III Seminarium sfragistyczne

Od kilku lat badania sfragistyczne są prowadzone ze zwiększoną intensywnością i zmierzają do systematycznego opracowywania poszczególnych działów sfragistyki. Konferencje w Toruniu (2003), Krakowie (2004) i Zielonej Górze (2007) przyczyniły się do lepszego poznania stanu i perspektyw badań sfragistycznych, zbiorów pieczęci oraz problematyki heraldycznej związanej z pieczęciami. Seminaria sfragistyczne (2005, 2006) podejmowały zróżnicowaną problematykę dotyczącą pieczęci od średniowiecza do XX wieku.

   Tematem kolejnego III Seminarium będzie „Klasyfikacja i nazewnictwo pieczęci”. Przy niewątpliwych osiągnięciach dotychczasowych badań sfragistycznych, dotkliwie odczuwalny jest brak refleksji metodologicznej. Jeśli polskie badania sfragistyczne mają się skutecznie rozwijać, należy wypracować jednolity system klasyfikacji pieczęci, a także właściwą mu nomenklaturę. W dotychczasowej praktyce bądź posługiwano się przestarzałymi klasyfikacjami, bądź badacze tworzyli własne klasyfikacje na użytek prowadzonych badań, nie zawsze jednak stosowane przez innych. W zbyt małym stopniu uwzględniano doświadczenia zagraniczne, co prowadziło do pewnej izolacji polskich badań. Wypracowanie poprawnej klasyfikacji pieczęci i nomenklatury sfragistycznej, to fundament na którym będą opierały się dalsze badania. Należy dążyć do tego celu etapami.

   Wypracowanie ogólnej klasyfikacji powinna poprzedzić dyskusja dotycząca problemów klasyfikacji na poziomie poszczególnych działów sfragistyki. Chciałbym aby w trakcie III Seminarium omówiono problematykę klasyfikacji m.in. pieczęci królewskich, książęcych, biskupich, klasztornych, miejskich, urzędowych i innych. Chodzi nie tylko o klasyfikację według wyobrażeń napieczętnych, lecz również klasyfikacje określające hierarchię pieczęci w kancelariach (systemy sfragistyczne) oraz ich walor prawny. Oczekuję, że w poszczególnych referatach uwzględniony zostanie dotychczasowy dorobek polskich i zagranicznych badań, klasyfikacje uchwytne w przekazach źródłowych, a także wynikające z analizy praktyki kancelaryjnej. Omawiając klasyfikacje i nazewnictwo w ramach poszczególnych działów sfragistyki, proszę pamiętać o stałym ich odniesieniu do klasyfikacji ogólnej. Sprawą niezwykle ważną jest powiązanie polskich klasyfikacji pieczęci z nowszymi ustaleniami zagranicznymi, dlatego proszę uwzględnić w referatach zagraniczne publikacje poświęcone tej problematyce. Podaję wybrane przykłady, które w zależności od tematu referatu mogą być poszerzone.

T. Diederich, Prolegomena zu einer neuen Siegel Typologie, Archiv für Diplomatik, Schriftgeschichte, Siegel- und Wappenkunde, Bd. 29, 1983.
Tenże, Reflexions sur la typologie des sceaux, Janus, 1993/1.
M. Pastoureau, Les Sceaux, [Typologie des Sources du Moyen Age Occidental], Brepols 1981.
Tenże, Typologie des sceaux medievaux, Histoitr & genealogie. Annales de genealogie et d’heraldique, Nr 20, 1988, Nr 24, 1989, Nr 31, 1990.
W. Vahl, Beschreibung und Auswertung mittelalterlicher Siegel, Archiv für Diplomatik, Schriftgeschichte, Siegel- und Wappenkunde, Bd.42, 1996.
Vocabulaire International de la Sigillographie, Roma 1990.
Planowany termin Seminarium początek grudnia 2008.
Zenon Piech

tekst w formacie pdf
program seminarium

Bazy danych o zasobach

CZECHY

Całość zasobu archiwów czeskich oraz innych instytucji gromadzących materiały biblioteczne i naukowe. Użytkownik może prowadzić poszukiwania w jednym z czterech języków: czeskim, angielskim, niemieckim i francuskim. Wiele możliwości filtrowania kwerend.


FRANCJA

Baza danych której celem jest objęcie całości zasobu archiwów Francji. Obecnie obejmuje dwa elementy: archiwa prywatne i archiwa fotograficzne:

BORA


NIEMCY

Zasoby Bundesawrchv w Koblencji podzielone zostały na sześć działów obsługiwanych przez sześć przeglądarek. Są to następujące działy:

Dział B obejmuje zasób dotyczący Republiki Federalnej Niemiec

Dział R obejmuje zasób dotyczący Rzeszy Niemieckiej

Dział DDR obejmuje zasób dotyczący Niemieckiej Republiki Demokratycznej

Dział MA obejmuje Archiwum Militarne

Dział FA archiwum filmowe- obecnie nie ma w nim bazy danych

SAMPO obejmuje różne środki ewidencyjne opracowane w ramach projektu MIDOSA

Całość udostępniona tylko w języku niemieckim.

 


NORWEGIA

Hovedkatalog for Arkivverket – Katalog główny zasobów Archiwum Królewskiego i Archiwum Państwowego w Oslo. System oparty na wdrażanej właśnie bazie danych ASTA. Baza danych bardzo sprawnie działająca w zakresie tematycznych poszukiwań. System zaopatrzony w przewodnik użytkownika.


POLSKA

Trzy bazy danych przygotowane przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych.

SEZAM– obejmuje spisy zespołów wszystkich polskich archiwów państwowych oraz kilku instytucji naukowych, które przystąpiły do projektu. Baza powiązana z bazą IZA, co pozwala na penetrację zasobu do poziomu inwentarza zespołu.

IZA– Baza danych inwentarzy archiwalnych- uzupelniana

PRADZIAD– Baza danych o księgach metrykalnych i stanu cywilnego przechowywanych w polskich archiwach państwowych

Komunikat techniczny

Zakończyliśmy wszystkie działania techniczne związane z przeniesieniem serwisu i transferem domeny na nowy serwer. Jak zapewne zauważyliście Państwo, zmianie ulega również szata i oprogramowanie, w oparciu o które  obecnie działać będzie Archnet. Pozwoli nam to na znacznie sprawniejsze zarządzanie treścią i zapewnienie adekwatnej do czasów ergonomii korzystania z publikowanych tu materiałów.
 
W ciągu najbliższych dni na stronę powrócą wszystkie dane dostępne w starej wersji serwisu.

Jeszcze raz przepraszamy za uciążliwości.

Redakcja

SŁOWACJA: Uroczystości 20-lecia Stowarzyszenia Archiwistów Słowackich

  Podczas XIII Dni Archiwów Słowackich, które zorganizowane zostały między 26 a 28 maja 2009 r. w Bojnicach, obchodzono uroczyście 20 rocznicę powstania Stowarzyszenia Archiwistów Słowackich (SSA). W czasie wieczornego spotkania Prezes Stowarzyszenia dr Zuzana Kollárová wręczyła najbardziej zasłużonym działaczom tej organizacji pamiątkowe medale, a także przypomniała jej dzieje.

 

 

 

 

 

 

 

Czytaj dalej „SŁOWACJA: Uroczystości 20-lecia Stowarzyszenia Archiwistów Słowackich”

NIEMCY: Wielka Msza C- Mol Wolfganga Amadeusza Mozarta dla archiwum kolońskiego

27 maja w jednej z najwspanialszych katedr w Europie, w katedrze w Kolonii, odbył się koncert na rzecz odbudowy zawalonego 3 marca br. budynku Historycznego Archiwum Miejskiego, wraz z którym zniszczeniu uległy bezcenne zbiory rękopiśmienne, spuścizny literackie i dokumenty dotyczące dziejów miasta od IX wieku. W doskonałej akustyce katedry, przy komplecie publiczności, rozbrzmiewała muzyka Wielkiej Mszy (KV 427) W. A. Mozarta w wykonaniu solistów opery w Kolonii, chóru katedry i Gürzenich-Orcheste pod dyrekcją Markusa Stenza. Partie solowe wykonała m.in. Simona Saturová z Bratysławy. Całościowy dochód z koncertu wyniósł 13 tys. Euro.

Czytaj dalej „NIEMCY: Wielka Msza C- Mol Wolfganga Amadeusza Mozarta dla archiwum kolońskiego”

KANADA: Otwarcie centrum archiwów Gaston- Miron na Uniwersytecie w Montrealu.

W maju Centrum archiwów Gaston- Miron zainaugurowało swoja działalność na Uniwersytecie w Montrealu. Centrum archiwów Gaston- Miron jest wyspecjalizowaną instytucją zrzeszoną w Centrum Badań Interuniwersyteckich nad Kulturą Quebecku, gromadzącym archiwalne materiały radiofoniczne i telewizyjne pochodzace z Société Radio-Canada. Materiały te obejmuję unikalną cyfrową kolekcję ponad 5000 dokumetów dotyczących literatury i kultury frankofońskiej Quebecku.

Czytaj dalej „KANADA: Otwarcie centrum archiwów Gaston- Miron na Uniwersytecie w Montrealu.”

BELGIA: Notariat i archiwa – dzień studyjny

W bieżącym roku mija 10 lat od uchwalenia nowego prawa o notariacie w Belgii. Prawo to było istotnie nie tylko dla funkcjonowania notariatu, ale również i dla archiwów. Wśród zasadniczych zmian pojawił się zapis obligujący przekazywanie do archiwów państwowych minut i repertoriów notarialnych po 75 latach.
W związku z powyższym Archiwum Państwowe w Belgii zorganizowało 5 maja Dzień studyjny, którego celem była pierwsza ocena i sporządzenie bilansu z wykonania prawa o notariacie, przechowywania oraz przedstawienie jak wygląda archiwizacja „elektronicznego notariatu”.

Oprac.  Agnieszka Wojciechowska
AP Płock

WŁOCHY: Trzęsienie ziemi. Pamięć i polityka w notatkach (Sisma memorie e politica in note)

Pod koniec marca 2009r. w Rzymie w Centralnym Archiwum Państwowym (Archivio Centrale dello Stato) miała miejsce promocja dwóch książek połączona z seminarium na temat trzęsień ziemi i walki z ich skutkami w przeszłości. Referat wstępny pt. ” Trzęsienie ziemi w Abruzzo: wypadek, działanie, strategia” wygłosił Dyrektor Generalny Archiwów Włoch pan Luciano Scala. Główne referaty, wokół których toczyła sie dyskusja dotyczyły dwóch książek omawiających tragedię sprzed ponar stu lat, z 28 grudnia 1908r.: Luciano Caminiti, La grande diaspora. La politica dei soccorsi nel sisma del 28 dicembre 1908 (Wielkie rozproszenie. Polityka pierwszej pomocy po trzęsieniu ziemi z 28 grudnia 1908r.), Messina 2009.oraz praca Johna Dickie, Una catastrofa politica (katastrofa polityczna), Bari, Laterra 2008.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Trzęsienie ziemi. Pamięć i polityka w notatkach (Sisma memorie e politica in note)”