Corpus des sceaux français du Moyen Age jest najważniejszą współczesną serią wydawniczną, poświęconą edycji materiałów sfragistycznych. Dostarcza on bowiem nie tylko informacji o nowych źródłach, znajdujących się w przebogatych zbiorach francuskich, ale też stanowi wzorzec dla wszystkich innych edycji pieczęci. Pierwszy tom tego wydawnictwa, opracowany przez Brigitte Bedos, a zawierający więcj niż 500 sigillów miast francuskich, ukazał się ponad trzydzieści lat temu: w 1980r. Tom drugi, przygotowany przez Martina Dalasa, poświęcony został pieczeciom królów Francji od czasów merowińskich do końca XVw. Zaprezentowano w nim opisy 232 wzorów pieczęci monarszych, a opublikowany został w roku 1991. Zapowiedź dalszych prac stanowiła instrukcja w sprawie przygotowania kolejnej części Korpusu, wydana przez szefa archiwów francuskich jeszcze w maju 2005r. .
Po sześciu latach prac, 22 listopada 2011r., nastąpiła publikacja trzeciego tomu Corpus des sceaux français du Moyen Age, opracowanego przez Marie-Adélaïde Nielen. Zostały w nim zebrane pieczęcie królowych oraz dzieci królewskich (zarówno dziewcząt jak i chłopców, za wyjątkiem jednak przyszłych królów). Jako górną cezurę chronologiczną opracowywanych materiałów przyjeto początek XVIw. Informacje o wydawnictwie znaleźć można na stronach internetowych Archiwów Francji.
Publikacja trzeciego tomu korpusu stała się też inspiracją do zorganizowania niewielkiej konferencji, która odbyła się w Paryżu 22 listopada. Jej tematem była rola kobiet posiadających władzę: królowych i księżniczek w Europie Zachodniej od XII do końca XVw. Z programem tego spotkania można również zapoznać się na stronach internetowych Archiwów Francji.
Marcin Hlebionek
UMK Toruń