Nowości ze Wschodu – Strona 8

ROSJA: „Tradycyjna kultura ludów tureckich w zmieniającym się świecie” – konferencja

Pracownicy Centralnego Państwowego Archiwum Audiowizualnego Republiki Uzbekistanu w Taszkiencie wzięli udział w I Międzynarodowej Konferencji Naukowej pt. „Tradycyjna kultura ludów tureckich w zmieniającym się świecie”, która odbyła się w dniach 12-15 kwietnia 2017 r. w Kazaniu w Rosji (stolica Republiki Tatarstanu). Głównym celem konferencji była aktywizacja naukowców-humanistów w „rozwiązywaniu problemów języka, folkloru, etnografii, etnomuzykologii, literatury, historii, rozwoju społeczno-kulturowego i społeczno-politycznego” narodów tureckojęzycznych w kontekście „konsolidacji duchowej i kulturowej”.
W konferencji wzięli udział naukowcy i przedstawiciele instytucji kultury z Turcji, Azerbejdżanu, Kazachstanu, Tadżykistanu, Uzbekistanu, Kirgistanu i Federacji Rosyjskiej.

Czytaj dalej „ROSJA: „Tradycyjna kultura ludów tureckich w zmieniającym się świecie” – konferencja”

UKRAINA: Dokumentacja katastrofy czarnobylskiej

Z okazji kolejnej, 31. już rocznicy tragedii w Czarnobylu (26 kwietnia 1986 r.), wydany został zbiór unikatowych dokumentów z zasobu Centralnego Archiwum Państwowego Organizacji Społecznych Ukrainy w Kijowie (Центральний державний архів громадських об’єднань України, Київ) pt. „Czarnobyl. Dokumenty Grupy Operatywnej Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Ukrainy (1986-1988)”, Kijów 2017, przygotowany wspólnie z Instytutem Historii Ukrainy Narodowej Akademii Nauk.
Specjalna Grupa Operatywna Politbiura KC ukraińskiej partii komunistycznej została utworzona dla likwidacji następstw katastrofy czarnobylskiej (zajmowała się m.in. sprawą ewakuacji ludności z niebezpiecznej strefy, jej rozmieszczeniem, opieką medyczną). W wydawnictwie znalazło się 130 nigdy wcześniej nie publikowanych dokumentów, głównie stenogramy posiedzeń Grupy. Licząca ponad 800 stron publikacja, opatrzona solidnym aparatem naukowym (ponad 400 przypisów, indeksy osób i nazw geograficznych, słownik skrótów i słów rzadko używanych, spis opublikowanych dokumentów), skierowana do naukowców, studentów i „wszystkich zainteresowanych historią XX wieku”, dostępna jest w formacie pdf na stronie http://cdago.gov.ua/images/chorn2017.pdf .

oprac. Edyta Łaborewicz
AP Wrocław O/Legnica

UKRAINA: Krym. Obchody trzeciej rocznicy aneksji Krymu zawnej „Krymską wiosną”

16 marca 2017 roku pracownicy Państwowej Służby Archiwalnej Republiki Krymu wzięli udział w uroczystych obchodach trzeciej rocznicy referendum z 2014 roku i „Dnia zjednoczenia Krymu z Rosją”.
Z tej okazji w Państwowym Archiwum Republiki Krymu w Symferopolu zorganizowano wystawę dokumentów związanych z wydarzeniami sprzed trzech lat, których skutkiem było oderwanie Półwyspu Krymskiego od Ukrainy i przyłączeniu go do Rosji, m.in. kopie dokumentów opublikowanych w gazecie „Wiadomości Krymskie” i „Krymska Prawda” («Крымские известия» и «Крымская правда» ) w latach 2014-2017; wśród nich: uchwała Rady Najwyższej Autonomicznej Republiki Krymu „O przeprowadzenie ogólnokrymskiego referendum” z 6 marca 2014 r., ogłoszenie wyników referendum przeprowadzonego na Krymie i innych, których skutkiem było podpisanie, 18 marca 2014 r., umowy między Rosją a Republiką Krymu i miastem wydzielonym Sewastopol o włączeniu Krymu do Rosji (należy pamiętać, że większość państw świata uznała referendum krymskie i jego skutki za nielegalne. Unia Europejska i Polska nie uznają faktu aneksji Krymu przez Rosję. Za część Federacji Rosyjskiej uznają Krym takie państwa, jak Afganistan, Kuba, Nikaragua, Korea Północna, Syria, Wenezuela i Białoruś).
Na wystawie znalazły się także fotografie wykonane w marcu 2014, 2015 i 2016 roku, w czasie „krymskiej wiosny” 2014 r. i jej kolejnych rocznic, oraz z podpisania ww. umowy Rosji z Krymem w Sali Georgijewskiej w Wielkim Pałacu Kremlowskim.

Więcej: Государственный архив Республики Крым, Сотрудники Государственной архивной службы Республики Крым приняли участие в мероприятиях, посвященных третьей годовщине «Крымской весны»

oprac. Edyta Łaborewicz
AP Legnica

UKRAINA: „Jeńcy września 1939 roku”

Na początku lutego 2017 r. na Ukrainie ukazała się bardzo cenna i ciekawa publikacja pt. „Jeńcy września 1939 roku” („Полонені вересня 1939-го”), autorstwa pracownika Państwowego Archiwum Obwodu Rówieńskiego na Ukrainie, dr Tetiany Samsoniuk.
Książka, o charakterze popularnonaukowym, ukazuje losy dziewiętnastu żołnierzy i rezerwistów Wojska Polskiego na anektowanej przez Związek Sowiecki Rówieńszczyźnie, w latach 1939-1941.
Licząca ponad 200 stron dwujęzyczna (po polsku i ukraińsku) publikacja zawiera szkice biograficzne, uzupełnione materiałami archiwalnymi – dokumentami i fotografiami, pochodzącymi z akt śledztw prowadzonych przez NKWD w sprawach obywateli II Rzeczypospolitej
Książka została przygotowana do druku przez zespół redakcyjny polsko-ukraińskiego czasopisma „Monitor Wołyński” („Волинський монітор”), a ukazała się dzięki wsparciu finansowemu Konsulatu Generalnego RP w Łucku oraz Fundacji Wolność i Demokracja.

Wydawnictwo można pobrać nieodpłatnie, w formacie pdf, u wydawcy: Monitor Wołyński

oprac. Edyta Łaborewicz
AP Wrocław O/Legnica

ROSJA: Wizyta węgierskich archiwistów

Dnia 21 lutego 2017 szef Rosarchiwa Andriej Artizow przyjął delegację węgierskich archiwistów, w osobach dyrektora generalnego Archiwów Narodowych Węgier dr Zsuzsanny Miko, jej zastępcy dr. Csaby Szabo oraz dyrektora Instytutu Archiwalnego Węgier w Moskwie Anny Kostric.
Podczas spotkania dyskutowano o wznowienie prac komisji rosyjsko-węgierskiej w sprawie współpracy w dziedzinie archiwów oraz rozwoju stosunków dwustronnych. Strona węgierska poinformowała o zakończeniu przygotowań do publikacji w języku węgierskim wcześniej opublikowanego po rosyjsku wspólnego zbioru dokumentów pt. „Sowiecko-węgierskie stosunki gospodarcze 1948-1973”.
W tym samym dniu delegacja węgierskich archiwistów odwiedziła też Rosyjskie Państwowe Archiwum Ekonomiki.

Więcej: Приём делегации венгерских архивистов

oprac. E. Łaborewicz
AP Legnica

ROSJA: Archiwa Państwowe Rosji: Publikacja źródłowa – antypolski program OUN w dokumentach archiwalnych

Jako uzupełnienie do dwutomowego zbioru dokumentów „Ukraińskie organizacje nacjonalistyczne w okresie II wojny światowej”, na oficjalnej stronie internetowej archiwów państwowych Rosji, w dziale „Biblioteka Cyfrowa”, zamieszczono publikację pt. „Jak i o co walczymy z Polakami: antypolski program OUN w dokumentach archiwalnych”.
Tragedia Rzezi Wołyńskiej z lat 1943-1945 wciąż przyciąga uwagę nie tylko historyków, ale także opinii publicznej. Liczne monografie i publikacje dokumentów, które pojawiły się w ciągu ostatnich dekad, pozwalają na szczegółowe badania wydarzeń krwawej czystki etnicznej, której ofiarą padło – według różnych szacunków – od 60 do 200 tysięcy polskich mieszkańców Wołynia i Galicji, i opisanie procesu organizowanych przez nacjonalistów ukraińskich rzezi Polaków na poziomie lokalnym; na poznanie imion katów, ofiar, ale także Ukraińców ratujących Polaków. Nie ma wątpliwości, że prace nad wyjaśnieniem tragedii będą kontynuowane.

Czytaj dalej „ROSJA: Archiwa Państwowe Rosji: Publikacja źródłowa – antypolski program OUN w dokumentach archiwalnych”

ROSJA: Delegacja rosyjskich archiwistów odwiedziła Izrael

W dniach 31 października-3 listopada 2016 r., szef Federalnej Agencji Archiwalnej Rosji Andriej Artizow, na zaproszenie strony izraelskiej, wraz z delegacją rosyjskich archiwistów odbył roboczą wizytę w Izraelu. Podczas wizyty miały miejsce spotkania z kierownictwem Ministerstwa Spraw Zagranicznych Izraela, Archiwum Państwa Izrael i archiwum Instytutu Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu „Yad Vashem” (Centrum Yad Vashem”), w sprawie współpracy w dziedzinie archiwów. Podczas rozmów rozważano możliwość realizacji wspólnych projektów naukowo-badawczych; uzgodniono także przeprowadzenie konsultacji w celu zawarcia umowy ramowej o współpracy.

Delegacja odwiedziła Archiwum Państwowe Izraela i Archiwum Centrum „Yad Vashem”, gdzie zapoznała się z pracą i zasobem archiwalnym tych instytucji.

Wiecej: Делегация российских архивистов посетила Израиль

oprac. Edyta Łaborewicz
AP O/Legnica

ROSJA: Zbiór zdjęć rodziny królewskiej on line

Na stronie Archiwum Państwowego Federacji Rosyjskiej w Moskwie udostepniono zbiór zdjęć rodziny królewskiej: cara Mikołaja II, jego rodziny i bliskich. Około 300 fotografii pochodzi z trzech albumów fotograficznych: „Album amatorskich zdjęć rodziny Romanowych oraz ich krewnych i bliskich przyjaciół” (z lat 1899-1900), „Olga Romanowa. Zdjęcia z albumu” (1907-1908; Wielka Księżna Olga Romanowa była najstarszą córką Mikołaja II), „Maria Fiodorowna Romanowa. Album zdjęć szpitali i magazynów Czerwonego Krzyża” (lata 1914-1916; Maria Fiodorowna była matką cara Mikołaja II, żoną cara Aleksandra III).
Wiele zdjęć, np. dzieci carskiej pary, jest bardzo osobistych, wręcz intymnych; są zdjęcia z polowań, spotkań towarzyskich, morskich rejsów; uwieczniono arystokratyczne rezydencje, również ich wnętrza. Fotografie są oczywiście czarno-białe; wszystkie są dokładnie opisane (miejsce wykonania zdjęcia, obiekt, uwiecznione na zdjęciu osoby).

Коллекция фотографий царской семьи – императора Николая II, его родственников и приближенных

oprac. Edyta Łaborewicz
AP Legnica

ROSJA: Publikacja internetowa „Zabójstwo carskiej rodziny”

24 sierpnia 2016 r. na stronie internetowej Archiwum Państwowego Federacji Rosyjskiej ukazała się elektroniczna publikacja „Dokumenty historii zabójstwa rodziny carskiej w archiwach rosyjskich i zagranicznych.” Projekt zrealizowano w związku z przypadającą za dwa lata, 17 lipca 2018 r., setną rocznicą bolszewickiej zbrodni – kaźni cara Mikołaja II i jego rodziny.
W ramach projektu prezentowanych jest 281 dokumentów odnalezionych w zasobie Archiwum Państwowego Federacji Rosyjskiej, Rosyjskiego Państwowego Archiwum Historii Społeczno-Politycznej, Rosyjskiego Państwowego Archiwum Historii Najnowszej, Archiwum Prezydenta Federacji Rosyjskiej, Państwowego Archiwum Historii Najnowszej w Permie, Archiwum Państwowego Obwodu Swierdłowskiego i Centrum Dokumentacji Organizacji Społecznych Obwodu Swierdłowskiego, a także archiwum Seminarium Prawosławnego Świętej Trójcy w Jordanville (USA).
Dokumenty archiwalne podzielono tematycznie na sekcje: „Abdykacja cara Mikołaja II i dokumenty związane z nieobjęciem tronu przez wielkiego księcia Michała Romanowa”, „Aresztowanie Mikołaja II i Aleksandry Fiodorowny. Pobyt rodziny carskiej w Carskim Siole”, „Przeniesienie rodziny carskiej do Tobolska. Pobyt w Tobolsku”, „Przygotowanie sądu nad Mikołajem II”, „Przeniesienie rodziny carskiej z Tobolska do Jekaterynburga. Misja komisarza W.W. Jakowlewa”, „Pobyt rodziny carskiej w Jekaterynburgu”, „Jekaterynburska tragedia”, „Dochodzenie śledczego sądowego do spraw szczególnie ważnych w Sądzie Rejonowym w Omsku M. A. Sokołowa”, „Inne dokumenty dotyczące śledztwa w sprawie śmierci rodziny carskiej”, „Wspomnienia” i „Materiały uzupełniające”. Dokumenty w sekcjach ułożono w porządku chronologicznym.

Czytaj dalej „ROSJA: Publikacja internetowa „Zabójstwo carskiej rodziny””

ROSJA: „Kobiety na wojnie”

Kolejny edukacyjny projekt internetowy Rosyjskiego Państwowego Archiwum Nagrań Dźwiękowych (RGAFD), tym razem poświęcony kobietom i ich udziałowi w II wojnie światowej, a ściślej: w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej, którym to terminem historiografia radziecka i rosyjska określają okres II wojny – od ataku Niemiec na ZSRR w dniu 22 czerwca 1941 r. (operacja „Barbarossa”) do 9 maja 1945 r., która w ZSRR i obecnie w Rosji obchodzony jest jako Dzień Zwycięstwa.

Do publikacji w ramach projektu wybrano fragmenty wspomnień 38 kobiet, których losy były związane z wojną: kobiet-pilotów, nawigatorów, partyzantów, snajperów, zwiadowców, ale także więźniarek hitlerowskich obozów i zwykłych pracownic frontowego zaplecza, bo przecież nawet wojenne życie nie kończyło się na linii ognia. Biografie porażają dramatyzmem losów, a nagrane wspomnienia – prostotą, z jaką ich bohaterki wypowiadają się o swojej codzienności w czasach wojny.

Czytaj dalej „ROSJA: „Kobiety na wojnie””