Portale internetowe udostępniające dobra kultury narodowej są w Niemczech stałym elementem upowszechnia wiedzy w ramach realizacji idei szerokiego dostępu społecznego do zasobów instytucji życia publicznego. Niemieckie archiwa są również aktywnymi uczestnikami wielu europejskich portali udostępniających zasoby szeroko rozumianych dóbr kultury o charakterze ogólnym jak Europena, Archives Portal Europe, Apenet oraz tematycznych, takich jak np. Monasterium, Bersnstein, Arche. Cały też czas powstają nowe ciekawe inicjatywy. Projekt zainicjowany został w 2010 r. przez instytucje kultury i nauki posiadające duże doświadczenie w dziedzinie digitalizacji zasobów, mający na celu stworzenia Niemieckiej Biblioteki Cyfrowej (Deutsche Digitale Bibliothek DDB). Projekt DDB zakończono w 2012 r.Od października 2012 do kwietnia 2017 był realizowany jako podprojekt DDB wyspecjalizowany w zakresie archiwistyki Archive Portal-D, który działa regularnie od maja 2017 roku i umożliwia ogólnoniemieckie i profesjonalne badanie materiałów archiwalnych.Uczestnikami projektu jest 13 instytucji działających w ramach „sieci współpracy” Kompetenznetzwerk, w tym 2 archiwa: Bundesarchiv i Landesarchiv Baden–Württemberg, a ponadto: Bayerische Staatsbibliothek, Bibliotheksservicezentrum Baden–Württemberg, Brandenburgische Landesamt für Denkmalpflege und Archäologische Landesmuseum, , Deutsche Filminstitut, Deutsche Nationalbibliothek,, Max–Planck–Institutfür Wissenschaftsgeschichte, Niedersächsische Staats- und Universitätsbibliothek Göttingen, Sächsische Landesbibliothek – Staats– und Universitätsbibliothek Dresden, Stiftung Historische Museen Hamburg, Kulturamt der Stadt Düsseldorf i Stiftung Preußischer Kulturbesitsa. DDB prezentuje zasoby bibliotek, muzeów, archiwów wraz z inwentarzami archiwalnymi, instytucji naukowych, opieki nad zabytkami a także zbiory audiowizualne.
Część archiwalna portalu wydzielona w oddzielnym projekcie Archivportal-D oferuje użytkownikom:
– Obszerny katalog niemieckich instytucji archiwalnych o różnorodnym zasobie archiwalnym;
-inwentarze archiwalne
– cyfrowe kopie materiałów archiwalnych z archiwów poszczególnych partnerów danych
– dostęp tematyczny do zbiorów i archiwów z obszarów tematycznych „Republika Weimarska” i „Przeszłość narodowosocjalistyczna (NS-Zeit)”.
Uzupełnianie się obu projektów pozwala na uzyskanie efektu synergicznego np. poprzez wspólne użytkowanie infrastruktury DDB w procesie łączenia danych i treści. Fachinformationszentrum Karlsruhe jako operator, Landesarchiv Baden–Württemberg jako członek Kompetenznetzwerk są gwarancją zrównoważonego współdziałania z DDB.
Do prezentacji pomocy archiwalnych stosowany jest EAD (Encoded Archival Description), który jest standardem (amerykańskim) zapisu informacji o zasobach archiwalnych, ułatwiających przede wszystkim retrokonwersję dawnych pomocy archiwalnych na formę elektroniczną. Jest on też zgodny z ISAD (G), określa bowiem jego strukturę prezentacji w Internecie. Standard był przedmiotem opracowania zespołu naukowego (Arbeitsgruppe) EAD (DDB) w Landesarchivs Baden-Württemberg pod kątem wykorzystania go do budowy portalu-https://www.landesarchiv-bw.de O tym, że prezentacja zasobu archiwalnego w „netcie” jest jednym z najważniejszych wyzwań jakie stoją przed archiwami w społeczeństwie informacyjnym, nikogo już nie trzeba przekonywać. Należy mieć również świadomość, jak wiele jest jeszcze do zrobienia, i że w zasadzie jesteśmy na początku tej drogi. Na zakończenie dodam, że w portalu znalazłam bardzo wiele materiałów źródłowych -ok.200 pozycji – dotyczących mojego rodzinnego miasta, które wnoszą nowe wątki do jego dziejów, jak chociażby te związane z podróżami króla Augusta III Wettina z Drezna do Warszawy przez Kutno.
Na podstawie: Archivportal-D
oprac. Jolanta Leśniewska
AP Płock O. Kutno