wrzesień 2013 – Archnet

Rosja: Wystawa „Ormianie w Moskwie. Podróż historyczna”

19 września 2013 r., z okazji uroczystości związanych z konsekracją kościoła katedralnego Rosyjskiej i Nowo-Nachiczewańskiej Eparchii (diecezji) Ormiańskiego Kościoła Apostolskiego (na terenie znajdującego się w Moskwie, należącego do niego nowego kompleksu świątynnego), odbyło się uroczyste otwarcie wystawy „Ormianie w Moskwie. Podróż historyczna”.
Wystawa jest efektem współpracy Federalnej Agencji Archiwów i Centralnego Archiwum Państwowego miasta Moskwy z Archiwum Narodowym Armenii i Rosyjską i Nowo-Nachiczewańską Eparchią Ormiańskiego Kościoła Apostolskiego, innych archiwów i muzeów Rosji i Armenii, organizacji pozarządowych i moskiewskich kolekcjonerów.
Otwarcia dokonali zastępca szefa Federalnej Agencji Archiwów W. P. Tarasow, zastępca szefa Departamentu Archiwów Miasta Moskwy M.M. Gorinow, wicepremier Armenii, minister administracji terytorialnej A. Geworgian, zastępca dyrektora Centralnego Archiwum Państwowego miasta Moskwy J.W. Agiejew, zastępca dyrektora Archiwum Narodowego Armenii S. Mirzojan oraz głowa Rosyjskiej i Nowo-Nachiczewańskiej Eparchii, biskup Ezras Nersisjan.
Eksponaty – kroniki, dokumenty, ikony, rzadkie fotografie rodzinne, sztuka użytkowa, książki, listy, grawerunki, pamiątki różnego rodzaju – odzwierciedlają ponad pięćset lat historii ormiańskiej wspólnoty Moskwy – od końca XIV do początku XX wieku, wielowiekową integrację między grupami etnicznymi ormiańską i rosyjską i ich wzajemne przenikanie się. Wiele z wystawionych materiałów pokazano publicznie po raz pierwszy. Unikatowe dokumenty archiwalne oraz fotografie zaświadczają, że Rosja była jednym z krajów najbardziej gościnnych i przyjaznych dla narodu ormiańskiego.
Z racji miejsca i okoliczności, szczególne miejsce na wystawie zajmują materiały dotyczące historii Kościoła ormiańskiego w Moskwie.

Czytaj dalej „Rosja: Wystawa „Ormianie w Moskwie. Podróż historyczna””

CZECHY: Sympozjum na temat międzywojennych stosunków Czechów i Niemców

Morawskie Archiwum Krajowe w Brnie (Moravský zemský archiv v Brně) jest jednym z inicjatorów, współorganizatorów oraz gospodarzy bardzo interesującego kolokwium naukowego, nad bardzo ważnym dla dziejów naszych południowych sąsiadów zagadnieniem, mającym decydujący wpływ na ostateczny upadek przedwojennej Czechosłowacji, a mianowicie mniejszości niemieckiej i jej separatystycznych dążeń z okresu hitlerowskiego. Okazja do podjęcia tematu jest zbliżająca się 75 rocznica podpisania umowy monachijskiej, która w praktyce doprowadziła do całkowitego podporządkowania młodego państwa czechosłowackiego hitlerowskim Niemcom.
Interesujące to spotkanie, pod tytułem: „Czesi i Niemcy w międzywojennej Czechosłowacji”, przygotowywane jest we współpracy z Europejskim Towarzystwem Historii Prawa (The European Society for History of Law) i Zakładem Historii Państwa i Prawa Wydziału Prawa Uniwersytetu im. Masaryka w Brnie (Katedra dějin státu a práva Právnické fakulty Masarykovy univerzity v Brně). Odbędzie się w środę, 23 październik 2013 r., w Sali Wielkiej Morawskiego Archiwum Krajowego w Brnie.
Przypomnijmy, iż w układzie monachijskim, zawartym w 1938 r. przez cztery mocarstwa europejskie, Czechosłowacja została zmuszona do ustąpienia swoich zachodnich i północnych terytoriów przygranicznych na rzecz hitlerowskich Niemiec. Było to zwieńczenie działań Partii Niemców Sudeckich Konrada Henleina i ukoronowanie wysiłków niemieckich nazistów, zmierzających do rozbicia demokratycznej Czechosłowacji, co stanowiło jeden z kamieni milowych do zdominowania Europy. Umowa monachijska jest przykładem polityki ustępstw – „appeasementu”.

Czytaj dalej „CZECHY: Sympozjum na temat międzywojennych stosunków Czechów i Niemców”

NIEMCY: Westfalska afera budowlana z archiwum w tle.

Ta inwestycja archiwalna przeszła wszelkie oczekiwania. Oprócz tego, ze jest niezwykle efektowna wizualnie, to pochłonęła już 200 milionów Euro i otacza ją aura skandalu. Utworzone w 2004 roku Landesarchiv Nordrhein-Westfalen powstało z połączenia państwowych instytucji archiwalnych landu Północna Nadrenia Westfalia. Główna siedziba archiwum znajduje się w Düsseldorfie, ale dotychczas zachowano również trzy oddziały w Brühl (Abteilung Rheinland), Münster (Abteilung Westfalen) i Detmold (Abteilung Ostwestfalen-Lippe). Działające obecnie w 4 lokalizacjach archiwum, w 2014 roku znajdzie prawdopodobnie swoją „przystań” w Duisburgu. Wybrano efektowną, ale również kontrowersyjną lokalizację na nadbrzeżu portowym Renu – stary spichlerz zbożowy z 48 metrową wieżą oraz budynkiem zaprojektowanym w kształcie fali o łącznej długości ponad 200 metrów.

Das Landesarchiv in Duisburg (Modell)
Źródło: Chronik des Landesarchiv-Skandals

Czytaj dalej „NIEMCY: Westfalska afera budowlana z archiwum w tle.”

POLSKA: „Archiwista Polski”, nr 2 (70) 2013

Studia i materiały
Zuzanna Jaśkowska (UAM) w tekście pt. “Hiszpańskie archiwa w sieci – Portal de Archivos Españoles (PARES)” przedstawia portal, który działa od 2007 r.; gromadzi i udostępnia informacje o zasobie 11 państwowych archiwów hiszpańskich oraz zamieszcza skany materiałów archiwalnych (w 2012 r. 30 mln skanów). Niestety, interfejs portalu jest tylko w języku hiszpańskim, co dość znacznie utrudnia dostęp do niego użytkowników zagranicznych. Na PARES można korzystać też z tematycznych baz danych, dot. m.in. ruchów migracyjnych w Ameryce oraz hiszpańskiej wojny domowej.

Następnie Piotr Bewicz (UMK) w artykule “Appraisal and disposal. Dyskurs archiwistyczny o selekcji archiwalnej na łamach “The American Archivist” omawia kilka artykułów, które w znaczący sposób odzwierciedlają poglądy i koncepcje dot. selekcji archiwistów amerykańskich oraz znanej archiwistki niemieckiej Angeliki Menne-Haritz. Jest to niezwykle ciekawy tekst, przedstawiający także praktyczne aspekty podejmowanych w Ameryce działań w zakresie oceny i selekcji dokumentacji.

Czytaj dalej „POLSKA: „Archiwista Polski”, nr 2 (70) 2013”

MRA: Terminologia archiwalna – działania o zakresie międzynarodowym

26 lipca 2013 r. Międzynarodowa Rada Archiwów zaprezentowała wybór wielojęzycznej terminologii archiwalnej. Projekt, opisany na portalu MRA, jest efektem prac Sekcji Edukacji Archiwalnej i Szkolenia Archiwistów MRA (ICA-SAE), a raczej grona ludzi reprezentujących różne środowiska, skupionych wokół projektu INTERPARES, rekrutowanych bez pośrednictwa archiwów narodwoych czy zarządów archiwów krajowych. Brało w nich udział ok. 40 osób – studentów, badaczy, archiwistów z 15 krajów. « Wybór » zawiera terminologię zastosowaną w projekcie INTERPARES oraz proponowaną przez MRA. Przedstawiona baza danych nie pretenduje do miana słownika, lecz określona została jako « zbiór wielojęzycznych terminów archiwalnych ».

Projekt, zainicjowany przez Lucianę Duranti (Uniwersytet Kolumbii Brytyjskiej, Vancouver, Canada), został włączony w działania Komisji Programowej MRA (PCOM) w 2010 (zob.: http://www.wien2004.ica.org/fr/2009/12/18/imaginez-et-cr-er-votre-projet-pcom-nouvel-appel-projets). Otrzymał nazwę « wielojęzyczny słownik archiwalny on-line” (“Multilingual Archival Dictionary Database, lub Online Archival Terminology Dictionary”) i zostal przyjęty na sesji PCOM w Oslo, 13 września 2010 r. Nie został jednak zintegrowany z innymi projektami MRA.
W projekcie uczestniczył Roland Kiper, doktorant w dziedzinie archiwistyki w Instytucie Historii Uniwersytetu Wrocławskiego, specjalizujący się w badaniach porównawczych modelu archiwistyki francuskiej i polskiej. Przygotowania części polskojęzycznej polegały na zebraniu terminologii stosowanej w polskiej literaturze, jednakże bez tłumaczenia słownictwa INTERPARES. Zadania tego nie podjęto po stwierdzeniu braku adekwatności z metodycznego punktu widzenia – terminologia glosariusza INTERPARES wydawała się uczestnikom projektu dyskusyjna w polskim kontekście. Trzeba stwierdzić, że nie zakładano przygotowania nowego słownika, jako że ta praca mogałby być raczej dziełem zespołu specjalistów, zarówno w dziedzinie archiwistyki, jak i lingwistyki, a nie pojedynczej osoby. Wybrana metoda objęła więc dokonanie wyboru z dostępnej literatury polskiej. W części francuskojęzycznej współpraca ograniczyła się do konsultowania terminów francuskich, z rozróżnieniem jednakże terminologii frankofońskiej Kanady i Francji.

Czytaj dalej „MRA: Terminologia archiwalna – działania o zakresie międzynarodowym”

MRA: Flash 26/2013

Ukazał się lipcowy numer informatora Flash. Periodyk jest co pół roku (ukazuje się w lipcu i grudniu) przynosi informacje z działalności Międzynarodowej Rady Archiwów. Omawiany numer poświęcony jest w w większej części działalności FIDA (Fund for Archival Development, Fundusz Rozwoju Archiwów). Fundusz został powołany przed laty w celu wsparcia rozwoju archiwów i archiwistyki w krajach rozwijających się. W latach 2005- 2008, w związku z kryzysem finansowym, jaki przezywała Międzynarodowa Rada Archiwów, praktycznie nie funkcjonował. W 2009 r. wyłoniono nowe władze FIDA, na czele którego stanęła była dyrektor archiwów narodowych Wielkiej Brytanii Sarah Tyacke. Fundusz rozpoczął swoją prace rozporządzając kwotą lekko przekraczającą 100 tys. euro. W jej ramach rozpoczęto realizacje kilku programów, w tym ochronę spuścizny audiowizualnej Afryki podjęta przez branżę regionalną ESARBICA ( Branża Afryki Wschodniej i Południowej). Zorganizowano szkolenia dla uniwersytetów i archiwów Zimbabwe, Botswany, Kenii, Mozambiku i Namibii. FIDA wsparł także podjęty w Mozambiku program budowy strategii zarządzania dokumentami i archiwizacją o nazwie SNAE (Narodowy System Archiwów Państwowych – The National System of State Archives). Poza Afryką, FIFA sfinansował także kształcenie dla archiwisty z Fidżi w archiwach Nowej Zelandii oraz projekt kształcenia archiwistów Wysp Salomona.

Czytaj dalej „MRA: Flash 26/2013”