Sygnatura elektroniczna, retrokonwersja, Records Manegement, EAD – te, i inne terminy wielokrotnie wprowadzają nas w niemałe zakłopotanie, a w polskim słowniku archiwalnym wydanym w 1974 raczej ich nie znajdziemy.
Zanim archiwiści związani ze Archivschule w Marburgu wybrali się na zasłużone wakacje, opublikowali 29 czerwca – online – leksykon „Terminologie der Archivwissenschaft“. To niewątpliwie ważne wydarzenie, nie tylko porządkujące terminologię archiwalną, ale i nowatorskie ze względu na wprowadzenie definicji i pojęć z zakresu nowoczesnej archiwistyki związanej z zarządzaniem dokumentacją elektroniczną i współczesnymi środkami komunikowania się ze społeczeństwem.
Próby opracowania jednolitej terminologii archiwalnej na gruncie archiwistyki niemieckiej podjęte zostały przez Heinricha Otto Meisnera już na początku XX wieku. Nie doprowadziło to jednak do powstania powszechnie uznanego słownika. Dopiero w 1992 roku Angelika Menne -Haritz jako szef Archivschule w Marburgu wydała”„Schlüsselbegriffe der Archivterminologie“, który głównie wykorzystywany w celach edukacyjnych. Przypomnijmy, że w Polsce zasadnicza dyskusja nad terminologią archiwalną toczyła się po odzyskaniu niepodległości w dużej mierze była spowodowana wieloznacznością podstawowych pojęć, co z kolei wynikało ze zróżnicowanych doświadczeń wyniesionych z trzech państw zaborczych.
Przygotowaniom leksykonu terminologii archiwalnej poświęcona została kilkuletnia praca wielu osób w ramach warsztatów naukowych realizowanych w ramach projektu Archivschule, zbierająca doświadczenia i wiedzę poprzedników, uzupełniona o konieczne we współczesnym świecie terminy. Prace zespołu odbywały się w trzech głównych grupach tematycznych: zarządzania dokumentacją – Schriftgutverwalung, udostępniania- Erschließung i zbiorów archiwalnych- Sammlungsgut. Od 2009 r. odbyło się ponad 40 seminariów naukowych w ramach każdej z głównych grup tematycznych, w trakcie których powstawały ostateczne wersje haseł. Pierwsze wyniki tych prac można było śledzić na stronach internetowych Archivschule w Marburgu, już od jesieni 2010 roku. Każde hasło zawiera krótką definicję, ale także odniesienia do pokrewnych wariantów i synonimów, wyjaśnienia szczegółowe z uwzględnieniem zadań, funkcji i celu. Każde hasło, to krótki artykuł pisany przez uczestników projektu oraz zbiorowo. Do każdego z nich dołączona jest również bogata literatura, z której można czerpać pełnymi garściami wiedzę o stanie archiwistyki niemieckiej.
Hasła dostępne są zarówno w kolejności alfabetycznej, jak również tematycznej. Obecnie jest ich 58, ale jak zapewniają autorzy to jeszcze nie koniec i leksykon będzie poszerzany o kolejne.
Terminologie der Archivwissenschaft
Źródło:
http://www.archivschule.de/uploads/Forschung/ArchivwissenschaftlicheTerminologie/Terminologie.html
Tekst: Jolanta Leśniewska
AP Płock Oddział Kutno