Trwające od 7 lutego w stolicy Bośni i Hercegowiny demonstracje przeciwko bezrobociu i dalszemu zubożeniu społeczeństwa tego kraju, doprowadziły do aktów krwawej przemocy i tym samym do niszczenia budynków publicznych. W piątek 8 lutego w Sarajewie, protestujący podpalili budynki prezydenckie, w których od 1947 roku swoją siedzibę miało również Archiwum Państwowe Bośni i Hercegowiny – Arhiv Bosne i Hercegovine. Obecne demonstracje są najbardziej dramatycznymi wydarzeniami od czasu wojny w Bośni 1992-1995.
Fot. Archiwum Bośni i Hercegowiny i Augias
Międzynarodowy pełnomocnik na Bośnię Valentin Inzko poinformował stację ORF, że znaczna część archiwum w Sarajewie została spalona. Archiwum przetrwało trzy wojny, ale obecne „szkoda są ogromne „, powiedział wstrząśnięty tymi wydarzeniami Valentin Inzko. Prawdziwą tragedią jest to, że spalił się magazyn, w którym przechowywano najstarszą i najważniejszą część zasobu – od okresu osmańskiego do końca II wojny światowej. Były wśród nich cenne dokumenty, w tym kopie mikrofilmów dokumentów z archiwów Wiednia, dokumentacja Komisji Zbrodni Wojennych po II wojnie światowej, i inne. Informacje o niepowetowanych szkodach potwierdził dyrektor archiwum Saban Zahirović, na łamach dziennika „Dnevni avaz”. Pierwsze informacje o szkodach wraz z dokumentacją fotograficzną, dostępne są również na stronach archiwum. Duża część dokumentacji została całkowicie spalona, ale część można będzie jeszcze uratować.
Archiwum powstało w 1947 roku. Obejmowało ono materiały archiwalne z obszarów: administracji publicznej, instytucji wymiaru sprawiedliwości, edukacji, kultury i nauki, polityki społecznej i zdrowia publicznego, gospodarki, organizacji społeczno – politycznych, klubów i stowarzyszeń, działalności osób prywatnych i zbiorów rodzinnych oraz emigracyjnych.Archiwum zawierało także, materiały Teatru Narodowego ” („Narodno pozorište Sarajevo“ od roku 1914) i materiały archiwalne Muzeum Narodowego („Zemaljski muzej Bosne i Hercegovine” od 1888) . Wśród zbiorów Archiwum znajdowały się także kolekcje map, kolekcje plakatu (1941-1996) oraz pieczęci.
Z wielkim smutkiem i żalem informujemy Państwa o wydarzeniach w Bośni i Hercegowinie. To już drugie od 2010 roku (katastrofa budowlana Archiwum Miejskiego w Kolonii) zdarzenie, chociaż o zupełnie innym podłożu, w który bezpowrotnie Europa straciła część swojego wielkiego dziedzictwa kulturowego.
oprac. Jolanta Leśniewska
AP Płock /Kutno
Wiecej: Archiv Bosne i Herzegovine, Augias, Historijski archiv Sarajevo.