NIEMCY: Święto dziesiątej muzy w Hamburgu. Cinefest 2014 – XI Międzynarodowy Festiwal Niemieckiego Dziedzictwa Filmowego

Coroczna impreza organizowana jest przez   CineGraph i Bundesarchiv (Archiwum Federalne) we współpracy z DFG (Deutsche Forschungsgemeinschaft)  w ramach projektu badawczego „Historia Filmu Dokumentalnego w Niemczech 1945-2005”. CineFest jest miejscem spotkań  dla filmowców, historyków filmu, archiwistów, techników filmowych i licznych miłośników X muzy. To znamienite grono zebrało się w Hamburgu w dniach od 15 do 23 listopada. Na festiwalu prezentowane były znane i zapomniane klasyki filmowe oraz odkrywane na nowo skarby niemieckiego dziedzictwa filmowego. Tegorocznej edycji towarzyszyło przewrotnie sformułowane motto NEUE WEGE IM DOKUMENTARISCHEN GEGEN?ÖFFENTLICHKEIT! (ponieważ brak jednoznacznego odpowiednika w języku polskim, roboczo nazwałabym to zjawisko „strefą niezależnej komunikacji społecznej)  i poświęcone było   nowym sposobom dokumentowania rzeczywistości  w dokumentalnej sztuce filmowej od lat 60-tych do współczesności. Licznym pokazom filmowym towarzyszył kongres naukowy 27 Internationale Filmhistorische Kongress  w dniach 20.–22 listopada.

Sposób ukazywania świata i zjawisk społecznych  w  filmie dokumentalnym  w latach 60 –tych uległ zasadniczej zmianie. Przez zastosowanie  kamery  z taśmą filmową 16 mm i nowoczesnej (wówczas)  techniki rejestracji, można było „podejść bliżej” nagrywanych wydarzeń, a wręcz rejestrować je z samego ich centrum, co wcześniej nie było możliwe. Pojawiły się wówczas lekkie przenośne kamery oraz w późniejszym okresie technika video,  a sam sprzęt nagrywający stawał się coraz bardziej dostępny. To z kolei miało ogromny wpływ na styl prezentacji obrazu dokumentalnego  oraz dobór  tematów. Te zmiany techniczne zbiegły się w czasie z  bardzo dynamicznymi  zjawiskami społecznymi lat 60-tych takimi  jak, protesty społeczne przeciwko wojnie w Wietnamie, energii atomowej, ruchy ekologiczne, rewolty młodzieżowe, postępująca liberalizacja społeczna. Ponieważ oficjalne media -dzisiaj powiedzielibyśmy media głównego nurtu – często ignorowały te zjawiska, lub przedstawiły je w krzywym zwierciadle, pojawiły się jako reakcja na to alternatywne, niezależne formy przekazu.

Kino dokumentalne także niezależne, zaczęło przemawiać poprzez esej filmowy, który w przeciwieństwie do dawnej konwencji , wykorzystywał subiektywizm w oglądzie  zjawisk, a poprzez dynamiczny montaż wzmacniał efekt końcowy. Zaczęto wówczas wykorzystywać hybrydowe – dokumentalno- fabularyzowane- formy przekazu w dokumencie politycznym.  
Cinefest 2014 poświecony był właśnie tej tematyce w kontekście miedzynarodowym. Tematyka spotkań i dyskusji poświęcona była  historii filmu dokumentalnego aż do współczesności, przedstawiała  ewolucję w sposobie spojrzenia na  rzeczywistość okiem reportera , filmowca dokumentalisty.

W wielu dziedzinach, potrzebne są rozwiązania alternatywne. Internet i sieci społecznościowe  umożliwiają nowe formy komunikowania się i przekazywania informacji
w sposób niezależny w dużym stopniu od obiegu oficjalnego.
Wprawdzie nie było tam czerwonego dywanu tak jak dla gwiazd kina fabularnego, ale przecież wielu znanych twórców filmowych zajmowało się oboma rodzajami filmu – chociażby Krzysztof Kieślowski jako przykład z naszego podwórka. Wśród uczestników kongresu znalazły się gwiazdy światowego kina wielkiego formatu takie jak chociażby Volker Schlöndorff.
.
Jolanta Leśniewska
AP Płock O/ Kutno
Źródło: Cinefest 2014
tagi:, Bundesarchiv,     Cinefest,  CineGraph    festiwal filmowy,      film dokumentalny,     Niemcy