Powszechna Deklaracja o Archiwach została przyjęta przez Międzynarodową Radę Archiwów na posiedzeniu CITRA ( Międzynarodowa Konferencja Okrągłego Stołu o Archiwach – International Conference of the Round Table on Archives) 17 września 2010 r. w Oslo. Następnie została przedłożona i zaaprobowana 10 listopada 2011 r. na 36 sesji plenarnej UNESCO. Po przetłumaczeniu jej na kilkadziesiąt języków 26 lipca 2011 r. ruszyła kampania jej promocji i podpisywania deklaracji na całym świecie za pośrednictwem internetu. Obecnie można ją podpisać poprzez formularz udostępniony na stronie MRA (tutaj) .
Powszechna Deklaracja o Archiwach
Archiwa przechowują decyzje, czyny i pamięć
Archiwalia są unikalnym i niezastąpionym,przekazywanym z pokolenia na pokolenie, dziedzictwem. Dokumentacją zarządza się od jej wytworzenia tak, aby zachować jej wartość i sens. Archiwa,przyczyniając się do zapewniania ochrony pamięci indywidualnej i zbiorowej jako źródła wiarygodnej informacji,odgrywają podstawową rolę w rozwoju społeczeństw. Szeroki dostęp do archiwów musi być zapewniony i wspierany w celu wzrostu wiedzy, gwarancji i postępu demokracji, praw człowieka i jakości życia obywateli.
Zgodnie z tym uznajemy
– wyjątkowy charakter archiwaliów, będących autentycznym świadectwem działalności administracyjnej, kulturalnej i intelektualnej a tym samym refleksji nad ewolucją społeczeństw;
– zasadnicze znaczenie archiwaliów dla skutecznego zarządzania, transparentności spraw, ochrony praw obywatelskich, przechowywania pamięci indywidualnej i zbiorowej, badania przeszłości, dokumentowania teraźniejszości i pomocy w przyszłości;
–różnorodność archiwaliów pozwalających dokumentować wszystkie dziedziny ludzkiej aktywności;
– różnorodność nośników, na których archiwalia są tworzone i przechowywane, bez względu na to czy są papierowe, cyfrowe, audiowizualne czy jakiegokolwiek innego typu;
– rolę archiwistów, którzy jako profesjonaliści, korzystając z kształcenia specjalistycznego i ustawicznego, służą swoim społeczeństwom przez wspieranie przy wytwarzaniu dokumentów, ich selekcji, zabezpieczeniu i udostępnianiu ich użytkownikom;
– odpowiedzialność wszystkich – obywateli, decydentów publicznych, właścicieli lub przechowawców archiwaliów publicznych lub prywatnych, archiwistów i specjalistów od informacji – za zarządzanie archiwaliami.
Z powyższych względów angażujemy się we współpracę, aby:
– każde państwo posiadało i posługiwało się polityką i prawem dotyczącym archiwaliów;
– zarządzanie archiwaliami było dostosowane do ich wartości i w każdym podmiocie publicznym czy prywatnym, który korzysta z nich w ramach swojej działalności, było kompetentnie stosowane;
– zapewnione były odpowiednie zasoby, w tym zatrudniana była wykwalifikowana kadra specjalistów dla odpowiedniego zarządzania archiwaliami;
-archiwalia były zarządzane i przechowywane w sposób, który zapewnia im autentyczność, integralność i jak największą swobodę w zakresie wykorzystania;
– archiwalia były dostępne dla wszystkich z zachowaniem szacunku dla obowiązującego prawa, praw osób, twórców, właścicieli i użytkowników;
-archiwalia były wykorzystywane w celu przyczynienia się do promowania odpowiedzialności obywatelskiej.
tłumaczenie z języka francuskiego: Adam Baniecki i Anna Laszuk