CZECHY: Popularny podcast na rozpoczęcie 20. Krajowej Konferencji Archiwalnej

Stowarzyszenie Czeskich Archiwistów (Česká archivní společnost) opublikowała pierwszy komunikat i zaproszenie na 20. Krajową Konferencję Archiwalną, która odbędzie się w dniach 27.–29. maja 2025 r. w Centrum Kongresowym „Aldis” w Hradcu Kralove. Wybór miejsca obrad nie jest przypadkowy. Hradec Králové obchodzi bowiem w 2025 r. 800-lecie swojego powstania.
Istniejąca od X w. osada zbiegu rzeki Łaby i Orlicy została w 1225 r. przez króla Czech Przemysława Ottokara I, podniesiona do rangi miasta królewskiego, obejmującego zamek wraz z osadą handlową i ośrodkiem rzemiosła. Hradec szybko stał się głównym ośrodkiem Czech wschodnich, pełniąc jednocześnie rolę wdowiego uposażenia czeskich królowych. Dziś miasto pełni funkcję jednego z dwóch głównych, obok Pardubic, ośrodków administracyjnych, ale i przemysłowo-handlowo-usługowych, jak i kulturalnych tego regiony, będąc jednocześnie ważnym czeskim ośrodkiem akademickim, m.in. Uniwersytet Hradec Králové (Univerzita Hradec Králové – UHK). Na początku 2024 r. liczył sobie prawie 94 tys. mieszkańców, będąc ósmym pod względem liczby ludności miastem w Czechach.

Czytaj dalej „CZECHY: Popularny podcast na rozpoczęcie 20. Krajowej Konferencji Archiwalnej”

CZECHY: Konferencja współpracy archiwów i muzeów

Czescy archiwiści i muzealnicy przygotowują wspólną konferencję naukową zatytułowaną po prostu „Archiwa & Muzea (Archivy& Muzea), która odbędzie się w dniach 6 i 7 listopada 2024 r. w siedzibie Zachodnioczeskiego Muzeum w Pilźnie (Západočeské muzeum v Plzni).
Konferencja skupiać się będzie na trzech obszarach tematycznych. Pierwszy skoncentruje się na opisaniu i analizie ram legislacyjnych, w których funkcjonują obie powiązane ze sobą instytucje. Kolejne dwa bloki będą natomiast otwarte dla wszystkich archiwistów i muzealników, którzy chcieliby podzielić się praktycznym doświadczeniem w tworzeniu i realizacji wspólnych projektów lub innych możliwościach współpracy. Omawiane będę takie zagadnienia jak ewidencja i udostępnianie, czy też przykłady dobrych praktyk w codziennej pracy.

Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja współpracy archiwów i muzeów”

CZECHY: Konferencja w 680 rocznicę ustanowienia w Pradze arcybiskupstwa

W dniach 17-18 października 2024 r. czescy archiwiści i historycy specjalną sesją naukową postanowili uczcić dwa doniosłe wydarzenia z historii kraju, jakim jest 680 rocznica podniesienia biskupstwa praskiego do rangi arcybiskupstwa, a jednoczesnego powołania biskupstwa w Litomyšlu. Hasłem konferencji będzie łacińskie zdanie „Ex superne Providencia maiestatis”.
Przywołana łacińska dewiza stanowi incipit, czyli pierwsze słowa bulli, wydanej30 kwietnia 1344 r. w Awinionie przez papieża Klemensa VI, podnoszącej biskupstwo w Pradze do rangi arcybiskupstwa. Dokument ten stanowił zwieńczenie wieloletnich wysiłków króla czeskiego Jana Luksemburskiego i jego syna, a późniejszego króla Czech, zaś w tym czasie margrabiego morawskiego, Karola, dążących do utworzenie samodzielnej praskiej prowincji kościelnej. Było to o tyle ważne, że arcybiskup miał prawo do koronowania czeskich królów, zaś bulla ta stanowiła początek rzeczywistej niezależności czeskiej polityki kościelnej.

Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja w 680 rocznicę ustanowienia w Pradze arcybiskupstwa”

CZECHY: Międzynarodowe warsztaty poświęcone kartografii etnolingwistycznej (XVIII–XXI wiek)

Instytut Historii Czeskiej Akademii Nauk, przy wsparciu Strategii AV21: Program badawczy „Tożsamości w świecie wojen i kryzysów”, organizuje w dniach 14–15 października 2024 r. warsztaty nt. „Kartografia etnolingwistyczna (XVIII–XXI wiek) w perspektywie porównawczej: gatunek, konflikty polityczne, pamięć”. Miejscem spotkania będzie Akademickie Centrum Konferencyjnym (AKC), Husova 4a, 110 00 Praha 1.
Mapy etnolingwistyczne są ważnym elementem współczesnej kartografii politycznej. Gatunek ten narodził się w Europie pod koniec XVIII wieku, a następnie przeszedł burzliwy rozwój, głównie z powodu organizacji spisów statystycznych, rozwoju technologii druku, wysiłków państw na rzecz terytorializacji (centralizacji) i wzrostu nowoczesnego nacjonalizmu. Wraz z rozwojem masowej piśmienności i masowej polityki mapy etnograficzne stały się ważnym medium debaty publicznej. Różne techniki rysunkowe pojawiły się, aby służyć celom politycznym ruchów narodowych i terytorialnym aspiracjom państw narodowych. Mapy etnolingwistyczne stały się częścią programów nauczania, agitacji politycznej i konfliktów narodowych. Stały się ważnym argumentem w powojennych negocjacjach dotyczących nowych granic. Były również ważnym narzędziem propagandowym dla ruchów dążących do rewizji terytorialnej „niesprawiedliwych” granic. Podejmowano jednak również wysiłki na rzecz współpracy międzyetnicznej w kartografii oraz przyjmowano innowacje ukierunkowane na kartografię „naukową” i neutralną, takie jak metoda kropkowa. Po 1945 roku gatunek ten stracił wiele ze swojego potencjału politycznego z powodu dyskredytacji idei ekspansji terytorialnej w Europie, ale odrodził się podczas postkomunistycznych konfliktów etnicznych (kraje postsowieckie, post jugosłowiańskie) lub konfliktów etniczno-religijnych na Bliskim Wschodzie.

Czytaj dalej „CZECHY: Międzynarodowe warsztaty poświęcone kartografii etnolingwistycznej (XVIII–XXI wiek)”

CZECHY: Konferencja o opiece nad zabytkami

Ochrona zabytków i opieka nad nimi to bardzo ważne zjawiska towarzyszące rozwojowi miast w XIX i XX wieku. Jednocześnie ich instytucjonalizacja stanowi także ważny nurt modernizacyjny, szczególnie w historii dużych miast.Dlatego też Archiwum Miasta Stołecznego Pragi organizuje międzynarodową konferencję dotyczącą konserwacji zabytków w miastach w XIX i XX wieku i jej tradycji pod hasłem: „Obywatelskim obowiązkiem każdego z nas jest pomoc w ochronie zabytków”.
Główny nurt tematycznym konferencji stanowić mają następujące pytania:Jaką rolę w powstaniu i funkcjonowaniu opieki nad dziedzictwem oraz w ochronie zabytków nieruchomych i ruchomych w przestrzeni miasta odegrały same miasta, czyli ich administracja, na której czele stoją reprezentacje polityczne? Jakie instytucje i zakłady miejskie były w to zaangażowane? Jak przejawiało się pozytywne lub negatywne ścieranie się/wpływ interesów jednostek lub instytucji miejskich, czy też państwowych w opiece nad zabytkami oraz na rzecz ich zachowania lub przeciwnie – niszczenia? W tym wszystkim istotny jest również poziom percepcji zbiorowej lub indywidualnej, tj. jak mieszkańcy miast postrzegali, identyfikowali się lub angażowali w ochronę zabytków? Organizatorzy chcieliby poszukać odpowiedzi lub wyjaśnień na te pytania nie tylko w odniesieniu do Pragi i innych czeskich oraz morawskich miast, ale chcieliby również wziąć pod uwagę sytuację w innych środkowoeuropejskich stolicach.

Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja o opiece nad zabytkami”

CZECHY: Konferencja o korupcji w dziejach

Zgodnie ze słownikową terminologią (tu: Słownik języka polskiego, 1992) – korupcja jest to: „przyjmowanie lub żądanie przez pracownika instytucji państwowej lub społecznej korzyści majątkowej lub osobistej w zamian ze wykonanie czynności urzędowej lub za naruszenie prawa”. Definicja ta nie obejmuje oczywiście całości problemów związanych z tą kwestię, towarzyszącą, czy raczej trapiącą ludzkość od początków jej społecznego istnienia. Zagadnieniu temu dla dwóch ostatnich stuleciu będzie poświęcona międzynarodowa konferencja naukowa, jaka odbędzie się w dniach 19.-20. września 2024 r. w Archiwum Narodowym w Pradze.

Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja o korupcji w dziejach”

POLSKA: Warszawa, Konferencja „Archiwa Kościołów i Związków Wyznaniowych w Polsce od 1918 roku do dnia dzisiejszego”

W dniach 25-26 kwietnia 2024 r. odbyła się w Warszawie konferencja zorganizowana przez Archiwum Akt Nowych – jego Oddział VI archiwów społecznych. Tematem były „Archiwa Kościołów i Związków Wyznaniowych w Polsce od 1918 roku do dnia dzisiejszego”. Obrady miały miejsce w kamienicy na Rynku Starego Miasta – siedzibie Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk. Zgromadziły wielu zainteresowanych, w tym autorów 30 referatów

fot. Anna Laszuk

Wszystkie przewidziane w programie referaty zostały zaprezentowane w sześciu sesjach. Pierwszego dnia obrad przedstawiono: I. Źródła archiwalne do badań religioznawczych w zbiorach państwowych;II. Archiwa Diecezjalne iIII. Archiwa Zgromadzeń Zakonnych. Drugiego dnia można było poznać: IV. Archiwa Kościołów Starokatolickich i Kościołów Sui Iuris, V. Archiwa Kościołów Protestanckich i VI. Archiwa Niechrześcijańskich Związków Religijnych. Mimo dość jednolitych tytułów sesji oraz wygłoszonych wystąpień, prelegenci mówili, na szczęście, nie tylko o archiwach i dokumentacji istniejącej, zaginionej, zniszczonej, poszukiwanej… Przekazali też wiele informacji o funkcjonowaniu nie tylko kościołów i związków wyznaniowych, lecz także państwa i jego struktur, o zwyczajach, zasadach, o ludziach zasłużonych najczęściej pozytywnie. Przez dwa dni w sali im. Joachima Lelewela brzmiało echo różnorodności religijno-narodowej, a w kuluarach w czasie przerw odbywały się dyskusje o tym, co z tej różnorodności zostało, jak się tym zajmować i zadbać o to, co powstaje obecnie.

Czytaj dalej „POLSKA: Warszawa, Konferencja „Archiwa Kościołów i Związków Wyznaniowych w Polsce od 1918 roku do dnia dzisiejszego””

CZECHY: Konferencja Archiwum w Pradze na temat ochrony zabytków

„Obywatelskim obowiązkiem każdego jest pomaganie w konserwacji zabytków”, ten cytat jest jednocześnie hasłem międzynarodowej konferencji, planowanej na początek października 2024 r. w czeskiej Pradze. Dotyczyć ona będzie opieki nad dziedzictwem w miastach w XIX i XX wieku oraz ich tradycjami. Będzie to już 43. Międzynarodowa Konferencja Archiwów Miasta Stołecznego Pragi.
Archiwum Miasta Stołecznego Praga organizuje co roku – w drugim tygodniu października – międzynarodowe konferencje naukowe poświęcone zagadnieniom historii miast. Od 1998 roku ich stałym współorganizatorem jest Instytut Studiów Międzynarodowych Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Karola w Pradze. Tematy poszczególnych konferencji zawsze uwzględniają ogląd interdyscyplinarny. Konferencje organizowane są z uwzględnieniem treści merytorycznych we współpracy z wyspecjalizowanymi instytucjami krajowymi i zagranicznymi (uczelniane i pracownie akademickie, archiwa, muzea oraz biblioteki). Spotkania te prowadzone są zazwyczaj w kilku językach (czeskim, niemieckim, polskim itd.), dla których zapewnia się tłumaczenie symultaniczne. Oprócz utytułowanych badaczy organizatorzy bardzo chętnie przyjmują także referaty studentów studiów magisterskich i podyplomowych.
Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja Archiwum w Pradze na temat ochrony zabytków”

CZECHY: Zaproszenie na konferencję o artystach w sieci społeczeństw

Instytut Historii Sztuki Akademii Nauk Republiki Czeskiej oraz Galeria Narodowa w Pradze przygotowują konferencję pt.: „Artysta i sieci – przyjaciele, współpracownicy, zleceniodawcy” (Umělec a sítě – přátelé, spolupracovníci, zadavatelé zakázek), która odbędzie się w dniach 30-31 maja 2024 r. w Pradze, do udziału w której zapraszają szerokiego grono badaczy: archiwistów, historyków, historyków sztuki, kulturoznawców, socjologów i innych.
Jak stwierdzają organizatorzy – artysta pozostawał całkowitym samotnikiem jedynie w pojedynczych i nielicznych przypadkach. Częściej można było go odnaleźć w środku mniej lub bardziej złożonej sieci relacji społecznych. Ze względu na swój zawód i sposób życia artysta musiał komunikować się ze zleceniodawcami, mecenasami czy przełożonymi, a w życiu osobistym funkcjonował wszak w społeczeństwie – wśród przyjaciół, krewnych, konkurentów i współpracowników.

Czytaj dalej „CZECHY: Zaproszenie na konferencję o artystach w sieci społeczeństw”

CZECHY: Konferencja: Muzeum i zmiana VI / The Museum and Change VI

Kilka instytucji kulturalnych Republiki Czeskiej przygotowują szóstą edycję międzynarodowej konferencji naukowej pt. „Muzeum i zmiana. Strategia, trendy, wizja i nowe perspektywy”.
Jednymi z głównych organizatorów konferencji są: Stowarzyszenie Muzeów i Galerii Republiki Czeskiej, t.z. (Asociace muzeí a galerií České republiky, z.s.) oraz Muzeum Narodowe (Národní muzeum), Czeski Komitet Błękitnej Tarczy (Český komitétem Modrého štítu), Ministerstwo Kultury (Ministerstvo kultury). Jest to już szósta edycja tego wydarzenia, które odbędzie się w dniach 24-25 październik 2023 r. w Pradze w nowym gmachu Muzeum Narodowego, Vinohradská 1. Poprzednie konferencje z tego cyklu odbyły się w latach 2002, 2005, 2009, 2013 i 2016.

Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja: Muzeum i zmiana VI / The Museum and Change VI”