CHORWACJA: „W góry” – przygotowania do Międzynarodowego Tygodnia Archiwów

Choć do czerwca, w którym tradycyjnie przypada Międzynarodowy Tydzień Archiwów, pozostało jeszcze prawie 4 miesiące, Stowarzyszenie Archiwistów Chorwackich, będące koordynatorem tych obchodów w Republice Chorwacji, wysunęło niedawno propozycje tematów, jakimi organizatorzy poszczególnych przedsięwzięć, a więc archiwa, stowarzyszenia, inne zainteresowane instytucje i osoby prawnym oraz fizyczne, mogłyby przeprowadzić swoje zamierzenia.
Ponieważ w roku bieżącym przypada w Chorwacji szereg ważnych rocznic związanych z górami i alpinizmem, jak również związanych z górami, lasami… i wszystkim innym, co może być związane z tym środowiskiem ustalono, że przewodnie hasło Tygodnia powinno brzmieć: „W góry!”
Pozostawiając wybór konkretnej tematyki poszczególnym podmiotom Stowarzyszenie Archiwistów Chorwackich przypomniało szereg ważnych wydarzeń rocznicowych, do których można się odwoływać. Tutaj wymieńmy tylko kilka z nich.

Czytaj dalej „CHORWACJA: „W góry” – przygotowania do Międzynarodowego Tygodnia Archiwów”

FRANCJA: Obchody 150 rocznicy urodzin Colette

W 2023 r. przypadła 150 rocznica urodzin francuskiej pisarki i feministki Colette (Sidonie Gabrielle Colette). Z tej okazji archiwa narodowe zaprezentowały w ramach cyklu „Archiwa z bliska” wystawę internetową dokumentów związanych jej życiem. Dokumenty podzielone są na grupy tematyczne ułożone wedle chronologii życia. Każdy prezentowany dokument osadzony jest w kontekście życiorysu Colette.W części poświęconej dzieciństwu zatytułowanej zaprezentowano akt urodzenia stwierdzający, że 28 stycznia 1873 r. w Saint-Sauveur-en-Puisaye (departament Yonne regionu Burgundia-Franche-Comté) urodziła się Sidonie Gabrielle Colette. Z domu wyniosła znajomość literatury klasycznej i francuskiej. Zarówno matka Sidonie Ladoy, jak i ojciec, kawaler Legii Honorowej (1897) mieli wpływ na wychowane córki. Drugim dokumentem zaprezentowanym jest wyciąg z dossier Legii Honorowej ojca. Po różnych perypetiach życiowych związanych problemami finansowymi rodziny i przeprowadzką do Châtillon-sur-Loing, Colette wyszła za mąż za czternaście lat starszego od siebie Henry’ego Gauthier-Villars dit Willy. Był o właścicielem wydawnictwa, pisarzem, publicystą i krytykiem muzycznym. Z tego okresy zaprezentowano kontrakt małżeński z 15 maja 1893r. zawartego w Châtillon-sur-Loing.

Czytaj dalej „FRANCJA: Obchody 150 rocznicy urodzin Colette”

ROSJA: „II wojna światowa w dokumentach archiwalnych”

Rosja obchodzi 75 rocznicę zakończenia II wojny światowej: 21 maja 2020 r. na stronie internetowej Biblioteki Prezydenckiej imienia Borysa Jelcyna (Президентская библиотека имени Б.Н. Ельцина в Санкт-Петербурге) udostępniono on-line dokumenty archiwalne, kroniki filmowe i fotograficzne – pierwszą część dużego projektu internetowego „II wojna światowa w dokumentach archiwalnych”. Projekt jest realizowany przez Federalną Agencję Archiwalną z udziałem służb archiwalnych Ministerstwa Spraw Zagranicznych Federacji Rosyjskiej, Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej, Federalnej Służby Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej oraz Służby Wywiadu Zagranicznego Federacji Rosyjskiej Federacja. Na podstawie zasobów Biblioteki Prezydenckiej imienia B. Jelcyna, przez kilka lat w Internecie będą umieszczane elektroniczne kopie dokumentów odzwierciedlających historię II wojny światowej, aż do powstania ONZ w 1945 r. Prezentowana pierwsza część dokumentacji ukazuje agresywne plany hitlerowskich przywódców i politykę „uspokajania” Niemiec przez demokracje zachodnie, odrzucenie przez Trzecią Rzeszę warunków Traktatu Wersalskiego, przyspieszoną militaryzację Niemiec i przejście ich do polityki aktywnych podbojów na kontynencie europejskim. Chronologiczne, ramy pierwszej części projektu to z jednej strony dojście do władzy nazistów w Niemczech, z drugiej – przeddzień ataku na Polskę (styczeń 1933 – 31 sierpnia 1939).

Czytaj dalej „ROSJA: „II wojna światowa w dokumentach archiwalnych””

ROSJA: Rosyjskie archiwa uczciły rocznicę powstania Chińskiej Republiki Ludowej

17 września 2019 r. w Sali Wystawowej Archiwum Federalnego Sankt Petersburga odbyło się uroczyste otwarcie wystawy historyczno-dokumentalnej „Rosja – Chiny. W 70. rocznicę założenia Chińskiej Republiki Ludowej” (1 października 1949 r.), zorganizowanej przez Federalną Agencję Archiwalną, Państwową Administrację Archiwalną Chin, Rosyjskie Towarzystwo Historyczne, Państwowe Archiwum Federacji Rosyjskiej przy wsparciu Fundacji Historia Ojczyzny, Rosyjskiego Państwowego Archiwum Historycznego i Kolei Rosyjskich.

W pierwszej części wystawy pt. „Geneza i kształtowanie się stosunków rosyjsko-chińskich. 1618–1727”prezentowane są kopie dokumentów dotyczących pierwszych prób nawiązania kontaktów dyplomatycznych w XVII wieku: traktatów, listów i dekretów cesarzy rosyjskich i chińskich. W drugiej części, zatytułowanej „Nowy jedwabny szlak: Rosja i Chiny w XVIII-XIX wieku”, przedstawiono: pamiętnik carewicza Mikołaja Aleksandrowicza z zapisem wizyty w Chinach, raporty ministrów rosyjskich, rysunki chińskich szat cesarskich i chińskich monet, ordery, odznaczenia i numizmaty oraz przykłady chińskiej sztuki użytkowej z okresu XVII – XIX wieku. Trzecia część poświęcona jest stosunkom radziecko-chińskim po bolszewickiej rewolucji 1917 r. i zawiera m.in. notatkę Lenina i list Sun Yat-sena; w czwartej, zatytułowanej „Przyjaźń chińsko-sowiecka. 1949–1956”, zaprezentowano m.in. umowę o przyjaźni z 1950 r., fotografie i plakaty. Ostatnia część poświęcona jest współczesnym stosunkom rosyjsko-chińskim w okresie poradzieckim, w latach 1991–2019. Pokazano na niej zdjęcia ze spotkań prezydentów Federacji Rosyjskiej z prezydentami ChRL.

Czytaj dalej „ROSJA: Rosyjskie archiwa uczciły rocznicę powstania Chińskiej Republiki Ludowej”

UKRAINA: Krym. Obchody trzeciej rocznicy aneksji Krymu zawnej „Krymską wiosną”

16 marca 2017 roku pracownicy Państwowej Służby Archiwalnej Republiki Krymu wzięli udział w uroczystych obchodach trzeciej rocznicy referendum z 2014 roku i „Dnia zjednoczenia Krymu z Rosją”.
Z tej okazji w Państwowym Archiwum Republiki Krymu w Symferopolu zorganizowano wystawę dokumentów związanych z wydarzeniami sprzed trzech lat, których skutkiem było oderwanie Półwyspu Krymskiego od Ukrainy i przyłączeniu go do Rosji, m.in. kopie dokumentów opublikowanych w gazecie „Wiadomości Krymskie” i „Krymska Prawda” («Крымские известия» и «Крымская правда» ) w latach 2014-2017; wśród nich: uchwała Rady Najwyższej Autonomicznej Republiki Krymu „O przeprowadzenie ogólnokrymskiego referendum” z 6 marca 2014 r., ogłoszenie wyników referendum przeprowadzonego na Krymie i innych, których skutkiem było podpisanie, 18 marca 2014 r., umowy między Rosją a Republiką Krymu i miastem wydzielonym Sewastopol o włączeniu Krymu do Rosji (należy pamiętać, że większość państw świata uznała referendum krymskie i jego skutki za nielegalne. Unia Europejska i Polska nie uznają faktu aneksji Krymu przez Rosję. Za część Federacji Rosyjskiej uznają Krym takie państwa, jak Afganistan, Kuba, Nikaragua, Korea Północna, Syria, Wenezuela i Białoruś).
Na wystawie znalazły się także fotografie wykonane w marcu 2014, 2015 i 2016 roku, w czasie „krymskiej wiosny” 2014 r. i jej kolejnych rocznic, oraz z podpisania ww. umowy Rosji z Krymem w Sali Georgijewskiej w Wielkim Pałacu Kremlowskim.

Więcej: Государственный архив Республики Крым, Сотрудники Государственной архивной службы Республики Крым приняли участие в мероприятиях, посвященных третьей годовщине «Крымской весны»

oprac. Edyta Łaborewicz
AP Legnica

USA: 70 lat Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce

Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce powstał w roku 1943 jako kontynuacja Instytutu do Badania Najnowszej Historii Polski (potem Instytutu Józefa Piłsudskiego), powstałego w Warszawie w roku 1923. Wśród jego założycieli, oprócz znanych działaczy polonijnych, takich jak Franciszek Januszewski, Maksymilian Węgrzynek i Lucjan Kupferwasser znaleźli się polscy uchodźcy wojenni, którzy w II Rzeczypospolitej zajmowali ważne stanowiska państwowe: Henryk Floyar-Rajchman – były minister przemysłu i handlu, Ignacy Matuszewski – były poseł na Węgrzech i minister skarbu oraz Wacław Jędrzejewicz – były minister oświaty. Głównym celem założycieli Instytutu było prowadzenie stałej, niezależnej instytucji badawczo-naukowej zajmującej się nie tylko gromadzeniem, przechowywaniem i badaniem dokumentów dotyczących Polski, ale także popularyzowaniem prawdziwej, niezafałszowanej wiedzy o Polsce i jej historii najnowszej.

Czytaj dalej „USA: 70 lat Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce”

ROSJA: otwarcie wystawy „Konstytucyjna historia Rosji. W 20. rocznicę Konstytucji”

Dnia 10 października 2013 r. w sali wystawowej Archiwów Federalnych w Moskwie – odbyło się uroczyste otwarcie wystawy „Konstytucyjna historia Rosji. W 20. rocznicę Konstytucji” – w roku bieżącym minie bowiem dwudziesta rocznica przyjęcia obecnie obowiązującej w Rosji ustawy zasadniczej, przyjętej w ogólnonarodowym referendum w dniu 12 grudnia 1993 r. Na wystawie będą prezentowane wszystkie dotychczasowe konstytucje Rosji i projekty, które z różnych przyczyn nie weszły w życie, jak np. projekt słynnych Dwunastu Punktów («кондиций») Najwyższej Tajnej Rady (najwyższego organu władzy wykonawczej w Rosji w latach 1726-1730) z 1730 r., którym to dokumentem usiłowano ograniczyć carskie samowładztwo, ocalałe projekty konstytucyjne dekabrystów z lat 20. XIX w., oryginał konstytucji Królestwa Polskiego, powstałej przy osobistym zaangażowaniu cara Aleksandra I, także powstały wówczas projekt konstytucji Imperium Rosyjskiego (Charte constitutionnelle de l’Empire de Russie), której Aleksander I nie odważył się podpisać, czy też konstytucja Rosji (Основные законы Российской империи) nadana w 1906 r. przez ostatniego cara Mikołaja II, która zmieniała Rosję z monarchii absolutnej w konstytucyjną.

Czytaj dalej „ROSJA: otwarcie wystawy „Konstytucyjna historia Rosji. W 20. rocznicę Konstytucji””

Czechy. Wystawa fotografii z sierpnia 1968 r. w Archiwum Narodowym w Pradze

Archiwum Narodowe w Pradze w swojej siedzibie przy ul. Archivni 4 (Praha – Chodovec), otworzyło 10 września 2013 r. bardzo interesującą wystawę fotografii i dokumentów obrazujących praskie wydarzenia z inwazji państw Układu Warszawskiego w 1968 r. na Czechosłowację. Wystawę można zwiedzać od poniedziałku do czwartku w godzinach od 9:00 do 17:00. Wystawa będzie czynna do 31 grudnia 2013 r. Wstęp wolny.

Czytaj dalej „Czechy. Wystawa fotografii z sierpnia 1968 r. w Archiwum Narodowym w Pradze”

SENEGAL: 100 lecie archiwów Senegalu.

W Dakarze, stolicy Senegalu, w dniach 1- 3 lipca 2013 r. , z okazji setnej rocznicy powołania archiwum centralnego, wówczas Francuskiej Afryki Zachodniej, odbędzie się międzynarodowa sesja naukowa pt” Archiwa, Pamięć, Dobre Rządzenie i Obywatele”.
Postawiono sobie trzy cele do osiągnięcia:
1. Rozpowszechnienie wiedzy na temat centralnej roli archiwów w zarządzaniu sprawami państwa.
2. Wzmocnić wspólną pamięć.
3. Uczulić obywateli na wagę archiwów jako elementów  dowodów i podstawy prawa lecz przede wszystkim uczulić na niezbędność ich przechowywania.

Temat konferencji skierowany jest nie tylko do archiwistów, ale do wszystkich zawodów „społecznych”oraz do badaczy i użytkowników archiwów

Nas podstawie komunikatu MRA
oprac. Adam Baniecki