Naukowy Portal Archiwalny
Federalna Agencja Archiwów Rosji informuje (22 marca 2016 r.) o wydaniu, przy wsparciu Rosyjsko-Polskiego Centrum Dialogu i Pojednania, materiałów z polsko-rosyjskiej konferencji naukowej, która odbyła się w Moskwie w dniach 24-26 października 2012 r., pt. „Smuta w Rosji i Potop w Rzeczypospolitej: próba przezwyciężenia kryzysu państwa w XVII wieku”.
Российско-польский центр диалога и согласия
Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia
oprac. E. Łaborewicz
AP Legnica
W 2016 roku przypadają dwie rocznice związane z ważną postacią czeskiej kultury, a mianowicie 450-lecie śmierci oraz 500-lecie urodzin wielkiego czeskiego humanisty oraz pedagoga (Mateusza Collina) Matouše Collina (Mateusza Collina) z Chotěřiny (ur. 1516 w Kouřim, zm. 4 czerwca 1566 w Pradze). Z tej okazji zorganizowana zostanie dwudniowa interdyscyplinarna konferencja naukowa, która odbędzie się w dniach 2-3 czerwca 2016 roku w rodzinnym mieście Collina, czyli w Kouřim. Konferencję organizują: Okręgowe Archiwum Państwowe w Pradze (Státní oblastní archiv v P), Fundacja Historii Kultury w Europie Środkowej (Nadace pro dějiny kultury ve střední Evropě) oraz Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Karola w Pradze (Ústav hudební vědy FF UK v Praze), we współpracy z miastem Kouřim.
Kouřim – miejsce konferencji – jest 2-tysięcznym miasteczkiem, położonym 18 km na zachód od Kolína w środkowych Czechach, o dziejach sięgających VII wieku, posiadającym zabytkowe centrum z ciekawymi średniowiecznymi zabytkami.
Zakres tematyczny konferencji ma obejmować zarówno życie jak i dzieło samego Mateusza Collina, a także liczne aspekty jego spuścizny twórczej dotyczącej edukacji i kultury Czechach sprzed bitwy pod Białą Górą (1620). Organizatorzy oczekują na propozycje referatów do następujących tematów:
• postać Mateusza Collina (życie i praca);
• regionalny kontekst życia Collina i jego czasów (edukacja mieszczańska, kultura i życie codzienne w XVI wieku w Kouřim, Kolinie i Kutnej Horze);
• Mateusz Collinus a humanistyczna i muzyczna kultura renesansowa w Czechach;
• Mateusz Collinus a kultura humanistyczna w kraju i za granicą;
• Mateusz Collinus a Uniwersytet Karola w Pradze;
• szkolnictwo partykularne;
• druk i humanistyczna kultura książki w Czechach;
• humanistyczny teatr w Czechach.
We wtorek 22 marca 2016 r. w budynku Okręgowego Archiwum Państwowego w Litoměřicach (Státní oblastní archiv v Litoměřicích) otwarta została wystawa poświęcona degradacji obrazu na historycznych fotografiach. Jej kuratorem jest mgr Tomáš Pražák, który zdecydował się zaprezentować źle zabezpieczone i przez lata przechowywane z nieodpowiednich warunkach zdjęcia z archiwum rodowego magnata piwowarskiego Antona Drehera-Wünschka. Zobrazowano je na dziesięciu panelach w postaci reprodukcji całych fotografii i zbliżeń w taki sposób, aby ukazać występujące najczęściej uszkodzenia tego typu materiałów archiwalnych.
Wystawa, prezentowana w foyer Archiwum, ul. Krajská 48/1, w budynku byłego klasztoru, czynna jest dla publiczności w poniedziałki, wtorki i środy w godzinach 8:00-11:30 oraz 12:30-15:00, ul Regionalne 48/1.
Wiecej:
Degradační procesy na historických fotografiích z fondu rodinného archivu Dreher-Wünschek
Cesarch: Ve Státním oblastním archivu v Litoměřicích byla zahájena výstava věnující se degradaci obrazu na historických fotografiích
oprac. Ivo Łaborewicz
AP Jelenia Góra
Dnia 18 marca 2016 r. w Rosyjskiej Bibliotece Państwowej w Moskwie wręczono nagrody zwycięzcom konkursu „Najlepsze książki i wydawnictwa roku 2015”. W kategorii „Historia” nagrodzono: Andrieja Artizowa, szefa Federalnej Agencji Archiwów Rosji – redaktora zbiorów dokumentów: „Generał Własow: historia zdrady” oraz „Ukraińska organizacja nacjonalistyczna podczas drugiej wojny światowej. Dokumenty”, i Wiktora Kondraszyna, członka Rady Federacji Zgromadzenia Federalnego Federacji Rosyjskiej, za prace: „Ruch chłopski na Powołżu w latach 1918-1922″, „Chłopstwo rosyjskie w czasach wojnie domowej: pytanie o początki stalinizmu”, „Współczesna rosyjsko-ukraińska historiografia Wielkiego Głodu w ZSRR w latach 1932-1933”.
Czytaj dalej „ROSJA: Archiwiści lauretami konkursu „Najlepsze książki i wydawnictwa roku 2015””
Rosyjska Agencja Archiwów w serii „Biblioteka Cyfrowa” opublikowała zbiór dokumentów pt. „Generał Własow: historia zdrady” (cykl „Encyklopedia Polityczna”, 2015).
Generał Andriej Własow (za Wikipedią): generał porucznik Armii Czerwonej, dowódca Rosyjskiej Armii Wyzwoleńczej (ROA), a następnie Sił Zbrojnych Komitetu Wyzwolenia Narodów Rosji podczas II wojny światowej.
Wzięty do niemieckiej niewoli w 1942 r., przeszedł na stronę wroga; opracował memorandum skierowane do władz III Rzeszy, w którym wystąpił o utworzenie rosyjskiej armii narodowej do walki ze Stalinem. We wrześniu 1944 r., po spotkaniu Własowa z Reichsführerem SS Heinrichem Himmlerem, Niemcy wyrazili zgodę na powołanie Komitetu Wyzwolenia Narodów Rosji jako organu politycznego, opublikowanie manifestu politycznego i utworzenie Sił Zbrojnych KWNR jako formacji sojuszniczej w stosunku do armii niemieckiej. W maju 1945 r. Własow oddał się w ręce Amerykanów, „jednakże już 12 maja został przekazany Rosjanom […]. Po przewiezieniu do Moskwy został osadzony w więzieniu na Łubiance, gdzie był przesłuchiwany. Po procesie, który rozpoczął się 30 lipca 1946 r., na mocy wyroku sądu wojskowego został jako zdrajca skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano 1 sierpnia przez powieszenie na strunie fortepianowej. Dodatkowo w podstawę czaszki kat wbił mu żelazny hak”.
Zbiór tłoków i stempli pieczętnych w zasobie Archiwum Państwowego w Poznaniu, red. P. Pokora przy współpracy M. Hlebionka, Poznań 2015.
W końcu roku 2015 Archiwum Państwowe w Poznaniu opublikowało katalog kolekcji tłoków i stempli przechowywanych w jego zasobie. Publikacja stanowi efekt pracy zespołu poznańskich archiwistów oraz dwóch cenionych w środowisku naukowym sfragistyków Piotra Pokory z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Marcina Hlebionka z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Obaj znawcy tematu prócz opracowania części opisów podjęli się również redakcji opublikowanego inwentarza oraz opracowania naukowego wstępu.
Prezentowana pozycja obejmuje opisy 730 typariuszy pieczęci oraz stempli urzędowych i czynności kancelaryjnych. Pochodzą one od XIV wieku aż do II połowy XX wieku. Do najbardziej znanych i cennych w kolekcji należą typariusze miast Poznania, Leszna, czy Wschowy, ale także wsi wielkopolskich. Na uwagę zasługują również zachowane w poznańskim zbiorze tłoki pieczęci władz rosyjskich z dawnej guberni kieleckiej.
Katalog dzieli się zgodnie z układem nadanym zbiorowi typariuszy w archiwum na 12 grup wg charakteru dysponentów pieczęci (królewskie, duchowieństwa, urzędowe imienne, instytucji kościelnych, wiejskie, sądowe, ziemskie, urzędów i instytucji, miejskie, cechowe, różne oraz kolekcja Alberta Breyera).
W bogatym krajobrazie archiwalnym krajów niemieckojęzycznych, archiwa odnoszące się do wąsko pojętej tematyki kobiecej nie są czymś nadzwyczajnym. Jednym z takich archiwów działających w najstarszym szwajcarskim mieście Chur, w kantonie Gryzonia (Graubünden) jest Frauenkulturarchiv Graubünden. Chur będące stolicą kantonu (liczy niespełna 40 tysięcy mieszkańców) jest siedzibą 4 poważnych instytucji archiwalnych- archiwum kantonalnego Staatsarchiv Graubünden, miejskiego Stadtarchiv Chur, archiwum diecezjalnego Bischöfliche Archiv Chur i archiwum społecznego poświęconego kobietom Frauenkulturarchiv.
Instytucja założona została w 1997przez dwie panie Silnię Hofmanni Silke Margherita Redolfi jako niezależna fundacja Stiftung Frauenkulturarchiv Graubünden. Była to pierwsza w Szwajcarii tego typu instytucja, w kraju gdzie prawa wyborcze kobiety otrzymały dopiero na przestrzeni 1971-1990.Głównym celem, jaki stawia sobie fundacja jest zabezpieczenie dokumentacji i innych obiektów kultury dotyczących działalności i życia codziennego kobiet w Gryzonii oraz prowadzenie badań naukowych związanych z tą tematyką. Patronką fundacji jest Hortensja v. Salis(1659-1715), która uznawana jest za prekursorkę walki o prawa kobiet w Szwajcarii.
Tajne Archiwum Watykańskie (Archivio Segreto del Vaticano) w ramach serii Zbiorów Archiwów Watykańskich (Collectanea Archivi Vaticani) w tomie 94 serii opublikowało drugi to dzienników nuncjusza apostolskiego w Polsce w latach 1918 – 1922 Achille Ratti’ego, późniejszego papieża Piusa XI. Ratti znalazł się w Polsce w okresie niezwykle trudnym w dziejach Polski, w czasie jej odradzania się z prochów I wojny światowej i zamętu bolszewickiej rewolucji. Przebywał w Polsce od 6 czerwca 1919 r. do momentu powołania go na Stolicę Piotrową 13 czerwca 1921 r., kiedy został powołany przez papieża Benedykta XV na arcybiskupa Mediolanu. Niedługo potem, 19 lipca 1921 r., Konklawe wybrało go na papieża. Przyjął imię Piusa XI. Zmarł w Watykanie 10 lutego 1939 r. Posługe apostolską przyszło mu spełniać w bardzo trudnych dla Europy i świata czasach.
Opublikowana korespondencja dotyczy pobytu przyszłego papieża w Polsce.
W dniach 24-26 lutego 2016 r. odbyła się robocza wizyta szefa Federalnej Agencji Archiwów Rosji A. N. Artizowa w Watykanie.
Podczas wizyty podpisano protokół o współpracy między Rosarchiwem a Tajnym Archiwum Watykańskim. Od strony rosyjskiej dokument został podpisany przez szefa Federalnej Agencji Archiwów, ze strony Watykanu – przez kierującego Tajnym Archiwum Watykańskim arcybiskupa Jean-Louis Bruguèsa – Archiwistę Świętego Kościoła Rzymskiego.
Uzgodniono m.in., że dojdzie do rewizyty abp. Bruguèsa w Moskwie.
Rosyjska delegacja zapoznała się z pracą Tajnego Archiwum Watykańskiego i Biblioteki Watykańskiej; odwiedziła także Muzea Watykańskie.
Archiwum papieskie zostało powołane przez papieża Juliusza I w IV w.
Obecnie zasób Tajnego Archiwum Watykańskiego to 85 kilometrów bieżących dokumentacji; najstarsze zachowane zapisy pochodzą z VIII wieku
Więcej: Визит делегации российских архивистов в Ватикан
oprac. Edyta Łaborewicz
AP Wrocław/O. Legnica