Miesiąc: lipiec 2009

NIEMCY: Funkcjonalność i piękno architektury, czyli nowe „oblicze” Bundesarchiv

Od 2006 roku prowadzone są prace budowlane magazynów archiwalnych, które pomieścić mają 110 kilometrów akt, czytelnię, kino i salę konferencyjną oraz prace renowacyjne i adaptacyjne kompleksu zabytkowych budynków użytkowych. To wielkie przedsięwzięcie architektoniczne i finansowe, mające na celu stworzenie nowej siedziby głównej Bundesarchiv, planuje zakończyć się w październiku 2011 roku. Nad stroną techniczną realizacji projektu czuwa Bundesamt für Bauwesen und Raumordnung (BBR). W założeniu projektu brano pod uwagę nie tylko funkcjonalność, ale także myśl architektoniczną i czynnik estetyczny. Generalnie projekt próbuje pogodzić w spójną całość stare i nowe budownictwo, łącząc obydwa porządki architektoniczne szklanymi, transparentnymi przestrzeniami. Jak określił to autor całej koncepcji architektonicznej Stephan Braunfels, użycie tak wielu szklanych elementów, posiada również wymowę symboliczną- ma odzwierciedlać przejrzystość demokratycznego państwa niemieckiego.


fot. Der Neubau des Bundesarchivs in Berlin

Czytaj dalej „NIEMCY: Funkcjonalność i piękno architektury, czyli nowe „oblicze” Bundesarchiv”

ROSJA: 60-lecie pierwszej sowieckiej bomby atomowej

Fot. Archiwy Rossiji

24 lipca 2009 r. w sali wystawowej Archiwów Federalnych Rosji w Moskwie zostanie uroczyście otwarta wystawa pt. „Atomowy projekt ZSRR. 60-lecie powstania tarczy jądrowej Rosji”. Wystawa dokumentuje historię powstania i rozwoju sowieckiego przemysłu atomowego oraz doświadczeń z bombą atomową, a eksponaty dotyczą głównie lat 40-tych XX wieku, kiedy miała miejsce m. in. pierwsza sowiecka próba jądrowa na poligonie w Semipałatyńsku. Dokumenty i fotografie pochodzą z zasobu rosyjskich archiwów i muzeów (m. in. Muzeum Broni Jądrowej w Sarowie; Sarow – „miasto zamknięte”, znane wcześniej jako „ośrodek Arzamas-16″, ok. 400 km na wschód od Moskwy), instytucji naukowych związanych z przemysłem atomowym, amerykańskiej Biblioteki Prezydenta Trumana, Służby Wywiadu Zagranicznego Federacji Rosyjskiej, Federalnej Służby Bezpieczeństwa; część dokumentów na potrzeby wystawy odtajniono. Na wystawie wyświetlany jest również film dokumentalny „Próba na poligonie Nr 2. Doświadczenie z RDS-1” (RDS-1 – pierwsza sowiecka bomba jądrowa, zwana także „Joe-1” na cześć Józefa Stalina), nakręcony 29 sierpnia 1949 r. w Semipałatyńsku. Film od czasu tajnej projekcji w obecności Stalina, przez kolejne 45 lat był niedostępny.
Wystawa czynna będzie do 20 września br.

Więcej w języku rosyjskim

oprac. E. Łaborewicz
AP Legnica

FINLANDIA: 200-lecie włączenia do Rosji

20 kwietnia 2009 r w Narodowym Archiwum Finlandii w Helsinkach otwarto rosyjsko-fińską wystawę pod tytułem „Cesarstwo Rosyjskie i kształtowanie się Wielkiego Księstwa Finlandii w latach 1808-1820”, z okazji 200 rocznicy włączenia Finlandii w skład państwa rosyjskiego na prawach wielkiego księstwa (czyli państwa, którego głową jest monarcha noszący tytuł wielkiego księcia). Rosyjska część ekspozycji liczyła ok. 100 eksponatów – oryginałów i kopii dokumentów z zasobu rosyjskich archiwów, w większości pokazywanych publicznie w Finlandii po raz pierwszy.
Rosja anektowała należącą wcześniej do Szwecji Finlandię w 1807 r., po pokoju w Tylży. Pokonana Szwecja uznała ten fakt w 1809 r., a zwołany przez cara Aleksandra I fiński parlament uznał jego władzę zwierzchnią i nadał mu tytuł wielkiego księcia Finlandii. Mimo formalnie deklarowanej szerokiej autonomii księstwa, m. in. dopiero w 1863 r. zwołano pierwszą sesję fińskiego parlamentu, zaś w następnych latach (panowania cara Aleksandra II) nastąpił wzmożony proces rusyfikacji szkolnictwa i urzędów państwowych.
Finlandia ogłosiła niepodległość po wybuchu rewolucji październikowej w 1917 r.
W otwarciu wystawy wzięli udział, oprócz przedstawicieli rosyjskich archiwów federalnych, ambasadorzy Federacji Rosyjskiej i Estonii oraz reprezentanci świata fińskiej polityki i nauki.

 

Więcej w języku rosyjskim

oprac. Edyta Łaborewicz
AP Legnica

NIEMCY, Instytut Gaucka: Kartografia według służb bezpieczeństwa DDR.

W cyklu wydawniczym „Archiv zur DDR-Staatssicherheit“ firmowanym przez  Bundesbeauftragte für die Unterlagen des Staatssicherheitsdienstes der ehemaligen Deutschen Demokratischen Republik (BSTU)- potocznie zwanym  Instytutem Gaucka- ukazała się najnowsza publikacja „Geheimhaltung und Staatssicherheit. Zur Kartographie des Kalten Krieges“.


fot. serwis Amazon.com

Czytaj dalej „NIEMCY, Instytut Gaucka: Kartografia według służb bezpieczeństwa DDR.”

MRA: VIII Europejska Konferencja o Archiwizacji Cyfrowej- Genewa 2010

Międzynarodowa Rada Archiwów poinformowała o stanie przygotowań do VIII Europejskiej Konferencji o Archiwizacji Cyfrowej, która odbędzie się w Genewie w dniach 28- 30 kwietnia 2010r. Konferencja organizowana jest przez Archiwa federacji szwajcarskiej, regionalna branżę europejską EURBICę oraz Sekcję Stowarzyszeń Zawodowych Międzynarodowej Rady Archiwów. Międzynarodowy Komitet Naukowy odpowiedzialny za program wybrał archiwizację traktując ją nie jako zagadnienie instytucjonalne archiwów ale traktujące archiwizację cyfrową jako funkcję. Program konferencji ma być pomyślany tak, aby artykułować wyzwania i możliwości jakie niesie ze sobą archiwizacja cyfrowa. Obecnie przygotowano cztery bloki tematyczne:

1. Profil zawodowy: nowe umiejętności w erze cyfrowej
2. Konstrukcja zespołów: jak dokumentować społeczeństwo informacyjne
3. E- archiwizacja: reorganizacja procedur i modeli przedsiębiorstw
4. Dostęp on-line: rozwiązania i implikacje

Udział swój w konferencji potwierdzili moderatorzy:

  • Eric Ketelaar, Department of Media Studies, University of Amsterdam (Holandia)
  • Natalie Ceeney, Chief Executive of The National Archives (Wielka Brytania)
  • Anne Burnel, Responsable du Service national des Archives de La Poste (Francja)
  • Steve Bailey, Senior Advisor on records management issues for JISC infoNet (Wielka Brytania)
  • Sabine Mas, École de bibliothéconomie et des sciences de l’information, Université de Montréal (Kanada)

-Więcej na stronie Archiwów Federacji Szwajcarskiej
–MRA

oprac. Adam Baniecki
AP Lubań

SŁOWACJA: Wystawa o Milanie Štefániku w Narodowym Archiwum Słowacji

Dnia 1 lipca 2009 r. w pomieszczeniach Narodowego Archiwum Słowacji w Bratysławie (Drotárska cesta 42) otwarta została wystawa „Bradlo / mogiła / Štefánik” (Bradlo / mohyla / Štefánik) zorganizowana w ramach projektu „Štefánik – człowiek legenda” (Štefánik – človek a legenda), a poświęconej osobie Milana Rastislava Štefánika (ur. 21.07.1880 r., zm. 4.05.1919 r.) wybitnego polityk słowackiego, z wykształcenia inżyniera i astronoma. Francuskiego generała z okresu I wojny światowej, wsławionego odznaczonego za bohaterstwo w walkach lotniczych. Wybitnego działacza na rzecz niepodległej Czechosłowacji. Jego imię nosi port lotniczy koło Bratysławy. Od 1928 roku w Pradze działa obserwatorium astronomiczne noszące jego imię. Od 2004 jego imię nosi Akademia Wojskowa w Liptowskim Mikułaszu (Akadémia ozbrojených síl gen. M. R. Štefánika).

Štefánik został pochowany w specjalnie wzniesionej mogile na górze Bradlo (543 m n.p.m.). Monumentalny grobowiec wykonano z białego spiskiego trawertynu, według projektu architekta Dušana Jurkoviča. Pomnik ten wzniesiono w 1928 roku, a jego uroczyste odsłonięcie nastąpiło 23 września. Przy mogile każdego roku w maju odbywają się masowe ogólnokrajowe uroczystości.
Wystawa, otwarta w 80 rocznicę wzniesienia monumentu na Bradle, czynna będzie do 18 września 2009 r.

oprac. Ivo Łaborewicz
AP Jelenia Góra

ROSJA: Wystawa o zbrojnym podziemiu w ZSRR

30 czerwca w sali wystawowej Archiwów Federalnych Rosji w Moskwie otwarto wystawę pt. „Ideologia i praktyka ukraińskiego nacjonalizmu. OUN i UPA w latach 1939-1956”.
Przez długie lata historia działalności zbrojnych nacjonalistycznych formacji na terytorium zachodniej, radzieckiej Ukrainy była dla tamtejszych historyków tematem zakazanym. Istnienie masowego antysowieckiego podziemia absolutnie nie pasowało do oficjalnej ideologii, operującej pojęciami braterskiej jedności narodów ZSRR i postępowości ustroju radzieckiego. Po rozpadzie ZSRR, historia zaciętej „wojny po wojnie” w zachodniej części Ukrainy znalazła się w centrum uwagi i polityków, i historyków, a dzięki odtajnionym dokumentom, przed badaczami odsłaniają się skrajnie trudne, złożone i pełne sprzeczności wydarzenia tego okresu, w które – jak się okazuje – były wciągnięte setki tysięcy ludzi. Wystawa ma miejsce w Moskwie, ponieważ dotyczy – jak piszą organizatorzy – nie tylko ukraińskiej, ale wspólnej sowieckiej historii. Na ekspozycję składają się archiwalne dokumenty najwyższych władz partyjnych i państwowych b. ZSRR, jak Biuro Polityczne KC KPZR, Prezydium Rady Najwyższej ZSRR, Rady Ministrów ZSRR, partyjnych organów ukraińskich, dokumenty ukraińskiego NKWD (Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych ZSRR w latach 1917-1946) i NKGB (Ludowy Komisariat Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR, istniał w latach 1941, 1943-1946), sztabów partyzanckich, Armii Czerwonej; osobna część wystawy to dokumenty Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN) i Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) zdobyte na nich podczas zbrojnych operacji, protokoły przesłuchań członków OUN i UPA, dokumenty programowe narodowych organizacji ukraińskich walczących z władzą sowiecką.
Archiwalia prezentowane na wystawie pochodzą ze zbiorów m. in. Archiwum Prezydenta Federacji Rosyjskiej, Centralnego Archiwum Federalnej Służby Bezpieczeństwa, Państwowego Archiwum Federacji Rosyjskiej,
Wystawa czynna jest tylko do 5 lipca br.

Więcej w języku rosyjskim

Oprac. Edyta Łaborewicz,
AP Legnica

SENEGAL: Apel o digitalizację zbiorów byłej Francuskiej Afryki Zachodniej

Międzynarodowy Dzień Archiwów obchodzony 9 czerwca br. w Senegalu był okazją do wystosowania przez Babacara Ndiaye – dyrektora Narodowego Archiwum Senegalu, apelu o digitalizację zbiorów archiwalnych byłej Francuskiej Afryki Zachodniej (AOF). Jego zdaniem dziedzictwo dokumentów AOF narażone jest na ryzyko zaginięcia, jeśli nie zostanie podjęta akcja digitalizacji zbiorów.
Francuska Afryka Zachodnia była Federacją ośmiu kolonii francuskich między 1895 a 1958 rokiem. Dziś są to terytoria Senegalu, Mauretanii, Mali, Gwinei, Wybrzeża Kości Słoniowej Burkina Faso, Beninu i Nigru.
Babacar Ndiaye podkreślił, że Dyrekcja Archiwów nie może od wielu lat przejąć dokumentów z ministerstw i innych organizmów publicznych, z powodu braku miejsca do przechowywania. Przechowywanie natomiast dokumentów i łatwość w udostępnianiu informacji obywatelom jest wyzwaniem dla Dyrekcji. Dlatego też skanowanie dokumentów archiwalnych i zamieszczenie ich on line ułatwi dostęp do informacji.
Dyrektor Narodowego Archiwum oświadczył również, że prezydent kraju Abdoulaye Wade zamierza zbudować „Dom archiwalny” na terenie dworca kolejowego w Dakarze.

Oprac: Agnieszka Wojciechowska
AP Płock

SENEGAL: Apel o digitalizację zbiorów byłej Francuskiej Afryki Zachodniej

Międzynarodowy Dzień Archiwów obchodzony 9 czerwca br. w Senegalu był okazją do wystosowania przez Babacara Ndiaye – dyrektora Narodowego Archiwum Senegalu, apelu o digitalizację zbiorów archiwalnych byłej Francuskiej Afryki Zachodniej (AOF). Jego zdaniem dziedzictwo dokumentów AOF narażone jest na ryzyko zaginięcia, jeśli nie zostanie podjęta akcja digitalizacji zbiorów.
Francuska Afryka Zachodnia była Federacją ośmiu kolonii francuskich między 1895 a 1958 rokiem. Dziś są to terytoria Senegalu, Mauretanii, Mali, Gwinei, Wybrzeża Kości Słoniowej Burkina Faso, Beninu i Nigru.
Babacar Ndiaye podkreślił, że Dyrekcja Archiwów nie może od wielu lat przejąć dokumentów z ministerstw i innych organizmów publicznych, z powodu braku miejsca do przechowywania. Przechowywanie natomiast dokumentów i łatwość w udostępnianiu informacji obywatelom jest wyzwaniem dla Dyrekcji. Dlatego też skanowanie dokumentów archiwalnych i zamieszczenie ich on line ułatwi dostęp do informacji.
Dyrektor Narodowego Archiwum oświadczył również, że prezydent kraju Abdoulaye Wade zamierza zbudować „Dom archiwalny” na terenie dworca kolejowego w Dakarze.

Oprac: Agnieszka Wojciechowska
AP Płock