Tag: belgia

BELGIA: Konteksty prawne archiwistyki cyfrowej- warsztaty

W pierwszą rocznicę istnienia belgijskiego projektu DigiL4Arch i DAMMAR Archiwa Państwowe w Belgii  (Archives de l’État en Belgique) organizują warsztaty pt: „Archiving in Times of Data” . O projekcie DigiL4Arch pisaliśmy równo rok temu na łamach ArchNetu (BELGIA: Prawne wyzwania archiwistyki cyfrowej). Projekt DigiL4Arch zajmuje się archiwistyką cyfrowa w kontekście prawnym. „Belgijski projekt o nazwie DigiL4Arch ma za zadanie wspierać belgijskie archiwa rządowe i instytucje archiwalne w ich inicjatywach w zakresie archiwizacji cyfrowej poprzez prowadzenie dogłębnych badań nad różnymi ograniczeniami prawnymi obowiązującymi na poziomie krajowym i europejskim. Celem, prowadzonych w ramach projektu badań, jest doprowadzenie do stworzenia centrum kompetencyjnego kumulującego i udostępniającego wiedzę na temat prawa regulującego postępowanie z cyfrowymi danymi i archiwaliami. Efektem końcowym mógłby być  Kodeks Cyfrowy”(ArchNet).
DAMMAR (Rzetelne Archiwum do Zarządzania (wrażliwymi) danymi – A Dependable Archive for Managing (Sensitive) Records). Platforma dostarczająca wiarygodnych informacji dla naukowców zajmujących się naukami społecznymi.

Czytaj dalej „BELGIA: Konteksty prawne archiwistyki cyfrowej- warsztaty”

BELGIA: Belgijska wyszukiwarka informacji archiwalnej AGATHA

Archiwa Państwowe Belgii (Archives de l’État en Belgique) poinformowały, że 23 grudnia 2024 r. w pełni uruchomiono motor wyszukiwawczy o nazwie „Inwentarze archiwalne” (Inventaires d’archives) w belgijskim systemie informacji archiwalnej o nazwie AGATHA. Pod akronimem AGATHA kryją się terminy dookreślające pojecie „badania” (archiwalne – genealogiczne – analityczne – tematyczne – historyczne – akademickie / Archivistique – Généalogique – Analytique – Thématique – Historique – Académique).

Czytaj dalej „BELGIA: Belgijska wyszukiwarka informacji archiwalnej AGATHA”

BELGIA: Postępowanie z aktami hipotecznymi

Belgijski system kredytów hipotecznych opiera się na zasadzie jawności. Zasada ta została wprowadzono przez Republikę Francuską na przyszłym terytorium Belgii w 1796 r. Oznacza to, informowanie osób trzecich o sytuacji osoby która planuje zakup lub zbycie nieruchomości. Z tego powodu biura hipoteczne sporządzają transkrypcje każdego dokumentu przeniesienia własności. Odpowiedzialność za proces transkrypcji akt hipotecznych, ( także opłat hipotecznych) należała do Konserwatora hipotecznego (le conservateur des hypothèques) poprzez Biuro hipoteczne (Bureau des hypothèques) mieszczące się w owym czasie w Charleroi. W 1913 r. rozdzielono biuro w Charleroi na dwa biura, którym przyznano określone gminy (communnes).

Czytaj dalej „BELGIA: Postępowanie z aktami hipotecznymi”

BELGIA: Zniszczenia wojenne 1940 -1944 w prowincji Hainaut- wystawa

Inwentaryzacja zniszczeń nieruchomości w wyniku II wojny światowe w belgijskiej prowincji Hainaut, obejmująca  domy prywatne, gospodarstwa rolne i zakłady przemysłowe, jest tematem wystawy zorganizowanej przez Mons Memorial Museum i Archiwa Państwowe Belgii pt.: „Zniszczenia wojenne 1940 – 1945” (Dommages de guerre 1940 – 1945).  Wystawa czynna będzie pomiędzy 16 marca a 8 września 2024 r. w muzeum w Mons. Ekspozycja obejmuje zniszczenia nieruchomości w okolicach i w miastach Charleroi, La Louvière, Mons, Saint-Ghislain i Tournai powstałych w wyniku działań wojennych, głównie w maju 1940 r. i wiosną 1944r. W całym okresie 1940 – 1944 w prowincji uległo zniszczeniu około 47 tys. nieruchomości, co stanowi mniej niż 10% budynków istniejących w 1939 r.

Czytaj dalej „BELGIA: Zniszczenia wojenne 1940 -1944 w prowincji Hainaut- wystawa”

BELGIA: Prawne wyzwania archiwistyki cyfrowej

Archiwa Państwowe w Belgii  (Archives de l’État en Belgique) poinformowały o planach analizy wyzwań prawnych związanych z archiwistyką cyfrową. Pierwszoplanowym zadaniem określono kompleksowe zdefiniowanie obszaru prawnego w zakresie przetwarzania cyfrowych danych (publicznych) oraz sformułowanie zaleceń dotyczących dostosowania ich do belgijskiego prawa archiwalnego. Archiwistyka cyfrowa wiąże się z szeregiem wyzwań technicznych i prawnych. Docelowo powinna wzmocnić rolę archiwistów i archiwów w obszarze ochrony istotnych dla społeczeństwa  informacji  i dostępności do niej.  Obecne regulacje prawne oparte są na zasadach ogólnych i nieostrym rozróżnieniu pomiędzy danymi osobowymi a nieosobowymi. W efekcie powstał system regulacji prawnych, którego ograniczenia są niejednoznaczne. Na marginesie, warto spojrzeć na nieostry system udostępniania zasobu archiwalnego w Polsce. Archiwa chronią się przed zarzutami łamania prawa na różne sposoby, takimi jak np.: umowy z użytkownikami, anonimizacja treści udostępnianych zasobów  prowadząca niekiedy do absurdalizacji samej istoty udostępniania bezpośredniego i pośredniego.  To efekty nieostrego prawa , którego cechą charakterystyczną jest brak pewności jakie informacje wolno, a jakich nie wolno udostępniać, nie łamiąc prawa. Odrębnym problemem w Polsce, pozostaje obszar archiwum cyfrowego jako przestrzeni prawnej w całej swojej rozciągłości (począwszy od modelu jego logicznej budowy, takim modelem teoretycznym jest na świecie OAIS , ale przecież i model teoretyczny musi być osadzony prawnie, ponieważ wymaga wdrażania konkretnych procedur, które muszą być lokalnie zdefiniowane, skończywszy na regulacjach prawnych związanych z procedurą zasilania archiwum informacją elektroniczną (w wielu jej formach) i zasadami udostępniania (a tu pojawiają się wspomniane wyżej problemy od RODO po prawo do ponownego wykorzystania informacji).

Czytaj dalej „BELGIA: Prawne wyzwania archiwistyki cyfrowej”

BELGIA: Projekt Temas – Tezaurus wczesnonowożytnych źródeł archiwalnych

Archiwa Państwowe Belgii (Archives de l’État en Belgique) opracowały i udostępniły na zasadach danych otwartych niezwykle interesujący projekt o nazwie Temas „Tezaurus źródeł archiwów nowożytnych” (Temas: thésaurus des sources d’archives modernes). Pomysł belgijskich archiwistów wziął się ze spostrzeżenia, że dla wielu użytkowników archiwów liczne terminy, występujące w inwentarzach archiwalnych i źródłach archiwalnych okresu wczesnonowożytnego, określonego periodem 1482 – 1795, mogą być niejasne lub niewłaściwie rozumiane (np.: wokanda, rejestr sentencji, acta universitatis, acta capituli itp.).

Czytaj dalej „BELGIA: Projekt Temas – Tezaurus wczesnonowożytnych źródeł archiwalnych”

BELGIA: Archiver le temps présent – konferencja w Louvain-la-Neuve

Pod hasłem „Zarchiwizować teraźniejszość. Alternatywne fabryki archiwalne” odbyły się w Louvain-la-Neuve (26-27 kwietnia 2018 r.) Dni Archiwów zorganizowane przez Archiwum Katolickiego Uniwersytetu w Louvain już po raz siedemnasty. Głównym wydarzeniem była konferencja, wzbogacona o warsztaty praktyczne. Wzięło w niej udział ok. 120 osób z Europy, Afryki i Ameryki. Miały one okazję wysłuchać 14 wystąpień dotyczących zagadnień związanych z pracą i misją archiwów, a często nieobecnych jeszcze nie tylko w podręcznikach czy normatywach, ale nawet w literaturze fachowej. Dyskusje i dopowiedzenia wzbogacały przekazywane informacje, pozwalały też na dzielenie się doświadczeniami w obszarze zabezpieczania dokumentacji nie pochodzącej od instytucji, ale utrwalającej ważne wydarzenia i procesy. Witając przybyłych, dyrektor Archiwum Université catholique de Louvain, Aurore François, wyjaśniła, że temat sympozjum mieści zarówno tworzenie dokumentacji, jak i archiwów, a archiwista jest osobą, która współtworzy zespół archiwalny i wspólnie z historykiem kształtuje zasób archiwalny stanowiący część dziedzictwa przekazywanego przyszłym pokoleniom.


Aurore François rozpoczyna konferencję (fot. Amaury Dorban)

Za wprowadzenie do tematyki, a jednocześnie refleksję nad koniecznością przeformułowania tradycyjnych paradygmatów, można uznać głos Didiera Devriese (Université libre de Bruxelles) „Archives «régulières» versus archives «alternatives»: un examen en légitimité”. Archiwom tradycyjnym, publicznym i państwowym, z założenia neutralnym i kształtującym zasób zgodnie z przyjętymi od dawna założeniami i obowiązującym prawem, przeciwstawił archiwa „formowane” (forgées) – subiektywne, a czasem tendencyjne. W tych pierwszych większość stanowią zespoły archiwalne, w drugich – zbiory, kolekcje tworzone w sposób bardziej dowolny. Analizując podręczniki archiwistyki zauważał ewolucję w czasie niektórych pojęć i zasad. Zwracał uwagę na cechy obecnej rzeczywistości, na nowe rodzaje dokumentów wytwarzanych na skutek pełnienia funkcji i udziału w wydarzeniach, na konieczność niszczenia olbrzymich ilości dokumentacji masowej i na powstawanie wielu archiwów nie mającego charakteru państwowych. Zastanawiał się też, czy podział dziedzictwa kulturowego między archiwa, biblioteki i muzea jest słuszny i służy samemu dziedzictwu, i zachowanemu w nim przekazowi. Na zakończenie zapytał też przekornie: czyż archiwista w archiwum państwowym, nadając materiałom układ i formułując opis archiwalny, nie współformuje też nie tylko zbioru, ale i organicznego zespołu archiwalnego?

Czytaj dalej „BELGIA: Archiver le temps présent – konferencja w Louvain-la-Neuve”

BELGIA: Poszukiwania archiwalne – przewodnik dla użytkowników

Archiwa Państwowe Belgii, przy okazji informacji o ilości zasobu archiwalnego udostępnianego użytkownikom online, przypomniały o sposobach korzystania z zasobu archiwalnego. Z opublikowanej  6 lutego 2018 r. notatki wynika, że zasób archiwów belgijskich liczy 330 km linearnych akt, 38 tys. pieczęci. Pewna cześć tego zasobu jest dostępna w formie zdigitalizowanej online. Cyfryzacji i udostępnieniu online poddano zasób cieszący się najwyższym wykorzystaniem przez użytkowników. Złożyły się nań źródła o charakterze genealogicznym, akta katastralne i dokumentacja związana z I wojną światową.
Na zdigitalizowane źródła genealogiczne złożyły się:
– rejestry parafialne obejmujące 358 rejestrów chrztów, małżeństw i zgonów liczących 49.964 obrazów cyfrowych zawierające 99.928 stron.
– rejestry stanu cywilnego (udostępniono zgodnie z obowiązującym w Belgii prawem akta starsze niż 100 lat) około 1 mln skanów.
– spisy studentów Uniwersytetu w Louvain z lat 1426 – 1797;
Archiwa I wojny światowej objęły: 6000 fotografii, 1000 afiszy, 1200 obrazów, akwarel i karykatur, Akta Państwowego Komitetu Pomocy Żywnościowej 1914 – 1919, sprawozdania parafialne z wojny 1914  – 1918, plakaty rozklejane w Hasselt w latach 1914 – 1919;
Na zdigitalizowany zasób z okresu II wojny światowej złożyły się alfabetyczne wykazy szkód wojennych.
Inne interesujące zdigitalizowane zbiory to: dokumentacja naturalnego ruchu ludności z lat 1841 – 1976; tablice statystyczne Belgii i Konga Belgijskiego 1870 – 1995.

Czytaj dalej „BELGIA: Poszukiwania archiwalne – przewodnik dla użytkowników”

BELGIA: Święty Mikołaj z archiwum w Gandawie

Gandawa, stare wschodnio flandryjskie, uniwersyteckie miasto o korzeniach sięgających czasów celtyckich. Położone u ujścia rzeki Leie do Skaldy, skąd wziął się źródłosłów nazwy miasta „ganda” czyli, po celtycku, zbieg rzek;  (Gandawa po flandryjsku Gent, po francusku Gant).
W Gandawie znajduje się siedziba jednego z 19 belgijskich archiwów państwowych. Cztery z nich to archiwa centralne, a pozostałe 15 tworzy sieć archiwów prowincjonalnych podzieloną na dwie grupy: archiwa walońskie- 8 i flandryjskie- 7. Jednym z flandryjskich archiwów jest Gandawa (pozostałe to: Anvers, Beveren, Bruges, Courtrai, Hasselt i Louvain).
W roku 2012 w zasobach Archiwum Państwowego w Gandawie odkryto „Wielką księgę Świętego Mikołaja”.
Święty Mikołaj z Miry jest patronem jednej z parafii w Gandawie. Cieszy się w mieście wielką estymą. W roku 2008 w tamtejszym archiwum państwowym zakończono inwentaryzację części akt szkoły średniej (école normal) bez części akt dotyczących zagadnień organizacyjnych. Zinwentaryzowana część objęła głównie zagadnienia dydaktyczne.

Św. Mikołaj z Gandawy
fot. Archives de l’État à Gand

Czytaj dalej „BELGIA: Święty Mikołaj z archiwum w Gandawie”

BELGIA: XIV Dni Archiwów Uniwersytetu w Louvain-la-Neuve

Na 24 i 25 kwietnia 2014 r. zaplanowane zostały obchody XIV Dni Archiwów organizowane przez Uniwersytet Louvain-la-Neuve w Belgii. W ramach obchodów zorganizowana będzie dwudniowa sesja, której mottem jest: „Projektowanie archiwów- w kierunku nowych podstaw” (Projeter les archives vers de nouveaux fondements). Punktem wyjścia jest stwierdzenie, że współczesny kontekst wytwarzania dokumentacji jest bardzo mocno obciążony nowymi informacjami, które są przypisywane do wytwarzanej informacji. Ten proces wiąże się z przejściem od dokumentacji tradycyjnej do cyfrowej. Zarządzanie dokumentacja ewoluowało, a procesy i procedury pracy uległy modyfikacji. W konsekwencji wytwarzanie informacji, relacje w bazach danych i ich udostępnianie zarówno szerokim rzeszom użytkowników, jak i wyspecjalizowanym historykom ulegają głębokim przemianom. Ta sytuacja stawia przed archiwistami pytanie o kierunki rozwoju archiwistyki na przyszłość.

Czytaj dalej „BELGIA: XIV Dni Archiwów Uniwersytetu w Louvain-la-Neuve”