważny jest dla nich również element porównawczy, w tym w odniesieniu do zagranicznych stolic europejskich i miast o podobnie znaczącym historycznym związku z uprawą winorośli, jego produkcji, ale także handlu i konsumpcji wina.
Zgłoszenia (https://cesarch.cz/wp-content/uploads/2023/01/CfP_2023_CZ.pdf) uczestnictwa w formie papierowej wraz z abstraktem, należy przesyłać do 15 kwietnia 2023 r. na adres kontaktowy (Marketa.Ruckova@praha.eu). Organizatorzy zastrzegają sobie prawo selekcji zgłoszeń. Czas wystąpienia przewidziano na 15-20 minut. Referaty zaprezentowane na konferencji zostaną następnie wydrukowane w tomie monotematycznym w ramach serii „Documenta Pragensia”. Zakwaterowanie uczestników zagranicznych zostanie zapewnione na koszt organizatorów. Opłata konferencyjna nie jest pobierana. Językami konferencyjnymi będą czeski i niemiecki (ewentualnie angielski). Ma być zapewnione tłumaczenie symultaniczne z języka niemieckiego. Konferencja odbędzie się 10 i 11 października 2023 r. w Pradze w siedzibie Akademii Nauk Republiki Czeskiej, Národní 3, Praha 1.
Więcej:
oprac. Ivo Łaborewicz
AP Wrocław O/Jelenia Góra