FRANCJA: 1429 – Joanna d’Arc – pierwszy portret

W ramach czwartej części cyklu „Godne uwagi” (Les Remarquables) Archiwa Narodowe Francji przygotowały wystawę pt.: 1429 – Joanna d’Arc – pierwszy portret (1429 – Jeanne d’Arc, le premier portrait). Bohaterka narodowa Francji, która w krótkim czasie odwróciła przebieg wojny stuletniej na korzyść Francji w 1429 r., nie posiada, poza jednym, jej współczesnego wizerunku. Znane przedstawienia Joanny d’Arc powstały znacznie później, w czach na tyle odległych od życia bohaterki, że ich autorzy nie mieli szans jej widzieć. Wizerunki powstawały gdy legenda była już mocno ugruntowana wypaczając rzeczywisty kontekst zdarzeń, nadając bohaterce cech nadludzkich (np.: Joanna d’Arc przyjmowana przez Karola VII z 1490 r. gobelin przechowywany w Musées d’Orléans). Inne powstały jeszcze później, a spora ich część utrwalająca stereotyp wyobrażenia o bohaterskiej kobiecie jest wytworem XIX wiecznego romantyzmu, który w swej plastycznej formie nawiązywał do sztuki późnego średniowiecza. Od unieważnienia jej procesu z 1431 r.  legenda o Joannie d’Arc nieustanni rosła, aż w 16 maja 1920 r. papież Benedykt XV wyniósł Joannę do chwały świętych. Stała się patronką Francji.

Czytaj dalej „FRANCJA: 1429 – Joanna d’Arc – pierwszy portret”

FRANCJA: Nowy dyrektor Międzyresortowego Wydziału Archiwów Francji

Od 1 lutego 2025 r. Bruno Ricard objął stanowisko dyrektora Międzyresortowego Wydziału Archiwów Francji. Zastąpił na tym stanowisku Françoise Banat-Berger, postać znaną w świecie archiwistyki, odchodzącą na emeryturę.

Czytaj dalej „FRANCJA: Nowy dyrektor Międzyresortowego Wydziału Archiwów Francji”

FRANCJA: Portal FranceArchives. Opis funkcjonalny

Wraz z początkiem nowego 2025 roku, główny portal Archiwów Francji – FranceArchives, przypomniał użytkownikom o swoich szerokich możliwościach informacyjnych. Portal został uruchomiony w 2017 r. przez Międzyresortową Służbę Archiwów Francji (Service Interministériel des Archives de France (SIAF). Głównym jego celem jest kierowanie użytkowników sieci do interesujących ich zasobów archiwalnych, przechowywanych w różnych instytucjach, nade wszystko w archiwach historycznych i administracyjnych. Pomaga zidentyfikować i wskazać miejsce przechowywania szukanych informacji. W kroku drugim odsyła do stron internetowych, jeśli możliwe jest korzystanie ze zdigitalizowanego zasobu, lub odsyła do czytelni właściwego archiwum. Nie zapewnia zatem bezpośredniego dostępu do zasobów archiwalnych, ale oferuje linki do różnorodnych sposobów ich udostępniania. Oznacza to, że można poprzez portal odszukać informacje o zasobach administracyjnych czy prywatnych.

Czytaj dalej „FRANCJA: Portal FranceArchives. Opis funkcjonalny”

FRANCJA: Otwarcie katedry Notre-Dame

7 grudnia 2024 r., po blisko  pięciu i pół roku trwających pracach renowacyjnych, nastąpiło otwarcie paryskiej katedry Notre Dame. 15 kwietnia 2019 r. późnym popołudniem (około 18:20) zaczął się pożar słynnego obiektu. Doszczętnie spłonął dach, zniszczone zostało kamienne sklepienie nawy głównej i transept. Spłonęła część witraży. Udało się uratować najcenniejsze zabytki katedry wraz z koroną cierniową, kielichami i tuniką Ludwika IX Świętego.
Ponowne otwarcie zrekonstruowanej katedry stało się okazją do prezentacji zbiorów dotyczących katedry przechowywanych w Bibliotece Narodowej: obrazów katedry, książek i tekstów drukowanych, planów architektonicznych i wycinków prasowych. Odrębnym tematem jest postać pisarza Vitora  Hugo, którego starania doprowadziły ponownego jej odkrycia przez Paryżan w połowie XIX w. Wspomniane materiału udostępniane są online poprzez portal Gallica.
Także Archiwa Narodowe Francji włączyły się w świętowanie otwarcia zrekonstruowanej katedry.

Czytaj dalej „FRANCJA: Otwarcie katedry Notre-Dame”

FRANCJA: „1887. Wieża Eiffla. Umowa na budowę” Wystawa

W ramach cyklu ekspozycyjnego pt.: „Godne uwagi” Archiwa Narodowe Francji przygotowały w trzeciej edycji (od18 września 2024 do 6 stycznia 2025) wystawę stacjonarną i online poświęconą umowie na budowę Wieży Eiffla pt.: „1887. La tour Eiffel. La convention de construction” (1887. Wieża Eiffla. Umowa na budowę). Przypomnijmy, że na rok 1889 przewidziano w Paryżu wystawę powszechną (L’exposition universelle de Paris 1889) w celu upamiętnienia stulecia Rewolucji Francuskiej. Budowla miała świadczyć o wiedzy specjalistycznej i umiejętnościach francuskich inżynierów. Sam pomysł wieży, a potem wieża wzbudzała różne emocje. Pierwotnie, miała być rozebrana po 20 latach. Na początku XX w. ocalił ją „telegraf bez drutu” (urządzenie nadawczo-odbiorcze do nadawania Morse’a, tu zbudowano na bazie nadajnika i odbiornika Marconiego urządzenie radiowe), który zainstalowano właśnie na niej, ze względu na szeroki zasięg sygnału. W końcu stała się wizytówką Paryża i miejscem wizyt turystów.

Wieża Eiffla nocą 2019r. fot. Anna Laszuk
Wieża Eiffla nocą 2019 r.fot. Anna Laszuk

Czytaj dalej „FRANCJA: „1887. Wieża Eiffla. Umowa na budowę” Wystawa”

FRANCJA: Zasady opisu twórców archiwaliów

Jednym z podstawowych elementów kontekstowego opisu archiwaliów jest opis podmiotu, który wytworzył informację. W standardach Międzynarodowej Rady Archiwów ISAD(G) i ISAAR(CPF) określa się go twórcą, w nowszym Record in Contexts agentem. Twórcy zasobu poświęcono odrębny standard „Międzynarodowy standard archiwalnych haseł wzorcowych stosowanych do archiwów ciał zbiorowych, osób i rodzin ISAAR(CPF)”. Nowa seria standardów znana jako Records in Contexts (RiC) w miejsce pojęcia twórcy wprowadziła agenta przedefiniowując podmiot wytwarzający informację i znacznie rozszerzając jego znaczenie. Dość wcześnie we Francji, w środowisku Stowarzyszenia Francuskich Archiwistów (Association des Archivistes Français (AAF), zainteresowano się standardem ISAAR(CPF) i możliwością wykorzystania go do stworzenia narzędzia do opisu jednego z podstawowych elementów kontekstowego opisu archiwalnego.

Czytaj dalej „FRANCJA: Zasady opisu twórców archiwaliów”

FRANCJA: Nowe odsłony starych tematów. Bazy danych nazwisk

Poszukiwania informacji osobowych w archiwach Francji stanowią ponad 80% zapytań kierowanych do wyspecjalizowanych baz danych udostępnianych za pośrednictwem Internetu. Zostały one specjalnie przygotowane na bazie kilku powiązanych ze sobą projektów, rozwijanych od wielu już lat. zapytania stawiane są poprzez dostępny online nieskomplikowany prosty formularz,  Dzięki temu użytkownik uzyskuje na zadane pytanie odpowiedź łączącą dane z wielu źródeł, takich jak rejestry metrykalne kościelne i stanu cywilnego, matrykuły wojskowe, projekt Grand Mémorial, dokumentacja paszportowa, różnorodne rejestry cywilne i Projekt Socface.

Czytaj dalej „FRANCJA: Nowe odsłony starych tematów. Bazy danych nazwisk”

FRANCJA: Archiwa i burgundzkie wino

Archiwum Departamentalne w  Côte-d’Or w Burgundii zorganizowało otwarcie wirtualnej prezentacji archiwaliów związanych z uprawą winorośli i winiarstawa w Burgundii. Archiwum przechowuje źródła dotyczące produkcji wina w miejscowości Morey-Saint-Denis sięgające średniowiecza. W dniu 16 lutego 2024 r. nastąpiło otwarcie wystawy wirtualnej, w siedzibie archiwum, połączone z degustacją win.

Czytaj dalej „FRANCJA: Archiwa i burgundzkie wino”

FRANCJA: Interaktywne gromadzenie regionalnych i nie tylko… informacji historycznych

Archiwum Miejskie i Metropolitalne w Grenobl  (Les Archives municipales et métropolitaines de Grenoble – AMMG) zwróciło się do mieszkańców regionu o fotografie wykonane w czasie wielkiej powodzi w Grenobl i okolicach spowodowanych przez rzeką Isère 15 listopada 2023 r. Była to największa powódź od 1859 r. spowodowana ulewnymi deszczami i gwałtownym topnieniem pokrywy śnieżnej w górach. Izera ma źródła w masywie alpejskim Alpi di Lanzo e dell’Alta Moriana na wysokości 3482 m n. p. m . Jest rzeką nieżeglowną o bystrym nurcie. Rzeka po przepłynięciu ponad 287 km wpływa do Rodanu.

Czytaj dalej „FRANCJA: Interaktywne gromadzenie regionalnych i nie tylko… informacji historycznych”

FRANCJA: Akt małżeństwa Ludwika XV i Marii Leszczyńskiej w archiwum w Strasburgu

W Archiwum Miasta i Eurometropolii Strasburga zachował się akt małżeństwa Ludwika XV (1710 – 1774) i Marii Leszczyńskiej (1703 – 1764). Ślub zarejestrowany został 15 sierpnia 1725 r. w księgach parafialnych katedry w Strasburgu. Zawarty został pod nieobecność króla przez pełnomocnika Ludwika Orleańskiego. Oficjalna ceremonia miała miejsce później, 5 września w zamku Fontainebleau (Château de Fontainebleau). Dokument przechowywany jest w Archium Miasta i Eurometropolii Strasburg (Archives de la ville et de l’Eurométropole de Strasbourg), sporządzony został w języku francuskim i jest jedynym królewskim aktem małżeńskim  przechowywanym w strasburskim archiwum.

Czytaj dalej „FRANCJA: Akt małżeństwa Ludwika XV i Marii Leszczyńskiej w archiwum w Strasburgu”