FRANCJA: Likwidacja legendarnego archiwum centralnego w Fontainebleau

Ministerstwo Kultury i Komunikacji Francji (któremu podlegają archiwa Państwowe) 28 lipca 2016 r. opublikowało komunikat prasowy o likwidacji Centrum Archiwów Współczesnych w Fontainbleau. Budynki archiwum były od 2014 r. objęte specjalna ochroną w związku z zagrożeniem katastrofą budowlaną. Zostały wówczas odkryte rysy na obu budynkach będące następstwem osłabienia konstrukcji.  Informacje taką przekazała Minister Kultury i Komunikacji komitetowi technicznemu ministerstwa. W archiwum w Fontainbleau pracuje obecnie 42 osoby (pracownicy zostaną zatrudnieni zgodnie ze swoimi kwalifikacjami i doświadczeniem w archiwach paryskich) i znajduje się tam 60 km bieżących akt. Składa się nań następująca dokumentacja: akta prywatne architektów, dokumentacja związana z naturalizacją od drugiej połowy XX w., elektroniczne archiwa audiowizualne oraz zbiory specjalne takie jak: akta rady Stanu, Sąd Pradwa Azylowego (Cour national du droit d’asile), akta Narodowej Komisji Wsi, finansowanie polityczne, Sądu Kasacyjnego Stanu Cywilnego, dokumantacja działań publicznych, w których zaangażowany był Minister Sprawiedliwości, akta związane z przyznawaniem Legii Honorowej, Narodowe Centrum Kinematografii, archiwa Meteorologii Narodowej, homologacje pojazdów, ankiety statystyczne i inne).

Zasób zostanie podzielony na dwie części i przekazany do starego centrum archiwów CARAN Quadrilatere Rohan Soubise w centrum Paryża oraz do nowo oddanego (2013) Pierrefitte-sur-Seine w Seine-Saint-Denis znajdującego się na obszarze tzw. wielkiego Paryża.
Archiwum w Fontainbleau , jako Archiwalne Centrum Międzyministerialne (La Cité interministérielle des Archives) zostało otwarte w 1969 r. Jego powstanie było efektem przeprowadzonego w 1962 r. badania z którego wynikało, że francuska centralna administracja państwowa posiada 800 kilometrów dokumentacji, która utraciła bieżącą wartość. Koniecznym było stworzenie miejsca, gdzie można by tę dokumentację wartościować. Miało być to tzw. archiwum przejściowe (intermediaire), czyli takie w którym przeprowadzana jest operacje wartościowania i brakowania. Po wycofaniu się Francji spod zwierzchnictwa wojskowego NATO w 1966 r., w miejscowości Fontainbleau (tej samej, gdzie znajduje się rezydencja cesarza Napoleona III), znalazł się dziewięciu hektarowy teren, dotąd wykorzystywany przez dowództwo NATO  w Europie, który został przekazany na potrzeby archiwum państwowego, które rozwiąże palący problem zalegania i ciągłego narastania zasobu we francuskich urzędach centralnych i ich agendach.  Od roku 1980 archiwum stało się także archiwum historycznym, w którym docelowo przechowywana była współczesna dokumentacja historyczna, instytucji centralnych w różnych formach. Od tego momentu było ono głównym archiwum francuskim odpowiedzialnym za zabezpieczanie i przechowywanie dokumentacji natywnej elektronicznej wytworzonej przez administrację francuską.
Budynek archiwum, nazywany „jedności 1 i 2” (unités 1 et 2) autorstwa Claude Aura w wybudowany w 1977 i 1984 r. jest podobną koncepcję, jak budynki centralnego archiwum kolonialnego w Aix-en-Provance i Narodowego Centrum Mikrofilmów w Espeyran. Dawał możliwość przechowywania 80 km akt na 5 podziemnych kondygnacjach.
Archiwum w Fontainbleau traktowane było jako wzór architektury archiwalnej i stąd jest znane archiwistom, którzy odbyli we Francji archiwalny staż techniczny.
Po wybudowani i oddaniu do użytku w 2013 r. centralnego archiwum w Pierrefite-sur-Seine archiwum Fontainbleau straciło na znaczeniu. Uszkodzenie budynku archiwum oraz fakt sporej odległości od Paryża sprawiły, że podjęto decyzję o jego likwidacji. Termin zakończenia akcji likwidacyjnej archiwum dotąd nie został podany.

Więcej:

Site de Fontainebleau

archIMAG: Audrey Azoulay confirme la fermeture du site de Fontainebleau

Le Parisien: Fontainebleau : la fermeture des Archives nationales entérinée

francetvinfo: Le site des Archives Nationales de Fontainebleau définitivement fermé

oprac. Adam Baniecki

AP Bolesławiec