Dnia 17 grudnia 2011 r. włoska Naczelna Dyrekcja Archiwów (Direzione Generale degli Archivii) przekazała Centralnemu Instytutowi Archiwów (Instituto Centrale per gli Archivii) do użytkowania, zarządzania i utrzymania Portal SAN (Portal Systemu Archiwistyki Narodowej).
Portal, w założeniach, ma organizować zasoby archiwów włoskich w spójny system informacji naukowej, stad do współpracy przy jego tworzeniu zaproszono szereg partnerów reprezentujących zarówno podmioty rządowe, jak i samorządowe.
Portal ma spełniać określone funkcje. Przede wszystkim jest internetowym miejscem zintegrowanego dostępu do włoskiego narodowego zasobu archiwalnego. Wiąże w jeden system katalog badań archiwalnych (Catalogo delle risorse archivistiche) oraz Biblioteki cyfrowej (Digital Library). Opisy archiwaliów i obiektów cyfrowych, archiwów państwowych i niepaństwowych, dotąd prezentowane oddzielnie uzyskały homogeniczne opisy.
Drugim ważnym celem portalu jest dotarcie do użytkownika archiwów niewyspecjalizowanego, popularnego z informacją na temat zasobu archiwalnego tak, aby wskazać mu jaki tworzą narodowy zasób archiwalny, kto jest ich twórcą , jak ten zasób jest rozlokowany i w jski sposób się z niego korzysta. Próbuje się przybliżyć społeczeństwu, niekoniecznie zainteresowanemu zawartością archiwów, informacje o tym jak docierać do informacji, gdzie jej szukać i rozumieć dlaczego odbywa się to wedle określonych reguł, takich jak fundamentalne zasady archiwistyki (proweniencji i pertynencji). Odbywa się to w oparciu o przesłankę art. 17 włoskiego „Dóbr kultury i pejzażu” )Codice dei beni culturali e del paesaggio) to znaczy ochronę dóbr kultury poprzez różne działania zindywidualizowane, spisy, opisy, reprodukcje w formie obrazów dóbr kultury osadzonych na danym terytorium. Portal w założeniu musi być interoperacyjny z innymi włoskimi portalami informacji archiwalnej takimi jak:
– Antenati. Gli archivi per la ricerca anagrafica (Archiwa do badań genealogicznych);
– CASTORE – Catasti Storici Regionali (Historyczny kataster regionalny);
– Fondazione Istituto Gramsci (Instytut Fundacja Gramasci) ;
– Guida Generale degli Archivi di Stato (Główny Przewodnik po Archiwach Państwowych);
– IBC Archivi – Sistema informativo partecipato degli Archivi storici in Emilia-Romagna (System informatyczny archiwów historycznych prowincji Emilia – Romana);
– INSMLI Guida agli archivi della Resistenza della rete (Przewodnik po archiwach ruchu oporu w sieci);
– Lombardia Beni Culturali – Archivi (Lombardia Dobra Kultury – Archiwa);
– Moda. Archivi della Moda del Novecento (Moda. Archiwa Mody XX w.);
– SIASFI Sistema Informatico dell’Archivio di Stato di Firenze (System Informatyczny Archiwum Państwowego we Florencji);
– SIAS Sistema Informativo degli Archivi di Stato System Informacyjny Archiwów Państwowych;
– Sistema Informativo dell’Archivio di Stato di Perugia (System Informacyjny Archiwum Państwowego w Perugii ;
– SIASVE Sistema informativo dell’Archivio di Stato di Venezia (System Informacyjny Archiwum Państwowego w Wenecji;
– SIUSA Sistema Informativo Unificato per le Soprintendenze Archivistiche. (Zunifikowany System Informacyjny Nadintendentur Archiwalnych);
–Territori Portale dei catasti e della cartografia storica (Portal katastru i kartografii historycznej).
Charakterystyka zawartości:
Pierwszym obszarem jest katalog zasobu archiwalnego archiwów włoskich opisany wedle schematu: opis przechowawcy, opis twórcy ujęci we w systemie SAN wedle włoskiego standardu opisy twórców materiałów archiwalnych NIERA CPF (Norme italiane per l’elaborazione dei record di autorità archivistici di enti, persone, familie- Włoska norma opracowania haseł wzorcowych archiwistycznych dla opisu jednostek organizacyjnych, osób i rodzin) wraz z metadanymi ujętymi w systemie CAT SAN), opisy zasobów archiwalnych z przeniesionymi do SAN pomocami archiwalnymi.
Drugim jest biblioteka cyfrowa zawierająca dokumenty różnej natury (obrazy, audio, video) opisane z za pomocą metadanych profilu METS SAN.
Trzecim obszarem jest zasób bibliograficzny związany z archiwistyką powiązany z systemem informacji bibliotecznej: Sistema Bibliotecario Nazionale.
Ostatnim, czwarty obszarem, jest system informacji o samym portalu SAN prowadzony przez jego redkcję, a poszerzony poprzez system News Letter i newsów.
Obecnie portal zawiera:
– Rekordów przechowawców 10.020
– Rekordów twórców 77.478
– Rekordów twórców 98.864
– Not bibliograficznych 3.597
– Pomocy archiwalnych 18.843
– Obiektów udostępnionych 765.013 (PDF, pliki audio, video)
Źródło: Maria Idria Gurgo, Costantino Landino, Sistema Archivistico Nazionale (SAN), Roma, 28 maggio 2015
Wiecej: La stori del SAN
oprac Adam Baniecki