Anna Laszuk, Technika informatyczna w dziedzinie biurowości i archiwistyki

Relacja z sympozjum które odbyło się w Białoruskim Naukowo- Badawczym Centrum Dokumentacji Elektronicznej. Wzięli w nim udział przedstawiciele archiwów głownie Białorusi, a także Łotwy, Polski, Rosji i Uzbekistanu. Sympozjum podsumowywało stan informatyzacji u naszych wschodnich sąsiadów. dr Anna Laszuk Technika informatyczna w dziedzinie biurowości i archiwistyki

ISIAH

Komitet Norm i Dobrej Praktyki Międzynarodowej Rady Archiwów opublikował nową normę – ISIAH  International Standard for Institutions with Archival Holdings/Norme internationale pour les institutions conservant des archives  (Międzynarodowa Norma dla Instytucji Przechowujących Archiwalia). W zamyśle jej twórców norma ma dostarczać informacji na temat zespołów, kolekcji i archiwaliów oraz ich posiadaczy. „ISAD(G) dostarcza wytycznych dla opisu zespołów i ich elementów. ISAAR(CPF) dostarcza wytycznych dla rejestracji iformacji o twórcach archiwaliów dla kompatybilnego systemu archiwistycznego, opisu tego samego bytu jako twórcy lub jako właściciela archiwaliów, umożliwia dostęp i łączy elementy różnych opisów. Celem ISIAH jest dostarczenie reguł  dla przygotowania znormalizowanego opisu instytucji przechowujących archiwalia. ISIAH może być stosowany także dla instytucji kultury innych niż archiwa” (wprowadzenie do publikacji normy MRA, tłum. A. Baniecki). Opracowanie normy zakończono w maju 2007 na posiedzeniu Komitetu w Madrycie. Składa się ze wstępu, określenia celów normy, norm i zaleceń związanych, struktury i sposobu użycia normy, oraz sześciu bloków opisu:
I Blok identyfikacji: 5.1.1. Identyfikator, 5.1.2. Autoryzowana nazwa, 5.1.3 Nazwy paralelne, 5.1.4. Inne nazwy, 5.1.1. Typ jednostki
II Blok kontaktu: 5.2.1. Adres/ adresy, 5.2.2. Telefon, fax, poczta elektroniczna, 5.2.3. Strona web, 5.2.4. Odpowiedzialni
III Blok opisu: 5.3.1. Kontekst geograficzny i kulturalny, 5.3.2. Historia, 5.3.3. Struktura organizacyjna, 5.3.4. Polityka gromadzenia zasobu, 5.3.5. Budynek/budynki, 5.3.6. Zbiory archiwalne i inne, 5.3.7. Środki ewidencyjne i publikacje
IV Blok dostępu: 5.4.1. Godziny otwarcia, 5.4.2.Stan dostępu, 5.4.3. Ograniczenia dostępu do obiektu, 5.4.4. Środki dostępu i transport
V Blok oferty serwisu 5.5.1 Pomoc w poszukiwaniach, 5.5.2. Pomoc w reprodukcji, 5.5.3. Ułatwienia publiczne
VI Blok kontroli: 5.6.1. Identyfikator opisu, 5.6.2. Identyfikator instytucji, 5.6.3. Reguły i/lub konwencje, 5.6.4. Poziom opracowania, 5.6.5. Poziom uszczegółowienia, 5.6.6.Data utworzenia, rewizji lub likwidacji, 5.6.7. Język/języki opisu, 5.6.8. űródła, 5.6.9 Informacje dotyczące przygotowania opisu
Kolejnym elementem jest część szósta pt: Relacje instytucji archiwistycznych z dokumentami archiwalnymi i ich twórcami. Rozdział ten składa się z czterech elementów: 6.1 Tytuł i identyfikator materiałów archiwalnych związanych, 6.2. Opis relacji, 6.3.Daty relacji, 6.4. Autoryzowane formy nazwy i identyfikatorów informacji o jednostkach związanych.

ISIAH jest zbiorem wskazówek mówiącym jak należy opisywać archiwa oraz inne instytucje przechowujące archiwalia. W pierwszej kolejności mógłby zostać wykorzystany  dla opisu archiwów państwowych na ich stronach web. Powinien być także brany pod uwagę przy opracowywaniu publikacji, w których znajdują się informacje o archiwach np: przewodnikach po zasobie.

Tekst standardy ze stron MRA:

język angielski, język francuski, język hiszpański.

Tekst standardu ze strony Archiwum Głównego Akt Dawnych
JEZYK POLSKI (wersja robocza )

UWAGA! 15 października 2007 upływa termin zgłaszania do NDAP uwag na temat standardu.

więcej

oprac. Adam Baniecki
AP Lubań

Bibliografia o ISAF

1. ISAF: InternationalStandard on Activities/Functions of Corporate Bodies(en)
2. ISAF : Norme internationale sur les activités et fonctions des collectivités(fr)
 Teksty udostępnione na stronach MRA. Wersja portugalska dostępna na stronach MRA
3. Nouvelle norme archivistique: appel à commentaire
4. ISAF: Międzynarodowa norma funkcji/działalności jednostek organizacyjnych (pl) tłumaczenie robocze

ISAF po polsku

NORMA NIEAKTUALNA ZASTĄPIONA PRZEZ ISDF!!!

ISAF Międzynarodowa norma funkcji/działalności jednostek organizacyjnych, Wydanie robocze Opracowana przez Komitet dobrej praktyki i norm zawodowych, Paryż, Francja, maj 2006

Komentarze prosimy przesyłać do
Centralnego Ośrodka Informacji Archiwalnej
coia1@archiwa.gov.pl

ISAF (pdf)

Polskie tłumaczenie 2 edycji ISAAR(CPF)- wersja robocza

Mamy przyjemność zaprezentować polskie tłumaczenie dr Anny Laszuk 2 edycji Międzynarodowego standardu archiwalnych haseł wzorcowych stosowanych do archiwów ciał zbiorowych, osób i rodzin– ISAAR(CPF). Tłumaczenie wzbogacone jest o polskie przykłady zastosowania poszczególnych elementów opisu haseł.

Przedstawiona wersja, jak zastrzega autorka przekładu, ma charakter roboczy.

Redakcja ArchNetu zachęca do zapoznania się z dokumentem i do przekazania na nasz adres uwag lub dodatkowych przykładów zastosowania standardu. Wszystkie uwagi zostaną przekazane dr Laszuk i będą miały szansę wpłynąć na wzbogacenie przekładu

ISAAR(CPF) 2 edycja (wersja robocza)

Bibliografia o ISAAR (CPF)

1. Ezelinda Altieri, Spunti di riflessione suggeriti da una prima lettura dello standard ISAAR (CPF): ipotesi di lavoro, Ufficio centrale per i beni archivistici, Divisione V Studi e pubblicazioni

2. Włoskie tłumaczenie 2 edycji: ISAAR (CPF) Standard internazionale per i record d’autoritàarchivistici di enti, persone, famiglie, seconda edizione, TRADUZIONE ITALIANA © Ministero per i beni e le attività culturali, Direzione generale per gli archivi, Traduzione italiana della versione originale in lingua inglese di Stefano Vitali, Firenze 2004. Si ringraziano Maurizio Savoja e Antonella Mulè per la revisione della traduzione e i preziosi suggerimenti forniti.

Adaptacja ISAAR(CPF) we Włoszech

ISAAR(CPF) we Włoszech1

We Włoszech prace nad analizą i możliwością adaptacji dla systemu narodowego normy ISAAR(CPF) prowadziła w latach 1997- 1999 grupa robocza powstała w Autonomicznej Prowincji Trento. W skład jej weszli przedstawiciele administracji archiwalnej prowincji Trento- Górna Adyga: Archiwum Parowincjonalne Trento, Biblioteka i Archiwum Histotyczne Gminy Trento, Biblioteka i Archiwum Historyczne Gminy Rovereto, Biblioteka i Archiwum komunalne Gminy Riva del Garda, Archiwum Gminy Arco, Muzeum Historyczne Trento- Onlus, Muzeum Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej w Trento i Rovereto oraz organizacje zajmujące się w regionie archiwami: Arcadia, Arcoop i Koiné. Pod koniec 1997r z wyżej wymienionych organizacji wyłoniono podgrupę przed którą postawiono zadanie „…studiować w szczegółach problemy opisu i informatyki w świetle standardów międzynarodowych ISAD(G) i ISAAR(CPF).”2 W odniesieniu do ISAD(G) grupa zakończyła prace w lutym 1998r., a jej uwagi zostały uwzględnione i włączone do raportu bolońskiego na temat ISAD’u z 11 lutego 1998r. (patrz informecje o ISAD’dzie we Włoszech).

Prace nad ISAAR’em trwały do października 1999r. Poszerzono zespół o firmy elektroniczne Informatica Trentina i Expert Italia. W efekcie wspólnych prac powstał niezwykle interesujący dokument datowany 26 października 1999r, w Trento: Dokument podgrupy roboczej archiwistów trentyńskich poświęcony normalizacji opisu archiwalnego i informatyzacji archiwów, koordynowanej przez służbę dóbr bibliotecznych i archiwalnych Autonomicznej Prowincji Trento.

Dokument w sposób bardzo szczegółowy omawia w formie tabeli poszczególne punkty normy ISAAR(CPF). Przyjęto formę tabeli celowo, uznając, że dzięki temu uzyska się większą jasność wykładanych kwestii .

Punktem wyjścia dla prac zespołu była francuskojęzyczna norma C.I.A.- ISAAR(CPF) opublikowana w Ottawie w 1996r. w wersji 2. W odniesieniu do problemów terminologicznych, posługiwano się także oficjalnym tłumaczeniem na język włoski opublikowanym w „ANAI Notizie” (Nr 2/95) i w „Archivi & Computer” (Nr 2/95).

Tabela składa się z dwóch kolumn. W pierwszej umieszczono nagłówki haseł ISAAR(CPF). Kolumna druga zawiera usystematyzowane „sztywno” trzy typy informacji:

1. Połączone w skrócie w jeden opis cel i reguła ISAAR’u

2. Rozbudowane uwagi grupy roboczej zawierające komentarz do celu i reguły normy, wskazujące jak odnoszą się one do włoskiej praktyki narodowej wraz z ewentualnymi propozycjami zmian. Jest to dość szczegółowa i rozbudowana część dokumentu.

3. Przykłady wzięte z miejscowej praktyki archiwalnej odnoszące się do omawianych przez grupę roboczą w danym punkcie problemów.

Interesujące jest to, że nie obawiano się zaproponować własna (włoską) systematykę haseł wzorcowych w odniesieniu do punktów 1.2 i 1.3 ISAAR’u

Całość wyników pracy grupy trentyńskiej obejmuje 15 stron tekstu. Poświęciliśmy wiele miejsca organizacji pracy nad ISAAR’em, nie skupialiśmy się nad merytoryczną treścią dokumentu, chcąc wskazać ewentualne kierunki organizacji pracy nad wprowadzaniem międzynarodowych norm archiwalnych w polskiej archiwistyce. Niewątpliwie warto będzie w przyszłości zapoznać się szczegółowo i wykorzystać już istniejące uwagi innych zanim zaczniemy w pełni z międzynarodowych norm korzystać.

opracował Adam Baniecki AP LUBAŃ

 

1. Tekst opracowano na podstawie: Documento del Sottogruppo di lavoro degli archivisti trentini per la normalizzazione della descrizione archivistica e l’informatizzazione degli archivi, coordinato dal Servizio Beni librari e archivistici dell Provincia autonoma di Trento, Trento, 26 ottobre 1999.

2. tłum. własne