Powiatowe Archiwum Państwowe w Kromierzyżu (Státní okresní archiv Kroměříž) obchodzi w tym roku dwa jubileusze: 70. rocznicę swego powstania oraz 20. rocznicę przeprowadzki do nowej siedziby. Obie rocznice postanowiło uczcić m.in. wystawą, którą zorganizowało w zaprzyjaźnionej instytucji, a mianowicie w miejscowej Bibliotece Publicznej.
Wystawę otwarto 15 maja 2017 r., a czynna będzie do 13 czerwca 2017 r. Zaprezentowano na niej zdjęcia i dokumenty obrazujące zasób, ale przede wszystkim losy Archiwum. Jest to znakomita okazja, aby pokrótce przypomnieć te dzieje, tak charakterystyczne dla wielu tego typu placówek w państwach socjalistycznych.
Powiatowe Archiwum Państwowe w Kromierzyżu jest od 2002 r. jednostka organizacyjną (oddziałem) Morawskiego Ziemskiego Archiwum w Brnie, w ramach którego prowadzi działalność na terenie powiatu Kroměříž. W 1947 r. Powiatowa Rada Narodowa utworzyła Powiatowe Archiwum Państwowe w Holešově, zaś w 1955 r. powstało takie samo Archiwum w Kromierziżu (Okresní archiv v Kroměříži). W 1960 r. doszło do reorganizacji i połączenia obu instytucji, której siedzibą stał się pałac w Holešově. Już niedługo potem, bo w 1968 r. rozpoczęły się tradycyjne problemy lokalowe, czyli brak miejsc na archiwalia. Satarno się je rozwiązać przydzielając na ten cel pałacowe piwnice. Było to jednak wyjście tymczasowe, a problem narastał przez całe lata siedemdziesiąte. W 1980 r. opracowano projekt nowego budynku dla archiwum, ale go nie zrealizowano. Tymczasem akta, z braku miejsca, zaczęto umieszczać też w byłym ratuszu. Obiekt ten jednak w 1992 r. powrócił pod zarząd miasta, które zaczęło domagać się jego opuszczenia przez archiwalną instytucję państwową. W 1994 r. sam pałac został przejęty przez rodzinę jego byłych właścicieli. Władze zmuszone były znaleźć inna lokalizację. Zapadła decyzja o budowie nowego obiektu dla Archiwum. Rozpoczęto ją w 1995 r., a po 2 latach nastąpiła przeprowadzka do nowego budynku, w którym mieści się do dziś.
Z kolei dnia 7 czerwca, z okazji Międzynarodowego Dnia Archiwów, w tymże archiwum zostanie otwarta podobna wystawa pt. „Archiwum z okresu 1947 – 1997 – 2017” z wymownym podtytułem „Jesteśmy tu dla Was – siedemdziesiąt lat służby społeczeństwu”.
Więcej: Výstava Kroměřížský archiv slaví (1947 – 1997 – 2017)
oprac. Ivo Łaborewicz
AP Wrocław O/Jelenia Góra