UKRAINA: Jak wygląda obrabowane przez Rosjan Archiwum Państwowe w Chersoniu

Po rozpoczęciu otwartej inwazji Rosji na Ukrainę,24 lutego 2022 r., pracownicy Archiwum Państwowego Obwodu Chersońskiego przeszli na pracę zdalną, a na miejscu pozostali tylko pracownicy ochrony. Ostatecznie kontrolę nad Archiwum utracono 29 lipca 2022 r., kiedy Rosjanie odebrali strażnikom klucze i wypędzili ich. Od tego czasu budynek był zamknięty, do października, kiedy Rosjanie zaczęli go plądrować, kradnąc i wywożąc materiały archiwalne oraz wyposażenie.

Korespondenci portalu „Суспільне”zrealizowaniu materiał filmowy pokazujący, jak sytuacja wygląda obecnie (stan na 12 grudnia 2022 r.), po odbiciu Chersonia z rąk najeźdźców.

Film: https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=TCN1GEowgcE&feature=share

oprac. Edyta Łaborewicz
AP Wrocław O/Legnica

CZECHY, FRANCJA, NIEMCY, WŁOCHY: Wirtualna wystawa filmów o powojennej Europie

W sieci uruchomiono niezwykle interesujący portal archiwalno – historyczny, na którym pomieszczono archiwalne filmy dokumentujące odbudowę Europy po II wojnie światowej w latach 1944-1956. Jest to zwieńczenie projektu badawczego „ViCTOR-E: Visual Culture of Trauma, Obliteration and Reconstruction in Post-WW II Europe” (Kultura wizualna kultura traumy, zapomnienia i rekonstrukcji w powojennej Europie), finansowanego ze środków UE, a prowadzonego w latach 2019-2022. Koordynatorem projektu był Goethe-Universität we Frankfurcie nad Menem (Niemcy), któremu partnerowali Université Paris 1 – Sorbonne Panthéon (Francja), Università degli Studi di Udine (Włochy) oraz Ústav pro soudobé dějiny Akademie věd ČR (Instytut Historii Współczesnej Akademii Nauki Republiki Czeskiej).

Czytaj dalej „CZECHY, FRANCJA, NIEMCY, WŁOCHY: Wirtualna wystawa filmów o powojennej Europie”

JAPONIA: Narodowe Archiwum Filmowe w Tokyo: festiwal filmów animowanych Grupy V4 i wystawa plakatu firmy MONDO

Jedyną samodzielną instytucją państwową w Japonii zajmującą się gromadzeniem, badaniem i popularyzacją dziedzictwa filmowego tego kraju, jest Narodowe Archiwum Filmowe (国立映画アーカイブ, Kokuritsu Eiga Ākaibu). Powstało w 1952 r.  jako Narodowe Centrum Filmowe, stanowiące część Narodowego Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Tokio. W kwietniu 2018 r. uniezależniło się i zostało podniesione do rangi samodzielnej placówki narodowej, nazwanej z angielska: National Film Archive of Japan (NFAJ).
NFAJ jest członkiem Międzynarodowej Federacji Archiwów Filmowych. Jego siedziba mieści się w Kyōbashi w Tokio, a w swoich zbiorach posiada blisko 40.000 filmów oraz wiele innych materiałów związanych z produkcją filmową: plakaty, fotosy, scenariusze, kamery filmowe oraz spuścizny i przedmioty osobiste aktorów oraz rozmaite materiały archiwalne. NFAJ posiada własne pracownie konserwatorskie, a w zasadzie – otwarte w 1986 r. w Kanagawie – całe Centrum Konserwacji, zlokalizowane w mieście Sagamihara, gdzie też ulokowano centralne magazyny archiwalne zbiorów filmowych. Natomiast w jego głównym obiekcie w Tokyo prowadzona jest działalność wystawiennicza – m.in. stała ekspozycja dziejów japońskiej kinematografii – badawcza i edukacyjna. W ramach tej ostatniej organizowane są prelekcje, wykłady, warsztaty a przede wszystkim specjalne pokazy filmowe we własnych salach kinowych.

Czytaj dalej „JAPONIA: Narodowe Archiwum Filmowe w Tokyo: festiwal filmów animowanych Grupy V4 i wystawa plakatu firmy MONDO”

UKRAINA: Dziedzictwo audiowizualne dostępne online

Dnia 14 września 2021 r. szef Państwowej Służby Archiwalnej Ukrainy Anatolij Chromow podczas konferencji prasowej zaprezentował projekt online „Archiwum ukraińskiego kina niemego”. „Archiwum ukraińskiego kina niemego” jest projektem internetowym poświęconym unikatowej kolekcji filmów dokumentalnych, wyprodukowanych w latach 1922-1930 przez Ogólnoukraiński Wydział Fotografii Filmowej (ВУФКУ – Всеукраїнське фотокіноуправління). Niespełna dziewięć lat działalności ВУФКУ było czasem, w którym kładziono podwaliny ukraińskiego kina narodowego. Powstałe wówczas filmy są obecnie przechowywane w Centralnym Państwowym Archiwum Filmowym i Fotograficznym Ukrainy im. Pszenicznego w Kijowie. Na początek na archiwalnej platformie udostępniono pierwsze 100 dokumentów filmowych. Kolekcja ma być uzupełniana co tydzień o nowe zdigitalizowane filmy, a ich łączna liczba wyniesie 189. Użytkownicy będą mogli od teraz znaleźć materiał ilustracyjny do prac naukowych, artystycznych i publicystycznych. Przydatny będzie również w przypadku nowoczesnych filmów dokumentalnych, w których istnieje zapotrzebowanie na wysokiej jakości cyfrowe kopie archiwalne do tworzenia kolejnych nowych dzieł. Projekt skierowany jest do naukowców z różnych dziedzin: naukowców, filmowców, dziennikarzy i szerokiego grona użytkowników.

Więcej:

ВУФКУ (Всеукраїнське фотокіноуправління)

Kanał na youtube

oprac. Edyta Łaborewicz
AP we Wrocławiu O/Legnica

POLSKA: Międzynarodowy Tydzień Archiwów – Archiwa Pomorskie

W dniach 3 do 9 czerwca świętujemy Międzynarodowy Tydzień Archiwów. Obchody święta archiwistów mają na celu upowszechnienie wiedzy o archiwach oraz ułatwienie dostępu do światowych zasobów archiwalnych. W tym czasie na stronach internetowych  pomorskich instytucji  obejrzeć można krótki filmik przedstawiający działalność wielu pomorskich archiwów. Prezentacja ukazuje najważniejsze funkcje archiwów, tj. gromadzenie, przechowywanie, zabezpieczanie i ewidencjonowanie zbiorów archiwalnych, udostępnianie dokumentacji oraz popularyzowanie wiedzy o archiwach i ich zasobach. W prezentowanym materiale umieszczono przykłady cennych archiwaliów przechowywanych w archiwach pomorskich. Powstanie filmiku nie byłoby możliwe bez wcześniejszej współpracy archiwistów w  projektach typu „Bałtycki Festiwal Nauki” czy „Międzynarodowy Dzień Archiwów” jak i  integracyjnych spotkaniach gdańskiego oddziału Stowarzyszenia Archiwistów Polskich.
W projekcie uczestniczyli:
– Archiwum Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku
– Archiwum Historyczne Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”
– Archiwum Państwowe w Gdańsku
– Archiwum Państwowe w Gdańsku. Oddział w Gdyni
– Archiwum Uniwersytetu Gdańskiego, Biblioteka Uniwersytetu Gdańskiego
– Archiwum Zakładowe Sądu Rejonowego w Starogardzie Gdańskim
– Fundacja „Archiwa Pomorskie” im. Stanisława Flisa
– Oddział Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku
– Stowarzyszenie Archiwistów Polskich. Oddział w Gdańsku

Czytaj dalej „POLSKA: Międzynarodowy Tydzień Archiwów – Archiwa Pomorskie”

WŁOCHY: Krok dalej w archiwach rodzinnych – spisy rodzinnych zbiorów filmowych

Włoski Centralny Instytut Archiwistyki już w 2017 r. podjął działania mające za zadanie orientację w sposobach i stanie zachowania prywatnych rodzinnych spuścizn o charakterze filmowym. W ciągu ostatniej dekady znacznie wzrosła ilość filmów dokumentujących różnorodne wydarzenia tak w instytucjach publicznych, jak i przedsiębiorstwach oraz u osób prywatnych.
Pojawiły się projekty zainicjowane przez instytucje archiwalne i biblioteczne, instytuty kultury, biblioteki i archiwa filmowe, stowarzyszenia kulturalne, wydziały uniwersyteckie, interesujące się materiałami filmowymi. Działania te do tej pory nie nyły koordynowane, a wiedza o nich jest rozproszona. Instytut wyznaczył trzy podmioty zajmujące się zabezpieczaniem spuścizny filmowej osób prywatnych. Instytucje wytypowano na podstawie analizy spójności ich metod postępowania.
Wytypowano:  La Cineteca Sarda-Società Umanitaria (Cagliari – Sardynia), Laboratorio 80 (Bergamo- Lombardia) i  Superottimisti-Associazione Museo Nazionale del Cinema (Turyn – Piemont).

Projekt obejmował następujące działania:
1. Opracowanie formularza dla każdego z trzech podmiotów.
2. Sporządzanie dziesięciu kart zespołów i powiązanych z nimi kart twórców wybranych z powyższych zasobów. Wybrano materiały już przeniesione do formatów cyfrowych w oparciu o kryterium kompletności (spójności), datacji i zawartości.
3. Ukazanie poprzez selekcję i edycję, filmów dokumentujących historię rodziny oraz kontekst historyczny, którą owe filmy opowiadają z wyłaniających się z nich obrazów dziejów rodzinnych.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Krok dalej w archiwach rodzinnych – spisy rodzinnych zbiorów filmowych”

ROSJA: „Wyzwolenie Polski” – archiwalne filmy na stronie Archiwów Rosji

Na portalu Archiwa Rosji zamieszczony jest link do strony projektu pt. „Zwycięstwo 1941-1945” („Победа. 1941–1945”). Spośród wielu innych, dotyczących wydarzeń II wojny widzianych okiem „armijnych” kamer, można na niej obejrzeć archiwalne materiały filmowe pt. „Wyzwolenie Polski” („Освобождение Польши”). Trwający nieco ponad 32 minuty film, dobrej jakości, składa się z fragmentów filmów dokumentalnych z lat 1944 i 1945, kręconych wówczas na zajmowanych przez Armię Czerwoną ziemiach polskich operatorów filmowych 1 Frontu Ukraińskiego oraz 1 i 2 Frontu Białoruskiego. Udostępnione fragmenty dotyczą m.in. walk na Pomorzu (w Gdańsku, Gdyni, Sopocie, Koszalinie), wkroczenia do Warszawy, walk ulicznych w Poznaniu, bitew o Chełm, Lublin i Katowice, wjazdu sowieckich czołgów do Częstochowy.
Obecnie filmy znajdują się w zasobie Rosyjskiego Państwowego Archiwum Kinofotodokumentów (Российский государственный архив кинофотодокументов) w Krasnogorsku pod Moskwą.

Więcej: Освобождение Польши

oprac. Edyta Łaborewicz,

AP Wrocławiu O/Legnica

ROSJA: Film „Ostatnia cesarzowa”

26 kwietnia 2017 r. w sali wystawowej rosyjskich Archiwów Federalnym w Moskwie otwarto wystawę historyczno-dokumentalną „Ostatnia cesarzowa. Dokumenty i fotografie”, poświęconą rosyjskiej cesarzowej Aleksandrze Fiodorownie Romanow, z domu księżniczki Wiktorii Alicji Heleny Ludwiki Beatrycze Hessen-Darmstadt, żonie ostatniego cara Mikołaja II, zamordowanej wraz z mężem i dziećmi przez bolszewików w lipcu 1918 r. Wystawie towarzyszył film, który został obecnie udostępniony na stronie internetowej Państwowej Agencji Archiwów Rosji. Czterdziestominutowy obraz pt. „Ostatnia Cesarzowa” składa się z ośmiu krótkich części, z których każda poświęcona jest innym wydarzeniom z życia carycy, od jej urodzenia w 1872 r. aż do uroczystego pochowania odnalezionych, po wielu latach od śmierci, szczątków członków carskiej rodziny, w 1998 r. w Sankt-Petersburgu, w obecności Prezydenta Federacji Rosyjskiej Borysa Jelcyna.

Film: «Последняя императрица»

Więcej: Историко-документальная выставка «Последняя императрица. Документы и фотографии»

Edyta Łaborewicz
AP Wrocław O/Legnica

SZWAJCARIA: Wojna w cieniu Alp – polskie akcenty w filmowych zasobach Bundesarchiv

Od dwóch lat Szwajcarskie Archiwum Federalne (dalej:BA) udostępnia swoje materiały na You Tube – obecnie  jest  to głównie dokumentacja relacjonująca różne wydarzenia naukowe  w BA, filmy szkoleniowe ale także materiały filmowe ze zbiorów ( obecnie kilka filmów).  Wśród tych ostatnich jest też wielka gratka dla miłośników historii Polski – 12 minutowy film dotyczący przekroczenia granicy szwajcarskiej przez polskie i francuskie oddziały  w czerwcu 1940 po kapitulacji III Republiki-  „Grenzübertritt französischer und polnischer Truppen”. Film wykonany został przez  szwajcarską wojskową wytwórnię filmową AFD – Armee Film Dienst. Znajduje się w zbiorach archiwum federalnego  w zespole E10821* Stab der Gruppe für Ausbildung  z lat (1945-1995), 1912-1995. Film obrazuje pierwsze godziny po  przekroczeniu granicy francusko – szwajcarskiej oraz przyjęcie żołnierzy przez zarówno oficjalne służby wojskowe sanitarne, a także ludność cywilną. Pokazuje pokonanych i utrudzonych, ale godnych ludzi – rozbrojenie przez żołnierzy szwajcarskich, odpoczynek po trudach walki, prozaiczne czynności- opatrywanie ran przez sanitariuszki, posiłki, swojsko wyglądające szwajcarskie łąki  z pasącymi się nich wojskowymi końmi.

Czytaj dalej „SZWAJCARIA: Wojna w cieniu Alp – polskie akcenty w filmowych zasobach Bundesarchiv”

CZECHY: Seminarium o dokumentacji filmowej

Czeska Filmoteka Narodowa oraz Towarzystwo Informacji Naukowej przy Archiwum Narodowym w Pradze, przygotowują na jesień kolejne (już 9) seminarium naukowe o problemach współczesnej dokumentacji archiwalnej, zwłaszcza audiowizualnej. Tym razem temat spotkania będzie brzmiał: „Źródła do historii kina – specyfika dokumentów pisanych i dokumentacji współczesnej”.
Zgodnie z tematem zebrani na seminarium będą obradować na temat źródeł do historii kina, zwłaszcza o specyfice związanych z tym zagadnieniem zarówno pisemnych materiałów archiwalnych, jak i dokumentacji współczesnej. Chodzi przede wszystkim o takie źródła, jak: plany finansowe, fundacje filmowe, plakaty i fotosy itd., które znajdują się w wielu instytucjach kulturalno-naukowych, powołanych do przechowywania dziedzictwa kulturowego. Referenci z Czech i Słowacji omawiać będą tematy związane z problematyką digitalizacji, metodologią katalogowania źródeł, udostępniania archiwaliów, przechowywania i porządkowania zbiorów dokumentacji współczesnej, restaurowania plakatów i związanych z tymi zagadnieniami aspektów prawnych.

Czytaj dalej „CZECHY: Seminarium o dokumentacji filmowej”