Oryginał konstytucji Republiki Federalnej Niemiec, przechowywany w archiwum parlamentarnym niemieckiego Bundestagu (Parlamentsarchiv des Deutschen Bundestages), był głównym tematem obchodów 75 rocznicy uchwalenia 23 maja 1946 Ustawy Zasadniczej. Od 24 do 26 maja oryginał można było oglądać w gmachu Reichstagu podczas Festiwalu Demokracji w berlińskiej dzielnicy rządowej. Setki zwiedzających skorzystało z rzadkiej okazji, aby przyjrzeć się oryginałowi niemieckiej konstytucji. Wcześniej eksponowano go tylko raz, w 1969 r., z okazji 20 rocznicy powstania Republiki Federalnej Niemiec w Pałacu Federalnym w Bonn. Z okazji tej rocznicy niemiecki Bundestag opublikował także wydanie specjalne zawierające pełne faksymile oryginału, które można zamówić w formie broszury ze strony internetowej lub pobrać w postaci pliku.
Tag: niemcy
NIEMCY: Wielkie wyzwania małych archiwów – V Dzień Archiwów Westfalskich w Dülmen
W dniach 19 i 20 marca ponad 250 archiwistów zebrało się w Dülmen, gdzie po raz 75 odbył się Westfalski Dzień Archiwów. Tematem wiodącym tego spotkania było hasło „Znajdowanie rozwiązań! Metodyczne podejście do tworzenia tradycji archiwalnych – sprawdzone modele współpracy”. Głównym organizatorem wydarzenia było Urząd Archiwów Stowarzyszenia Regionalnego Westfalia-Lippe (Archivamt des Landschaftsverbandes Westfalen-LippeLWL), którewspólnie z archiwistami opracowało program tegorocznego Dnia Archiwów. Skupiono się przede wszystkim na modelach współpracy dla mniejszych archiwów np. archiwów miejskich, które coraz częściej stają przed zadaniami i wyzwaniami, którym mogą najlepiej stawić czoła i rozwiązać je wspólnie.
„Szczególnie cyfryzacja administracji wymaga wspólnej refleksji i działania” – podkreśla prof. dr hab. Marcus Stumpf, kierownik biura archiwum LWL. „Na przykład korespondencja burmistrza jest ważna dla lokalnej historii i dlatego zawsze powinna znajdować się w archiwum. Kiedyś było to łatwe, pod warunkiem, że korespondencja była starannie przechowywana w kluczowych teczkach. Ale teraz e-maile ze skrzynek odbiorczych wymagają innej archiwizacji.”
Czytaj dalej „NIEMCY: Wielkie wyzwania małych archiwów – V Dzień Archiwów Westfalskich w Dülmen”
NIEMCY: Podwójny jubileusz Villi ten Hompel
Villa ten Hompel w Münster to miejsce spotkań z historią poświęcone zbrodniom popełnionym w czasach narodowego socjalizmu w Westfalii. Jako miejsce historyczne upamiętnia ale również wypełnia zadania związane z zadośćuczynieniem osobom prześladowanym przez niemiecki narodowy socjalizm, a ponadto podejmuje działania prewencyjne w stosunku do prawicowego ekstremizmu (o lewicowym się nie wspomina). Od 1954 roku w budynku mieścił się wydział odszkodowań starostwa powiatowego odpowiedzialny za wypłatę rekompensat ofiarom nazizmu i osobom, które przeżyły wojnę. Do 1968 roku o odszkodowania wystąpiło 12 tys. osób, którym wypłacono 100 mln. marek niemieckich.
NIEMCY: Brandenburskie Archiwum w Poczdamie–Inwentarz demontażu w sowieckiej strefie okupacyjnej
W 2014 roku w ramach serii wydawniczej Brandenburskiego Landeshauptarchiv opublikowany został ponad 750 stronicowy, tematyczny inwentarz archiwalny „Demontagen in der Sowjetischen Besatzungszone und in Berlin 1945 bis 1948 – Sachthematisches Archivinventar”, wydany przez Klausa Neitmanna i Jochena Laufer. Historia tego ciekawego z punktu widzenie również polskiej powojennej historii zaczęła się w 1997 r. Wówczas właśnie niemiecki historyk Jochen Laufer z Centrum Badań Historii Najnowszej (Zentrum für Zeithistorische Forschung ZZF) odnalazł w archiwum w Moskwie niezwykle ciekawy dokument z punku widzenia powojennej historii Niemiec. W zespole Centralnego Zarządu Statystycznego Związku Radzieckiego znajduje się lista ponad 3 tys. przedsiębiorstw niemieckich z sowieckiej strefy okupacyjnej, w których dokonano demontażu urządzeń przemysłowych w celu wywiezienia ich do Związku Radzieckiego. Dokument zawierał podstawowe informacje dotyczące demontażu poszczególnych przedsiębiorstw, a więc rodzaj urządzeń, datę decyzji o demontażu i miejsce docelowego wywozu.
NIEMCY: Warto zaglądać – Archiwa w Niemieckiej Bibliotece Cyfrowej
Portale internetowe udostępniające dobra kultury narodowej są w Niemczech stałym elementem upowszechnia wiedzy w ramach realizacji idei szerokiego dostępu społecznego do zasobów instytucji życia publicznego. Niemieckie archiwa są również aktywnymi uczestnikami wielu europejskich portali udostępniających zasoby szeroko rozumianych dóbr kultury o charakterze ogólnym jak Europena, Archives Portal Europe, Apenet oraz tematycznych, takich jak np. Monasterium, Bersnstein, Arche. Cały też czas powstają nowe ciekawe inicjatywy. Projekt zainicjowany został w 2010 r. przez instytucje kultury i nauki posiadające duże doświadczenie w dziedzinie digitalizacji zasobów, mający na celu stworzenia Niemieckiej Biblioteki Cyfrowej (Deutsche Digitale Bibliothek DDB). Projekt DDB zakończono w 2012 r.Od października 2012 do kwietnia 2017 był realizowany jako podprojekt DDB wyspecjalizowany w zakresie archiwistyki Archive Portal-D, który działa regularnie od maja 2017 roku i umożliwia ogólnoniemieckie i profesjonalne badanie materiałów archiwalnych.Uczestnikami projektu jest 13 instytucji działających w ramach „sieci współpracy” Kompetenznetzwerk, w tym 2 archiwa: Bundesarchiv i Landesarchiv Baden–Württemberg, a ponadto: Bayerische Staatsbibliothek, Bibliotheksservicezentrum Baden–Württemberg, Brandenburgische Landesamt für Denkmalpflege und Archäologische Landesmuseum, , Deutsche Filminstitut, Deutsche Nationalbibliothek,, Max–Planck–Institutfür Wissenschaftsgeschichte, Niedersächsische Staats- und Universitätsbibliothek Göttingen, Sächsische Landesbibliothek – Staats– und Universitätsbibliothek Dresden, Stiftung Historische Museen Hamburg, Kulturamt der Stadt Düsseldorf i Stiftung Preußischer Kulturbesitsa. DDB prezentuje zasoby bibliotek, muzeów, archiwów wraz z inwentarzami archiwalnymi, instytucji naukowych, opieki nad zabytkami a także zbiory audiowizualne.
Czytaj dalej „NIEMCY: Warto zaglądać – Archiwa w Niemieckiej Bibliotece Cyfrowej”
POGRANICZA: Archiwa na najwyższym poziomie- ARGE ALP
Archive in der Arbeitsgemeinschaft Alpenländer, w skrócie ARGE ALP, to wspólna grupa robocza międzypaństwowa, obejmująca swym zasięgiem regiony krajów alpejskich. Zawiązana została w celu wspólnego rozwiązywania problemów – od gospodarczych po kulturowe- tej zróżnicowanej państwowo, ale dość jednolitej strefy geograficznej, można powiedzieć, że jedynej w swoim rodzaju w Europie. Związek powstał 12 października 1972 roku w Mösern w Tyrolu. W jego skład wchodzą: z Niemiec- Wolne Państwo Bawaria, kraj związkowy Baden-Württemberg; ze Szwajcarii – kantony Graubünden, St. Gallen i Tessin; z Austrtrii- landy Vorarlberg, Tyrol i Salzburg; z Włoch – region Lombardia, autonomiczna prowincja Bozen-Südtirol, i Trient. W spectrum wspólnych zainteresowań znalazły się również sprawy ochrony dziedzictwa kulturowego i archiwów, w tym w szczególności stworzenia systemu informacji o zasobach archiwalnych obejmujących obszar alpejski. W 1976 roku powstała wspólna komisja ekspercka, złożona z dyrektorów archiwów państwowych i landowych na tym terenie, do wzajemnego, lepszego poznawania i popularyzacji historii krajów członkowskich, w oparciu o źródła archiwalne. W ostatnich latach współpraca ta polegała na wymianie pomocy archiwalnych, przekazywaniu sobie interesujących daną stronę mikrofilmów oraz wymianie archiwistów prowadzących badania naukowe. W 1995 roku, pod patronatem Generalnej Dyrekcji Archiwów Państwowych Bawarii (GSAB), w wyniku współpracy wydano obszerny przewodnik po zasobach archiwów skupionych w ARGE ALP – „Die Staats- und Landesarchive in der Arbeitsgemeinschaft Alpenländer (Arge Alp). Archivführer und Inventar der grenzüberschreitenden Überlieferung, im Auftrag der Archivdirektorenkonferenz der Arge Alp herausgegeben von der Generaldirektion der Staatlichen Archive Bayerns”, München 1995.
Czytaj dalej „POGRANICZA: Archiwa na najwyższym poziomie- ARGE ALP”
NIEMCY: Europejska współpraca instytucji dokumentujących system komunistyczny i inne systemy opresji
W Niemczech otwarcie akt Stasi (Staatssicherheitsdienst) stało się rzeczywistością 3 października 1990 roku, jako bezpośrednia konsekwencja i żądanie pokojowej rewolucji wraz ze zjednoczeniem Niemiec. Specjalny Przedstawiciel ds. Akt Stasi rozpoczął wówczas pracę. Wraz z uchwaleniem ustawy o aktach Stasi w dniu 29 grudnia 1991 r. powołano instytucję Federalnego Komisarza ds. Akt Stasi – dzisiejsze Archiwum Akt Stasiznajdujące się strukturze Archiwum Federalnego (Bundesarchiv). Pozostałe kraje Europy Wschodniej potrzebowały dłuższego okresu przygotowawczego zanim podobne instytucje powstały. Miało to miejsce pomiędzy 1998 a 2015- polski instytut Pamięci Narodowej powołany został spośród państwa zrzeszonych w sieci jako pierwszy. Najpóźniej powołano czeski w 2007 – Ústavu pro studium totalitních režimů, a w 2015 r. albański Autoriteti për Informimin mbi Dokumentet e Ish-Sigurimit të Shtetit.
CZECHY: Zaproszenie na herbatę do archiwum
W dniu 17 listopada 2023 r. z okazji 35. rocznicy czeskiej Aksamitnej Rewolucji, siedziba Archiwum Zbiorów Sił Bezpieczeństwa (Archiv bezpečnostních složek) w Pradze, mieszcząca się przy ul. Na Struze, zostanie udostępniona dla zwiedzających w godzinach od 12:00 do 18:00. Będzie wówczas można m.in. zobaczyć oryginały dokumentów wytworzonych przez byłą komunistyczną Służbę Bezpieczeństwa Państwa, zaś archiwiści pomogą w złożeniu wniosku o przeszukanie archiwów lub zarejestrowaniu się w aplikacji eBadatelna (elektroniczna pracownia naukowa), dzięki której możliwe jest przeglądanie niektórych archiwów w zaciszu własnego domu.
Niemcy: Zaproszenie do wirtualnego świata epoki romantyzmu – sukces projekt z Aschaffenburga„Dialog Romantik“
Program dofinansowania „Wissens Wandel” został zainicjowany w 2020 roku. Celem było udostępnienie oferty kulturalnej, dziedzictwa kulturowego i pisanych dóbr kultury wszystkim zainteresowanym, w znacznie większym niż dotychczas stopniu. Program Stowarzyszenia Bibliotek Niemieckich „Wissens Wandel” został sfinansowany przez Komisarza Rządu Federalnego ds. Kultury i Mediów w ramach programu NEUSTART KULTUR uchwalonego przez Bundestag.
NIEMCY: Dokumenty z Archiwum Miasta Kolonii na liście Światowego Dziedzictwa „Memory of the World” UNESCO
W tym roku UNESCO ogłosiło wpisanie dwóch obiektów z Archiwum Historycznego Miasta Kolonii do rejestru „Memory of the World”. Są to: egzemplarz Prunkkopiar des Brügger Hanse-Kontors z 1486(HAStK Best. 81 A 1) oraz Sammlung von Hanserezessenz lat 1388-1461 (HAStK Best. 82 A 2).
„Rozpiera nas duma, że UNESCO honoruje w ten sposób dokumenty naszego Archiwum Historycznego” – mówi Stefan Charles, szef Wydziału Kultury w Kolonii. „Kolonia to miasto o niezwykle dużym dziedzictwie kulturowym, który chcemy również wykorzystać dla naszej międzynarodowej pozycji, potwierdzenia swojego miejsca w krajobrazie kultury europejskiej.”Oba dzieła pochodzą z archiwów Hanzy, Europejskiej Ligi Kupców i Miast Handlowych z okresu późnego średniowiecza, które są przechowywane w Kolonii. UNESCO wzięło pod uwagę i doceniło unikatowe znaczenie Ligi Hanzeatyckiej, jako ponadnarodowej organizacja dla rozwoju handlu i prawa w Europie.